3,274,873
edits
Ἀθήνη: Difference between revisions
m
Text replacement - ",," to ","
m (Text replacement - "συχν." to "συχν.") |
m (Text replacement - ",," to ",") |
||
| (11 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=Athini | |Transliteration C=Athini | ||
|Beta Code=*)aqh/nh | |Beta Code=*)aqh/nh | ||
|Definition=ἡ, [[Athene]], | |Definition=ἡ, [[Athene]], Il.1.194, etc.; [[Παλλὰς Ἀθήνη]] ib.400, etc.:—also [[Ἀθηναίη]], [[Παλλὰς Ἀθηναίη]] ib.221,200, etc.:—Att. [[Ἀθηναία]], A.''Eu.''288, [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''763, ''Pax''271;<br><span class="bld">A</span> Ἀθήνη [[Πολιάς]] ''Av.''828, cf. X.''An.''7.3.39, and earlier Attic Inscrr.: contr. [[Ἀθηνᾶ]], which in cent. iv superseded the fuller form: Dor. [[Ἀθάνα]] (this form and [[Ἀθηναία]] are the only ones used in Trag.); [[Ἀθαναία]] ''IG''1.373105, Theoc. 15.80: Aeol. [[Ἀθανάα]] [νᾰ], Alc.9, Theoc.28.1 (also in some Attic Inscrr., as ''IG''1.351; [[Ἀθηνάα]] ib.373120).<br><span class="bld">2</span> [[Ἀθηνᾶς ψῆφος]] = [[casting vote]], from that of [[Athene]] given for [[Orestes]], Philostr. ''VS''2.3.<br><span class="bld">3</span> = [[Ἀθῆναι]], [[quod vide|q.v.]]<br><span class="bld">4</span> Pythagorean name for 7 (cf. [[ἀειπάρθενος]]), TheoSm.p.103 H.<br><span class="bld">5</span> name of a [[plaster]], Orib.''Fr.''88. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{DGE | ||
| | |dgtxt=-ης, ἡ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> Hom. [[Ἀθήνη]] casi siempre c. epít.; trag. dór. [[Ἀθάνα]]; lacon. [[Ἀσάνα]] Ar.<i>Lys</i>.980; [[Ἀθηναία]] inscr. át. arc., A.<i>Eu</i>.288, Ar.<i>Pax</i> 271, <i>Au</i>.828, X.<i>An</i>.7.3.39; jón., ép. Ἀθηναίη <i>Il</i>.2.371, Archil.154.1, Hes.<i>Sc</i>.126, Ar.<i>Eq</i>.763; dór. [[Ἀθαναία]] <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.647 (V a.C.), Pi.<i>O</i>.7.36, Theoc.15.80; argól. Ἀθαναίια <i>Sokolowski</i> 2.27.4 (Argos VI a.C.); eol. Ἀθανάα [-νᾰ-] Alc.325.1, Theoc.28.1; Ἀθɛ̄νάα <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.740, 779 (ambas V a.C.); át. contr. Ἀθηνᾶ aparece en inscr. del VI y predomina a partir del IV<br /><b class="num">• Prosodia:</b> [ᾰ-]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b>la diosa [[Atenea]] o [[Atena]], <i>Il</i>.1.200, Hes.<i>Fr</i>.33a.22, 31, Hdt.1.60, E.<i>Io</i> 269<br /><b class="num">•</b>fig. de una pers. ὥσπερ τις Ἀθηνᾶς ψῆφος como el voto de Atenea e.d., el que decide</i>, Philostr.