ἀποτίνω: Difference between revisions

|Definition=Arc. [[ἀπυτείω]] ''IG''5(2).6.43 (Tegea, iv B.C.), fut. ἀποτείσω: aor. ἀπέτεισα; Thess. 3sg. aor. imper. ἀππεισάτον ib.9(2).1229 (ii B.C.):—<br><span class="bld">A</span> [[repay]], τιμὴν δ' Ἀργείοις ἀποτινέμεν Il.3.286; [[εὐεργεσία]]ς ἀποτίνειν Od.22.235.<br><span class="bld">2</span> [[pay for]] a thing, <b class="b3">πρὶν.. μνηστῆρας ὑπερβασίην σίην ἀποτεῖσαι</b> ib.13.193; <b class="b3">Πατρόκλοιο δ' ἕλωρα.. ἀποτείσῃ</b> may [[atone]] for making a [[prey]] of [[Patroclus]], Il.18.93; <b class="b3">σύν τε μεγάλῳ ἀπέτεισαν</b> made [[atonement]] with a [[great]] [[price]], ib.4.161; ἀ. αἷμα A.''Ag.''1338 (lyr.); πληγὰς τῶν ὑπεραύχων S.''Ant.''1352.<br><span class="bld">3</span> more freq., [[pay in full]], <b class="b3">τίσιν οὐκ ἀποτείσει</b> Orac. ap. [[Herodotus|Hdt.]]5.56, cf. 3.109; ζημίην Id.2.65; ἀργύριον Ar.''V.''1255; ἐγγύας Antipho 2.2.12, cf. 5.63; χρήματα Lys. 1.29; ἀξίαν Luc.''DMort.''30.1; [[ἀπότεισον]] = [[pay the wager]]! Ar.''Pl.''1059; in Law <b class="b3">παθεῖν ἢ ἀποτεῖσαι</b> are opposed to denote personal or [[pecuniary]] penalties, e.g. Lexap. D.21.47, cf. ib.25; τί ἄξιός εἰμι παθεῖν ἢ ἀ.; Pl.''Ap.''36b, cf.''Plt.''299a, ''Lg.''843b, al.<br><span class="bld">4</span> c. acc. pers., <b class="b3">ἀλάστωρ.. τόνδ' ἀπέτεισεν</b> made him the [[price]], A.''Ag.''1503 (lyr.).<br><span class="bld">5</span> τὸ [[πεπρωμένον]] ἀποτίνω = [[pay the debt of]] [[fate]], i.e. [[die]], Epigr.Gr.509 (Thess.).<br><span class="bld">II</span> Med., [[ἀποτίνομαι]], ''poet.'' [[ἀποτίνυμαι]] (freq. written [[ἀποτίννυμαι]]) Il.16.398, Hes.''Op.''247 ([[si vera lectio|s.v.l.]]), Thgn.362, [[Herodotus|Hdt.]]6.65: fut. -τείσομαι:—to [[get paid one]], [[exact]] or [[require]] a [[penalty]] [[from]], πόλεων δ' ἀπετίνυτο ποινήν Il.16.398, etc.: c. dupl. acc., ἀποτείσασθαι δίκην ἐχθρούς E. ''Heracl.''852; δέκα τάλαντ' ἀ. Eup.317 (dub.), etc.<br><span class="bld">2</span> c. acc. pers., <b class="b3">ἀποτείσασθαί τινα</b> [[avenge]] oneself on another, [[punish]] him, Od.5.24, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''5.4.35, etc.<br><span class="bld">3</span> c. acc. rei, [[take vengeance for]] a thing, [[punish]] it, εἴ κέ ποτέ σφι βίας ἀποτείσεται Od.3.216, cf. 16.255; τὰ παράνομα.. θεὸς ἀ. Ar.''Th.''684: c. gen. rei, ἀ. τῶν.. ἱρῶν κατακαυθέντων [[Herodotus|Hdt.]]6.101, v. supr.1.2: abs., [[take vengeance]], Thgn. [[l.c.]], Sol.4.16. ([[ἀποτίνω]]) has ῑ by position before νϝ in Ep., ῐ in Att. For [[ἀποτίνυμαι]], which has ῑ by nature, [[ἀποτείνυμαι]] should perhaps be read in early texts; cf. [[ἀποτιννύω]]].

