σεβαστός: Difference between revisions

|Definition=σεβαστή, σεβαστόν<br><span class="bld">A</span> [[venerable]], [[reverend]], [[august]], of gods, Ἑστίας Σεβαστῆς ICilicie44 (i/ii a.d.), Διὶ Σεβαστῷ INikaia1129 (a.d. 131); of places, ἐν Σεβαστῆι Πάφωι SEG23.638 (Paphos, a.d. 18/9).<br><span class="bld">2.</span> θεοὶ σεβαστοί of [[deified]] [[emperor]]s, SEG30.1245 (Caria, i b.c./i a.d.), 29.677 (Thrace, a.d. 78, etc.); without θεοί, SEG30.1534 (Lycia, ii a.d.), IEphes.691, 693 (a.d. 209/11).<br><span class="bld">II</span> = Lat. ''[[Augustus]]'', Str.3.3.8, 12.8.16, ''Act.Ap.''25.21, Paus.3.11.4, Hdn.2.10.9, etc.; Καίσαρος Σ. θεοῦ Luc. ''Macr.''21, cf. 17; ἐπὶ τοῦ πρώτου Σεβαστοῦ = in the time of the first Emperor, Id.''Laps.''18; κατὰ τὸν Σεβαστὸν [[μάλιστα]] Id.''Salt.''34, etc.; fem. [[Σεβαστή]], = ''[[Augusta]]'', Wilcken ''Chr.''14 ii 7 (i A.D.), etc., cf. [[Σεβαστιάς]]; joined with [[Αὔγουστος]], [[Αὐγούστη]], ''CIG''3770 (Nicomedia).<br><span class="bld">2</span> name of month, ''[[Augustus]]'', in Egyptian calendars,= [[Thoth]], ''Yale Classical Studies'' 2.242; in [[Phrygia]] and elsewhere, ''IGRom.''4.536, etc.<br><span class="bld">3</span> [[σεβαστή]], ἡ (''[[sc.]]'' [[ἡμέρα]]), the [[Emperor's day]], the day on which his birthday or [[accession]] [[day]] was celebrated every month, ''OGI''658 (Egypt, i B.C.), ''POxy.''288.32 (i A.D.), ''PMich.Teb.''123r iv 30 (i A.D.), etc.<br><span class="bld">4</span> [[Σεβαστά]], τά = [[Σεβαστεῖα]] ''ΙΙ'', ''CIG''2810b.13 (p.1112) (Aphrodisias), cf. ''IG'' 3.129, 14.748, ''SIG''1065.5 (Cos, i A.D.).

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0867.png Seite 867]] [[verehrt]], [[zu verehren]], chrwürdig, [[πρᾶγμα]], D. Hal. 2, 75; dah. auch heilig, [[göttlich]], das lat. [[augustus]], u. wie dieses von den römischen Kaisern gebraucht, Hdn. 2, 8, oft.

|elrutext='''σεβαστός:''' (лат. [[augustus]]) [[высокий]], [[священный]] (эпитет римск. императоров) ([[Καῖσαρ]] Σ. Luc.).

|lstext='''σεβαστός''': -ή, -όν, [[ἄξιος]] σεβασμοῦ, ὃν σέβεταί τις, [[σεβάσμιος]], Διον. Ἁλ. 2. 75· θεοὶ Ἐπιγρ. Βοιωτ. 22. Keil. ΙΙ. τὸ αὐτοκρατορικὸν ἐπώνυμον Augustus μετεφράζετο διὰ τοῦ Σεβαστός, Στράβ. 156, 578, Παυσ. 3. 11, 4, Πράξ. Ἀποστ. κε΄, 21, Ἡρῳδιαν. 2. 10, κτλ.· Καίσαρος Σ. θεοῦ Λουκ. Μακροβ. 21, πρβλ. 17· ἐπὶ τοῦ πρώτου Σεβαστοῦ, κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ πρώτου αὐτοκράτορος, ὁ αὐτ. Ὑπὲρ Προσ. Πταίσμ. 18· κατὰ τὸν Σεβ. [[μάλιστα]] π. Ὀρχ. 34, κτλ.· τὸ δὲ Augusta διὰ τοῦ Σεβαστὴ ἢ Σεβαστιὰς (ὃ ἴδε)· συνάπτεται καὶ μετὰ τοῦ [[Αὔγουστος]], -ούστη, Συλλ. Ἐπιγρ. 3770· πρβλ. Σεβάσμιος, [[Σεβαστεῖον]]. - Καθ’ Ἡσύχ.: «[[σεβαστός]]· [[προσκυνητός]]. Τιμητό».