<i>VS</i> 568<br /><b class="num">•</b>Ἀθηνᾶς γοναί El nacimiento de Atenea</i> tít. de una obra de Hermipo <i>EM</i> α 1833, Phot.α 1956<br /><b class="num">•</b>Ἀθηνᾶς ἱερόν el santuario de Atenea</i> en Iberia cerca de la [[ciudad]] de Ὀδύσσεια (= Oducia?) en Turdetania, Str.3.2.13<br /><b class="num">•</b>Ἀ. βωμός Altar de Atenea</i> isla del golfo de Arabia, Ptol.<i>Geog</i>.4.7.11<br /><b class="num">•</b>Ἀ. νῆσος isla de Atenea</i> en el mar Jónico, Ael.<i>NA</i> 14.1<br /><b class="num">•</b>Ἀ. τεῖχος muro de Atenea</i> localidad cerca de Panormo, Paus.7.22.10<br /><b class="num">•</b>identif. c. la diosa Neith egipcia <i>SB</i> 13931.2 (I/II d.C.).<br /><b class="num">2</b> entre los pitagóricos, n. del [[número 7]] Theo Sm.p.103.<br /><b class="num">3</b> medic., n. de un [[emplasto]] Gal.13.494, Orib.<i>Ec</i>.87.8.<br /><b class="num">II</b> la ciudad de [[Atenas]], <i>Od</i>.7.80, E.<i>Hipp</i>.1123 (cód.).<br /><b class="num">• Diccionario Micénico:</b> <i>a-ta-na-po-ti-ni-ja</i>. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ης (ἡ) :<br /><i>ion. c.</i> [[Ἀθηνᾶ]]. | |btext=ης (ἡ) :<br /><i>ion. c.</i> [[Ἀθηνᾶ]]. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''Ἀθήνη:''' ἡ<br /><b class="num">1</b> ион. = [[Ἀθηνᾶ]];<br /><b class="num">2</b> Hom. = [[Ἀθῆναι]]. | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''Ἀθήνη''': ἡ, ἡ [[Ἀθηνᾶ]], παρ’ Ὁμήρῳ ἡ θεὰ τῆς διανοητικῆς δυνάμεως καὶ σοφίας, τῆς πολεμικῆς ἰσχύος καὶ εὐφυΐας ἐν ταῖς τέχναις τοῦ βίου, [[συχνάκις]] καλεῖται Παλλὰς [[Ἀθήνη]], (ἴδε [[Παλλάς]]): - καλεῖται δὲ καὶ Ἀθηναίη ἢ Παλλὰς Ἀθηναίη. - Τὸ τελευταῖον [[ὄνομα]] (παρ’ Ἀττ. Ἀθηναία, Αἰσχύλ. Εὐμ. 288, Ἀριστοφ. Ἱπ. 763, Εἰρ. 271, Ὄρ. 828, Ξεν. Ἀν. 7. 3. 39 καὶ συχν. ἐν Ἐπιγρ.) συνῃρέθη μετὰ [[ταῦτα]] εἰς τὸν τύπον [[Ἀθηνᾶ]] καὶ κατέστη (μετ’ Εὐκλείδην, ἀπὸ τοῦ 403 π. Χ.) τὸ κοινὸν αὐτῆς [[ὄνομα]] ἐν Ἀθήναις, τῇ πόλει τῇ διατελούσῃ ὑπὸ τὴν ἰδιαιτέραν αὐτῆς προστασίαν, Συλλ. Ἐπιγρ. 87., 99. 6, καὶ ἀλλ.: - Δωρ. [[Ἀθάνα]], ὁ [[τύπος]] ὃν [[πάντοτε]] οἱ Τραγ. μεταχειρίζονται, ἄν καὶ ἔγραφον Ἀθηναία, ἔτι καὶ ἐν λυρ. χωρίοις, Πόρσ. Ὀρ. 26, Ἀθηναία, Θεόκρ. 15. 80: - Αἰολ. Ἀθανάα, [νᾰ], Ἀλκαῖος 9, Θεόκρ. 28. 1. [[ὡσαύτως]] καὶ ἐν Ἀττ. Συλλ. Ἐπιγρ. 150.1,154. Ἐπιστεύετο δὲ ὅτι ἵδρυσε τὸ [[δικαστήριον]] τοῦ Ἀρείου Πάγου καὶ ὅτι ἔδωκε τὴν κρατοῦσαν ψῆφόν της [[ὑπὲρ]] τοῦ Ὀρέστου, [[ὁπόθεν]] ἡ [[παροιμία]], Ἀθηνᾶς [[ψῆφος]], πρβλ. Αἰσχύλ. Εὐμ. 753. 