πτίσσω: Difference between revisions

← Older edit

πτίσσω (view source)

Revision as of 08:30, 1 April 2024

4,486 bytes added , 1 April

m

no edit summary

Spiros

Bureaucrats, Interface administrators, Administrators

3,258,334

edits

@@ Line 8: / Line 8: @@
 |Transliteration C=ptisso
 |Beta Code=pti/ssw
-|Definition=<span class="bibl">Pherecr.183</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Fr.</span>339</span>, Att. πτίττω ib.<span class="bibl">271</span> (prob. l.), <span class="bibl">Luc.<span class="title">Herm.</span>79</span>, v.l. in Pherecr. l.c.: aor. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> ἔπτῐσα <span class="bibl">Hdt.2.92</span>:—Pass., aor. ἐπτίσθην <span class="title">Gp.</span>12.23.2, (περι-) <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>4.4.10</span>: pf. ἔπτισμαι <span class="bibl">Hp.<span class="title">VM</span>14</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>595b10</span>:—<b class="b2">winnow grain</b>, Hp. l.c. (Pass.), Pherecr. l.c., etc.; <b class="b3">πτισσουσῶν ᾠδή</b> the song <b class="b2">of women winnowing</b>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Fr.</span>339</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">bray in a mortar</b>, τὸ ἐκ μέσου τοῦ λωτοῦ Hdt. l.c., cf. <span class="bibl">D.L.9.59</span>, Luc. l.c. (Cf. Lat. <b class="b2">pinso</b>, Skt. <b class="b2">piná[snull ][tnull ]i</b> 'pound'.)</span>
+|Definition=Pherecr.183, Ar.''Fr.''339, Att. [[πτίττω]] ib.271 (prob. l.), Luc.''Herm.''79, [[varia lectio|v.l.]] in Pherecr. [[l.c.]]: aor.<br><span class="bld">A</span> ἔπτῐσα [[Herodotus|Hdt.]]2.92:—Pass., aor. ἐπτίσθην ''Gp.''12.23.2, (περι-) [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]'' 4.4.10: pf. ἔπτισμαι Hp.''VM''14, [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''595b10:—[[winnow]] [[grain]], Hp. [[l.c.]] (Pass.), Pherecr. [[l.c.]], etc.; <b class="b3">πτισσουσῶν ᾠδή</b> the [[song]] of women [[winnow]]ing, Ar.''Fr.''339.<br><span class="bld">II</span> [[bray]] in a [[mortar]], τὸ ἐκ μέσου τοῦ λωτοῦ [[Herodotus|Hdt.]] [[l.c.]], cf. D.L.9.59, Luc. [[l.c.]] (Cf. Lat. [[pinso]], Skt. pináṣṭi '[[pound]]'.)
 }}
 {{pape
-|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0810.png Seite 810]] fut. πτίσω, perf. pass. ἔπτισμαι, Gerste und andere Körner durch Stampfen enthülsen, schroten auf der Mühle, Arist. u. Folgde; Luc. Hermot. 79; übh. zerstampfen, zerschroten, Her. 2, 92; Diogen. L. epigr. (VII, 133). – Das alte Stammwort scheint πισσω zu sein, das lat. pinso, piso, davon [[πίτυρον]].
+|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0810.png Seite 810]] fut. πτίσω, perf. pass. ἔπτισμαι, Gerste und andere Körner durch Stampfen enthülsen, schroten auf der Mühle, Arist. u. Folgde; Luc. Hermot. 79; übh. zerstampfen, zerschroten, Her. 2, 92; Diogen. L. epigr. (VII, 133). – Das alte Stammwort scheint πισσω zu sein, das lat. [[pinso]], [[piso]], davon [[πίτυρον]].
+}}
+{{bailly
+|btext=<i>f. inus., ao.</i> ἔπτισα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. pf.</i> ἔπτισμαι;<br />piler ; broyer, concasser, écraser.<br />'''Étymologie:''' R. Πτισ, plier ; cf. <i>lat.</i> [[pinso|pinsere]], [[pistor]].
