ματάω: Difference between revisions

m
Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(?s)Medium diacritics=(\w+)(άω)(?s)(.*)btext=(-ῶ)" to "Medium diacritics=$1$2$3btext=$1ῶ"
m (Text replacement - "<b class="b2">([\w]+ [\w]+ [\w]+), ([\w]+)<\/b>" to "$1, $2")
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(?s)Medium diacritics=(\w+)(άω)(?s)(.*)btext=(-ῶ)" to "Medium diacritics=$1$2$3btext=$1ῶῶ")
 
(17 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=matao
|Transliteration C=matao
|Beta Code=mata/w
|Beta Code=mata/w
|Definition=(μάτην):—poet. Verb, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[to be idle]], [[dally]], ἀπέκοψε παρήορον οὐδὲ μάτησε <span class="bibl">Il.16.474</span>, cf. <span class="bibl">23.510</span>; <b class="b3">μὴ τὼ μὲν</b> (sc. <b class="b3">ἵππω</b>) δείσαντε ματήσετον <span class="bibl">5.233</span>; <b class="b3">οὐ ματᾷ τοὔργον</b> the work [[lags]] not, goes on apace, <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>57</span>; <b class="b3">ματᾶν ὁδῷ</b> [[to loiter]] by the way, <span class="bibl">Id.<span class="title">Th.</span>37</span>; <b class="b3">ἰδώμεθ', εἴ τι τοῦδε φροιμίου ματᾷ</b> <b class="b2">is in vain, is fruitless</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Eu.</span>142</span>; of persons, [[fail of]] a thing, τινος <span class="bibl">Opp.<span class="title">H.</span>3.102</span>.</span>
|Definition=([[μάτην]]):—poet. Verb, to [[be idle]], [[dally]], ἀπέκοψε παρήορον οὐδὲ μάτησε Il.16.474, cf. 23.510; <b class="b3">μὴ τὼ μὲν</b> (''[[sc.]]'' [[ἵππω]]) δείσαντε ματήσετον 5.233; <b class="b3">οὐ ματᾷ τοὔργον</b> the work [[lags]] not, goes on apace, [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''57; <b class="b3">ματᾶν ὁδῷ</b> to [[loiter]] by the way, Id.''Th.''37; <b class="b3">ἰδώμεθ', εἴ τι τοῦδε φροιμίου ματᾷ</b> [[is in vain]], [[is fruitless]], Id.''Eu.''142; of persons, [[fail of]] a thing, τινος Opp.''H.''3.102.
}}
{{bailly
|btext=[[ματῶ]] :<br /><i>f.</i> ματήσω, <i>ao.</i> ἐμάτησα, <i>pf. inus.</i><br />être vain, sans effet, perdre sa peine <i>ou</i> son temps : ὁδῷ, faire un chemin inutile.<br />'''Étymologie:''' [[μάτην]].
}}
{{pape
|ptext=([[μάτην]]), <i>[[untätig]] sein, die Zeit [[unbenutzt]] [[verstreichen]] [[lassen]], [[zaudern]], [[säumen]]</i>; ἵππω δείσαντε ματήσετον, <i>Il</i>. 3.233; ἀπέκοψε παρῄορον οὐδ' ἐμάτησεν, <i>ohne zu [[säumen]]</i>, 16.474; οὐδὲ μάτησεν, ἀλλ' [[ἐσσυμένως]] λάβ' [[ἄεθλον]], 23.510; Aesch. περαίνεται δὴ [[κοὐ]] ματᾷ τοὐργον, <i>das [[Geschäft]] zögert nicht, [[duldet]] [[keine]] [[Zögerung]], Prom</i>. 57, vgl. <i>Eum</i>. 137; aber μὴ ματᾶν ὁδῷ = <i>mit dem Wege [[Nichts]] [[ausrichten]], ihn [[vergeblich]] [[machen]], Spt</i>. 37; dah. [[geradezu]] <i>[[verfehlen]]</i>, wie [[ἁμαρτάνω]], mit dem gen. [[konstruiert]], [[βουλῆς]] ἐμάτησε, Opp. <i>Hal</i>. 3.102.
