βάραθρον: Difference between revisions

m
no edit summary
(1b)
mNo edit summary
 
(42 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
{{LSJ1
{{LSJ1
|Full diacritics=βάραθρον
|Full diacritics=βᾰ́ρᾰθρον
|Medium diacritics=βάραθρον
|Medium diacritics=βάραθρον
|Low diacritics=βάραθρον
|Low diacritics=βάραθρον
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=varathron
|Transliteration C=varathron
|Beta Code=ba/raqron
|Beta Code=ba/raqron
|Definition=[βᾰ], Ep. and Ion. βέρεθρον (q. v., cf. [[ζέρεθρον]]), shortd. βέθρον (q. v.), τό, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">gulf, pit</b>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span>947a19</span>; esp.at Athens, <b class="b2">a cleft</b> into which criminals were thrown, <span class="bibl">Hdt.7.133</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>1450</span>, <span class="title">Com.Adesp.</span> 24.10 D., <span class="bibl">Pl.<span class="title">Grg.</span>516c</span>, <span class="title">AB</span>219, Sch.<span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>431</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> metaph., ἐν τῷ β. χειμάζειν <span class="bibl">D.8.45</span>; <b class="b2">ruin, perdition</b>, <span class="bibl">Luc.<span class="title">Am.</span>5</span>, etc.; name of a courtesan, Theophil.Com.<span class="bibl">11</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> a woman's <b class="b2">ornament</b>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Fr.</span> 320.8</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">III</span> = [[βράθυ]], f.l. for [[βόρατον]], Dsc.1.76. (Root <b class="b2">gseq[uglide]er</b> 'devour', cf. [[βορά]].) </span>
|Definition=[βᾰ], Ep. and Ion. [[βέρεθρον]] ([[quod vide|q.v.]], cf. [[ζέρεθρον]]), shortened [[βέθρον]] ([[quod vide|q.v.]]), τό,<br><span class="bld">A</span> [[gulf]], [[pit]], Arist.Pr.947a19; esp. at [[Athens]], a [[cleft]] into which [[criminal]]s were [[throw]]n, [[Herodotus|Hdt.]]7.133, Ar.Nu.1450, Com.Adesp. 24.10 D., Pl.Grg.516c, AB219, Sch.Ar.Pl.431.<br><span class="bld">2</span> metaph., ἐν τῷ βαράθρῳ [[χειμάζειν]] = [[winter]]s in that [[purgatory]] D.8.45; [[ruin]], [[perdition]], Luc.Am.5, etc.; name of a [[courtesan]], Theophil.Com.''ΙΙ''.<br><span class="bld">II</span> a [[woman]]'s [[ornament]], Ar.Fr. 320.8.<br><span class="bld">III</span> = [[βράθυ]], [[falsa lectio|f.l.]] for [[βόρατον]], Dsc.1.76. (root gsequ̯er '[[devour]]', cf. [[βορά]].)
}}
{{DGE
|dgtxt=-ου, τό<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> jón. y ép. [[βέρεθρον]] <i>Il</i>.8.14, <i>Od</i>.12.94, Pherecyd.51(b), Hdt.7.133, Thphr.<i>HP</i> 3.1.2, Lyc.1280, Posidon.225, Q.S.2.612, 6.124, 9.318, 13.550, Nonn.<i>D</i>.45.282, <i>Par.Eu.Io</i>.8.24, 12.10, Colluth.50; forma sincopada [[βέθρον]] Cratin.424, Euph.163; lat. barathrum</i> Cat.68.108, Hor.<i>Sat</i>.2.3.166, Plaut.<i>Cur</i>.121, Mart.3.81.1 <br /><b class="num">• Prosodia:</b> [βᾰ-]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b> [[abismo]], [[sima]] ὑπὸ χθονός ἐστι [[βέρεθρον]] <i>Il</i>.l.c., ἐξίσχει κεφαλὰς δεινοῖο βερέθρου <i>Od</i>.l.c., διὸ καὶ βάραθρα ... ἐστιν Arist.