αἰανής: Difference between revisions

m
Text replacement - "mdlsjtxt=<br />" to "mdlsjtxt="
(1a)
m (Text replacement - "mdlsjtxt=<br />" to "mdlsjtxt=")
 
(31 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=aianis
|Transliteration C=aianis
|Beta Code=ai)anh/s
|Beta Code=ai)anh/s
|Definition=Ion. αἰηνής, ές, poet. word, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> δεῖπνον αἰηνές <span class="bibl">Archil.38</span>; <b class="b3">αἰανὴς κόρος, κέντρον, λιμός</b>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>1.83</span>, <span class="bibl">4.236</span>, <span class="bibl"><span class="title">I.</span>1.49</span>: also in Trag. (not E.), Νυκτὸς αἰανῆ τέκνα <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>416</span>; νυκτὸς αἰ. κύκλος <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>672</span>; αἰ. νόσος <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>479</span>,<span class="bibl">942</span> (lyr); αἰ. βάγματα <span class="bibl">Id.<span class="title">Pers.</span>636</span> (lyr.); <b class="b3">αἰ. πάνδυρτον αὐδάν</b> ib.<span class="bibl">941</span> (lyr.); Πέλοπος . . ἱππεία, ὡς ἔμολες αἰ. τᾷδε γᾷ <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>506</span>; of Time, εἰς τὸν αἰ. χρόνον <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>572</span>, <span class="title">IG</span>9(1).886.2 (Corcyra); <b class="b2">eternal</b>, θεός Lyc.928. Adv. <b class="b3">αἰανῶς</b> <b class="b2">for ever</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>672</span>:— αἰανός, Hsch., Suid. s.v. [[λεύκη ἡμέρα]], and v.l. in <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>416</span>,<span class="bibl">479</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>672</span>, <span class="bibl"><span class="title">El.</span>506</span>, is dub. (Prob. fr. <b class="b3">αἰεί</b>, <b class="b2">everiasting, perpetual</b>, hence in bad sense, <b class="b2">wearisome, persistent</b>.) </span>
|Definition=Ion. [[αἰηνής]], ές, ''poet.'' word,<br><span class="bld">A</span> [[δεῖπνον]] αἰηνές Archil.38; αἰανὴς [[κόρος]], [[κέντρον]], [[λιμός]], Pi.''P.''1.83, 4.236, ''I.''1.49: also in Trag. (not E.), Νυκτὸς αἰανῆ τέκνα A.''Eu.''416; νυκτὸς αἰ. κύκλος [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''672; αἰ. νόσος A.''Eu.''479,942 (lyr); αἰ. βάγματα Id.''Pers.''636 (lyr.); <b class="b3">αἰ. πάνδυρτον αὐδάν</b> ib.941 (lyr.); Πέλοπος… ἱππεία, ὡς ἔμολες αἰ. τᾷδε γᾷ S.''El.''506; of [[time]], εἰς τὸν αἰ. χρόνον A.''Eu.''572, ''IG''9(1).886.2 (Corcyra); [[eternal]], θεός Lyc.928. Adv. [[αἰανῶς]] = [[for ever]], A.''Eu.''672:—[[αἰανός]], [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]], Suid. [[sub verbo|s.v.]] [[λεύκη]] [[ἡμέρα]], and [[varia lectio|v.l.]] in A.''Eu.''416,479, [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''672, ''El.''506, is dub. (Prob. fr. [[αἰεί]], [[everiasting]], [[perpetual]], hence in bad sense, [[wearisome]], [[persistent]].)  