2) [[Ἀθῆναι]], ἐν Ὀδ. Η. 80· [[Ἀθήνη]] ... ἵκετο δ’ εἰς Μαραθῶνα καὶ εὐρυάγυιαν Ἀθήνην (περὶ τῆς ῥίζης ἴδε ἐν λέξ. [[ἄνθος]]). | |||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=(Od. 7.80): [[Athens]], Il. 2.546 | |auten=(Od. 7.80): [[Athens]], Il. 2.546, Od. 3.278, 307.;: the [[goddess]] [[Athena]], [[ἀγελείη]], [[Ἀλαλκομενηίς]], [[γλαυκῶπις]], [[ἐρυσίπτολις]], [[εὐπλόκαμος]], [[ἠύκομος]], [[λαοσσόος]], [[ληῖτις]], [[πολύβουλος]]; cf. [[Ἀτρυτώνη]], [[Τριτογένεια]], esp. [[Παλλάς]]. Fosters the arts, Od. 6.232, Od. 23.160, esp. [[domestic]] and [[feminine]] accomplishments, Il. 9.390, Od. 2.116; as a [[goddess]] of [[war]], she protects cities ([[Ἀλαλκομενηίς]]), and is the [[especial]] [[patron]] of [[Odysseus]].<br />see [[Ἀθῆναι]], [[Ἀθηναίη]]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''Ἀθήνη:''' ἡ,<br /><b class="num">I.</b> η Αθηνά, [[θεά]] της σοφίας, της πολεμικής δύναμης και της ευφυΐας στον τομέα των τεχνών του βίου, [[συχνά]] αποκαλούμενη Παλλὰς [[Ἀθήνη]], επίσης [[Ἀθηναίη]] ή Παλλὰς [[Ἀθηναίη]]· το τελευταίο όνομα (σε Αττ. [[Ἀθηναία]]) συναιρέθηκε σε [[Ἀθηνᾶ]] και αποτέλεσε τον Αττ. τύπο· σε Δωρ. [[Ἀθάνα]] και [[Ἀθαναία]], σε Θεόκρ.· σε Αιολ. Ἀθανάα <i>[νᾰ]</i>, σε Αλκαίο, Θεόκρ.<br /><b class="num">II.</b> πρβλ. [[Ἀθῆναι]]. (αμφίβ. προέλ.). | |lsmtext='''Ἀθήνη:''' ἡ,<br /><b class="num">I.</b> η Αθηνά, [[θεά]] της σοφίας, της πολεμικής δύναμης και της ευφυΐας στον τομέα των τεχνών του βίου, [[συχνά]] αποκαλούμενη Παλλὰς [[Ἀθήνη]], επίσης [[Ἀθηναίη]] ή Παλλὰς [[Ἀθηναίη]]· το τελευταίο όνομα (σε Αττ. [[Ἀθηναία]]) συναιρέθηκε σε [[Ἀθηνᾶ]] και αποτέλεσε τον Αττ. τύπο· σε Δωρ. [[Ἀθάνα]] και [[Ἀθαναία]], σε Θεόκρ.· σε Αιολ. Ἀθανάα <i>[νᾰ]</i>, σε Αλκαίο, Θεόκρ.<br /><b class="num">II.</b> πρβλ. [[Ἀθῆναι]]. (αμφίβ. προέλ.). | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
| Line 35: | Line 35: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''Ἀθήνη''': ep. poet.; dor. usw. [[Ἀθάνα]],<br />{Athḗnē}<br />'''Meaning''': gemeinhellenische Stadtgöttin, die aus der gewappneten Palastgöttin der mykenischen Zeit hervorgegangen ist und letzten Endes auf eine hausschützende Schlangengöttin der minoischen Zeit zurückgeht.<br />'''Derivative''': Nach der Göttin wurde die Stadt [[Ἀθῆναι]], dor. [[Ἀθᾶναι]], benannt. — Davon [[Ἀθηναῖος]] [[athenisch]], [[Athener]] (seit Il.) mit dem substant. Fem. [[Ἀθηναία]], -η, das auch als Name der Göttin vorkommt (88mal im Epos). Daraus (über Ἀθηνάα) durch Kontraktion die attische Form [[Ἀθηνᾶ]].