παραβολή: Difference between revisions

m
Text replacement - "D.S." to "D.S."
m (Text replacement - "<b class="b2">([\w]+ [\w]+ [\w]+ [\w]+)<\/b>" to "$1")
m (Text replacement - "D.S." to "D.S.")
 
(34 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=paravoli
|Transliteration C=paravoli
|Beta Code=parabolh/
|Beta Code=parabolh/
|Definition=ἡ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[juxtaposition]], [[comparison]], τῶν βίων <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phlb.</span>33b</span>; π. καὶ σύγκρισις <span class="bibl">Plb.1.2.2</span>; <b class="b3">ἐν παραβολῇ</b> by [[juxtaposition]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Top.</span>104a28</span>, cf. <span class="bibl">157a14</span>; ἐκ παραβολῆς <span class="bibl">Id.<span class="title">Rh.</span>1420a4</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[comparison]], [[illustration]], [[analogy]], τὴν π. ἀπρεπῆ πεποιῆσθαι <span class="bibl">Isoc.12.227</span>; <b class="b3">π. δὲ τὰ Σωκρατικά</b> (distd. from <b class="b3">λόγος</b>, [[apologue]]) <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1393b3</span>; ἐκ τῶν θηρίων ποιεῖσθαι τὴν π. <span class="bibl">Id.<span class="title">Pol.</span>1264b4</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[NT]], [[parable]], Ev.Marc.12.1, al.; <b class="b2">type, Ep. Hebr</b>.9.9, 11.19. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b2">by-word, proverb</b>, <span class="bibl">LXX <span class="title">Ez.</span>18.2</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ev.Luc.</span>4.23</span>; in bad sense, εἰς π. ἐν τοῖς ἔθνεσι <span class="bibl">LXX <span class="title">Ps.</span>43(44).14</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Wi.</span>5.3</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> [[objection]] to an argument, Phld.<span class="title">Rh.</span>1.5 S. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> [[moving side by side]], <b class="b3">ἐκ παραβολῆς [νεῶν] μάχεσθαι</b> to fight a sea-fight <b class="b2">broadside to broadside</b>, <span class="bibl">Plb.15.2.13</span>, cf. <span class="bibl">D.S.14.60</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> [[sidelong direction]], [[obliquity]], διὰ πολλῶν ἑλιγμῶν καὶ π. <span class="bibl">Plu.<span class="title">Arat.</span>22</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IV</span> [[venture]], <span class="bibl">D.S.27.17</span>, v.l. in <span class="bibl">Th.1.131</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">V</span> Astron., [[conjunction]], παραβολαὶ ἀλλήλων <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>40c</span>, cf. <span class="bibl">Procl. <span class="title">in Ti.</span>3.146</span> D., <span class="bibl">Plot.3.1.5</span>, <span class="bibl">Iamb.<span class="title">Myst.</span>9.4</span>: also f.l. for [[περιβολή]], τοῦ ἡλίου <span class="bibl">Max.Tyr.17.9</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">VI</span> Math., [[division]], opp. multiplication, <span class="bibl">Dioph.4.22</span>; [[quotient]], ib.<span class="bibl">10</span>: hence, [[section produced by division]] of a line, <span class="bibl">Nicom.<span class="title">Ar.</span>2.27</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">VII</span> Geom., [[application]], π. τῶν χωρίων Pythag. ap. <span class="bibl">Procl.<span class="title">in Euc.