}}
}}
{{ls
{{DGE
|lstext='''αἰᾱνής''': Ἰων. [[αἰηνής]], ές, παλαιὰ ποιητ. [[λέξις]] πρῶτον παρ’ Ἀρχιλ. 38· [[δεῖπνον]] αἰηνές, [[ἔπειτα]] παρὰ Πινδ., αἰανὴς [[κόρος]], [[κέντρον]], [[λιμός]], Π. 1. 161., 4. 420, . 3. 4· - ἀκολούθως παρ’ Αἰσχύλ. κ. Σοφ., νυκτὸς αἰανῆ τέκνα, Εὐμ. 416· νυκτὸς αἰανὴς [[κύκλος]], Σοφ. Αἰ. 672· αἰανὴς [[νόσος]], Αἰσχύλ. Εὐμ. 479, 942· αἰανῆ βάγματα, ὁ αὐτ. Πέρσ. 635· αἰανῆ πάνδυρτον αὐδάν, [[αὐτόθι]] 940· Πέλοπος ... [[ἱππεία]], ὡς ἔμολες αἰανὴς τᾷδε γᾷ, Σοφ. Ἠλ. 506: ἐπὶ χρόνου, εἰς τὸν αἰανῆ χρόνον, Αἰσχύλ. Εὐμ. 572, Ἐπιγράμμ. Ἑλλ. 263· ὁμοίως καὶ ἐπίρρ. αἰανῶς = αἰωνίως, Αἰσχύλ. Εὐμ. 672. - Ὁ [[τύπος]] αἰανός, ὁ ἀπαντῶν ὡς ἄλλη γραφὴ ἐν Εὐμ. 416, 479, Σοφ. Αἴ. 672, Ἠλ. 506, [[εἶναι]] πιθανῶς ἐφθαρμένος, ἴδε Nauck Melanges gréco-Romains, 1862, 2. σ. 441. (Ἡ πιθανὴ παραγωγὴ [[εἶναι]] ἐκ τοῦ αἰεὶ = αἰωνίως· (ὡς πρέπει νὰ ἔχῃ τὸ [[πρᾶγμα]] ἐν τῇ φράσει αἰανὸς [[χρόνος]] καὶ ἐν τῷ ἐπιρρ. τύπῳ αἰανῶς), [[ὁπόθεν]] πιθανῶς προέκυψεν ἡ [[σημασία]] τοῦ ὁ [[μηδέποτε]] τελευτῶν, ὀχληρὸς, ὡς [[ὅταν]] ῃ [[μετὰ]] τοῦ οὐσ. νύξ· καὶ [[ἔπειτα]] ἡ τοῦ [[ἀνιαρός]], [[ὀδυνηρός]], [[δεινός]], [[ἀπεχθής]], [[φοβερός]], ὡς ἐν τοῖς ἀνωτέρω μνημονευθεῖσι χωρίοις, ἂν καὶ κοινῶς νομίζεται ὅτι αὕτη ἡ [[σημασία]] σχετίζει τὴν λέξιν πρὸς τὸ [[αἰνός]]).
|dgtxt=(αἰᾱνής) -ές<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. [[αἰηνής]] Archil.32; [[ἀηνής]] Hsch., Sud., Zonar.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[fatal]], [[infausto]], [[funesto]], [[δεῖπνον]] Archil.32, κόρος Pi.<i>P</i>.1.83, cf. <i>I</i>.3.2, κέντρον Pi.<i>P</i>.4.236, λιμός Pi.<i>I</i>.1.49, βάγματα A.<i>Pers</i>.636, αὐδά A.<i>Pers</i>.941, νυκτὸς αἰανῆ τέκνα A.<i>Eu</i>.416, cf. 479, νυκτὸς αἰ. κύκλος S.<i>Ai</i>.672, Πέλοπος ... ἱππεία (por la maldición del auriga Mirtilo), S.<i>El</i>.506, cf. <i>Trag.Adesp</i>.700.24.<br /><b class="num">2</b> [[eterno]] αἰ. χρόνος A.<i>Eu</i>.572, <i>Epigr.Gr</i>.263 (Corcira), θεός Lyc.928<br /><b class="num">•</b>neutro adverb. [[eternamente]], <i>Lyr.Adesp</i>.458.1.3.<i>S</i>.<br /><b class="num">II</b> adv. -ῶς [[para siempre]] A.<i>Eu</i>.672.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>sai-u̯</i>-, cf. lat. <i>[[saeuus]]</i>; c. otros alargamientos [[αἱμωδία]], [[αἰνός]], gót. <i>sain</i>, etc. El sentido II 2 seguramente contaminado con αἰών; cf. tb. [[αἰνός]].
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=<span class="bld">1</span>ής, ές :<br />éternel.<br />'''Étymologie:''' [[αἰών]] temps.<br /><span class="bld">2</span>ής, ές :<br /><b>1</b> déplorable, triste;<br /><b>2</b> pénible, dur.<br />'''Étymologie:''' cf. [[αἰάζω]].
|btext=<span class="bld">1</span>ής, ές :<br />[[éternel]].<br />'''Étymologie:''' [[αἰών]] temps.<br /><span class="bld">2</span>ής, ές :<br /><b>1</b> [[déplorable]], [[triste]];<br /><b>2</b> [[pénible]], [[dur]].<br />'''Étymologie:''' cf. [[αἰάζω]].
