πέρυσι: Difference between revisions

m
no edit summary
(Bailly1_4)
mNo edit summary
 
(34 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=perysi
|Transliteration C=perysi
|Beta Code=pe/rusi
|Beta Code=pe/rusi
|Definition=before a vowel πέρυσιν, Aeol. πέρρυσι <span class="bibl">Theoc.29.26</span>, Dor. πέρυτι <span class="bibl">A.D.<span class="title">Synt.</span>50.19</span>: Adv.:—<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">a year ago, last year</b>, <span class="bibl">Simon.75</span>, <span class="bibl">Cratin.76</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">V.</span>1038</span>, <span class="bibl">Lys.17.5</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>327d</span>, <span class="bibl">Men.731</span>, <span class="bibl">Theoc.15.98</span>; ἡ π. κωμῳδία <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>378</span> ; <b class="b3">ἡμεῖς ἐσμεν οἱ αὐτοὶ νῦν τε καὶ π</b>. <span class="bibl">X. <span class="title">HG</span>3.2.7</span>; <b class="b3">ἀπὸ π</b>. <span class="bibl"><span class="title">2 Ep.Cor.</span>8.10</span>. (Cf. Skt. <b class="b2">parút</b>, Arm.<b class="b2">heru</b>, MHG. <b class="b2">vert</b> 'last year'.)</span>
|Definition=before a vowel [[πέρυσιν]], Aeol. [[πέρρυσι]] Theoc.29.26, Dor. [[πέρυτι]] A.D.''Synt.''50.19: Adv.:—[[a year ago]], [[last year]], Simon.75, Cratin.76, Ar.''V.''1038, Lys.17.5, [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 327d, Men.731, Theoc.15.98; ἡ πέρυσι κωμῳδία [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''378; <b class="b3">ἡμεῖς ἐσμεν οἱ αὐτοὶ νῦν τε καὶ πέρυσι</b> X. ''HG''3.2.7; <b class="b3">ἀπὸ πέρυσι</b> ''2 Ep.Cor.''8.10. (Cf. Skt. parút, Arm. heru, MHG. [[vert]] 'last year'.)
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0603.png Seite 603]] und πέρυσιν, adv., vorm Jahre; Plat. Prot. 327 d u. öfter, ἡ [[πέρυσι]] [[κωμῳδία]], Ar. Ach. 356 Vesp. 1038; übh. = vorher, Sp.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0603.png Seite 603]] und πέρυσιν, adv., vorm Jahre; Plat. Prot. 327 d u. öfter, ἡ [[πέρυσι]] [[κωμῳδία]], Ar. Ach. 356 Vesp. 1038; übh. = vorher, Sp.
}}
{{bailly
|btext=<i>adv.</i><br /><b>1</b> [[l'an passé]];<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> [[autrefois]], [[auparavant]].<br />'''Étymologie:''' cf. <i>skr.</i> parut « l'an passé » de para « autre » et vat = [[ἔτος]], p. *Ϝέτος « année ».
}}
{{elru
|elrutext='''πέρῠσῐ:''' (ν) adv. год тому назад или в прошлом году Arph., Plat., Lys. etc.: ἡ πέρυσι [[κωμῳδία]] Arph. прошлогодняя комедия; [[ἡμεῖς]] ἐσμεν οἱ αὐτοὶ [[νῦν]] τε καὶ πέρυσι Xen. сегодня мы те же, что и в прошлом году.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''πέρῠσι''': ἢ πρὸ φωνήεντος -σιν, Ἐπίρρ., ὡς καὶ νῦν, κοινῶς «πέρσι», Σιμωνίδ. 75, Κρατῖνος ἐν «Θρᾴτταις» 6, Ἀριστοφ. Σφ. 1038, Λυσίας 148. 34, Πλάτ. Πρωτ. 327D· ἡ π. [[κωμῳδία]] Ἀριστοφ. Ἀχ. 378· [[ἡμεῖς]] ἐσμεν οἱ αὐτοὶ νῦν τε καὶ π. Ξεν. Ἑλλ. 3. 2, 7. ― Δωρικ. πέρῠτι ἢ -τις, [[Ἀπολλώνιος]] περὶ Συντάξ. 56, Θεογνώστ. Καν. 163. (Πρβλ. Σανσκρ. parut (πέρυσι), parut-tnas (περυσινός), ― ἐκ τοῦ para (alius) καὶ vat (Fέτος)· Μέσ. Γερμαν. vert, vernent· πρβλ. [[νέωτα]]).
|lstext='''πέρῠσι''': ἢ πρὸ φωνήεντος -σιν, Ἐπίρρ., ὡς καὶ νῦν, κοινῶς «πέρσι», Σιμωνίδ. 75, Κρατῖνος ἐν «Θρᾴτταις» 6, Ἀριστοφ. Σφ. 1038, Λυσίας 148. 34, Πλάτ. Πρωτ. 327D· ἡ πέρυσι [[κωμῳδία]] Ἀριστοφ. Ἀχ. 378· [[ἡμεῖς]] ἐσμεν οἱ αὐτοὶ νῦν τε καὶ πέρυσι Ξεν. Ἑλλ. 3. 2, 7. ― Δωρικ. πέρῠτι ἢ -τις, [[Ἀπολλώνιος]] περὶ Συντάξ. 56, Θεογνώστ. Καν. 163. (Πρβλ. Σανσκρ. parut (πέρυσι), parut-tnas (περυσινός), ― ἐκ τοῦ para (alius) καὶ vat (Fέτος)· Μέσ. Γερμαν. vert, vernent· πρβλ. [[νέωτα]]).