<i>Pr</i>.947<sup>a</sup>19, πάντ' ἀπόκρημνα, φάραγγας, βάραθρα D.25.76, ἄδυτον καὶ β. Hld.5.2.8, ὑφορώμενος βάραθρα Plb.3.78.8, [[θήσω]] αὐτὴν πηλοῦ [[βάραθρον]] εἰς ἀπώλειαν [[LXX]] <i>Is</i>.14.23, γρόνῳ βερέθρῳ Lyc.l.c., δεξαμένου τοῦ βαράθρου τὸν ἵππον Plu.<i>Rom</i>.18, κατὰ τοῦ βαράθρου Archestr.<i>SHell</i>.192.20, βάραθρα καὶ κρημνοὺς ἐχούσας Plu.2.171e, φησι ... τὸν Τίμαυον ... [[καταπίπτειν]] εἰς [[βέρεθρον]] Posidon.225, βαράθρων καλουμένων καὶ Χαρωνίων Antig.<i>Mir</i>.123, [[βαρύοδμος]] β. Gal.4.496, αἰνὰ βέρεθρα Q.S.2.612, cf. ll.cc., σκοτίου πυλεῶνες ἀνεπτύσσοντο βερέθρου Nonn.<i>D</i>.l.c., cf. <i>Par.Eu.Io</i>.ll.cc., χθονίων ... βερέθρων Colluth.l.c.<br /><b class="num">•</b> esp. del precipicio en el Ática donde eran arrojados los condenados a muerte, Pherecyd.l.c., Hdt.l.c., X.<i>HG</i> 1.17.20, Ar.<i>Nu</i>.1449, <i>Eq</i>.1362, <i>Ra</i>.574, <i>Pl</i>.431, Pl.<i>Grg</i>.516d, Alciphr.3.16.3, Hld.1.13.4, Lyd.<i>Mag</i>.2.10<br /><b class="num"></b> fig. ἐν τῷ βαράθρῳ [[χειμάζειν]] D.8.45.<br /><b class="num">2</b> especie de cueva subterránea por donde desaparecía el río Estínfalo en Arcadia ὡς ἐξερράγη τὸ συναθροισθὲν [[ὕδωρ]] ἐν τῷ πεδίῳ φραχθέντων τῶν βερέθρων Thphr.<i>HP</i> 3.1.2, 5.4.6, ὑφ' ἑκατέρῳ δέ ἐστι τῷ ὄρει [[βάραθρον]] τὸ [[ὕδωρ]] καταδεχόμενον Paus.8.14.1.<br /><b class="num">3</b> fig. [[ruina]], [[perdición]] ἥδετο τὴν θήλειαν Ἀφροδίτην [[βάραθρον]] [[ἡγούμενος]] Luc.<i>Am</i>.5, εἰς [[οἷον]] [[βάραθρον]] ... ἑμαυτὸν ἐνσέσεικα Luc.<i>Merc.Cond</i>.30, εἰς [[βάραθρον]] ὠθεῖν Plu.<i>Cor</i>.13, ἁδοναὶ καὶ ... ὁρμαὶ [[μέχρι]] βαράθρων καὶ κρημνῶν ἐκδιώκουσαι Pythag.<i>Ep</i>.2.5, de pers., Luc.<i>Pseudol</i>.17, de aquí mote cómico de una cortesana, Theophil.11.3.<br /><b class="num">II</b> cierto [[ornamento]] femenino, Ar.<i>Fr</i>.332.8.<br /><b class="num">• Etimología:</b> De la raíz *<i>g<sup>u̯</sup>erH<sup>u̯</sup>3</i>- ‘[[tragar]]’, en grado ø (tb. [[βέρεθρον]]) y rel. ai. <i>gariṣyáti</i> (fut.). Cf. tb. de esta misma raíz [[βιβρώσκω]], [[ἔβρων]], etc.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0432.png Seite 432]] ion. [[βέρεθρον]] (vgl. [[βάθρον]], [[βόθρος]]), τό, 1) Kluft, Abgrund, bes. in Athen ein Felsenschlund hinter der Burg, in den zum Tode verurtheilte Verbrecher gestürzt wurden, εἰς τὸ β. ἐμβαλεῖν Plat. Gorg. 516 d; Ar. Equ. 1359 u. öfter; vgl. Schol. ad Ar. Plut. 431; Dem. 8, 45; auch Sp. Uebertr., Untergang, Verderben, bes. Sp. – 2) ein Weiberschmuck, Ar. bei Clem. Al. u. Poll. 7, 95, vielleicht mit Anspielung auf 1).
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0432.png Seite 432]] ion. [[βέρεθρον]] (vgl. [[βάθρον]], [[βόθρος]]), τό, 1) [[Kluft]], [[Abgrund]], bes. in Athen ein Felsenschlund hinter der Burg, in den zum Tode verurtheilte Verbrecher gestürzt wurden, εἰς τὸ β. ἐμβαλεῖν Plat. Gorg. 516 d; Ar. Equ. 1359 u. öfter; vgl. Schol. ad Ar. Plut. 431; Dem. 8, 45; auch Sp. Übertr., [[Untergang]], [[Verderben]], bes. Sp. – 2) ein [[Weiberschmuck]], Ar. bei Clem. Al. u. Poll. 7, 95, vielleicht mit [[Anspielung]] auf 1).