|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> arcad. [[ἀπυτείω]] <i>IG</i> 5(2).6.43 (Tegea IV a.C.)<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [jón. -ῑ, át. -ῐ-]<br /><b class="num">• Morfología:</b> [inf. pres. ἀποτινέμεν <i>Il</i>.3.286, aor. tes. ἀπῖσαι (l. ἀππ-) <i>IG</i> 9(2).1202.5 (Corope V a.C.); formas con -ε-; fut. -τείσω <i>Il</i>.1.128, etc., aor. -έτεισα <i>Il</i>.9.5.12, etc., Hes.<i>Op</i>.260, etc., tes. ἀππεισάτου <i>IG</i> 9(2).1229.28 (Falana V a.C.); plusperf. ἀπετετείκει D.41.28]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>[[devolver en pago]], [[compensar]], [[recompensar]] μοι τὴν κομιδήν devolvedme mis cuidados</i>, <i>Il</i>.8.186, εὐεργεσίας <i>Od</i>.22.235, ἐργασίαν [[LXX]] <i>Ru</i>.2.12, μοι ταὐτὸ τοῦτ' [[ἐκεῖ]] λαβών E.<i>Or</i>.655, cf. Zen.4.63, Call.<i>Iou</i>.37<br /><b class="num">•</b>τριπλῇ τετραπλῇ τ' ἀποτείσομεν (te) compensaremos tres y cuatro veces más</i>, <i>Il</i>.1.128.<br /><b class="num">2</b> por daños o agravios [[indemnizar]], [[resarcir]], [[pagar]]:<br /><b class="num">a)</b> con ac. int. del castigo, venganza o precio y dat. τιμὴν δ' Ἀργείοις ἀποτινέμεν <i>Il</i>.3.286, τίσιν τοιήνδε ἀποτίνει τῷ ἔρσενι Hdt.3.109, cf. A.R.4.1327, 3.393, fig. c. ac. de pers. τόνδ' ἀπέτεισεν dio en pago a este (Agamenón, por crímenes ancestrales)</i> A.<i>A</i>.1503<br /><b class="num">•</b>abs. ἵνα γνῷς ἀποτίνων para que te enteres al pagar (la apuesta perdida)</i> <i>Il</i>.23.487, ἵνα βλαφθεὶς ἀποτείσῃ para que con su daño pague</i>, <i>Il</i>.9.512, cf. Ar.<i>Pl</i>.1059, ἐπισμυγερῶς <i>Od</i>.3.195, σύν τε μεγάλῳ ἀπέτεισαν <i>Il</i>.4.161;<br /><b class="num">b)</b> sólo c. ac. del castigo μεγάλας πληγάς S.<i>Ant</i>.1352, cf. Orác. en Hdt.5.56, E.<i>IA</i> 1169;<br /><b class="num">c)</b> institucionalizado en la indemnización pecuniaria ὁ μὲν ἐν δήμῳ μένει αὐτοῦ πόλλ' ἀποτείσας el (matador) permanece en su pueblo habiendo pagado mucho</i>, <i>Il</i>.9.634, ἀποτίνει ζημίην paga una multa</i> Hdt.2.65, cf. Ar.<i>Ec</i>.45, I.<i>AI</i> 4.212, ἀξίαν Luc.<i>DMort</i>.24.1, en la ley del Talión ταῦρον ἀντὶ ταύρου [[LXX]] <i>Ex</i>.21.36, <i>AP</i> 6.263.5 (Leon.)<br /><b class="num">•</b>de fianzas μεγάλας ἐγγύας ὑπὲρ αὐτῶν Antipho 2.2.12, cf. 5.63, Isoc.3.33, Men.<i>Fr</i>.746 (ap. crít.)<br /><b class="num">•</b>en dinero χρήματα Lys.1.29, [[ἀργύριον]] Ar.<i>V</i>.1255, cf. 1263, Pl.<i>R</i>.337d, Is.4.11, Isoc.12.212, [[LXX]] <i>Ex</i>.22.16<br /><b class="num">•</b>esp. c. múltiplos y divisiones (τὸ διπλάσιον) εἰς τὸ δημόσιον <i>IG</i> 1³.1.5 (VI a.C.), τό τε μίσθωμα [[διπλεῖ]] <i>TEracl</i>.1.109 (IV a.C.), cf. I.<i>AI</i> 4.272<br /><b class="num">•</b>πεντακοσίας δραχμάς <i>IG</i> 1².78.58 (V a.C.), cf. <i>IG</i> 9(2).1202.5 (Corope V a.C.), μνᾶς χελλίας <i>IG</i> 9(2).229.28 (Falana V a.C.), χιλίας (δραχμάς) D.21.56, ἀργυρίου (τάλαντα) β' <i>PRev.Laws</i> 46.6 (III a.C.)