ἀδευκής: Difference between revisions

m
Text replacement - "mdlsjtxt=<br />" to "mdlsjtxt="
m (Text replacement - "cf. <b class="b3">([^\s-\.]*?[αΑάΆΒβΓγΔδεΕέΈΖζηΗήΉΘθιΙίΊϊΪΐΚκΛλΜμΝνΞξοΟςόΌΠπΡρΣσΤτυΥυύΎϋΫΰΦφΧχΨψωΩώΏ]+?[^\s-\.]*?)<\/b>" to "cf. $1")
m (Text replacement - "mdlsjtxt=<br />" to "mdlsjtxt=")
 
(33 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=adefkis
|Transliteration C=adefkis
|Beta Code=a)deukh/s
|Beta Code=a)deukh/s
|Definition=ές, Hom. only in Od., <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> ὀλέθρῳ ἀδευκέϊ <span class="bibl">4.489</span>; ἀδευκέα πότμον <span class="bibl">10.245</span>; φῆμιν ἀδευκέα <span class="bibl">6.273</span>, cf. <span class="bibl">A.R.2.267</span>, etc. (Expl. by Scholl. either (cf. [[δεῦκος]], q.v.) <b class="b2">not sweet</b>, i. e. <b class="b2">bitter, cruel</b>, or (cf. [[δεύκει]]) <b class="b2">unexpected</b>, cf. Apollon. <span class="title">Lex.</span>, Hsch.:<b class="b3">ἀ.φωνή</b> expl. as <b class="b2">not imitative</b>, opp. <b class="b3">πολυδευκής</b>, <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span>5.38</span>.)</span>
|Definition=ἀδευκές, Hom. only in Od., ὀλέθρῳ ἀδευκέϊ 4.489; ἀδευκέα πότμον 10.245; φῆμιν ἀδευκέα 6.273, cf. A.R.2.267, etc. (Expl. by Scholl. either (cf. [[δεῦκος]], [[quod vide|q.v.]]) [[not sweet]], i.e. [[bitter]], [[cruel]], or (cf. [[δεύκει]]) [[unexpected]], cf. Apollon. ''Lex.'', [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]:—ἀδευκὴς [[φωνή]] expl. as [[not imitative]], opp. [[πολυδευκής]], Ael.''NA''5.38.)
}}
{{DGE
|dgtxt=-ές<br /><b class="num">1</b> [[oscuro]], [[que no se puede conocer]], [[inesperado]] gener. ref. a la muerte y al destino ὤλετ' ὀλέθρῳ ἀδευκέϊ ... ἠὲ φίλων ἐν χερσίν <i>Od</i>.4.489, ἀγγελίην ἑτάρων ἐρέων καὶ ἀδευκέα πότμον contando la noticia y la muerte desconocida de sus compañeros (Euríloco no sabe que han sido convertidos en cerdos)</i> <i>Od</i>.10.245, ἀδευκέα δ' οὐ φύγεν αἶσαν μαντοσύναις a pesar de sus dotes de adivinación no pudo eludir una muerte inesperada</i> A.R.4.1503, [[ἄτη]] A.R.1.1037, ἠύτ' ἄελλαι ἀδευκέες ἢ στεροπαὶ ὥς como huracanes o relámpagos que nadie espera</i> A.R.2.267<br /><b class="num">•</b>p. ext. [[difícil de soportar]], [[que trae amargura]] Hsch.<br /><b class="num">•</b>en cont. posit. ἀ. νίκη victoria inesperada</i> Nonn.<i>D</i>.28.81, cf. Hdn.<i>Schem</i>.4.<br /><b class="num">2</b> prob. a partir de los cont. c. ὄλεθρος, πότμος, [[ἄτη]] [[hostil]], [[amargo]] τῶν [[ἀλεείνω]] φῆμιν ἀδευκέα temo su charla hostil</i>, <i>Od</i>.6.273, μῆνιν A.R.1.1339, ἀδευκέος ἐξ ἁλός (recibirás inesperadamente ayuda) del mar hostil</i> A.R.2.388, ἀδευκέας οἴνας vides amargas</i> Orph.<i>Fr</i>.775.5.<br /><b class="num">3</b> explicado como [[no imitativo]] ἀ. φωνή (op. [[πολυδευκής]]) Ael.<i>NA</i> 5.38.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>deuk</i>-/<i>duk</i>- que se encuentra en lat. <i>[[duco|dūco]]</i>, gót. <i>tiuhan</i>, etc.; en gr. los restos de esta raíz forman un conjunto semántico poco homogéneo: δαιδύσσεσθαι (< *δαι-δυκ-<i>i̯</i>ω)· ἕλκεσθαι Hsch., δεύκει· φροντίζει Hsch., [[δεύκω]]· [[βλέπω]] <i>EM</i> 260.54G, [[ἐνδυκέως]] ‘[[con cuidado]]’, Hsch.
