φαίδιμος: Difference between revisions

|Definition=ον, also α, ον <span class="bibl">Pi. <span class="title">P.</span>4.28</span>, <span class="bibl"><span class="title">N.</span>1.68</span> (not used by Hom. in fem.): (φαιδρός):—<span class="sense"><span class="bld">A</span> [[shining]], [[radiant]], [[glistening]], especially of men's limbs, φ. ὦμος <span class="bibl">Od.11.128</span>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>1.27</span>; γυῖα <span class="bibl">Il.6.27</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>492</span>; κόμα <span class="bibl">Pi.<span class="title">N.</span>1.68</span>; πρόσοψις <span class="bibl">Id.<span class="title">P.</span>4.28</span> ([[si vera lectio|s.v.l.]]); [[sleek]], [[glossy]], ἵπποι <span class="bibl">Id.<span class="title">O.</span>6.14</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of heroes, [[famous]], [[glorious]], φαίδιμ' Ἀχιλλεῦ <span class="bibl">Il.9.434</span>; φαίδιμ' Ὀδυσσεῦ <span class="bibl">Od.10.251</span>; <b class="b3">φαίδιμος Ἕκτωρ, αἴας</b>, <span class="bibl">Il.4.505</span>, <span class="bibl">5.617</span>, etc.—Used by Trag. only in Ep. phrases, φαίδιμ' Ἀχιλλεῦ <span class="bibl">A.<span class="title">Fr.</span>131</span> (anap., ap.<span class="bibl">Ar.<span class="title">Ra.</span>992</span>); ἀμφὶ φ. ὤμοις <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>453</span>; so φ. βραχίονες <span class="bibl">Achae.4</span>.</span>

|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> brillant d'huile ; brillant de force <i>en parl. du corps, des membres</i>;<br /><b>2</b> beau, magnifique ; <i>sel. d'autres</i> glorieux, illustre.<br />'''Étymologie:''' [[φαίνω]].

|elrutext='''φαίδῐμος:''' и 3<br /><b class="num">1)</b> [[блестящий]], [[лоснящийся]] или [[сияющий]], [[светлый]] ([[ὦμος]] Hom.; γυῖα Hom., Hes.; [[κόμα]], ἵπποι Pind.);<br /><b class="num">2)</b> [[славный]], [[прославленный]] ([[Ἀχιλλεύς]] Hom.).

|sltr=<b>φαίδῐμος</b> [[gleaming]] ἐλέφαντι φαίδιμον ὦμον κεκαδμένον (sc. Πέλοπα) (O. 1.27) φαιδίμαν γαίᾳ πεφύρσεσθαι κόμαν ἔνεπεν (N. 1.68) met., κατὰ γαἶ αὐτόν τέ νιν καὶ φαιδίμας ἵππους ἔμαρψεν (O. 6.14) “φαιδίμαν ἀνδρὸς αἰδοίου πρόσοψιν θηκάμενος” (P. 4.28)

|mltxt=-ον, θηλ. και -ίμη, Α<br />(<b>ποιητ. τ.</b>)<br /><b>1.</b> ([[ιδίως]] για [[μέλη]] του ανθρώπινου σώματος αλειμμένα με [[λάδι]]) αυτός που λάμπει, [[στιλπνός]] («καὶ μὲν τῶν ὑπέλυσε [[μένος]] καὶ φαίδιμα γυῑα», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> (για ήρωα) [[ένδοξος]], [[ονομαστός]]<br /><b>3.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «ὁ κατὰ ψυχὴν [[ἰσχυρός]], [[ἐπίσημος]], σπουδαῖος»<br /><b>4.</b> <b>ως κύριο όν.</b> <i>Φαίδιμος</i>·<b>μυθ.</b> [[βασιλιάς]] τών Σιδωνίων στην [[Φοινίκη]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Βλ. λ. [[φαιδρός]].

|ftr='''φαίδιμος''': {phaídimos}<br />'''Meaning''': [[glänzend]], [[stattlich]], oft als Beiw. von [[Ἕκτωρ]], [[Ἀχιλλεύς]] u.a. (ep. poet. seit Il.; auch als PN), metr. Erweiterung -ιμόεις (Ν686; Risch ̨ 56e).<br />'''Derivative''': Daneben [[φαιδρός]] [[hell]], [[klar]], [[heiter]], [[fröhlich]], [[vergnügt]] (Pi., Sol., A. usw.; [[Φαίδρη]] λ 321), auch als Vorderglied, z.B. in [[φαιδρόνους]] [[mit heiterem Sinn]] (A.), [[φαιδρωπός]] [[mit heiterem Blick]] (A., E.). Davon 1. [[φαιδρότης]] f. [[Klarheit]], [[Heiterkeit]] (Inschr., Plu. u.a.). 2. -όομαι [[heiter sein]] (X.). 3. -ύνω, vereinzelt m. ἐκ-, ἐπι-, ἀπο-, ‘hell machen, reinigen, waschen; erheitern, erfrischen’ (vorw. poet. seit Hes. ''Op''. 753) mit -υντής m. "Reiniger", u. zw. des Zeusbildes in Olympia (Paus., Poll.), gewöhnl. [[φαιδυντής]], -[[ταί]] (el. u. att. Inschr.; vgl. unten); f. [[φαιδρύντρια]] (A. ''Ch''. 759). — Für sich steht [[φαίδει]]· [[ὄψει]] H., wohl von *φαῖδος n.<br />'''Etymology''': Zu [[φαιδρός]]: [[φαίδιμος]]: *φαῖδος vgl. z.B. [[κυδρός]]: [[κύδιμος]]: [[κῦδος]] u.a.; dazu Arbenz 12 u. 33. Dazu urspr. *φαιδύνω (wie [[αἰσχρός]]: [[αἶσχος]]: [[αἰσχύνω]]), das in [[φαιδυντής]] eine Spur hinterlassen hat und vielleicht in der Überlieferung von [[φαιδρύνω]] verdrängt wurde (Schwyzer 733 und Fraenkel Nom. ag. 1, 175 m. Lit.). Bildungen wie [[φαιδρύντρια]] und [[φαιδρόνους]] (für *φαιδίνους) bei A. zeugen aber von der Produktivität des Adjektivs. — Seit Fick BB 2, 187 wird [[φαιδρός]] mit lit. ''gaidrùs'' [[hell]], [[heiter]], vom Wetter, ''gaidrà'' [[wolkenloser Himmel]], [[heiteres Wetter]] identifiziert, was idg. *''gʷhaid''-''ró''-''s'' (*''gʷhəid''-) voraussetzt; dazu mit Ablautentgleisung (vgl. Fraenkel s. ''gaidrà'') ''giẽdras'', -''rùs'' ib.. Krahe Das Venetische 14 (m. Lit.) fügt noch hinzu den illyr. PN ''Baedarus''. Weiteres s. [[φαιός]].<br />'''Page''' 2,981