</span>p.419</span> F.; <b class="b3">τὰ ἐκ τῆς π. γενηθέντα σημεῖα</b>, of the foci of an ellipse or hyperbola, points found by [[application]] of an area to the axis, <span class="bibl">Apollon.Perg.<span class="title">Con.</span>3.45</span>, cf. <span class="bibl">48</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[parabola]], because the square on the ordinate is equal to a rectangle whose height is equal to the abscissa [[applied to]] the parameter, ib.<span class="bibl">1.11</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">VIII</span> = [[παράβολον]] (v. <b class="b3">παράβολος</b> III. <span class="bibl">1</span>), <span class="bibl">Arist.<span class="title">Oec.</span>1348b13</span> (vv. ll. <b class="b3">παράβολον, -βόλιον</b>), <span class="title">OGI</span>41.5 (Samos, iii B. C., pl.). <span class="bibl"><span class="title">PPetr.</span>3p.232</span> (iii B. C., pl.).</span>
|Definition=ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[juxtaposition]], [[comparison]], τῶν βίων Pl.Phlb.33b; παραβολὴ καὶ [[σύγκρισις]] Plb.1.2.2; [[ἐν παραβολῇ]] = [[by juxtaposition]], Arist.Top.104a28, cf. 157a14; ἐκ παραβολῆς Id.Rh.1420a4.<br><span class="bld">2</span> [[comparison]], [[illustration]], [[analogy]], τὴν παραβολὴν ἀπρεπῆ πεποιῆσθαι Isoc.12.227; παραβολὴ δὲ τὰ Σωκρατικά = [[comparison]] is illustrated by the [[saying]]s of [[Socrates]] (distinguished from [[λόγος]], [[apologue]]) Arist.Rh.1393b3; ἐκ τῶν θηρίων ποιεῖσθαι τὴν παραβολὴν Id.Pol.1264b4.<br><span class="bld">3</span> [[NT]], [[parable]], Ev.Marc.12.1, al.; [[type]], Ep. Hebr.9.9, 11.19.<br><span class="bld">4</span> [[by-word]], [[proverb]], [[LXX]] Ez.18.2, Ev.Luc.4.23; in bad sense, ἔθου ἡμᾶς εἰς παραβολὴν ἐν τοῖς ἔθνεσι = you made us into a [[byword]] among the [[nation]]s [[LXX]] Ps.43(44).14, cf. Wi.5.3.<br><span class="bld">5</span> [[objection]] to an [[argument]], Phld.Rh.1.5 S.<br><span class="bld">II</span> [[moving]] [[side by side]], ἐκ παραβολῆς [νεῶν] μάχεσθαι to [[fight]] a [[sea]]-[[fight]] [[broadside]] to [[broadside]], Plb.15.2.13, cf. [[Diodorus Siculus|D.S.]]14.60.<br><span class="bld">III</span> [[sidelong direction]], [[obliquity]], διὰ πολλῶν ἑλιγμῶν καὶ παραβολῶν Plu.Arat.22.<br><span class="bld">IV</span> [[venture]], [[Diodorus Siculus|D.S.]]27.17, [[varia lectio|v.l.]] in Th.1.131.<br><span class="bld">V</span> Astron., [[conjunction]], παραβολαὶ ἀλλήλων Pl.Ti.40c, cf. Procl. in Ti.3.146 D., Plot.3.1.5, Iamb.Myst.9.4: also [[falsa lectio|f.l.]] for [[περιβολή]], τοῦ ἡλίου Max.Tyr.17.9.<br><span class="bld">VI</span> Math., [[division]], opp. [[multiplication]], Dioph.4.22; [[quotient]], ib.10: hence, [[section]] produced by [[division]] of a [[line]], Nicom.Ar.2.27.<br><span class="bld">VII</span> Geom., [[application]], παραβολὴ τῶν χωρίων Pythag. ap. Procl.in Euc.p.419 F.; τὰ ἐκ τῆς παραβολῆς γενηθέντα σημεῖα = the points resulting from the [[application]] of axes to a [[surface]], of the foci of an [[ellipse]] or [[hyperbola]], points found by [[application]] of an area to the [[axis]], Apollon.Perg.Con.3.45, cf. 48.<br><span class="bld">2</span> [[parabola]], because the [[square]] on the [[ordinate]] is [[equal]] to a [[rectangle]] whose [[height]] is [[equal]] to the [[abscissa]] applied to the [[parameter]], ib.1.11.<br><span class="bld">VIII</span> = [[παράβολον]] (v. [[παράβολος]] III. ''1''), Arist.Oec.1348b13 ([[variae lectiones|vv.ll.]] [[παράβολον]], [[παραβόλιον]]), OGI41.5 (Samos, iii B. C., pl.). PPetr.3p.232 (iii B. C., pl.).