<br /><b class="num">•</b>abs., como algo ya separado del castigo corporal παθε͂ν ἒ ἀποτεῖσαι <i>IG</i> 1³.68.52 (V a.C.), παθεῖν ἢ ἀποτίνειν Pl.<i>Plt</i>.299a, cf. <i>Apol</i>.36b, X.<i>Oec</i>.11.25, D.20.155, [[LXX]] <i>Ex</i>.21.34;<br /><b class="num">d)</b> fig. [[pagar]] τῆς ἀνοίας ... τοὺς μισθούς el precio de (su) insensatez</i> Plb.4.35.15, τὸ πεπρωμένον (pagar) el débito al destino, morir</i>, <i>IG</i> 9(2).1276.<br /><b class="num">3</b> c. ac. del delito o agravio pagar (por) ὅσσα ἔοργας <i>Il</i>.21.399, πρὶν πᾶσαν μνηστῆρας ὑπερβασίην ἀποτῖσαι antes que los pretendientes pagaran su transgresión</i>, <i>Od</i>.13.193, cf. 22.167<br /><b class="num">•</b>τοκήων ἀμπλακίας Triph.605<br /><b class="num">•</b>esp. la muerte Πατρόκλοιο δ' ἕλωρα ἀποτείσῃ <i>Il</i>.18.93, αἷμ' ἀποτείσῃ A.<i>A</i>.1338, τὸν σὸν ... φόνον E.<i>IT</i> 338, τὰ ... ὀφειλήματα Pl.<i>Lg</i>.717b, τὸ ... [[βλάβος]] Pl.<i>Lg</i>.843c<br /><b class="num">•</b>por daños y perjuicios τῷ βλαφθέντι τὸ [[βλάβος]] <i>PPetr</i>.3.26.8 (III a.C.), τὰ ἡρπασμένα <i>BGU</i> 759.23 (II d.C.).<br /><b class="num">II</b> en v. med.<br /><b class="num">1</b> [[cobrarse]], [[desquitarse]]<br /><b class="num">a)</b> c. ac. del castigo ἀπετίσατο ποινὴν ... ἑτάρων se tomó venganza (de la muerte) de sus compañeros</i>, <i>Od</i>.23.312, δίκην E.<i>Fr</i>.4.25C., cf. c. dos ac., E.<i>Heracl</i>.852, 882;<br /><b class="num">b)</b> c. ac. del delito y gen. del culpable vengar (se de), [[castigar]] κείνων γε βίας las violencias de ellos</i>, <i>Od</i>.11.118, cf. 17.540, ἀτασθαλίας βασιλέων Hes.<i>Op</i>.260, ὑπερβασίην βασιλῆος Hes.<i>Fr</i>.30.19<br /><b class="num">•</b>sólo c. ac. del delito βίας <i>Od</i>.3.216, 16.255;<br /><b class="num">c)</b> c. ac. de pers. [[vengarse de]] κείνους <i>Od</i>.5.24, 24.480, αὐτούς <i>Od</i>.13.386, πατροφονῆα Hes.<i>Fr</i>.23a.29, ἀδικήσαντα ... θεόν E.<i>Io</i> 972, cf. X.<i>Cyr</i>.5.4.35<br /><b class="num">•</b>abs. <i>Od</i>.1.268, Thgn.340, ταχέως Cratin.6.<br /><b class="num">2</b> por parte de divinidades y c. ac. del delito [[castigar]] Sol.3.16<br /><b class="num">•</b>de la divinidad en general τὰ παράνομα ... θεὸς ... ἀποτίνεται Ar.<i>Th</i>.686<br /><b class="num">•</b>c. ac. de pers. X.<i>An</i>.3.2.6.<br /><b class="num">3</b> de dinero [[cobrar]] [[δέκα]] τάλαντ' Eup.168.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0331.png Seite 331]] (s. [[τίνω]], ι bei Ep. -, att. ñ), Einem etwas als Buße od. Ersatz bezahlen, τιμήν τινι Il. 3, 286; νῦν μοι τὴν κομιδὴν ἀποτίνετον 8, 186, vgl. Her. 3, 109; σύν τινι Il. 4, 161; εὐεργεσίας, Wohlthaten vergelten, Od 22, 235; ὑπερβασίην ἀποτῖσαι, abbüßen, 13, 193; νῦν δ' ἁθρόα πάντ' ἀπέτισεν Od. 1, 43, vgl. Iliad. 