}}
{{pape
|ptext=<b class="num">1</b> ([[ἀεί]]) <i>immerdauernd</i>, [[χρόνος]] Aesch. <i>Eum</i>. 542;<br><b class="num">• Adv.</b> αἰανῶς μένειν 642; s. [[αἰανός]].<br /><b class="num">2</b> [ᾱν], ές, <i>[[schmerzlich]], [[traurig]]</i>, Aesch., vom [[Klageruf]], βάγματα <i>Pers</i>. 627; [[αὐδή]] 903; [[νόσος]] <i>Eum</i>. 457, 902; mit αἶ, [[αἰνός]] [[zusammenhängend]]. Pind. [[κόρος]] <i>P</i>. 1.83; [[λιμός]] <i>I</i>. 1.49; [[κέντρον]] <i>P</i>. 4.286; [[δεῖπνον]] αἰανὲς προὔθηκεν Archil. frg. 20.
}}
{{elru
|elrutext='''αἰᾱνής:'''<br /><b class="num">1</b> [[мучительный]], [[жестокий]] ([[κέντρον]], [[λιμός]] Pind.; [[νόσος]] Aesch.);<br /><b class="num">2</b> [[горестный]], [[скорбный]] (βάγματα [[αὐδή]] Aesch.);<br /><b class="num">3</b> [[роковой]], [[злосчастный]] (Πέλοπος [[ἱππεία]] Soph.).<br />вечный: ἐς τὸν αἰανῆ χρόνον Aesch. навеки.
}}
{{ls
|lstext='''αἰᾱνής''': Ἰων. [[αἰηνής]], ές, παλαιὰ ποιητ. [[λέξις]] πρῶτον παρ’ Ἀρχιλ. 38· [[δεῖπνον]] αἰηνές, [[ἔπειτα]] παρὰ Πινδ., αἰανὴς [[κόρος]], [[κέντρον]], [[λιμός]], Π. 1. 161., 4. 420, Ἴ. 3. 4· - ἀκολούθως παρ’ Αἰσχύλ. κ. Σοφ., νυκτὸς αἰανῆ τέκνα, Εὐμ. 416· νυκτὸς αἰανὴς [[κύκλος]], Σοφ. Αἰ. 672· αἰανὴς [[νόσος]], Αἰσχύλ. Εὐμ. 479, 942· αἰανῆ βάγματα, ὁ αὐτ. Πέρσ. 635· αἰανῆ πάνδυρτον αὐδάν, [[αὐτόθι]] 940· Πέλοπος ... [[ἱππεία]], ὡς ἔμολες αἰανὴς τᾷδε γᾷ, Σοφ. Ἠλ. 506: ἐπὶ χρόνου, εἰς τὸν αἰανῆ χρόνον, Αἰσχύλ. Εὐμ. 572, Ἐπιγράμμ. Ἑλλ. 263· ὁμοίως καὶ ἐπίρρ. αἰανῶς = αἰωνίως, Αἰσχύλ. Εὐμ. 672. - Ὁ [[τύπος]] αἰανός, ὁ ἀπαντῶν ὡς ἄλλη γραφὴ ἐν Εὐμ. 416, 479, Σοφ. Αἴ. 672, Ἠλ. 506, [[εἶναι]] πιθανῶς ἐφθαρμένος, ἴδε Nauck Melanges gréco-Romains, 1862, 2. σ. 441. (Ἡ πιθανὴ παραγωγὴ [[εἶναι]] ἐκ τοῦ αἰεὶ = αἰωνίως· (ὡς πρέπει νὰ ἔχῃ τὸ [[πρᾶγμα]] ἐν τῇ φράσει αἰανὸς [[χρόνος]] καὶ ἐν τῷ ἐπιρρ. τύπῳ αἰανῶς), [[ὁπόθεν]] πιθανῶς προέκυψεν ἡ [[σημασία]] τοῦ ὁ [[μηδέποτε]] τελευτῶν, ὀχληρὸς, ὡς [[ὅταν]] ῃ μετὰ τοῦ οὐσ. νύξ· καὶ [[ἔπειτα]] ἡ τοῦ [[ἀνιαρός]], [[ὀδυνηρός]], [[δεινός]], [[ἀπεχθής]], [[φοβερός]], ὡς ἐν τοῖς ἀνωτέρω μνημονευθεῖσι χωρίοις, ἂν καὶ κοινῶς νομίζεται ὅτι αὕτη ἡ [[σημασία]] σχετίζει τὴν λέξιν πρὸς τὸ [[αἰνός]]).