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0472.png Seite 472]] ἡ, das Nebeneinander- oder Zusammenstellen, bes. die Vergleichung; ἐν τῇ παραβολῇ τῶν βίων, Plat. Phil. 33 b; καὶ [[σύγκρισις]], Pol. 1, 2, 2; auch παραβολὴν ποιεῖσθαι [[πρός]] τι, mit Etwas vergleichen, Isocr. 12, 227; – bei den Rhetoren ein erdichtetes Gleichniß, eine Parabel, Arist. rhet. 2, 20 u. Rhett.; – das Nebeneinanderstellen, Zusammentreffen, Plat. Tim. 40 c; ἐκ παραβολῆς (νεῶν) μάχεσθαι, ein Seetreffen liefern, wenn die Schiffe dicht an einander liegen, Pol. 15, 2, 13; vgl. D. Sic. 14, 60; – das aufs Spiel setzen, Wagniß, Plut. Arat. 22. – Bei den Mathem. der Kegelschnitt, die Parabel.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0472.png Seite 472]] ἡ, das Nebeneinander- oder Zusammenstellen, bes. die Vergleichung; ἐν τῇ παραβολῇ τῶν βίων, Plat. Phil. 33 b; καὶ [[σύγκρισις]], Pol. 1, 2, 2; auch παραβολὴν ποιεῖσθαι [[πρός]] τι, mit Etwas vergleichen, Isocr. 12, 227; – bei den Rhetoren ein erdichtetes Gleichniß, eine Parabel, Arist. rhet. 2, 20 u. Rhett.; – das Nebeneinanderstellen, Zusammentreffen, Plat. Tim. 40 c; ἐκ παραβολῆς (νεῶν) μάχεσθαι, ein Seetreffen liefern, wenn die Schiffe dicht an einander liegen, Pol. 15, 2, 13; vgl. D. Sic. 14, 60; – das aufs Spiel setzen, Wagniß, Plut. Arat. 22. – Bei den Mathem. der Kegelschnitt, die Parabel.
}}
}}
{{ls
{{bailly
|lstext='''παραβολή''': , ([[παραβάλλω]]) τὸ παραβάλλειν, [[παράθεσις]], Πλάτ. Φίληβ. 33Β· π. καὶ [[σύγκρισις]] Πολύβ. 1. 2, 2· ἐν παραβολῇ, κατὰ παράθεσιν, Ἀριστ. Τοπ. 1. 10, 5, πρβλ. 8. 1, 15· ἐκ παραβολῆς ὁ αὐτ. ἐν Ρητ. 3. 19, 5. 2) [[σύγκρισις]] [[παράδειγμα]], [[ἀναλογία]], τὴν π. ἀπρεπῆ πεποιῆσθαι Ἰσοκρ. 280Α· παραβολὴ δὲ τὰ Σωκρατικά, [[οἷον]] εἴ τις λέγοι ὅτι οὐ δεῖ κληρωτοὺς ἄρχειν· ὅμοιον γὰρ [[ὥσπερ]] ἂν εἴ τις τοὺς ἀθλητὰς κληροίη μὴ οἳ δύνανται ἀγωνίζεσθαι, ἀλλ’ οἳ ἂν λάχωσιν, ἢ τῶν πλωτήρων ὅν τινα δεῖ κυβερνᾶν κληρώσειεν ὡς [[δέον]] τὸν λαχόντα, ἀλλὰ μὴ τὸν ἐπιστάμενον Ἀριστ. Ρητ. 2. 20, 4 (καὶ σαφῶς διακρίνει τὴν παραβολὴν ἀπὸ τοῦ λόγου, δηλ. ἀπολόγου ἢ μύθου)· [[οὕτως]], ἐκ τῶν θηρίων ποιεῖσθαι τὴν π. ὁ αὐτ. ἐν Πολιτικ. 2. 5, 24. 3) ἐν τῇ Καινῇ Διαθ. παραβολὴ λέγεται πλαστόν τι [[διήγημα]], [[ὅπερ]] περιέχει ἠθικήν τινα ἢ θρησκευτικὴν διδασκαλίαν. 4) [[παροιμία]], Ἑβδ. (Ἰεζεκίηλ ΙΗ΄, 2), Εὐαγγ. κ. Λουκ. δ΄, 23· ἐπὶ κακῆς σημασίας, εἰς π. ἐν τοῖς ἔνθεσιν Ἐβδ. (Ψαλμ. ΜΓ΄, 14, Σοφ. Σολομ. Ε, 3). ΙΙ. πλησίον [[ἀλλήλων]] [[κίνησις]], παραβολαὶ [[ἀλλήλων]], ὡς ἐν περιπλόκῳ τινὶ χορῷ, Πλάτ. Τίμ. 40C· ἐκ παραβολῆς [νεῶν] μάχεσθαι, μὲ πλευρὰν πρὸς πλευράν, Πολύβ. 