ὀβελίσκος: Difference between revisions

m
no edit summary
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)<b class="b3">(\w+)<\/b>" to "$1")
mNo edit summary
 
(25 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=oveliskos
|Transliteration C=oveliskos
|Beta Code=o)beli/skos
|Beta Code=o)beli/skos
|Definition=ὁ, Dim. of [[ὀβελός]] I, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[small spit]], [[skewer]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span> 1007</span>, <span class="bibl"><span class="title">Nu.</span>178</span>, <span class="bibl"><span class="title">V.</span>354</span>, <span class="bibl"><span class="title">Av.</span>388</span>, <span class="bibl">672</span>, Sotad. Com.<span class="bibl">1.10</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>3.3.7</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pol.</span>1324b19</span>, <span class="bibl"><span class="title">PEleph.</span>5.2</span> (iii B. C.), etc. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> pl., [[spits]] used as money, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Lys.</span>17</span>, <span class="bibl"><span class="title">Fab.</span>27</span> ; cf. [[ὀβολός]] fin. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> [[nail]], IG12.313.141 (prob.), 11(2).148.70 (Delos, iii B. C., pl.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> = [[subula]], Gloss. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> window [[bar]], ib. (pl.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">anything shaped like a spit :</b> the [[blade]] of a two-edged sword, <span class="bibl">Plb.6.23.7</span> ; [[the iron head]] of the Roman pilum, <span class="bibl">D.H.5.46</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> [[obelisk]], <span class="bibl">D.S.1.46</span>, <span class="bibl">Str.17.1.27</span>, <span class="bibl">Plin.<span class="title">HN</span>36.64</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">IV</span> [[drainage-conduit]], οἱ ἐν τοῖς τείχεσιν ὀ. <span class="bibl">D.S.19.45</span>, cf. <span class="title">IG</span> 9(1).692.14 (Corc., ii B. C.) ; so perh. <b class="b3">περὶ τοῦ πιλῶνος</b> (= [[πυλῶνος]]) <b class="b3">καὶ τοὐβιλίσκου</b> (= <b class="b3">τοῦ ὀβελίσκου</b>) <span class="bibl"><span class="title">PLond.</span>2.391.2</span> (vi A. D.) ; cf. ὀβολίσκος <span class="bibl">1</span>.</span>
|Definition=ὁ, ''Dim. of'' [[ὀβελός]] I,<br><span class="bld">A</span> [[small spit]], [[skewer]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]'' 1007, ''Nu.''178, ''V.''354, ''Av.''388, 672, Sotad. Com.1.10, X.''HG''3.3.7, Arist.''Pol.''1324b19, ''PEleph.''5.2 (iii B. C.), etc.<br><span class="bld">2</span> pl., [[spits]] used as money, Plu.''Lys.''17, ''Fab.''27; cf. [[ὀβολός]] fin.<br><span class="bld">3</span> [[nail]], IG12.313.141 (prob.), 11(2).148.70 (Delos, iii B. C., pl.).