ἐλεφαίρομαι: Difference between revisions

m
Text replacement - "mdlsjtxt=<br />" to "mdlsjtxt="
m (Text replacement - "<b class="b2">([\w]+)<\/b>" to "$1")
m (Text replacement - "mdlsjtxt=<br />" to "mdlsjtxt=")
Tags: Mobile edit Mobile web edit
 
(23 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=elefairomai
|Transliteration C=elefairomai
|Beta Code=e)lefai/romai
|Beta Code=e)lefai/romai
|Definition=old Ep. Verb, perh. connected with <b class="b3">ὀλοφώϊος</b> (q. v.), <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">cheat with empty hopes</b>, said of the [[false]] dreams that come through the [[ivory]] gate (with play on <b class="b3">ἐλέφας</b>, cf. [[κραίνω]]), οἱ μέν κ' ἔλθωσι διὰ πριστοῦ ἐλέφαντος, οἵ ἐλεφαίρονται <span class="bibl">Od.19.565</span>: generally, <b class="b2">cheat, overreach</b>, ἐλεφηράμενος . . Τυδεΐδην <span class="bibl">Il.23.388</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> of the Nemean lion, <b class="b3">ἐλεφαίρετο φῦλ' ἀνθρώπων</b> he <b class="b2">used to destroy</b> them, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>330</span>. (Act. only in Hsch., who also has aor. 1 <b class="b3">ἐλεφῆραι· ἀπατῆσαι</b>.)</span>
|Definition=old Ep. Verb, perhaps connected with [[ὀλοφώϊος]] ([[quod vide|q.v.]]),<br><span class="bld">A</span> [[cheat with empty hopes]], said of the [[false]] dreams that come through the [[ivory]] gate (with play on [[ἐλέφας]], cf. [[κραίνω]]), οἱ μέν κ' ἔλθωσι διὰ πριστοῦ ἐλέφαντος, οἵ ἐλεφαίρονται Od.19.565: generally, [[cheat]], [[overreach]], ἐλεφηράμενος.. Τυδεΐδην Il.23.388.<br><span class="bld">II</span> of the Nemean lion, <b class="b3">ἐλεφαίρετο φῦλ' ἀνθρώπων</b> he [[used to destroy]] them, Hes.''Th.''330. (Act. only in [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]], who also has aor. 1 ἐλεφῆραι· ἀπατῆσαι.)
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [en v. act. Hsch.]<br /><b class="num">1</b> c. ac. de pers. [[perjudicar]], [[dañar]] οὐδ' ἄρ' Ἀθηναίην ἐλεφηράμενος λάθ' [[Ἀπόλλων]] Τυδεΐδην <i>Il</i>.23.388, ὅ γ' οἰκείων ἐλεφαίρετο φῦλ' ἀνθρώπων Hes.<i>Th</i>.330.<br /><b class="num">2</b> abs. [[defraudar]], [[frustrar]], [[resultar engañoso]] (ὄνειροι) οἵ ῥ' ἐλεφαίρονται, ἔπε' ἀκράαντα φέροντες <i>Od</i>.19.565, cf. en v. act. Hsch.s.uu. ἐλεφαίρειν, ἐλεφῆραι.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Denom. de un neutro *ἔλεφαρ, quizá de ie. *<i>u̯elbh-r</i>- presente en ai. <i>upa-valha-te</i> ‘[[confundir]]’, aunque sin rastros de Ϝ en gr.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0796.png Seite 796]] med., durch vergebliche, leere Hoffnung täuschen, von Träumen, mit Anspielung auf [[ἐλέφας]], denn die nichtigen Träume kommen aus der elfenbeinernen Pforte, ἐλεφαίρονται, Od. 19, 565; ἐλεφηράμενοι Il. 23, 388, τινά. – Bei Hes. Th. 330, vom nemäischen Löwen, verletzen.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0796.png Seite 796]] med., durch vergebliche, leere Hoffnung täuschen, von Träumen, mit Anspielung auf [[ἐλέφας]], denn die nichtigen Träume kommen aus der elfenbeinernen Pforte, ἐλεφαίρονται, Od. 19, 565; ἐλεφηράμενοι Il. 23, 388, τινά. – Bei Hes. Th. 330, vom nemäischen Löwen, verletzen.
}}
{{bailly
|btext=[[tromper par de vagues espérances]], [[tromper]], [[décevoir]].<br />'''Étymologie:''' DELG pas d'étym. assurée.