15. 2, 13, Διόδ. 14. 60. ΙΙΙ. πλαγία διεύθυνσις, πλαγιότης, [[λοξότης]], διὰ πολλῶν ἑλιγμῶν καὶ π. Πλουτ. Ἄρατ. 22. IV. ἡ προέκτασις ἢ [[προβολή]], τοῦ ἡλίου Μάξιμ. Τύρ. 17. 9. V. τὸ ῥιψοκινδυνεύειν ἢ ἀποτολμᾶν, Σχόλ. εἰς Θουκ. 1. 131. VI. [[διαίρεσις]], κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸν πολλαπλασιασμόν, Ἀριθμ. VII. ἡ φέρουσα τὸ [[ὄνομα]] τοῦτο κωνικὴ [[τομή]], parabola, [[ἐπειδὴ]] ὁ [[ἄξων]] αὐτῆς [[εἶναι]] [[παράλληλος]] τῇ πλευρικῇ ἐπιφανείᾳ τοῦ κώνου, Ἀρχ. Μαθ. 2) παρὰ τῷ Εὐκλ., παραλληλόγραμμον ἐφηρμοσμένον ἐπὶ εὐθείας γραμμῆς. VIII. = [[παράβολον]] (ἴδε ἐν λέξ. [[παράβολος]] ΙΙΙ), Ἀριστ. Οἰκ. 2. 16, 3, [[μετὰ]] διαφόρ. γραφῆς: [[παράβολον]], -βόλιον.
|btext=ῆς (ἡ) :<br /><b>1</b> [[comparaison]], [[rapprochement]] ; rapport, ressemblance ; parabole, discours allégorique;<br /><b>2</b> [[action de s'écarter du droit chemin]].<br />'''Étymologie:''' [[παραβάλλω]].
}}
{{elnl
|elnltext=παραβολή -ῆς, ἡ [παραβάλλω] [[het naast elkaar leggen]], [[vergelijking]]:; ἐν τῇ παραβολῇ τῶν βίων in de vergelijking van de leefwijzen Plat. Phlb. 33b; ἐκ παραβολῆς op grond van een vergelijking Aristot. Rh. 1420a4; vergelijking (als stijlfiguur). christ. [[parabel]], [[gelijkenis]]:; ἐν παραβολαῖς λαλεῖν in gelijkenissen spreken NT Marc. 12.1; [[gezegde]], spreuk. bocht. [[conjunctie]] (van sterren).
}}
}}
{{bailly
{{elru
|btext=ῆς () :<br /><b>1</b> comparaison, rapprochement ; rapport, ressemblance ; parabole, discours allégorique;<br /><b>2</b> action de s’écarter du droit chemin.<br />'''Étymologie:''' [[παραβάλλω]].
|elrutext='''παραβολή:''' ἡ<br /><b class="num">1</b> [[сопоставление]], [[сравнение]] (τῶν βίων Plat.): π. καὶ σύγνρισις Polyb. сопоставление и сравнение; παραβολὴν ποιεῖσθαι πρός τι Isocr. и ἔκ τινος Arst. сравнивать с чем-л.;<br /><b class="num">2</b> [[образ]], [[подобие]] (εἰς τὸν καιρὸν τὸν ἐνεστηκότα NT);<br /><b class="num">3</b> рит. [[парабола]], [[аллегорический рассказ]], [[притча]] Arst., NT;<br /><b class="num">4</b> [[приближение]], [[сближение]]: παραβολαὶ [[ἀλλήλων]] Plat. взаимное сближение; ἐκ παραβολῆς (''[[sc.]]'' [[νεῶν]]) μάχεσθαι Polyb. вести ближний бой на море;<br /><b class="num">5</b> [[отклонение]] (от прямого пути), петля (ἑλιγμοὶ καὶ παραβολαί Plut.);<br /><b class="num">6</b> мат. [[парабола]] (коническое сечение).