<br />'''Etymology''' : Wie die Göttin ist auch ihr Name vorgriechisch und unerklärt. Ausfuhrliche Darstellung bei Nilsson Gesch. d. griech. Religion 1, 405ff. mit weiterer Lit., außerdem Kretschmer Glotta 27, 243ff. m. Lit. — Verfehlt v. Windekens Le Muséon 63, 99ff.<br />'''Page''' 1,28 | |ftr='''Ἀθήνη''': ep. poet.; dor. usw. [[Ἀθάνα]],<br />{Athḗnē}<br />'''Meaning''': gemeinhellenische Stadtgöttin, die aus der gewappneten Palastgöttin der mykenischen Zeit hervorgegangen ist und letzten Endes auf eine hausschützende Schlangengöttin der minoischen Zeit zurückgeht.<br />'''Derivative''': Nach der Göttin wurde die Stadt [[Ἀθῆναι]], dor. [[Ἀθᾶναι]], benannt. — Davon [[Ἀθηναῖος]] [[athenisch]], [[Athener]] (seit Il.) mit dem substant. Fem. [[Ἀθηναία]], -η, das auch als Name der Göttin vorkommt (88mal im Epos). Daraus (über Ἀθηνάα) durch Kontraktion die attische Form [[Ἀθηνᾶ]].<br />'''Etymology''': Wie die Göttin ist auch ihr Name vorgriechisch und unerklärt. Ausfuhrliche Darstellung bei Nilsson Gesch. d. griech. Religion 1, 405ff. mit weiterer Lit., außerdem Kretschmer Glotta 27, 243ff. m. Lit. — Verfehlt v. Windekens Le Muséon 63, 99ff.<br />'''Page''' 1,28 | ||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx=af: Atena; als: Athene; an: Atena; ar: أثينا; arz: اثينا; ast: Atenea; as: এথেনা; azb: آفینا-میفولوژی یا; az: Afina; bar: Athena; be_x_old: Атэна; be: Афіна; bg: Атина; bn: আথেনা; bo: ཨ་ཧྥན་ན།; br: Athena; bs: Atina; ca: Atena; cs: Athéna; cv: Афина; cy: Athena; da: Athene; de: Athene; el: Αθηνά; en: Athena; eo: Atena; es: Atenea; et: Athena; eu: Atena; fa: آتنا; fi: Athene; fo: Athena; fr: Athéna; fy: Pallas Atene; ga: Aitéiné; gl: Atenea; got: 𐌰𐌸𐌴𐌽𐌴; he: אתנה; hi: अथीना; hr: Atena; hu: Pallasz Athéné; hy: Աթենաս; id: Athena; is: Aþena; it: Atena; ja: アテーナー; jv: Athena; ka: ათენა; kk: Афина Паллада; kn: ಅಥೀನ; ko: 아테나; ku: Atêna; ky: Афина; la: Athena; lb: Athene; lfn: Atena; lt: Atėnė; lv: Atēna; mg: Athena; mk: Атена; ml: അഥീന; mni: ꯑꯊꯤꯅꯥ; mr: अथीना; ms: Athena; my: အသီးနာ; mzn: آتنا; nap: Atena; nds: Athene; nl: Pallas Athena; nn: Atene; no: Athene; oc: Atena; or: ଅଥୀନା; pa: ਏਥੇਨਾ; pl: Atena; pnb: اتھینا; pt: Atena; ro: Atena; ru: Афина; sco: Athena; sh: Atena; simple: Athena; si: ඇතීනා; sk: Aténa; sl: Atena; sq: Atena; sr: Атина; sv: Athena; sw: Athena; ta: ஏதெனா; te: ఎథీనా; tg: Афина; th: อะธีนา; tl: Athena; tr: Athena; tt: Афина; uk: Афіна; ur: اتھینا; uz: Afina; vep: Afina; vi: Athena; war: Athena; wuu: 雅典娜; zh_min_nan: Athena; zh_yue: 雅典娜; zh: 雅典娜 | |||
}} | }} | ||