}}
{{elru
|elrutext='''ἐλεφαίρομαι:'''<br /><b class="num">1</b> [[вводить в заблуждение]], [[обманом завлекать]] (πύλαι ὀνείρων ἐλεφαίρονται Hom.): οὐκ Ἀθηναίην [[ἐλεφηράμενος]] λαθ᾽ [[Ἀπόλλων]] Τυδείδην Hom. от Афины не ускользнула хитрость, которой Аполлон хотел погубить Тидида;<br /><b class="num">2</b> [[уничтожать]], [[губить]] (φῦλ᾽ ἀνθρώπων Hes.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ἐλεφαίρομαι''': παλαιὸν Ἐπ. ἀποθ. [[ῥῆμα]] (ἀμφιβόλου ἀρχῆς), ἐξαπατῶ διὰ ματαίων ἐλπίδων, λέγεται δὲ ἐπὶ τῶν ψευδῶν ὀνείρων, τῶν ἐρχομένων διὰ τῆς ἐλεφαντίνης πύλης, οἳ μέν κ’ ἔλθωσι διὰ πριστοῦ ἐλέφαντος, οἵ ρ’ ἐλεφαίρονται, ἔπε ’ ἀκράαντα φέροντες Ὀδ. Τ. 565, ([[ἔνθα]] [[παρατηρητέον]] τὴν μεταξὺ τῶν λέξεων [[ἐλέφας]] καὶ [[ἐλεφαίρομαι]] παρῳδίαν ὡς μεταξὺ τοῦ [[κέρας]] καὶ κραίνειν, γινομένου λόγου περὶ τῶν ἀληθῶν ὀνείρων τῶν ἐρχομένων διὰ τῆς [[κερατίνης]] πύλης, οἳ διὰ ξεστῶν κεράων ἔλθωσι [[θύραζε]], οἵ ῥ’ ἔτυμα κραίνουσι [[αὐτόθι]] 566)· ― [[καθόλου]], δι’ ἀπάτης [[βλάπτω]], ἐλεφηράμενος... Τυδείδην Ἰλ. Ψ. 388. ΙΙ. παρ’ Ἡσ. περὶ τοῦ ἐν Νεμέᾳ λέοντος, ἐλεφαίρετο φῦλ’ ἀνθρώπων, κατέστρεφεν, Θ. 330.
|lstext='''ἐλεφαίρομαι''': παλαιὸν Ἐπ. ἀποθ. [[ῥῆμα]] (ἀμφιβόλου ἀρχῆς), ἐξαπατῶ διὰ ματαίων ἐλπίδων, λέγεται δὲ ἐπὶ τῶν ψευδῶν ὀνείρων, τῶν ἐρχομένων διὰ τῆς ἐλεφαντίνης πύλης, οἳ μέν κ’ ἔλθωσι διὰ πριστοῦ ἐλέφαντος, οἵ ρ’ ἐλεφαίρονται, ἔπε ’ ἀκράαντα φέροντες Ὀδ. Τ. 565, ([[ἔνθα]] [[παρατηρητέον]] τὴν μεταξὺ τῶν λέξεων [[ἐλέφας]] καὶ [[ἐλεφαίρομαι]] παρῳδίαν ὡς μεταξὺ τοῦ [[κέρας]] καὶ κραίνειν, γινομένου λόγου περὶ τῶν ἀληθῶν ὀνείρων τῶν ἐρχομένων διὰ τῆς [[κερατίνης]] πύλης, οἳ διὰ ξεστῶν κεράων ἔλθωσι [[θύραζε]], οἵ ῥ’ ἔτυμα κραίνουσι [[αὐτόθι]] 566)· ― [[καθόλου]], δι’ ἀπάτης [[βλάπτω]], ἐλεφηράμενος... Τυδείδην Ἰλ. Ψ. 388. ΙΙ. παρ’ Ἡσ. περὶ τοῦ ἐν Νεμέᾳ λέοντος, ἐλεφαίρετο φῦλ’ ἀνθρώπων, κατέστρεφεν, Θ. 330.
}}
{{bailly
|btext=tromper par de vagues espérances, tromper, décevoir.<br />'''Étymologie:''' DELG pas d’étym. assurée.
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
|auten=[[delude]], [[deceive]], Il. 23.388; [[with]] a [[play]] [[upon]] [[ἐλέφᾶς]], Od. 19.565.
|auten=[[delude]], [[deceive]], Il. 23.388; [[with]] a [[play]] [[upon]] [[ἐλέφᾶς]], Od. 19.565.