}}
}}
{{StrongGR
{{StrongGR
Line 23: Line 26:
}}
}}
{{Thayer
{{Thayer
|txtha=παραβολῆς, ἡ ([[παραβάλλω]], [[which]] [[see]]), the Sept. for מָשָׁל;<br /><b class="num">1.</b> a placing of [[one]] [[thing]] by the [[side]] of [[another]], juxtaposition, as of ships in [[battle]], [[Polybius]] 15,2, 13; Diodorus 14,60.<br /><b class="num">2.</b> [[metaphorically]], a comparing, [[comparison]] of [[one]] [[thing]] [[with]] [[another]], [[likeness]], [[similitude]] ([[Plato]], Isocrates, [[Polybius]], [[Plutarch]]): [[universally]], B. D., [[see]] [[under]] the words, Fable, Parable (and references [[there]]; [[add]] [[Aristotle]], rhet. 2,20, 2ff and Cope's notes)): Winer's Grammar, § 30,1a.): [[τοῦ]] σπείροντος, [[τῶν]] ζιζανίων, [[τήν]] βασιλείαν [[τοῦ]] Θεοῦ ἐν [[παραβολή]] τιθέναι ([[literally]], to [[set]] [[forth]] the [[kingdom]] of God in a [[parable]]), to [[illustrate]] (the [[nature]] and [[history]] of) the [[kingdom]] of God by the [[use]] of a [[parable]], L [[text]] T Tr [[text]] WH.<br /><b class="num">3.</b> "a [[pithy]] and [[instructive]] [[saying]], involving [[some]] [[likeness]] or [[comparison]] and having preceptive or [[admonitory]] [[force]]; an [[aphorism]], a [[maxim]]": Proverbs , [[παραβολή]] is<br /><b class="num">4.</b> a [[proverb]]: an [[act]] by [[which]] [[one]] exposes [[himself]] or his possessions to [[danger]], a [[venture]], [[risk]] (in [[which]] [[sense]] the plural seems to be used by [[Plutarch]], [[Aratus]] 22: [[διά]] πολλῶν ἑλιγμων καί παραβολῶν περαινοντες [[πρός]] τό [[τεῖχος]] (cf. Diodorus Siculus [[fragment]] [[book]] 30:9,2; [[also]] variant in [[Thucydides]] 1,131, 2 (and Poppo at the [[passage]]))); ἐν [[παραβολή]], in risking him, i. e. at the [[very]] [[moment]] [[when]] he [[exposed]] his [[son]] to [[mortal]] [[peril]] ([[see]] [[παραβολεύομαι]]), Hesychius ἐκ παραβολῆς. ἐκ παρακινδυνευματος); others [[with]] [[less]] [[probability]] [[explain]] it, in a [[figure]], i. e. as a [[figure]], [[either]] of the [[future]] [[general]] [[resurrection]] of [[all]] men, or of Christ offered up to God and [[raised]] [[again]] from the [[dead]]; others [[otherwise]].
|txtha=παραβολῆς, ἡ ([[παραβάλλω]], [[which]] [[see]]), the Sept. for מָשָׁל;<br /><b class="num">1.</b> a placing of [[one]] [[thing]] by the [[side]] of [[another]], juxtaposition, as of ships in [[battle]], [[Polybius]] 15,2, 13; Diodorus 14,60.<br /><b class="num">2.</b> [[metaphorically]], a comparing, [[comparison]] of [[one]] [[thing]] [[with]] [[another]], [[likeness]], [[similitude]] ([[Plato]], Isocrates, [[Polybius]], [[Plutarch]]): [[universally]], B. D., [[see]] [[under]] the words, Fable, Parable (and references [[there]]; [[add]] [[Aristotle]], rhet. 2,20, 2ff and Cope's notes)): Winer's Grammar, § 30,1a.): τοῦ σπείροντος, τῶν ζιζανίων, [[τήν]] βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐν [[παραβολή]] τιθέναι ([[literally]], to [[set]] [[forth]] the [[kingdom]] of God in a [[parable]]), to [[illustrate]] (the [[nature]] and [[history]] of) the [[kingdom]] of God by the [[use]] of a [[parable]], L [[text]] T Tr [[text]] WH.