22, 271; [[αἷμα]], φόνον, für einen Mord büßen, Aesch. Ag. 1311 Eur. I. T. 338; ζημίαν Plat. Legg. IX, 882 a; τίσιν τινί Her. 3, 109, Strafgeld erlegen; τῆς ἀνοίας τοὺς μισθούς Pol. 4, 35, 15. Sehr gew. im att. Recht, [[παθεῖν]] ἢ ἀποτῖσαι, von Leibes- und Geldstrafen, Plat. Apol. 36 b; Aesch. 1, 15 u. sonst; übh. Schuldiges bezahlen, Sold, Xen. An. 7, 6, 16; χρήματα Lys. 1, 29; Xen. Cyr. 8, 8, 6; λειτουργίαν Dem. 28, 17; – [[ἀποτιστέον]] Xen. Lao. 9, 5. – Med., sich von Einem etwas büßen lassen, rächen; πολύπικρα καὶ αἰνὰ βίας ἀποτίσεαι Od. 1, 6, 255; βίας τινί, Gewallthaten an Einem rächen, Od. 3, 216; βίας τινός, Jemandes Gewalttaten strafen, 11, 118; ἀπετίσατο ποινὴν ἰφθίμων ἑτάρων, Buße für die getödteten Gefährten, Od. 23, 312; τινά, sich an Jemandem rächen, 13, 386; τούτους οἱ θεοὶ ἀποτίσαιντο, strafen. Xen. An. 3, 2, 6; Cyr. 5, 4, 35; ἀποτίσασθαι δίκην ἐχθρούς, sich Genugthuung von den Feinden verschaffen, Eur. Heracl. 852. 882. Auffallend steht Aesch. Ag. 1484 ἀλάστως τόνδ' ἀπέτισε, wo man das med. erwartete.

|btext=payer en retour : μισθόν XÉN une solde ; <i>fig.</i> τιμήν τινι IL honorer qqn en retour ; εὐεργεσίας ἀπ. OD témoigner sa reconnaissance par des bienfaits ; <i>particul.</i> payer en échange d'une faute, dédommager : [[τίσιν]] ἀπ. HDT acquitter sa dette, expier une faute ; ἀπ. ζημίην HDT payer une amende ; payer pour, expier : ὑπερβασίην OD son insolence ; [[αἷμα]] ESCHL, φόνον EUR le sang répandu, un meurtre;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[ἀποτίνομαι]] faire payer : ποινήν τινος OD tirer vengeance de qqn ; βίας τινός OD <i>ou</i> βίας τινί OD faire payer à qqn ses violences, l'en punir ; avec l'acc. de la pers. : ἀπ. τινα punir qqn, tirer vengeance de qqn.<br />'''Étymologie:''' [[ἀπό]], [[τίνω]].

|mdlsjtxt=<b class="num">I.</b> to pay [[back]], [[repay]], [[return]], τί τινι Il.<br /><b class="num">2.</b> to pay for a [[thing]], τι Hom., Aesch., etc.: absol. to make [[atonement]], Il.<br /><b class="num">3.</b> to pay in [[full]], Hdt., [[Attic]]<br /><b class="num">II.</b> Mid. ἀποτίνομαι and [[ἀποτίνυμαι]]: fut. -τίσομαι:— to get paid one, to [[exact]] or [[require]] a [[penalty]] from a man, ποινήν Il.; [[δίκην]] Eur.<br /><b class="num">2.</b> c. acc. pers., ἀποτίσασθαί τινα to [[avenge]] [[oneself]] on [[another]], [[punish]] him, Od., Xen.<br /><b class="num">3.</b> c. acc. rei, to [[take]] [[vengeance]] for a [[thing]], [[punish]] it, Od.; so, c. gen. rei, Hdt.:—absol. to [[take]] [[vengeance]], Theogn.

|mantxt=(=πληρώνω κάτι σάν πρόστιμο). Ἀπό τό ἀπό + [[τίνω]] (=[[πληρώνω]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[ἀπότισις]] (=πληρωμή χρέους ἤ ποινῆς), [[ἀποτιστέον]] (=πρέπει κάποιος νά πληρώσει). Δές γιά περισσότερα παράγωγα στό [[ρῆμα]] [[τίνω]].