3,270,341
edits
m (Text replacement - " )" to ")") |
|||
(15 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=voithoos | |Transliteration C=voithoos | ||
|Beta Code=bohqo/os | |Beta Code=bohqo/os | ||
|Definition=Dor. | |Definition=Dor. [[βοαθόος]], ον, ([[βοή]], [[θέω]], cf. <b class="b3">βοη-δρόμος</b>)<br><span class="bld">A</span> [[hasting to the cry for help]] or [[the call to arms]], Il.13.477; <b class="b3">β. ἅρμα</b> a chariot [[hasting to the battle]], 17.481.<br><span class="bld">II</span> [[aiding]], [[helping]], Pi.''N.''7.33, B.''Fr.''34:—Subst., [[helper]], prob. Id.12.103, Theoc.22.23, Call.''Del.''27:—in Prose βοηθός, όν, [[assisting]], [[auxiliary]], νῆες Th.1.45: c. dat., ὁ τοῖς νόμοις β. Lys.''Fr.''53.1; freq. as [[substantive]], [[assistant]], [[Herodotus|Hdt.]]5.77, 6.100, Antipho 1.2, [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 566b, al.; τῆς ἐπιτροπῆς ''BGU''1047iii 11 (ii A. D.); τοῦ στρατηγοῦ ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''1469.10 (iii A. D.), etc. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0451.png Seite 451]] ins Schlachtgetümmel eilend, kriegerisch, Il. 13, 477; [[ἅρμα]], Streitwagen, 17, 481; Beistand Pind. N. 7, 33; Theocr. 22. 13; Call. Del. 27. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0451.png Seite 451]] ins Schlachtgetümmel eilend, kriegerisch, Il. 13, 477; [[ἅρμα]], Streitwagen, 17, 481; Beistand Pind. N. 7, 33; Theocr. 22. 13; Call. Del. 27. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ος, ον :<br />qui accourt aux cris des combattants, belliqueux ; βοηθόον [[ἅρμα]] IL char de guerre.<br />'''Étymologie:''' [[βοή]], [[θέω]]. | |btext=ος, ον :<br />qui accourt aux cris des combattants, belliqueux ; βοηθόον [[ἅρμα]] IL char de guerre.<br />'''Étymologie:''' [[βοή]], [[θέω]]. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=[[βοηθόος]] -ον, Dor. βοᾱθοος [[βοηθός]] poët., te hulp snellend; subst. helper. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''βοηθόος:''' дор. [[βοαθόος|βοᾱθόος]] 2<br /><b class="num">1</b> [[спешащий на боевой клич]], [[устремляющийся в бой]], [[воинственный]] ([[Αἰνείας]] Hom.);<br /><b class="num">2</b> [[боевой]] ([[ἅρμα]] Hom.);<br /><b class="num">3</b> [[идущий на помощь]], [[заступник]] Pind., Theocr. | |||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: <b class="b2">who brings help (in war)</b> (Il.; on the meaning Schulze Kl. Schr. 188).