<br /><b class="num">3.</b> "a [[pithy]] and [[instructive]] [[saying]], involving [[some]] [[likeness]] or [[comparison]] and having preceptive or [[admonitory]] [[force]]; an [[aphorism]], a [[maxim]]": Proverbs, [[παραβολή]] is<br /><b class="num">4.</b> a [[proverb]]: an [[act]] by [[which]] [[one]] exposes [[himself]] or his possessions to [[danger]], a [[venture]], [[risk]] (in [[which]] [[sense]] the plural seems to be used by [[Plutarch]], [[Aratus]] 22: [[διά]] πολλῶν ἑλιγμων καί παραβολῶν περαινοντες [[πρός]] τό [[τεῖχος]] (cf. Diodorus Siculus [[fragment]] [[book]] 30:9,2; [[also]] variant in [[Thucydides]] 1,131, 2 (and Poppo at the [[passage]]))); ἐν [[παραβολή]], in risking him, i. e. at the [[very]] [[moment]] [[when]] he [[exposed]] his [[son]] to [[mortal]] [[peril]] ([[see]] [[παραβολεύομαι]]), Hesychius ἐκ παραβολῆς. ἐκ παρακινδυνευματος); others [[with]] [[less]] [[probability]] [[explain]] it, in a [[figure]], i. e. as a [[figure]], [[either]] of the [[future]] [[general]] [[resurrection]] of [[all]] men, or of Christ offered up to God and [[raised]] [[again]] from the [[dead]]; others [[otherwise]].
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 31: Line 34:
|lsmtext='''παραβολή:''' ἡ ([[παραβάλλω]])·<br /><b class="num">1.</b> [[παράθεση]], [[σύγκριση]], [[αντιπαραβολή]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> [[σύγκριση]], [[παράδειγμα]], [[αναλογία]],<br /><b class="num">3.</b> [[παραβολή]], δηλ. [[πλαστή]] [[διήγηση]] από την οποία συνάγεται κάποιο ηθικό ή θρησκευτικό [[δίδαγμα]], σε Καινή Διαθήκη<br /><b class="num">4.</b> [[αλληγορία]], [[παροιμία]], στο ίδ.
|lsmtext='''παραβολή:''' ἡ ([[παραβάλλω]])·<br /><b class="num">1.</b> [[παράθεση]], [[σύγκριση]], [[αντιπαραβολή]], σε Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> [[σύγκριση]], [[παράδειγμα]], [[αναλογία]],<br /><b class="num">3.</b> [[παραβολή]], δηλ. [[πλαστή]] [[διήγηση]] από την οποία συνάγεται κάποιο ηθικό ή θρησκευτικό [[δίδαγμα]], σε Καινή Διαθήκη<br /><b class="num">4.</b> [[αλληγορία]], [[παροιμία]], στο ίδ.
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''παραβολή:''' ἡ<br /><b class="num">1)</b> сопоставление, сравнение (τῶν βίων Plat.): π. καὶ σύγνρισις Polyb. сопоставление и сравнение; παραβολὴν ποιεῖσθαι πρός τι Isocr. и ἔκ τινος Arst. сравнивать с чем-л.;<br /><b class="num">2)</b> образ, подобие (εἰς τὸν καιρὸν τὸν ἐνεστηκότα NT);<br /><b class="num">3)</b> рит. парабола, аллегорический рассказ, притча Arst., NT;<br /><b class="num">4)</b> приближение, сближение: παραβολαὶ [[ἀλλήλων]] Plat. взаимное сближение; ἐκ παραβολῆς (sc. [[νεῶν]]) μάχεσθαι Polyb. вести ближний бой на море;<br /><b class="num">5)</b> отклонение (от прямого пути), петля (ἑλιγμοὶ καὶ παραβολαί Plut.);<br /><b class="num">6)</b> мат. парабола (коническое сечение).