}}
{{elru
|elrutext='''μᾰτάω:'''<br /><b class="num">1</b> [[бездействовать]], [[медлить]] (οὐ μάτησεν [[Σθένελος]] Hom.): οὐ ματᾷ [[τοὔργον]] [[τόδε]] Aesch. дело не стоит;<br /><b class="num">2</b> [[быть напрасным]], [[бесполезным]]: τοὺς [[πέποιθα]] μὴ ματᾶν ὁδῷ Aesch. надеюсь, что они не напрасно совершат (свой) путь;<br /><b class="num">3</b> [[быть пустым]], [[бессмысленным]]: ἰδώμεθ᾽, εἴ τι [[τοῦδε]] φροιμίου ματᾷ Aesch. посмотрим, не бессмысленна ли эта речь.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''μᾰτάω''': μέλλ. -ήσω, ([[μάτην]])· ― ποιητ. [[ῥῆμα]], εἶμαι [[ἀργός]], [[ὀκνηρός]], [[βραδύνω]], ἀργοπορῶ, ἀμελῶ, ἀφίνω νὰ παρέρχηται ὁ [[χρόνος]], ἀπέκοψε παρήορον οὐδ’ ἐμάτησεν (ἢ οὐδὲ μάτησεν), «οὐδὲ ἐματαιοπράγησεν ἢ ἠμέλησεν» (Σχόλ.), Ἰλ. Π. 474, πρβλ. Ψ. 510· ὡς τὼ μὲν (ἐξυπ. ἵππω) δείσαντε ματήσετον Ε. 232, πρβλ. [[ματία]]· οὐ ματᾷ [[τοὖργον]], τὸ [[ἔργον]] δὲν βραδύνει, προχωρεῖ, προβαίνει, Αἰσχύλ. Πρ. 57· ματᾶν ὁδῷ, διατρίβειν καθ’ ὁδόν, ὁ αὐτ. ἐν Θήβ. 37· ἰδώμεθ’, εἴ τι τοῦδε [[φροίμιον]] ματᾷ ἂν [[εἶναι]] μάταιον, ἀνωφελές, ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 141· ἐπὶ προσώπων, ὡς τὸ [[ἁμαρτάνω]], [[ἀποτυγχάνω]] εἴς τι [[πρᾶγμα]], τινος Ὁππ. Ἁλ. 3. 103. ― Πρβλ. [[ματᾴζω]].
|lstext='''μᾰτάω''': μέλλ. -ήσω, ([[μάτην]])· ― ποιητ. [[ῥῆμα]], εἶμαι [[ἀργός]], [[ὀκνηρός]], [[βραδύνω]], ἀργοπορῶ, ἀμελῶ, ἀφίνω νὰ παρέρχηται ὁ [[χρόνος]], ἀπέκοψε παρήορον οὐδ’ ἐμάτησεν (ἢ οὐδὲ μάτησεν), «οὐδὲ ἐματαιοπράγησεν ἢ ἠμέλησεν» (Σχόλ.), Ἰλ. Π. 474, πρβλ. Ψ. 510· ὡς τὼ μὲν (ἐξυπ. ἵππω) δείσαντε ματήσετον Ε. 232, πρβλ. [[ματία]]· οὐ ματᾷ [[τοὖργον]], τὸ [[ἔργον]] δὲν βραδύνει, προχωρεῖ, προβαίνει, Αἰσχύλ. Πρ. 57· ματᾶν ὁδῷ, διατρίβειν καθ’ ὁδόν, ὁ αὐτ. ἐν Θήβ. 37· ἰδώμεθ’, εἴ τι τοῦδε [[φροίμιον]] ματᾷ ἂν [[εἶναι]] μάταιον, ἀνωφελές, ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 141· ἐπὶ προσώπων, ὡς τὸ [[ἁμαρτάνω]], [[ἀποτυγχάνω]] εἴς τι [[πρᾶγμα]], τινος Ὁππ. Ἁλ. 3. 103. ― Πρβλ. [[ματᾴζω]].