<br />Other forms: Dor. [[βοαθόος]], att. and Hdt. [[βοηθός]] (s. below)<br />Derivatives: From this a denominative Aetol. [[βοαθοέω]], (Lesb. [[βαθόημι]]), through hyphairesis (Schwyzer 252) Dor. [[βοαθέω]], Att. and Hdt. [[βοηθέω]] [[come to help on a cry]], [[help]] (cf. Kretschmer, Glotta 18, 96f.). - From [[βοαθόος]] bzw. <b class="b3">βοηθό(ο)ς</b>: Aetol. [[βοαθοΐα]] (< <b class="b3">*βοαθοϜία</b>), Att. [[βοήθεια]] (rebuilt after the nouns in <b class="b3">-εια</b> [Schwyzer 469]) [[help]]. - From [[βοηθέω]] as reverse deriv. [[βοηθός]] (or constracted from [[βοηθόος]], s. Schwyzer 469, Sommer Nominalkomp. 26 A. 4). [[βοήθησις]] [[help]] (Hp.).<br />Origin: GR [a formation built with Greek elements]<br />Etymology: [[βοηθόος]] from an expression like ([[ἐπὶ]]) <b class="b3">βοην θεῖν</b> (s. Schulze Kl. Schr. 188). (The <b class="b3">-ο-</b> from <b class="b3">*θοϜ-ο-</b>?) - After [[βοηθέω]], [[βοηθός]] were made the synonyms [[βοηδρομέω]] (Eur.) with the feast name [[βοηδρόμια]] pl. (D.; months name [[Βοηδρομιών]], [[Βοηδρόμιος]]) and [[βοηδρόμος]] (E.; on the connection s. E. Kretschmer, Glotta 18, 1930, 96ff.). | |||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
Line 28: | Line 34: | ||
|lsmtext='''βοηθόος:''' ([[βοή]], [[θέω]]), Δωρ. βοᾶ-, <i>-ον</i>,<br /><b class="num">I.</b> αυτός που σπεύδει προς τη [[βοή]] της μάχης, αυτός που βιάζεται να πολεμήσει, σε Ομήρ. Ιλ.· πρβλ. [[βοηδρόμος]].<br /><b class="num">II.</b> [[βοηθητικός]], [[συμμαχικός]], σε Πίνδ.· και ως ουσ., [[βοηθός]], [[αρωγός]], σε Θεόκρ. | |lsmtext='''βοηθόος:''' ([[βοή]], [[θέω]]), Δωρ. βοᾶ-, <i>-ον</i>,<br /><b class="num">I.</b> αυτός που σπεύδει προς τη [[βοή]] της μάχης, αυτός που βιάζεται να πολεμήσει, σε Ομήρ. Ιλ.· πρβλ. [[βοηδρόμος]].<br /><b class="num">II.</b> [[βοηθητικός]], [[συμμαχικός]], σε Πίνδ.· και ως ουσ., [[βοηθός]], [[αρωγός]], σε Θεόκρ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''βοηθόος''': Δωρ. βοᾱ-, ον, (βοή, θέω, πρβλ. βοη-[[δρόμος]]), σπεύδων πρὸς τὴν βοὴν τῆς μάχης, [[πολεμικός]], Ἰλ. Ν. 477 · βοηθόον ἄρμα, [[ὅπερ]] σπεύδει πρὸς τὴν μάχην, Ρ. 481. ΙΙ. βοηθῶν, ἐπικουρίαν φέρων, Πινδ. Ν. 7. 48 · καὶ ὡς οὐσιαστ., Θεόκρ. 22. 23, Καλλ. εἰς Δῆλ. 27 · ― παρὰ πεζοῖς, βοηθός, όν, ὁ βοήθειαν παρέχων, [[βοηθητικός]], [[συμμαχικός]], [[νῆες]] Θουκ. 1. 45 · καὶ [[συχνάκις]] ὡς οὐσιαστ. Ἡρόδ. 5. 77., 6. 100, Ἀντιφῶν 111. 40, Πλάτ., κ. ἄλλ. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=[βοή, θέω]<br /><b class="num">I.</b> hasting to the [[battle]]-[[shout]], hasting to [[battle]], Il.; cf. [[βοηδρόμος]].<br /><b class="num">II.</b> [[aiding]], [[helping]], Pind.; and as | |mdlsjtxt=[βοή, θέω]<br /><b class="num">I.