|lstext='''παραβολή''': , ([[παραβάλλω]]) τὸ παραβάλλειν, [[παράθεσις]], Πλάτ. Φίληβ. 33Β· π. καὶ [[σύγκρισις]] Πολύβ. 1. 2, 2· ἐν παραβολῇ, κατὰ παράθεσιν, Ἀριστ. Τοπ. 1. 10, 5, πρβλ. 8. 1, 15· ἐκ παραβολῆς ὁ αὐτ. ἐν Ρητ. 3. 19, 5. 2) [[σύγκρισις]] [[παράδειγμα]], [[ἀναλογία]], τὴν π. ἀπρεπῆ πεποιῆσθαι Ἰσοκρ. 280Α· παραβολὴ δὲ τὰ Σωκρατικά, [[οἷον]] εἴ τις λέγοι ὅτι οὐ δεῖ κληρωτοὺς ἄρχειν· ὅμοιον γὰρ [[ὥσπερ]] ἂν εἴ τις τοὺς ἀθλητὰς κληροίη μὴ οἳ δύνανται ἀγωνίζεσθαι, ἀλλ’ οἳ ἂν λάχωσιν, ἢ τῶν πλωτήρων ὅν τινα δεῖ κυβερνᾶν κληρώσειεν ὡς [[δέον]] τὸν λαχόντα, ἀλλὰ μὴ τὸν ἐπιστάμενον Ἀριστ. Ρητ. 2. 20, 4 (καὶ σαφῶς διακρίνει τὴν παραβολὴν ἀπὸ τοῦ λόγου, δηλ. ἀπολόγου ἢ μύθου)· [[οὕτως]], ἐκ τῶν θηρίων ποιεῖσθαι τὴν π. ὁ αὐτ. ἐν Πολιτικ. 2. 5, 24. 3) ἐν τῇ Καινῇ Διαθ. παραβολὴ λέγεται πλαστόν τι [[διήγημα]], [[ὅπερ]] περιέχει ἠθικήν τινα ἢ θρησκευτικὴν διδασκαλίαν. 4) [[παροιμία]], Ἑβδ. (Ἰεζεκίηλ ΙΗ΄, 2), Εὐαγγ. κ. Λουκ. δ΄, 23· ἐπὶ κακῆς σημασίας, εἰς π. ἐν τοῖς ἔνθεσιν Ἐβδ. (Ψαλμ. ΜΓ΄, 14, Σοφ. Σολομ. Ε, 3). ΙΙ. ἡ πλησίον [[ἀλλήλων]] [[κίνησις]], παραβολαὶ [[ἀλλήλων]], ὡς ἐν περιπλόκῳ τινὶ χορῷ, Πλάτ. Τίμ. 40C· ἐκ παραβολῆς [νεῶν] μάχεσθαι, μὲ πλευρὰν πρὸς πλευράν, Πολύβ. 15. 2, 13, Διόδ. 14. 60. ΙΙΙ. πλαγία διεύθυνσις, πλαγιότης, [[λοξότης]], διὰ πολλῶν ἑλιγμῶν καὶ π. Πλουτ. Ἄρατ. 22. IV. ἡ προέκτασις ἢ [[προβολή]], τοῦ ἡλίου Μάξιμ. Τύρ. 17. 9. V. τὸ ῥιψοκινδυνεύειν ἢ ἀποτολμᾶν, Σχόλ. εἰς Θουκ. 1. 131. VI. [[διαίρεσις]], κατ’ ἀντίθεσιν πρὸς τὸν πολλαπλασιασμόν, Ἀριθμ. VII. ἡ φέρουσα τὸ [[ὄνομα]] τοῦτο κωνικὴ [[τομή]], parabola, [[ἐπειδὴ]] ὁ [[ἄξων]] αὐτῆς [[εἶναι]] [[παράλληλος]] τῇ πλευρικῇ ἐπιφανείᾳ τοῦ κώνου, Ἀρχ. Μαθ. 2) παρὰ τῷ Εὐκλ., παραλληλόγραμμον ἐφηρμοσμένον ἐπὶ εὐθείας γραμμῆς. VIII. = [[παράβολον]] (ἴδε ἐν λέξ. [[παράβολος]] ΙΙΙ), Ἀριστ. Οἰκ. 2. 16, 3, μετὰ διαφόρ. γραφῆς: [[παράβολον]], -βόλιον.
}}
{{elnl
|elnltext=παραβολή -ῆς, ἡ [παραβάλλω] het naast elkaar leggen, vergelijking:; ἐν τῇ παραβολῇ τῶν βίων in de vergelijking van de leefwijzen Plat. Phlb. 33b; ἐκ παραβολῆς op grond van een vergelijking Aristot. Rh. 1420a4; vergelijking (als stijlfiguur). christ. parabel, gelijkenis:; ἐν παραβολαῖς λαλεῖν in gelijkenissen spreken NT Marc. 12.1; gezegde, spreuk. bocht. conjunctie (van sterren).