|txtha=σεβαστη, Σεβαστόν ([[σεβάζομαι]]);<br /><b class="num">1.</b> [[reverend]], [[venerable]].<br /><b class="num">2.</b> ὁ [[σεβαστός]], Latin augustus, the [[title]] of the Roman emperors: Strabo, Lucian, Herodian, [[Dio]] Cassius, others); adjective [[σεβαστός]], σεβαστη, Σεβαστόν, Augustan, i. e. [[taking]] its [[name]] from the [[emperor]]; a [[title]] of honor [[which]] used to be given to [[certain]] legions, or cohorts, or battalions, for valor (ala augusta ob virtutem appellata. Corpus inscriptions Latin vii. n. 340,341, 344): σπείρης Σεβαστῆς, the Augustan (Imperial) [[cohort]], [[λεγεών]] σεβαστη, [[Ptolemy]], 2,3, 30; 2,9, 18; 4,3, 30). The [[subject]] is [[fully]] treated by Schürer in the Zeitsehr. für wissensch. Theol. for 1875, p. 413ff

|mltxt=<b>(I)</b><br />-ή, -ό / [[σεβαστός]], -ή, -όν, ΝΑ [[σεβάζομαι]]<br /><b>1.</b> [[άξιος]] σεβασμού, [[σεβάσμιος]] («σεβαστοὶ θεοί», <b>επιγρ.</b>)<br /><b>2.</b> [[προσωνυμία]] του Αυγούστου και τών Ρωμαίων αυτοκρατόρων στην [[Ελλάδα]] («τὸ δὲ [[ὄνομα]] [[εἶναι]] τούτῳ [[Αὔγουστος]], ὅ κατὰ γλῶσσαν δύναται τὴν Ἑλλήνων [[σεβαστός]]», <b>Παυσ.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[υπολογίσιμος]] ως [[προς]] την [[ποσότητα]] (α. «σεβαστό [[ποσό]]» β. «σεβαστή [[αμοιβή]]»)<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />[[τίτλος]] τον οποίο καθιέρωσε ο Αλέξιος Κομνηνός και του οποίου ο [[κάτοχος]] ερχόταν [[πέμπτος]] στην [[τάξη]] [[μετά]] τον αυτοκράτορα<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που ανήκει ή αναφέρεται στον αυτοκράτορα («[[σύνοδος]] σεβαστὴ τοῦ θεοῦ αὐτοκράτορος Καίσαρος», πάπ.)<br /><b>2.</b> [[ονομασία]] του [[μήνα]] Αυγούστου στην Αίγυπτο<br /><b>3.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> α) η [[ημέρα]] [[κατά]] την οποία γιόρταζαν τα [[γενέθλια]] ή την άνοδο του αυτοκράτορα στον θρόνο<br />β) <b>ως κύριο όν.</b> <i>ἡ Σεβαστή</i><br />η [[Σεβαστιάς]], η [[Αυγούστα]] («παρούσης Σεβαστῆς μετὰ τῶν ματρωνῶν», πάπ.)<br /><b>4.</b> (το ουδ. στο πληθ. ως κύριο όν.) <i>τὰ Σεβαστά</i><br />οι αυτοκρατορικοί αγώνες, αλλ. τα Σεβαστεῖα ή Σεβάσμια.<br /> <b>(II)</b><br />ο, Ν<br /><b>ζωολ.</b> [[γένος]] σκορπιοειδών ιχθύων του βόρειου Ατλαντικού και της Βόρειας Θάλασσας, το οποίο ανήκει στην [[οικογένεια]] [[σκορπαινίδες]] και περιλαμβάνει είδη ψαριών [[μεγάλης]] οικονομικής σημασίας, γνωστά ως κοκκινόψαρα.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αντιδάνεια λ., <b>πρβλ.</b> νεολατ. <i>sebastes</i> <span style="color: red;"><</span> [[σεβαστός]].