<br><span class="bld">4</span> = [[subula]], ''Glossaria''<br><span class="bld">5</span> window [[bar]], ib. (pl.).<br><span class="bld">II</span> anything shaped like a spit: the [[blade]] of a two-edged sword, Plb.6.23.7; [[the iron head]] of the Roman pilum, D.H.5.46.<br><span class="bld">III</span> [[obelisk]], [[Diodorus Siculus|D.S.]]1.46, Str.17.1.27, Plin.''HN''36.64.<br><span class="bld">IV</span> [[drainage-conduit]], οἱ ἐν τοῖς τείχεσιν ὀ. [[Diodorus Siculus|D.S.]]19.45, cf. ''IG'' 9(1).692.14 (Corc., ii B. C.); so perhaps <b class="b3">περὶ τοῦ πιλῶνος</b> (= [[πυλῶνος]]) <b class="b3">καὶ τοὐβιλίσκου</b> (= <b class="b3">τοῦ ὀβελίσκου</b>) ''PLond.''2.391.2 (vi A. D.); cf. [[ὀβολίσκος]] ''1''.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0289.png Seite 289]] ὁ, eigtl. dim. von [[ὀβελός]], ein kleiner Spieß, Bratspieß; Ar. Nubb. 471 Av. 388 u. öfter; τῆς μαχαίρας, Pol. 6, 23, 7, die Degenklinge; auch von der eisernen Spitze am römischen pilum, D. Hal. 5, 46. – Nach Plut. Lys. 17 Fab. Max. 27 haben ὀβελίσκοι, νομίσματα σιδηρᾶ ἢ χαλκᾶ, entweder wirklich spießförmige od. mit einem Spieße geprägte Münzen, die Veranlassung zu dem Namen [[ὀβολός]] gegeben.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0289.png Seite 289]] ὁ, eigtl. dim. von [[ὀβελός]], ein kleiner Spieß, Bratspieß; Ar. Nubb. 471 Av. 388 u. öfter; τῆς μαχαίρας, Pol. 6, 23, 7, die Degenklinge; auch von der eisernen Spitze am römischen pilum, D. Hal. 5, 46. – Nach Plut. Lys. 17 Fab. Max. 27 haben ὀβελίσκοι, νομίσματα σιδηρᾶ ἢ χαλκᾶ, entweder wirklich spießförmige od. mit einem Spieße geprägte Münzen, die Veranlassung zu dem Namen [[ὀβολός]] gegeben.
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>1</b> [[petite broche à rôtir]];<br /><b>2</b> [[monnaie de fer]] <i>ou</i> de cuivre qui portait l'empreinte d'une broche.<br />'''Étymologie:''' [[ὀβελός]].
}}
{{elru
|elrutext='''ὀβελίσκος:''' ὁ<br /><b class="num">1</b> [[небольшой вертел]] Arph., Xen.;<br /><b class="num">2</b> [[клинок]] (τῆς μαχαίρας Polyb.);<br /><b class="num">3</b> [[ножка циркуля]] Arph.;<br /><b class="num">4</b> [[обелиск]], [[медная или железная монета]] (с изображением вертела или чеканенная с его помощью) Plut.;<br /><b class="num">5</b> архит. [[обелиск]] Arst.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ὀβελίσκος''': ὁ, ὑποκορ. τοῦ [[ὀβελός]], μικρὸς [[ὀβελός]], Ἀριστοφ. Ἀχ. 1007, Σφ. 354, Ὄρν. 388, 672, Ξεν., κτλ. 2) σιδηροῦν ἢ χαλκοῦν [[νόμισμα]] φέρον τὸν τύπον ὀβελοῦ, Πλουτ. Λύσ. 17, Φάβ. 27· πρβλ. ὀβολὸς ἐν τέλ. ΙΙ. πᾶν ὀξὺ [[ἐργαλεῖον]], τὸ [[σκέλος]] διαβήτου, Ἀριστοφ. Νεφ. 178· ξίφους [[λεπίς]], Πολύβ. 6. 23, 7· ἡ σιδηρᾶ αἰχμὴ τοῦ Ρωμ. pilum, Διον. Ἁλ. 5. 46. ΙΙΙ. = ὀβελὸς Ι. 2, [[τετράγωνος]] [[στήλη]] εἰς ὀξὺ ἀπολήγουσα, Συλλ. Ἐπιγρ. 1838b. 14, Πλίν. 36. 14-16· πρβλ. Zoëga de Obeliscis (Romae 1797).