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 41: Line 41:
}}
}}
{{Chinese
{{Chinese
|sngr='''原文音譯''':parabol» 爬拉-波累<br />'''詞類次數''':名詞(50)<br />'''原文字根''':在旁-投 相當於: ([[מָשָׁל]]&#x200E;)<br />'''字義溯源''':比喻,比方,表樣,俗語,舉例說明;源自([[παραβάλλω]])=停靠);由([[παρά]])*=旁,出於)與([[βάλλω]] / [[ἀμφιβάλλω]])*=投,擲)組成。主耶穌講論的特點,就是經常使用比喻,當他說到天國或神國時,常用自然界的事物來作比喻。有人計算,主耶穌前後共用了近70個比喻。其次,主耶穌的講論中有時也用隱喻,如:靈巧像蛇,馴良像鴿子( 太10:16),法利賽人的酵,乃是指法利賽人的教訓( 太16:12)。比較: ([[παροιμία]])=忖度<br />'''出現次數''':總共(50);太(17);可(13);路(18);來(2)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 比喻(41) 太13:3; 太13:10; 太13:13; 太13:18; 太13:24; 太13:31; 太13:33; 太13:34; 太13:34; 太13:35; 太13:36; 太13:53; 太15:15; 太21:45; 太22:1; 可3:23; 可4:2; 可4:10; 可4:11; 可4:13; 可4:13; 可4:30; 可4:33; 可4:34; 可7:17; 可12:1; 可12:12; 路5:36; 路6:39; 路8:4; 路8:9; 路8:10; 路8:11; 路12:16; 路12:41; 路13:6; 路14:7; 路15:3; 路18:9; 路20:9; 路20:19;<br />2) 一個比喻(4) 太21:33; 路18:1; 路19:11; 路21:29;<br />3) 比方(2) 太24:32; 可13:28;<br />4) 表樣(1) 來11:19;<br />5) 一個表樣(1) 來9:9;<br />6) 俗語(1) 路4:23
|sngr='''原文音譯''':parabol» 爬拉-波累<br />'''詞類次數''':名詞(50)<br />'''原文字根''':在旁-投 相當於: ([[מָשָׁל]]&#x200E;)<br />'''字義溯源''':比喻,比方,表樣,俗語,舉例說明;源自([[παραβάλλω]])=停靠);由([[παρά]])*=旁,出於)與([[βάλλω]] / [[ἀμφιβάλλω]])*=投,擲)組成。主耶穌講論的特點,就是經常使用比喻,當他說到天國或神國時,常用自然界的事物來作比喻。有人計算,主耶穌前後共用了近70個比喻。其次,主耶穌的講論中有時也用隱喻,如:靈巧像蛇,馴良像鴿子( 太10:16),法利賽人的酵,乃是指法利賽人的教訓( 太16:12)。比較: ([[παροιμία]])=忖度<br />'''出現次數''':總共(50);太(17);可(13);路(18);來(2)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 比喻(41) 太13:3; 太13:10; 太13:13; 太13:18; 太13:24; 太13:31; 太13:33; 太13:34; 太13:34; 太13:35; 太13:36; 太13:53; 太15:15; 太21:45; 太22:1; 可3:23; 可4:2; 可4:10; 可4:11; 可4:13; 可4:13; 可4:30; 可4:33; 可4:34; 可7:17; 可12:1; 可12:12; 路5:36; 路6:39; 路8:4; 路8:9; 路8:10; 路8:11; 路12:16; 路12:41; 路13:6; 路14:7; 路15:3; 路18:9; 路20:9; 路20:19;<br />2) 一個比喻(4) 太21:33; 路18:1; 路19:11; 路21:29;<br />3) 比方(2) 太24:32; 可13:28;<br />4) 表樣(1) 來11:19;<br />5) 一個表樣(1) 來9:9;<br />6) 俗語(1) 路4:23
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[σύγκριση]]). Ἀπό τό [[παραβάλλω]] → [[παρά]] + [[βάλλω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.
}}
}}