</b> hasting to the [[battle]]-[[shout]], hasting to [[battle]], Il.; cf. [[βοηδρόμος]].<br /><b class="num">II.</b> [[aiding]], [[helping]], Pind.; and as [[substantive]] an [[assistant]], Theocr. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''βοηθόος''': {boēthóos}<br />'''Forms''': dor. [[βοαθόος]], att. und Hdt. [[βοηθός]] (vgl. unten)<br />'''Meaning''': [[der auf den Ruf zu Hilfe eilt]], [[helfend]], [[Helfer]] (seit Il.; zur Bedeutung Schulze Kl. Schr. 188).<br />'''Derivative''': Davon als Denominativum ätol. βοαθοέω, lesb. [[βαθόημι]], durch Hyphärese (Schwyzer 252) dor. βοαθέω, att. und Hdt. [[βοηθέω]] [[auf den Ruf zu Hilfe eilen]], [[helfen]] (zur Verbreitung E. Kretschmer Glotta 18, 96f.). — Ableitungen. Von [[βοαθόος]] bzw. βοηθό(ο)ς: ätol. βοαθοΐα (< *βοαθοϝία), att. [[βοήθεια]] (Umbildung nach den Nomina auf -εια [Schwyzer 469] mit Umfärbung des Vokals nach [[βοηθέω]]) [[Hilfe]]. Von [[βοηθέω]]: als Rückbildung [[βοηθός]] (evtl. aus [[βοηθόος]] kontrahiert; s. Schwyzer 469 und Sommer Nominalkomp. 26 A. 4); ferner [[βοήθησις]] ‘(Ab)hilfe, | |ftr='''βοηθόος''': {boēthóos}<br />'''Forms''': dor. [[βοαθόος]], att. und Hdt. [[βοηθός]] (vgl. unten)<br />'''Meaning''': [[der auf den Ruf zu Hilfe eilt]], [[helfend]], [[Helfer]] (seit Il.; zur Bedeutung Schulze Kl. Schr. 188).<br />'''Derivative''': Davon als Denominativum ätol. βοαθοέω, lesb. [[βαθόημι]], durch Hyphärese (Schwyzer 252) dor. βοαθέω, att. und Hdt. [[βοηθέω]] [[auf den Ruf zu Hilfe eilen]], [[helfen]] (zur Verbreitung E. Kretschmer Glotta 18, 96f.). — Ableitungen. Von [[βοαθόος]] bzw. βοηθό(ο)ς: ätol. βοαθοΐα (< *βοαθοϝία), att. [[βοήθεια]] (Umbildung nach den Nomina auf -εια [Schwyzer 469] mit Umfärbung des Vokals nach [[βοηθέω]]) [[Hilfe]]. Von [[βοηθέω]]: als Rückbildung [[βοηθός]] (evtl. aus [[βοηθόος]] kontrahiert; s. Schwyzer 469 und Sommer Nominalkomp. 26 A. 4); ferner [[βοήθησις]] ‘(Ab)hilfe, Heilmittel' (Hp. u. a.) mit [[βοηθήσιμος]] (Thphr.; vgl. Arbenz Die Adj. auf -ιμος 93) und [[βοηθητικός]] (Arist. u. a.); [[βοήθημα]] ib. (Hp., Arist., Plb. u. a.) mit [[βοηθηματικός]] (Dsk.).<br />'''Etymology''': [[βοηθόος]] ist eine Zusammenbildung aus einem Ausdruck (ἐπὶ) βοὴν θεῖν od. ähnl. (vgl. Schulze a. a. O.). Nachbildungen von [[βοηθέω]], [[βοηθός]] sind die synonymen [[βοηδρομέω]] (Eur., Plu. u. a.) mit dem Festnamen [[βοηδρόμια]] pl. (D. usw.; davon die Monatsnamen [[Βοηδρομιών]] und [[Βοηδρόμιος]]) und [[βοηδρόμος]] (E.; zur Verbreitung E. Kretschmer a. a. O.).<br />'''Page''' 1,248 | ||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[helper]]=== | |||