}}
}}
{{bailly
{{StrongGR
|btext=<i>adv.</i><br /><b>1</b> l’an passé;<br /><b>2</b> <i>p. ext.</i> autrefois, auparavant.<br />'''Étymologie:''' cf. <i>skr.</i> parut « l’an passé » de para « autre » et vat = [[ἔτος]], p. *Ϝέτος « année ».
|strgr=adverb from [[πέρας]]; the [[by-gone]], i.e. (as [[noun]]) [[last]] [[year]]: + a [[year]] [[ago]].
}}
{{Thayer
|txtha=(from [[πέρας]]), adverb, [[last]] [[year]]; the [[year]] [[just]] [[past]]: [[ἀπό]] [[πέρυσι]], for a [[year]] [[past]], a [[year]] [[ago]] (Winer's Grammar, 422 (393)), [[Simonides]]), [[Aristophanes]], [[Plato]], [[Plutarch]], Lucian).
}}
{{grml
|mltxt=και [[πέρσυ]] ΝΜΑ, και [[πέρσι]] και επέρσι Ν, πέρυσιν Μ, και δωρ. τ. πέρυτι και πέρυτις, αιολ. τ. πέρρυσι και πέρυσυ και πέρισυ, Α<br />[[κατά]] το προηγούμενο [[έτος]], [[κατά]] την περασμένη [[χρονιά]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> <b>φρ.</b> «[[κάθε]] [[πέρσι]] και καλύτερα» — όσο περνούν τα [[χρόνια]] η [[κατάσταση]] χειροτερεύει [[συνεχώς]]<br /><b>2.</b> <b>παροιμ.</b> «[[πέρσι]] κάηκε, [[φέτος]] μύρισε» — [[κάτι]] που δεν είχε συζητηθεί ή σχολιαστεί [[τότε]] που έπρεπε συζητιέται [[μετά]] από πολύ καιρό<br /><b>αρχ.</b><br /><b>φρ.</b><br /><b>1.</b> «νῦν τε καὶ [[πέρυσι]]» — και [[τώρα]] και [[κατά]] το [[παρελθόν]]<br /><b>2.</b> «ἡ [[πέρυσι]] [[κωμῳδία]]» — η [[κωμωδία]] του προηγούμενου έτους.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αρχαίο επίρρ. που ανάγεται σε IE <i>peruti</i> και συνδέεται με το αρμ. <i>heru</i> «[[πέρυσι]]», με το μσν. άνω γερμ. <i>vert</i> και το αρχ. ινδ. <i>parut</i> ([[χωρίς]] ληκτικό -<i>ι</i>). Πρόκειται για συνθ. λ. με <i>α</i>' συνθετικό την ΙΕ [[ρίζα]] <i>per</i>- «[[περνώ]], [[παρέρχομαι]]» (<b>πρβλ.</b> [[πέρα]], [[πείρα]], [[πέρας]]) — η οποία εμφανίζεται και στο συνώνυμο λιθουαν. <i>per</i>-<i>nai</i> (με διαφορετικό β' συνθετικό)— και β' συνθετικό τη λ. [[ἔτος]], πιθ. σε τοπική [[πτώση]] (<b>πρβλ.</b> [[άγχι]], <i>ήρι</i>). Ο [[αρχικός]] τ. [[πέρυσι]](<i>ν</i>) εμφανίζεται μτγν. σε παπύρους με τις μορφές <i>πέρυσυ</i> (με [[αφομοίωση]] του τελικού -<i>ι</i> σε -<i>υ</i>) και <i>πέρισυ</i> (με [[αντιστροφή]] τών φωνηέντων, πιθ. κατ' [[επίδραση]] της πρόθεσης [[περί]]), ενώ οι τ. [[πέρσι]] και [[πέρσυ]] έχουν σχηματιστεί με [[συγκοπή]] από τους [[πέρυσι]] και <i>πέρισυ</i>, αντίστοιχα].