}}
{{bailly
|btext=-ῶ :<br /><i>f.</i> ματήσω, <i>ao.</i> ἐμάτησα, <i>pf. inus.</i><br />être vain, sans effet, perdre sa peine <i>ou</i> son temps : ὁδῷ, faire un chemin inutile.<br />'''Étymologie:''' [[μάτην]].
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 20: Line 26:
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''μᾰτάω:''' ([[μάτη]]), μέλ. <i>-ήσω</i>, αόρ. αʹ <i>ἐμάτησα</i>, Επικ. <i>μάτησα</i>· είμαι [[οκνηρός]], [[χασομερώ]], [[χρονοτριβώ]], [[χαζεύω]], σε Ομήρ. Ιλ.· οὐ ματᾷ [[τοὖργον]], το [[έργο]] δεν πρέπει να καθυστερεί, σε Αισχύλ.· <i>ματᾶν ὁδῷ</i>, [[χαζεύω]] στο δρόμο, στον ίδ.· [[φροίμιον]] ματᾷ, είναι μάταιο, στον ίδ.
|lsmtext='''μᾰτάω:''' ([[μάτη]]), μέλ. <i>-ήσω</i>, αόρ. αʹ <i>ἐμάτησα</i>, Επικ. <i>μάτησα</i>· είμαι [[οκνηρός]], [[χασομερώ]], [[χρονοτριβώ]], [[χαζεύω]], σε Ομήρ. Ιλ.· οὐ ματᾷ [[τοὖργον]], το [[έργο]] δεν πρέπει να καθυστερεί, σε Αισχύλ.· <i>ματᾶν ὁδῷ</i>, [[χαζεύω]] στο δρόμο, στον ίδ.· [[φροίμιον]] ματᾷ, είναι μάταιο, στον ίδ.
}}
{{elru
|elrutext='''μᾰτάω:'''<br /><b class="num">1)</b> бездействовать, медлить (οὐ μάτησεν [[Σθένελος]] Hom.): οὐ ματᾷ [[τοὔργον]] [[τόδε]] Aesch. дело не стоит;<br /><b class="num">2)</b> быть напрасным, бесполезным: τοὺς [[πέποιθα]] μὴ ματᾶν ὁδῷ Aesch. надеюсь, что они не напрасно совершат (свой) путь;<br /><b class="num">3)</b> быть пустым, бессмысленным: ἰδώμεθ᾽, εἴ τι [[τοῦδε]] φροιμίου ματᾷ Aesch. посмотрим, не бессмысленна ли эта речь.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=μᾰτάω, [[μάτη]]<br />to be [[idle]], to [[dally]], [[loiter]], [[linger]], Il.; οὐ ματᾷ [[τοὖργον]] the [[work]] lags not, Aesch.; ματᾶν ὁδῷ to [[loiter]] by the way, Aesch.; [[φροίμιον]] ματᾷ is in [[vain]], Aesch.
|mdlsjtxt=μᾰτάω, [[μάτη]]<br />to be [[idle]], to [[dally]], [[loiter]], [[linger]], Il.; οὐ ματᾷ [[τοὖργον]] the [[work]] lags not, Aesch.; ματᾶν ὁδῷ to [[loiter]] by the way, Aesch.; [[φροίμιον]] ματᾷ is in [[vain]], Aesch.
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=λέω ἀνοησίες), ἀπό τό [[μάτη]], ἡ (=[[μάταιος]] [[κόπος]], [[σφάλμα]]).
}}
}}