}}
}}
{{Slater
{{Slater
|sltr=<b>αἰᾱνής</b> <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> irritating, [[nagging]] ἀπὸ γὰρ [[κόρος]] ἀμβλύνει αἰανὴς ταχείας ἐλπίδας (P. 1.83) ἐμβάλλων τ' ἐριπλεύρῳ φυᾷ [[κέντρον]] αἰανὲς (P. 4.236) γαστρὶ δὲ [[πᾶς]] [[τις]] ἀμύνων λιμὸν αἰανῆ [[τέταται]] (I. 1.49) εἴ [[τις]] [[ἀνδρῶν]] κατέχει φρασὶν αἰανῆ κόρον (I. 3.2)
|sltr=<b>αἰᾱνής</b> <br /><b>1</b> irritating, [[nagging]] ἀπὸ γὰρ [[κόρος]] ἀμβλύνει αἰανὴς ταχείας ἐλπίδας (P. 1.83) ἐμβάλλων τ' ἐριπλεύρῳ φυᾷ [[κέντρον]] αἰανὲς (P. 4.236) γαστρὶ δὲ [[πᾶς]] [[τις]] ἀμύνων λιμὸν αἰανῆ [[τέταται]] (I. 1.49) εἴ [[τις]] [[ἀνδρῶν]] κατέχει φρασὶν αἰανῆ κόρον (I. 3.2)
}}
{{DGE
|dgtxt=(αἰᾱνής) -ές<br /><br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. [[αἰηνής]] Archil.32; [[ἀηνής]] Hsch., Sud., Zonar.<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[fatal]], [[infausto]], [[funesto]], [[δεῖπνον]] Archil.32, κόρος Pi.<i>P</i>.1.83, cf. <i>I</i>.3.2, κέντρον Pi.<i>P</i>.4.236, λιμός Pi.<i>I</i>.1.49, βάγματα A.<i>Pers</i>.636, αὐδά A.<i>Pers</i>.941, νυκτὸς αἰανῆ τέκνα A.<i>Eu</i>.416, cf. 479, νυκτὸς αἰ. κύκλος S.<i>Ai</i>.672, Πέλοπος ... ἱππεία (por la maldición del auriga Mirtilo), S.<i>El</i>.506, cf. <i>Trag.Adesp</i>.700.24.<br /><b class="num">2</b> [[eterno]] αἰ. χρόνος A.<i>Eu</i>.572, <i>Epigr.Gr</i>.263 (Corcira), θεός Lyc.928<br /><b class="num">•</b>neutro adverb. [[eternamente]], <i>Lyr.Adesp</i>.458.1.3.<i>S</i>.<br /><b class="num">II</b> adv. -ῶς [[para siempre]] A.<i>Eu</i>.672.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> De *<i>sai-u̯</i>-, cf. lat. <i>saeuus</i>; c. otros alargamientos [[αἱμωδία]], [[αἰνός]], gót. <i>sain</i>, etc. El sentido II 2 seguramente contaminado con αἰών; cf. tb. [[αἰνός]].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''αἰᾱνής:''' Ιων. [[αἰηνής]], <i>-ές</i>, αρχ. ποιητική [[λέξη]],<br /><b class="num">I.</b> [[πληκτικός]], [[ζοφερός]], [[φοβερός]], [[απαίσιος]], [[φρικτός]]· <i>νυκτὸς αἰανῆ [[τέκνα]]</i>, νυκτὸς αἰανὴς [[κύκλος]], αἰανὴς [[νόσος]], σε Αισχύλ., Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για χρόνο, <i>εἰς τὸν αἰανῆ χρόνον</i>, σε Αισχύλ.· ομοίως και ως επίρρ. <i>αἰανῶς</i>, αιωνίως, [[διαπαντός]], στον ίδ. (η πιθ. προέλευσή του είναι από το [[αἰεί]], αιωνίως, για πάντα, απ' όπου πιθ. να προέκυψε η [[σημασία]], αυτός που δεν τελειώνει [[ποτέ]], [[κουραστικός]], [[ανιαρός]], [[πληκτικός]], [[σκοτεινός]]).