|lstext='''ὀβελίσκος''': ὁ, ὑποκορ. τοῦ [[ὀβελός]], μικρὸς [[ὀβελός]], Ἀριστοφ. Ἀχ. 1007, Σφ. 354, Ὄρν. 388, 672, Ξεν., κτλ. 2) σιδηροῦν ἢ χαλκοῦν [[νόμισμα]] φέρον τὸν τύπον ὀβελοῦ, Πλουτ. Λύσ. 17, Φάβ. 27· πρβλ. ὀβολὸς ἐν τέλ. ΙΙ. πᾶν ὀξὺ [[ἐργαλεῖον]], τὸ [[σκέλος]] διαβήτου, Ἀριστοφ. Νεφ. 178· ξίφους [[λεπίς]], Πολύβ. 6. 23, 7· ἡ σιδηρᾶ αἰχμὴ τοῦ Ρωμ. pilum, Διον. Ἁλ. 5. 46. ΙΙΙ. = ὀβελὸς Ι. 2, [[τετράγωνος]] [[στήλη]] εἰς ὀξὺ ἀπολήγουσα, Συλλ. Ἐπιγρ. 1838b. 14, Πλίν. 36. 14-16· πρβλ. Zoëga de Obeliscis (Romae 1797).
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>1</b> petite broche à rôtir;<br /><b>2</b> monnaie de fer <i>ou</i> de cuivre qui portait l’empreinte d’une broche.<br />'''Étymologie:''' [[ὀβελός]].
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=ο (Α [[ὀβελίσκος]])<br /><b>1.</b> [[μικρός]] [[οβελός]] («[[φέρε]] τοὺς ὀβελίσκους, ἵν' [[ἀναπείρω]] τὰς κίχλας», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>2.</b> το οξύ [[άκρο]] [[κάθε]] αντικειμένου που έχει [[σχήμα]] παρόμοιο με τον οβελό, όπως μαχαιριού, ξίφους, ακοντίου κ.λπ. («ἔστι δὲ ταῡτα... βέλη Ρωμαίων σιδηροῡς ὀβελίσκους ἔχοντα», Διον. Αλ.)<br /><b>3.</b> [[κωνικός]] [[τετράεδρος]] [[μονολιθικός]] [[κίονας]] που καταλήγει σε πυραμοειδή [[αιχμή]] και ο [[οποίος]] εμφανίστηκε για πρώτη [[φορά]] στην αρχαία Αίγυπτο στην είσοδο ναών και αργότερα σε τάφους<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[τμήμα]] του φάρου στο οποίο προσαρμόζεται το φωτιστικό [[σύστημα]], [[συνήθως]] αυτόματης λειτουργίας<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> σιδερένιο ή χάλκινο [[νόμισμα]] που κατέληγε σε οξύ [[άκρο]] ή εικόνιζε [[λόγχη]]<br /><b>2.</b> [[καρφί]]<br /><b>3.</b> [[μοχλός]] θύρας, μεγάλο [[δοκάρι]] που έκλεινε την πόρτα<br /><b>4.</b> [[οχετός]] για [[αποχέτευση]] υδάτων («τῶν δ' ἐν τοῑς τείχεσιν όβελίσκων συμφραχθέντων», <b>Διόδ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[ὀβελός]] <span style="color: red;">+</span> υποκορ. κατάλ. -<i>ίσκος</i>].
|mltxt=ο (Α [[ὀβελίσκος]])<br /><b>1.</b> [[μικρός]] [[οβελός]] («[[φέρε]] τοὺς ὀβελίσκους, ἵν' [[ἀναπείρω]] τὰς κίχλας», <b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>2.</b> το οξύ [[άκρο]] [[κάθε]] αντικειμένου που έχει [[σχήμα]] παρόμοιο με τον οβελό, όπως μαχαιριού, ξίφους, ακοντίου κ.λπ. («ἔστι δὲ ταῦτα... βέλη Ρωμαίων σιδηροῦς ὀβελίσκους ἔχοντα», Διον. Αλ.)<br /><b>3.</b> [[κωνικός]] [[τετράεδρος]] [[μονολιθικός]] [[κίονας]] που καταλήγει σε πυραμοειδή [[αιχμή]] και ο [[οποίος]] εμφανίστηκε για πρώτη [[φορά]] στην αρχαία Αίγυπτο στην είσοδο ναών και αργότερα σε τάφους<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[τμήμα]] του φάρου στο οποίο προσαρμόζεται το φωτιστικό [[σύστημα]], [[συνήθως]] αυτόματης λειτουργίας<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> σιδερένιο ή χάλκινο [[νόμισμα]] που κατέληγε σε οξύ [[άκρο]] ή εικόνιζε [[λόγχη]]<br /><b>2.</b> [[καρφί]]<br /><b>3.</b> [[μοχλός]] θύρας, μεγάλο [[δοκάρι]] που έκλεινε την πόρτα<br /><b>4.</b> [[οχετός]] για [[αποχέτευση]] υδάτων («τῶν δ' ἐν τοῖς τείχεσιν όβελίσκων συμφραχθέντων», <b>Διόδ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[ὀβελός]] <span style="color: red;">+</span> υποκορ. κατάλ. -<i>ίσκος</i>].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ὀβελίσκος:''' ὁ, υποκορ. του [[ὀβελός]],<br /><b class="num">I. 1.</b> μικρή [[σούβλα]], σε Αριστοφ., Ξεν., κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[νόμισμα]] που έχει στην όψη του χαραγμένο μια [[σούβλα]], σε Πλούτ.<br /><b class="num">II.</b> [[σκέλος]] διαβήτη, σε Αριστοφ.