+}}
+{{elnl
+|elnltext=[[πτίττω]], Ion. [[πτίσσω]] [[fijnstampen]].
+}}
+{{elru
+|elrutext='''πτίσσω:''' атт. [[πτίττω]] (aor. ἔπτῐσα; pass.: aor. ἐπτίσθην, pf. ἔπτισμαι) (пестом) дробить, толочь (τὸ [[μέσον]] ἐκ τοῦ λωτοῦ Her.; χριθαὶ ἐπτισμέναι Arst.): [[ὕδωρ]] ὑπέρῳ σιδηρῶ π. погов. Luc. толочь воду железным пестом.
 }}
 {{ls
 |lstext='''πτίσσω''': Φερεκ. ἐν Ἀδήλ. 18, Ἀριστοφ. Ἀποσπ. 267, 323· ἀόρ. ἔπτῐσα Ἡρόδ. 2. 92. - Παθητ., ἀόρ. ἐπτίσθην, (περι-) Θεόφρ.· - πρκμ. ἔπτισμαι, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 8. 7, 1 (πρβλ. [[περιπτίσσω]]). Ἐκλεπίζω, ἀποφλοιῶ σῖτον, Ἱππ. περὶ Ἀρχ. Ἰητρ. 9, Φερεκρ., κλπ.· πτισσουσῶν ᾠδή, ᾠδὴ ἣν ᾖδον αἱ εἰς τὴν ἐκλέπισιν ἢ τὸ καθάρισμα τῆς κριθῆς ἀπασχολούμεναι γυναῖκες, Ἀριστοφ. Ἀπομν. 323. ΙΙ. [[ἐκλεπίζω]], ξεφλουδίζω, ἢ [[κοπανίζω]] ἐντὸς ὅλμου, τὸ ἐκ μέσου τοῦ λωτοῦ... πτίσαντες ποιεῦνται ἐξ [[αὐτοῦ]] ἄρτους ὀπτοὺς Ἡρόδ. 2. 92· - παρὰ Διογ. Λ. 9. 59, Λουκ. Ἑρμότ. 79, [[δέον]] νὰ ληφθῇ ἐν τῇ τελευταίᾳ [[ταύτῃ]] σημασίᾳ. (Πρβλ. τὸ Σανσκρ. pish ([[συντρίβω]]), [[ὅθεν]] pish-t-ka (χονδροκοπανιμένοι κόκκοι)· Λατ. pins-ere, pis-tor· Σλαυ. pis-eno ([[ἄλφιτον]])· - ἡ [[συγγένεια]] τοῦ πίτυρον δὲν [[εἶναι]] τόσον φανερά, ὅρα Curt. Gr. Et. 365b.). - Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 432.
-}}
-{{bailly
-|btext=<i>f. inus., ao.</i> ἔπτισα, <i>pf. inus.</i><br /><i>Pass. pf.</i> ἔπτισμαι;<br />piler ; broyer, concasser, écraser.<br />'''Étymologie:''' R. Πτισ, plier ; cf. <i>lat.</i> pinsere, pistor.
 }}
 {{Slater
@@ Line 26: / Line 32: @@
 }}
 {{lsm
-|lsmtext='''πτίσσω:''' αόρ. αʹ <i>ἔπτῐσα</i> — Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐπτίσθην</i>, παρακ. <i>ἔπτισμαι</i>· [[αποφλοιώνω]], [[ξεφλουδίζω]] ή [[θρυμματίζω]], [[κοπανίζω]] σε [[γουδί]], σε Ηρόδ.
+|lsmtext='''πτίσσω:''' αόρ. αʹ <i>ἔπτῐσα</i> — Παθ., αόρ. αʹ <i>ἐπτίσθην</i>, παρακ. <i>ἔπτισμαι</i>· [[αποφλοιώνω]], [[ξεφλουδίζω]] ή [[θρυμματίζω]], [[κοπανίζω]] σε [[γουδί]], σε Ηρόδ.
 }}
-{{elnl
+{{etym
-|elnltext=πτίσσω Ion. voor πτίττω.
+|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[to shell]], [[grind grains by stamping]] (IA.).<br />Other forms: Att. also [[πτίττω]], aor. [[πτίσαι]], pass. [[πτισθῆναι]], perf. midd. [[ἔπτισμαι]].<br />Compounds: Rarely wit prefix like <b class="b3">περι-</b> and <b class="b3">κατα-</b>.<br />Derivatives: <b class="b3">πτισ-άνη</b> f. (<b class="b3">-ανον</b> n. Nic.) [[peeled barley]], [[barley-gruel]] (Hp., com., pap. a.o.); <b class="b3">-μός</b> m. [[winnowing]] (corn.), <b class="b3">-μα</b> n. [[peeled barley]] (Str.; <b class="b3">περιπ[τ]ίσματα</b> pl. sch.; Jacobsohn KZ 42, 276), <b class="b3">-ις</b> f. [[skin]] (Gal. a.o.), <b class="b3">-τικός</b> [[fit for skinning]] (com.).