Albanian: ndihmës; Arabic: مُسَاعِد; Aramaic Classical Syriac: ܥܕܘܪܐ, ܥܕܘܪܬܐ, ܡܥܕܪܢܐ, ܡܥܕܪܢܝܬܐ; Armenian: օգնական; Azerbaijani: köməkçi, yardımçı; Bashkir: ярҙамсы; Belarusian: памочнік, памочніца; Bengali: সহায়ক; Bulgarian: помощник, помощничка, помощница, помагач, помагачка; Burmese: အကူ; Catalan: ajudant, ajudador; Chinese Mandarin: 幫手, 帮手, 助手; Czech: pomocník, pomocnice; Danish: hjælper; Dutch: [[helper]], [[helpster]]; Estonian: aitaja, abiline; Finnish: auttaja, avustaja, apuri, apulainen; French: [[assistant]], [[assistante]]; Georgian: დამხმარე, მშველელი; German: [[Helfer]], [[Helferin]]; Greek: [[βοηθός]]; Ancient Greek: [[ἀμύντωρ]], [[ἀντιλήμπτωρ]], [[ἀντιλήπτωρ]], [[ἀοσσητήρ]], [[ἀρωγός]], [[βοαθόος]], [[βοηδρόμιος]], [[βοηδρόμος]], [[βοηθόος]], [[βοηθός]], [[ἐπαμύντωρ]], [[ἐπαρηγών]], [[ἐπαρωγός]], [[ἔπεργος]], [[ἐπίκουρος]], [[ἐπίρροθος]], [[ἐπιτάρροθος]], [[ξυνεργός]], [[παράκλητος]], [[παράσειρος]], [[παρασπιστής]], [[παραστάτις]], [[πάρεδρος]], [[ποδηγός]], [[συλλήπτωρ]], [[συμπαραστάτης]], [[ξυμπαραστάτης]], [[συμπράκτωρ]], [[συναρωγός]], [[συνέντης]], [[συνεργάτης]], [[συνεργάτις]], [[συνεργός]], [[συνέριθος]], [[τιμάορος]], [[τιμωρός]], [[ὑπηρέτας]], [[ὑπηρέτης]], [[ὑπουργός]]; Hebrew: עוֹזֵר; Hindi: सहायक; Hungarian: segítő, segéd; Ido: helpanto, helpero, helpisto; Indonesian: penolong; Irish: cúntóir; Italian: [[aiutante]], [[assistente]], [[supporto]], [[apprendista]]; Japanese: 助手, 手伝い, ヘルパー; Kazakh: көмекші; Khmer: អ្នកជំនួយ; Korean: 조수; Kurdish Northern Kurdish: alîkar; Kyrgyz: жардамчы; Ladino Latin: ayudador; Lao: ຜູ້ຊ່ວຍ; Latin: [[adiutor]], [[optio]], [[administer]]; Low German: Hölper, Hölpersche, Hölperin; Macedonian: помагач, помагачка, помошник, помошничка; Maori: uruora; Mongolian: туслагч; Ngazidja Comorian: mpveshezi; Pashto: مرستونی; Persian: دستیار, آسیستان; Plautdietsch: Halpa; Polish: pomocnik, pomocnica; Portuguese: [[ajudante]]; Romanian: ajutor, ajutoare; Russian: [[помощник]], [[помощница]], [[ассистент]], [[ассистентка]], [[подручный]]; Serbo-Croatian Cyrillic: помо̀ћнӣк, асѝстент; Roman: pomòćnīk, asìstent; Slovak: pomocník, pomocníca; Slovene: pomočnik, pomočnica; Spanish: [[ayudante]], [[ayudador]]; Swahili: msaidizi; Swedish: medhjälpare; Tajik: ёрдамчӣ; Tatar: ярдәмче; Telugu: సహాయకుడు; Thai: ผู้ช่วย; Turkish: yardımcı; Turkmen: kömekçi; Ukrainian: помічник, помічниця; Uyghur: ياردەمچى; Uzbek: yordamchi; Vietnamese: phó thủ; Volapük: yufan, hiyufan, jiyufan | |||
}} | }} |