|lsmtext='''ὀβελίσκος:''' ὁ, υποκορ. του [[ὀβελός]],<br /><b class="num">I. 1.</b> μικρή [[σούβλα]], σε Αριστοφ., Ξεν., κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[νόμισμα]] που έχει στην όψη του χαραγμένο μια [[σούβλα]], σε Πλούτ.<br /><b class="num">II.</b> [[σκέλος]] διαβήτη, σε Αριστοφ.
}}
{{elru
|elrutext='''ὀβελίσκος:''' ὁ<br /><b class="num">1)</b> небольшой вертел Arph., Xen.;<br /><b class="num">2)</b> клинок (τῆς μαχαίρας Polyb.);<br /><b class="num">3)</b> ножка циркуля Arph.;<br /><b class="num">4)</b> обелиск, медная или железная монета (с изображением вертела или чеканенная с его помощью) Plut.;<br /><b class="num">5)</b> архит. обелиск Arst.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 33: Line 33:
{{WoodhouseReversedUncategorized
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[little spit]]
|woodrun=[[little spit]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=Ὑποκοριστικό τοῦ [[ὀβελός]] (=[[σούβλα]]).
}}
{{trml
|trtx====[[obelisk]]===
Albanian: obelisk; Arabic: مِسَلَّة; Armenian: կոթող; Azerbaijani: obelisk; Belarusian: абелі́ск; Bulgarian: обелиск; Burmese: ကျောက်စာတိုင်; Catalan: obelisc; Chinese Mandarin: 方尖碑; Czech: obelisk; Danish: obelisk; Dutch: [[obelisk]]; Esperanto: obelisko; Estonian: obelisk; Finnish: obeliski; French: [[obélisque]]; Galician: obelisco; Georgian: ობელისკი; German: [[Obelisk]]; Greek: [[οβελίσκος]]; Ancient Greek: [[ὀβελίσκος]]; Hebrew: אוֹבֶּלִיסְק; Hindi: ओबिलिस्क; Hungarian: obeliszk; Irish: oibilisc; Italian: [[obelisco]]; Japanese: オベリスク, 方尖柱; Kazakh: обелиск; Korean: 오벨리스크, 방첨탑(方尖塔); Kyrgyz: обелиск; Latin: [[obeliscus]]; Latvian: obelisks; Lithuanian: obeliskas; Macedonian: обелиск; Norwegian Bokmål: obelisk; Persian: ابلیسک; Polish: obelisk; Portuguese: [[obelisco]]; Romanian: obelisc; Russian: [[обелиск]]; Serbo-Croatian Cyrillic: обѐлиск; Roman: obèlisk; Slovak: obelisk; Slovene: obelísk; Spanish: [[obelisco]]; Swedish: obelisk; Tagalog: obelisko; Tajik: обелиск; Turkish: obelisk, dikili taş, dikilitaş; Ukrainian: обелі́ск; Uzbek: obelisk; Vietnamese: tượng đài
}}
}}