}}
{{DGE
|dgtxt=<b class="num">• Morfología:</b> [en v. act. Hsch.]<br /><b class="num">1</b> c. ac. de pers. [[perjudicar]], [[dañar]] οὐδ' ἄρ' Ἀθηναίην ἐλεφηράμενος λάθ' [[Ἀπόλλων]] Τυδεΐδην <i>Il</i>.23.388, ὅ γ' οἰκείων ἐλεφαίρετο φῦλ' ἀνθρώπων Hes.<i>Th</i>.330.<br /><b class="num">2</b> abs. [[defraudar]], [[frustrar]], [[resultar engañoso]] (ὄνειροι) οἵ ῥ' ἐλεφαίρονται, ἔπε' ἀκράαντα φέροντες <i>Od</i>.19.565, cf. en v. act. Hsch.s.uu. ἐλεφαίρειν, ἐλεφῆραι.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Denom. de un neutro *ἔλεφαρ, quizá de ie. *<i>u̯elbh-r</i>- presente en ai. <i>upa-valha-te</i> ‘confundir’, aunque sin rastros de Ϝ en gr.
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 29: Line 32:
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ἐλεφαίρομαι:''' μτχ. αορ. αʹ [[ἐλεφηράμενος]], Επικ. αποθ.,<br /><b class="num">I.</b> [[εξαπατώ]] με άδειες, κενές, μάταιες, φρούδες ελπίδες, λέγεται για τα απατηλά, ψεύτικα όνειρα που έρχονται μέσω της ελεφάντινης πύλης ([[ἐλέφας]]), σε Ομήρ. Οδ.· γενικά, [[εξαπατώ]], [[βλάπτω]], [[πληγώνω]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">II.</b> [[καταστρέφω]], σε Ησίοδ.
|lsmtext='''ἐλεφαίρομαι:''' μτχ. αορ. αʹ [[ἐλεφηράμενος]], Επικ. αποθ.,<br /><b class="num">I.</b> [[εξαπατώ]] με άδειες, κενές, μάταιες, φρούδες ελπίδες, λέγεται για τα απατηλά, ψεύτικα όνειρα που έρχονται μέσω της ελεφάντινης πύλης ([[ἐλέφας]]), σε Ομήρ. Οδ.· γενικά, [[εξαπατώ]], [[βλάπτω]], [[πληγώνω]], σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">II.</b> [[καταστρέφω]], σε Ησίοδ.
}}
{{elru
|elrutext='''ἐλεφαίρομαι:'''<br /><b class="num">1)</b> вводить в заблуждение, обманом завлекать (πύλαι ὀνείρων ἐλεφαίρονται Hom.): οὐκ Ἀθηναίην [[ἐλεφηράμενος]] λαθ᾽ [[Ἀπόλλων]] Τυδείδην Hom. от Афины не ускользнула хитрость, которой Аполлон хотел погубить Тидида;<br /><b class="num">2)</b> уничтожать, губить (φῦλ᾽ ἀνθρώπων Hes.).
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[deceive]] (Ψ 388, τ 565), also [[damage]], [[destroy]] (Hes. Th. 330).<br />Other forms: Aor. ptc. <b class="b3">ἐλεφηράμενος</b><br />Dialectal forms: Myc. [[erepairo]]? \/[[Elephairon]]?\/<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: In H. also active forms (<b class="b3">ἐλεφαίρειν</b>, <b class="b3">ἐλεφῆραι</b>), explained with (<b class="b3">ἐξ)απατᾶν</b>, <b class="b3">βλάπτειν</b>, <b class="b3">ἀδικεῖν</b>. Old, rarely occurring epic expression with unstable meaning, of unclear formation und uncertain etymology. The ending <b class="b3">-αίρω</b> seems to point to an <b class="b2">r-</b>stem (<b class="b3">*ἔλεφαρ</b>?), but could also be suffixal. The stem recurs in PN <b class="b3">Ἐλεφ-ήνωρ</b>, but could stand for <b class="b3">*Ελεφηρ-ήνωρ</b> with dissimilatory shortening (Sommer Nominalkomp. 170 n.2). From Greek one compares <b class="b3">ὀλοφώϊος</b> [[deceiving]], [[noxious]], which is itself unclear. An acceptable connection would be Lith. <b class="b2">vìlbinti</b> [[allure]], [[befool]]. Cf. Bechtel Lex. s. v., and Schwyzer 724 w. n. 11. Goto, Kuryɫowicz Memorial Volume 1, 1995, 365-370 suggests to connect Skt. <b class="b2">upa-valha-te</b> <b class="b2">to puzzle, confuse by means of riddle</b> (the Skt. -h- does not agree).