}}
{{lsm
|lsmtext='''πέρῠσι:''' ή [[πριν]] από [[φωνήεν]] -σιν, επίρρ., ένα χρόνο [[πριν]], τον προηγούμενο χρόνο, σε Αριστοφ. κ.λπέρυσι· ἡ [[πέρυσι]] [[κωμῳδία]], η περσινή [[κωμωδία]] μας, στον ίδ.· [[νῦν]] τε καὶ [[πέρυσι]], σε Ξεν.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adv.<br />Meaning: [[last year]] (on the final Schwyzer 619; IA).<br />Other forms: Dor. <b class="b3">πέρυτι(ς</b>).<br />Dialectal forms: Myc. [[perusinuwo]] ? (with unexplained F; cf. Lejeune Rev. de phil. 81. 164, Risch Ét. Myc. 1956, 170).<br />Derivatives: [[περυσινός]] [[from last year]], [[last-yearly]] (Att.). Byform [[πέρσυ]] with [[περσυνός]] (inscr., pap.), prob. from [[πέρισυ]], [[περισυνός]] (Gal.) through vowelsyncope; vowelmetathesis also in <b class="b3">περ(ι)σύας</b> m. [[wine from last year]] (Hp. ap. Gal. 19, 130); s. Schwyzer Glotta 5, 196, Kapsomenakis Voruntersuchungen 64 w. n 2.<br />Origin: IE [Indo-European] [810 and 1175] <b class="b2">*per</b>, <b class="b2">*u̯et-</b> [[year]]<br />Etymology: Old adverb of time, formally and semantically identical with Arm. [[heru]], IE <b class="b2">*peruti</b>; to the same form go back also Germ. a. Celt. forms: OWNo. [[i fjorð]], MHG [[vert]] <b class="b2">id.</b>, OIr. <b class="b2">ónn-urid</b> [[ab anno priore]]. Beside it without final [[-i]] Skt. <b class="b2">parút</b> [[last year]]. Prob. compound: IE <b class="b2">*per-ut(i</b>), from the zero grade of the words for [[year]] (s. [[ἔτος]]) in the loc. (acc.?) sg. (s. Brugmann Grundr.2 2: 2, 708; cf. Schwyzer 622 w. n. 3) and a word for [[previous]], [[last]] v. s., which is found also in Lith. <b class="b2">pérnai</b> [[last year]], MHG [[vern]] <b class="b2">id.</b> and finally is identical with IE [[per-]] in [[πέρα]] (s. v.) etc.. WP. 1, 251 and 2, 31, Pok. 810f. and 1175.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=a [[year]] ago, [[last]] [[year]], Ar., etc.; ἡ πέρυσι [[κωμῳδία]] our [[last]] [[year]]'s [[comedy]], Ar.; νῦν τε καὶ πέρυσι Xen.
}}
{{FriskDe
|ftr='''πέρυσι''': (ion. att.),<br />{pérusi(n)}<br />'''Forms''': dor. πέρυτι(ς)<br />'''Grammar''': Adv.<br />'''Meaning''': [[im vorigen Jahre]] (zum Auslaut Schwyzer 619)<br />'''Derivative''': mit [[περυσινός]] [[vom vorigen Jahre]], [[vorjährig]] (att.); myk. ''pe''-''ru''-''si''-''nu''-''wo'' ? (mit unerklärtem ϝ; vgl. Lejeune Rev. de phil. 81. 164, Risch Ét. Myc. 1956, 170). Nebenform [[πέρσυ]] mit περσυνός (Inschr., Pap.), wohl zunächst aus πέρισυ, περισυνός (Gal.) durch Vokalsynkope; Vokalmetathese auch in περ(ι)σύας m. [[Wein vom vorigen Jahre]] (Hp. ap. Gal. 19, 130); s. Schwyzer Glotta 5, 196, Kapsomenakis Voruntersuchungen 64 m. A 2.<br />'''Etymology''': Altes Zeitadverb, mit arm. ''heru'' formal und semantisch identisch, idg. *''peruti''; auf dieselbe Grundform lassen sich auch germ. u. kelt. Formen zurückführen: awno. ''i'' ''fjorð'', mhd. ''vert'' ib., air. ''ónn''-''urid'' [[ab anno priore]]. Daneben ohne auslaut. -''i'' aind. ''parút'' [[im vorigen Jahre]]. Wahrscheinlich Kompositum: idg. *''per''-''ut''(''i''), von der Tiefstufe des Wortes für [[Jahr]] (s. [[ἔτος]]) im Lok. (Akk.?) sg. (s. Brugmann Grundr.<sup>2</sup> 2: 2, 708; vgl. Schwyzer 622 m. A. 3) und einem Wort für [[vorig]] od. ähnl., das u.a. auch in lit. ''pérnai'' [[im vorigen Jahre]], mhd. ''vern'' ib. vorliegt und letzten Endes mit idg. ''per''- in [[πέρα]] (s. d.) usw. identisch ist. WP. 1, 251 und 2, 31, Pok. 810f. und 1175.<br />'''Page''' 2,518-519
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯''':pšrusi 胚呂西<br />'''詞類次數''':副詞(2)<br />'''原文字根''':那 邊<br />'''字義溯源''':去年,前一年,已有一年;源自([[πέρας]])=極,非常地); ([[πέρας]])出自([[πέραν]])=那邊), ([[πέραν]])又出自([[πειράω]])X*=穿過)<br />'''出現次數''':總共(2);林後(2)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 去年(2) 林後8:10; 林後9:2
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[a year ago]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=Ἀπό τό περ ([[πέραν]]) + ϝετ ([[ἔτος]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[περυσινός]].
}}
}}