<br />Origin: IE [Indo-European] [796] <b class="b2">*tpis-</b> [[stamp]], [[smash]]<br />Etymology: Old expression of agriculture, retained in several languages, though exact agreements of the Greek forms are not found. Note however <b class="b3">ἄ-πτισ-τος</b> [[unstamped]] (Hp.): Skt. [[piṣ-ṭá-]], Lat. [[pis-tus]] [[smashed]], with [[πτιστικός]] [[fit for skinning]] (com.). Also all other both nominal and verbal forms are based on <b class="b3">πτισ-</b> (s. above) except the present [[πτίσσω]], which was innovated after [[πλάσσω]], [[πάσσω]] a.o. (cf. Schwyzer 692 w. lit. and ref. of other interpretations). The other languages deviate formally: Skt. and Lat. with the nasalpresents [[pi-ná-ṣṭi]] (perf. [[pi-péṣ-a]], [[pi-piṣ-e]]; cf. <b class="b3">ἔ-πτισ-μαι</b>), [[pī-n-sō]] (with innovated <b class="b2">pīns(u)ī</b>; beside it [[pis-tor]] etc.) [[smash]]; Balt. and Slav. with the secondary formations Lith. [[pais-aũ]], [[-ýti]] [[beat off the beards]] (beside the primary [[pis-ù]], [[-ti]] [[coire cum femina]]), Slav., e.g. Russ. [[pich-áju]], [[-átь]] [[thrust]], [[stamp]] (beside the primary [[pšeno]] [[millet]] from <b class="b2">*pьšenъ</b> ptc. [[stamped]]). On <b class="b3">πτ-</b> against [[p-]] elsewhere cf. on [[πτέρνη]]. -- Furher forms w. lit. in WP. 2, 1 ff., Pok. 796 and the special dictionaries of the separate languages.
+}}
+{{mdlsj
+|mdlsjtxt=to [[winnow]]: to [[peel]] or to [[bray]] in a [[mortar]], Hdt.
+}}
+{{FriskDe
+|ftr='''πτίσσω''': {ptíssō}<br />'''Forms''': att. auch [[πτίττω]], Aor. πτίσαι, Pass. πτισθῆναι. Perf. Med. ἔπτισμαι,<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': ‘durch Stampfen usw. Körner enthülsen, zerschroten’ (ion. att.).<br />'''Composita''': vereinzelt mit Präfix wie περι- und κατα-,<br />'''Derivative''': Davon [[πτισάνη]] f. (-ανον n. Nik.) [[Gerstengraupen]], [[Gerstengrütze]] (Hp., Kom., Pap. u.a.); -μός m. [[das Enthülsen]] (Korn.), -μα n. [[Gerstengraupen]] (Str.; περιπ[τ]ίσματα pl. Sch.; Jacobsohn KZ 42, 276), -ις f. [[das Enthülsen]] (Gal. u.a.), -τικός [[zum Enthülsen geeignet]] (Kom.).<br />'''Etymology''': Alter Ausdruck der Landwirtschaft, in mehreren Sprachen erhalten, wenngleich genaue Entsprechungen der griech. Formen im ganzen fehlen. Zu bemerken indessen [[ἄπτιστος]] [[unzerstampft]] (Hp.): aind. ''piṣ''-''ṭá''-, lat. ''pis''-''tus'' [[zermalmt]], wozu [[πτιστικός]] [[zum Enthülsen geeignet]] (Kom.). Auch alle übrigen sowohl nominalen wie verbalen Formen gehen von πτισ- aus (s. oben) mit Ausnahme vom Präsens [[πτίσσω]], das nach [[πλάσσω]], [[πάσσω]] u. a. neugebildet wurde (vgl. Schwyzer 692 m. Lit. und Ref. anderer Auffassungen). Die anderen Sprachen weichen bildungsmäßig ab: aind. und lat. mit den Nasalpräsentia ''pi''-''ná''-''ṣṭi'' (Perf. ''pi''-''péṣ''-''a'', ''pi''-''piṣ''-''e''; vgl. ἔπτισμαι), ''pī''-''n''-''sō'' (mit neugebildetem ''pīns''(''u'')''ī''; daneben ''pis''-''tor'' usw.) [[zermalmen]]; balt. und slav. mit den Sekundärbildungen lit. ''pais''-''aũ'', -''ýti'' [[die Grannen abschlagen]] (neben dem primären ''pis''-''ù'', -''ti'' [[coire cum femina]]), slav., z.B. russ. ''pich''-''áju'', -''átь'' [[stoßen]], [[stampfen]] (neben dem primären ''pšeno'' [[Hirse]] von *''pьšenъ'' Ptz. [[gestampft]]). Zu πτ- gegenüber sonstigem ''p''- vgl. zu [[πτέρνη]]. — Weitere Formen m. Lit. bei WP. 2, 1 ff., Pok. 796 und in den Spezialwörterbüchern der Einzelsprachen.<br />'''Page''' 2,614-615
 }}