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[deceive]] (Ψ 388, τ 565), also [[damage]], [[destroy]] (Hes. Th. 330).<br />Other forms: Aor. ptc. [[ἐλεφηράμενος]]<br />Dialectal forms: Myc. [[erepairo]]? /[[Elephairon]]?/<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: In H. also active forms ([[ἐλεφαίρειν]], [[ἐλεφῆραι]]), explained with (<b class="b3">ἐξ)απατᾶν</b>, [[βλάπτειν]], [[ἀδικεῖν]]. Old, rarely occurring epic expression with unstable meaning, of unclear formation und uncertain etymology. The ending <b class="b3">-αίρω</b> seems to point to an [[r-]]stem (<b class="b3">*ἔλεφαρ</b>?), but could also be suffixal. The stem recurs in PN <b class="b3">Ἐλεφ-ήνωρ</b>, but could stand for <b class="b3">*Ελεφηρ-ήνωρ</b> with dissimilatory shortening (Sommer Nominalkomp. 170 n.2). From Greek one compares [[ὀλοφώϊος]] [[deceiving]], [[noxious]], which is itself unclear. An acceptable connection would be Lith. <b class="b2">vìlbinti</b> [[allure]], [[befool]]. Cf. Bechtel Lex. s. v., and Schwyzer 724 w. n. 11. Goto, Kuryɫowicz Memorial Volume 1, 1995, 365-370 suggests to connect Skt. [[upa-valha-te]] [[to puzzle]], [[confuse by means of riddle]] (the Skt. -h- does not agree).
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> epic Dep. to [[cheat]] with [[empty]] hopes, said of the false dreams that [[come]] [[through]] the [[ivory]] [[gate]] (ἐλέφασ), Od.: [[generally]], to [[cheat]], [[overreach]], Il.<br /><b class="num">II.</b> to [[destroy]], Hes.
|mdlsjtxt=<b class="num">I.</b> epic Dep. to [[cheat]] with [[empty]] hopes, said of the false dreams that [[come]] [[through]] the [[ivory]] [[gate]] (ἐλέφασ), Od.: [[generally]], to [[cheat]], [[overreach]], Il.<br /><b class="num">II.</b> to [[destroy]], Hes.
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''ἐλεφαίρομαι''': {elephaíromai}<br />'''Forms''': Aor. Ptz. [[ἐλεφηράμενος]]<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': etwa [[betrügen]], [[täuschen]] (Ψ 388, τ 565), auch etwa [[schädigen]], [[zerstören]] (Hes. ''Th''. 330).<br />'''Etymology''' : Bei H. auch aktive Formen (ἐλεφαίρειν, ἐλεφῆραι), mit (ἐξ)απατᾶν, βλάπτειν, ἀδικεῖν erklärt. Alter, spärlich belegter epischer Ausdruck mit schwankender Bedeutung, unklarer Bildung und unsicherer Etymologie. Der Ausgang -αίρω scheint mit einem ''r''-Stamm in Verbindung zu stehen (*ἔλεφαρ?), könnte aber auch suffixal sein. Der Stamm kehrt im PN Ἐλεφήνωρ wieder, der aber für *Ελεφηρήνωρ mit dissimilatorischer Kürzung stehen kann (Sommer Nominalkomp. 170A.2). Aus dem Griechischen bietet das selbst dunkle [[ὀλοφώϊος]] ‘trügerisch, verderblich o. ä.’ eine annehmbare Anknüpfung, hinzu kommt lit. ''vìlbinti'' [[locken]], [[äffen]], [[zum Besten haben]]. WP. 1, 298 m. Lit., bes. Bechtel Lex. s. v., außerdem Schwyzer 724 m. A. 11 und Lit.<br />'''Page''' 1,493
|ftr='''ἐλεφαίρομαι''': {elephaíromai}<br />'''Forms''': Aor. Ptz. [[ἐλεφηράμενος]]<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': etwa [[betrügen]], [[täuschen]] (Ψ 388, τ 565), auch etwa [[schädigen]], [[zerstören]] (Hes. ''Th''. 330).<br />'''Etymology''': Bei H. auch aktive Formen (ἐλεφαίρειν, ἐλεφῆραι), mit (ἐξ)απατᾶν, βλάπτειν, ἀδικεῖν erklärt. Alter, spärlich belegter epischer Ausdruck mit schwankender Bedeutung, unklarer Bildung und unsicherer Etymologie. Der Ausgang -αίρω scheint mit einem ''r''-Stamm in Verbindung zu stehen (*ἔλεφαρ?), könnte aber auch suffixal sein. Der Stamm kehrt im PN Ἐλεφήνωρ wieder, der aber für *Ελεφηρήνωρ mit dissimilatorischer Kürzung stehen kann (Sommer Nominalkomp. 170A.2). Aus dem Griechischen bietet das selbst dunkle [[ὀλοφώϊος]] ‘trügerisch, verderblich o. ä.’ eine annehmbare Anknüpfung, hinzu kommt lit. ''vìlbinti'' [[locken]], [[äffen]], [[zum Besten haben]]. WP. 1, 298 m. Lit., bes. Bechtel Lex. s. v., außerdem Schwyzer 724 m. A. 11 und Lit.<br />'''Page''' 1,493
}}
}}