}}
{{bailly
|btext=ής, ές :<br />[[non doux]], [[amer]], [[triste]], [[cruel]].<br />'''Étymologie:''' [[ἀ]], [[δεῦκος]].
}}
{{pape
|ptext=ές ([[δεῦκος]]), <i>nicht süß, [[bitter]]</i>, Hom. als [[varia lectio|v.l.]] <i>Od</i>. 1.46 ἀδευκέϊ κεῖται ὀλέθρῳ für ἐοικότι, s. Apoll. <i>Lex.Hom</i>. 9.15 Eust. <i>Od</i>. 4.489; [[außerdem]] [[dreimal]], <i>Od</i>. 4.489 ὤλετ' ὀλέθρῳ ἀδευκέϊ, 10.245 ἀγγελίην ἑτάρων ἐρέων καὶ ἀδευκέα πότμον, 6.273 τῶν [[ἀλεείνω]] φῆμιν ἀδευκέα. So [[ἄτη]] Ap.Rh. 1.1037, im eigentl. [[Sinne]] [[θάλασσα]] 2.388; [[καπνός]] Dion.Per. 611.
}}
{{elru
|elrutext='''ἀδευκής:''' [[неприятный]], [[тяжелый]], [[ужасный]] ([[ὄλεθρος]], [[πότμος]], [[φῆμις]] Hom.).
}}
{{ls
|lstext='''ἀδευκής''': -ές, [[λέξις]] παρ’ Ὁμήρ. ἀπαντῶσα μόνον ἐν Ὀδ., ὀλέθρῳ ἀδευκέϊ, Δ. 489· ἀδευκέα πότμον, Κ. 245· φῆμιν ἀδευκέα, Ζ. 273: ― οὕτω καὶ παρ’ Ἀπολλ. Ροδ. κτλ.· ― κοινῶς ἑρμηνεύεται, οὐχὶ [[γλυκύς]], [[πικρός]], σκληρὸς (δεῦκος γὰρ τὸ γλυκύ, λέγει ὁ Σχολ. τοῦ Ἀπολλ. Ροδ. 2. 267, πρβλ. Σχόλ. εἰς Ὀδ. Δ. 489, κτλ.), καὶ ὁ Νίκ. ἐν τοῖς Ἀλεξ. 328, μετεχειρίσθη δευκέϊ οἴνῳ, = γλυκέϊ. Ἀλλ’ οἱ Σχολιαστ. σχεδὸν [[πάντοτε]] προσθέτουσι καὶ [[ἄλλην]] σημασίαν, = [[ἀπεοικώς]], [[ἀπροσδόκητος]], [[ἀπροόρατος]], [[ἀνείκαστος]], ὁ Ἀπολλών. ἐν τῷ Λεξ. Ὁμ. ἑρμηνεύει, «ἀδευκεῖ, [[ἤτοι]] τῷ ἀπεοικότι; ἢ [[οἷον]] ἀδεχεῖ ([[ἴσως]] ἀδοκεῖ), ἀπροσδοκήτῳ.» Καὶ ὁ Κούρτιος δὲ δοξάζει ὡς πιθανόν, ἐπὶ ἐτυμολογικῶν λόγων στηριζόμενος, ὅτι ἡ τελευταία αὕτη [[σημασία]] [[εἶναι]] ἡ ἀληθὴς Ὁμηρική, [[ἡγούμενος]] ὅτι τὸ δευκής ἀνήκει εἰς τὴν αὐτὴν ῥίζαν εἰς ἣν καὶ τὸ δοκέω, πρβλ. ἐνδυκέως, Πολυδεύκης.