|lsmtext='''αἰᾱνής:''' Ιων. [[αἰηνής]], <i>-ές</i>, αρχ. ποιητική [[λέξη]],<br /><b class="num">I.</b> [[πληκτικός]], [[ζοφερός]], [[φοβερός]], [[απαίσιος]], [[φρικτός]]· <i>νυκτὸς αἰανῆ [[τέκνα]]</i>, νυκτὸς αἰανὴς [[κύκλος]], αἰανὴς [[νόσος]], σε Αισχύλ., Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για χρόνο, <i>εἰς τὸν αἰανῆ χρόνον</i>, σε Αισχύλ.· ομοίως και ως επίρρ. <i>αἰανῶς</i>, αιωνίως, [[διαπαντός]], στον ίδ. (η πιθ. προέλευσή του είναι από το [[αἰεί]], αιωνίως, για πάντα, απ' όπου πιθ. να προέκυψε η [[σημασία]], αυτός που δεν τελειώνει [[ποτέ]], [[κουραστικός]], [[ανιαρός]], [[πληκτικός]], [[σκοτεινός]]).
}}
{{elru
|elrutext='''αἰᾱνής:'''<br /><b class="num">1)</b> мучительный, жестокий ([[κέντρον]], [[λιμός]] Pind.; [[νόσος]] Aesch.);<br /><b class="num">2)</b> горестный, скорбный (βάγματα [[αὐδή]] Aesch.);<br /><b class="num">3)</b> роковой, злосчастный (Πέλοπος [[ἱππεία]] Soph.).<br />вечный: ἐς τὸν αἰανῆ χρόνον Aesch. навеки.
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[cruel]] (Archil.); the meaning [[eternal]] (A.) through association with <b class="b3">αἰεί</b>.<br />Other forms: Ion. <b class="b3">αἰηνής</b><br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Wackernagel Verm. Beiträge 7 assumed <b class="b3">*σαιϜ-ανής</b> <b class="b2">with terrifying face</b> (: Lat. [[saevus]] and a word for [[face]] as in [[ἀπηνής]] etc., q.v.); unverifiable. S. Degani Helikon 2 (1962) 37-56.
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[cruel]] (Archil.); the meaning [[eternal]] (A.) through association with [[αἰεί]].<br />Other forms: Ion. [[αἰηνής]]<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Wackernagel Verm. Beiträge 7 assumed <b class="b3">*σαιϜ-ανής</b> [[with terrifying face]] (: Lat. [[saevus]] and a word for [[face]] as in [[ἀπηνής]] etc., [[quod vide|q.v.]]); unverifiable. S. Degani Helikon 2 (1962) 37-56.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<br /><b class="num">I.</b> [[dreary]], [[dismal]], [[direful]], [[horrid]], νυκτὸς αἰανῆ τέκνα, νυκτὸς αἰανὴς [[κύκλος]], αἰανὴς [[νόσος]] Aesch., Soph., etc.<br /><b class="num">II.</b> of [[Time]], εἰς τὸν αἰανῆ χρόνον Aesch.; and so in adv. αἰανῶς for [[ever]], Aesch. [The prob. deriv. is from [[αἰεί]], [[everlasting]], [[whence]] may [[come]] the [[notion]] of neverending, [[wearisome]], [[dreary]].]
|mdlsjtxt=<b class="num">I.</b> [[dreary]], [[dismal]], [[direful]], [[horrid]], νυκτὸς αἰανῆ τέκνα, νυκτὸς αἰανὴς [[κύκλος]], αἰανὴς [[νόσος]] Aesch., Soph., etc.<br /><b class="num">II.</b> of [[time]], εἰς τὸν αἰανῆ χρόνον Aesch.; and so in adv. αἰανῶς for [[ever]], Aesch. [The prob. deriv. is from [[αἰεί]], [[everlasting]], [[whence]] may [[come]] the [[notion]] of neverending, [[wearisome]], [[dreary]].]
}}
{{FriskDe
|ftr='''αἰανής''': {aiānḗs}<br />'''Forms''': ion. [[αἰηνής]]<br />'''Meaning''': [[grausig]], [[düster]] (poet., ion. att.), im Sinn von [[ewig]] (A., Lyk.) nach [[αἰεί]] umgedeutet.<br />'''Etymology''': Mehrere Deutungsvorschläge. Nach Wackernagel Verm. Beiträge 7 aus *σαιϝανής [[mit grausigem Antlitz]] (: lat. ''saevus'' und ein Wort für [[Antlitz]], s. [[ἀπηνής]]). Anders, weit unwahrscheinlicher, Froehde BB 7, 325, Flensburg Die Basis TER- 52ff., Prellwitz Glotta 19, 98 u. 104.<br />'''Page''' 1,30
}}
}}