}}
{{Autenrieth
|auten=[[odious]], [[unpleasant]]; [[θάνατος]], [[πότμος]], [[φῆμις]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''ἀδευκής:''' -ές, [[λέξη]] που χρησιμοποιείται μόνο από τον Όμηρ.· μόνο στην Ομήρ. Οδ. ως επίθ. των [[ὄλεθρος]], [[πότμος]], [[φῆμις]]· κοινώς ερμηνεύεται «όχι [[γλυκός]], [[πικρός]], [[σκληρός]]» (από την αρχαιότερη [[λέξη]] [[δεῦκος]] που σημαίνει [[γλυκός]])· [[αλλά]] πιο πιθ. είναι ότι σημαίνει, [[απρόσμενος]], [[αιφνίδιος]], [[ξαφνικός]] (από το <i>δοκ-έω</i>).
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: unknown; said of [[ὄλεθρος]], [[πότμος]], [[φῆμις]] (Od.).<br />Dialectal forms: Myc. [[deukario]] /[[Deukalion]]/?<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [0] *deuk-? [[to care]]?<br />Etymology: Presupposes, like <b class="b3">Πολυ-δεύκης</b>, a noun <b class="b3">*δεῦκος</b> n., which is unknown. (Not to Lat. [[dūco]] etc., Lagercrantz KZ 35, 276). Cf. <b class="b3">δεύκει φροντίζει</b> H., [[ἐνδυκέως]] [[careful]]; [[ἀδευκής]] would then be [[careless]], [[rücksichtslos]], which fits very well. In a Scholion on A. R. 1, 1027, [[δεῦκος]] is glossed as [[γλεῦκος]], which seems most improbable. (Is there a mistake for [[ΓΔΕΥΚΟΣ]]?) - The name [[Δευκαλίων]] may come from <b class="b3">*Λευκαλίων</b>, s. Bechtel Lex. s. [[ἀδευκής]].
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=a [[word]] used by Hom. only in Od. as [[epithet]] of [[ὄλεθρος]], [[πότμος]], [[φῆμις]], [[commonly]] expl. not [[sweet]], [[bitter]], [[cruel]] (from an old [[word]] [[δευκής]] [[sweet]]); but [[more]] prob. it [[means]] [[unexpected]], [[sudden]] (from δοκ-έω).
}}
{{FriskDe
|ftr='''ἀδευκής''': -ές<br />{adeukḗs}<br />'''Meaning''': ep. Beiwort (Od., A. R. u. a.) unbekannter Bedeutung.<br />'''Etymology''': Wie [[Πολυδεύκης]] setzt auch [[ἀδευκής]] ein Nomen *[[δεῦκος]] n. voraus, dessen weitere Anknüpfungen (lat. ''dūco'' usw., Lagercrantz KZ 35, 276) man auf sich beruhen lassen muß. Vgl. δεύκει· φροντίζει H., [[ἐνδυκέως]] etwa [[sorgfältig]]; [[ἀδευκής]] also etwa [[rücksichtslos]]. In einem Scholion zu A. R. 1, 1027 wird [[δεῦκος]] mit [[γλεῦκος]] glossiert; ob echte Tradition oder Scholiastenkonstruktion, läßt sich nicht entscheiden. — Der Name [[Δευκαλίων]] kann aus *Λευκαλίων dissimiliert sein, s. Bechtel Lex. s. [[ἀδευκής]].<br />'''Page''' 1,20
}}
}}