}}
{{bailly
|btext=ου (τό) :<br />[[abîme]], [[gouffre]] ; <i>particul., à Athènes</i> [[barathre]], [[gouffre où l'on précipitait les condamnés]] (<i>cf. à Sparte</i> [[καιάδας]]).<br />'''Étymologie:''' R. Βορ, [[dévorer ]]; cf. <i>lat.</i> [[vorago]].
}}
{{elnl
|elnltext=[[βάραθρον]] -ου, ep. [[βέρεθρον]], τό<br /><b class="num">1.</b> [[kloof]], [[afgrond]]:. [[ῥίψω]] ἐς Τάρταρον... [[ἧχι]] βάθιστον ὑπὸ χθονός ἐστι [[βέρεθρον]] ik zal hem in de Tartarus werpen, waar een zeer diepe kloof onder de grond is Il. 8.14.<br /><b class="num">2.</b> spec. [[de kloof in Athene waarin misdadigers werden geworpen]]:. εἰς τὸ [[βάραθρον]] ἐμβάλοιμί σε ik zou je in de kloof willen gooien Aristoph. Ran. 575.<br /><b class="num">3.</b> overdr. [[ondergang]]:. ἄπαγ’ εἰς τὸ [[βάραθρον]] loop naar de hel Men. Dysc. 394; τὰ τῆς ἡδονῆς... βάραθρα de krochten van het genot [Luc.] 49.20.
}}
{{elru
|elrutext='''βάραθρον:''' (βᾰ), эп.-ион. [[βέρεθρον]] τό<br /><b class="num">1</b> [[яма]], [[пропасть]] Arst.;<br /><b class="num">2</b> [[баратр]] (пропасть, в которую сбрасывали осужденных на смерть в Афинах, подобно [[καιάδας]] в Спарте) Her., Plat., Arph.;<br /><b class="num">3</b> [[трясина]] Plut.;<br /><b class="num">4</b> [[гиблое место]] (ἐν τῷ βαράθρῳ [[χειμάζειν]] Dem.);<br /><b class="num">5</b> [[баратр]] (род женского украшения) Arph.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: n.<br />Meaning: [[cleft]], [[abyss]]<br />Other forms: [[βέρεθρον]] (Hom.; Aeol. ?, Chantr. Gramm. hom. 1, 114), from which through <b class="b3">*βέρθρον βέθρον</b> (Euph.), Arc. [[ζέρεθρον]] (for <b class="b3">δ-</b>; cf. [[ζέλλω]] = [[δέλλω]] s. [[βάλλω]])<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: One would like to explain the variants from <b class="b3">*βερα-</b>. In that case the connection with [[βιβρώσκω]] (s. d.) [[devour]] cannot be maintained: <b class="b2">*gʷerh₃-/ gʷr̥h₃-</b> would give <b class="b3">*δερο-</b>/ <b class="b3">βρω-</b>, <b class="b3">*βαρ(ο</b>)-. The word therefore will be Pre-Gr., like [[φάραγξ]]; s. Beekes, Devel. 193. - Illyrian cognates in Krahe IF 58, 220.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[deriv. uncertain]<br /><b class="num">1.</b> a [[gulf]], pit:— at [[Athens]] a [[cleft]] [[behind]] the [[Acropolis]], [[into]] [[which]] criminals were thrown, Hdt., Ar.<br /><b class="num">2.</b> metaph. [[ruin]], [[perdition]], Dem.
}}
{{lsm
|lsmtext='''βάραθρον:''' Ιων. [[βέρεθρον]], <i>τό</i>,<br /><b class="num">1.</b> [[χάσμα]], [[λάκκος]], όρυγμα· λέγεται για την Αθήνα, [[απόκρημνος]], [[βαθύς]] [[λάκκος]], [[πίσω]] απ' την Ακρόπολη, μέσα στον οποίο γκρεμίζονταν οι εγκληματίες, σε Ηρόδ., Αριστοφ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., [[αφανισμός]], [[καταστροφή]], όλεθρος, [[απώλεια]], σε Δημ. (αμφίβ. προέλ.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''βάραθρον''': Ἰων. Βέρεθρον (πρβλ. [[ζέρεθρον]]), συντετμημένον:
|lstext='''βάραθρον''': Ἰων. Βέρεθρον (πρβλ. [[ζέρεθρον]]), συντετμημένον:
}}
}}
{{bailly
{{FriskDe
|btext=ου (τό) :<br />abîme, gouffre ; <i>particul., à Athènes</i> barathre, gouffre où l’on précipitait les condamnés (<i>cf. à Sparte</i> [[καιάδας]]).<br />'''Étymologie:''' R. Βορ, dévorer ; cf. <i>lat.</i> vorago.
|ftr='''βάραθρον''': {bárathron}<br />'''Forms''': ep. ion. [[βέρεθρον]] (äol. Form?, Chantraine Gramm. hom. 1, 114), woraus über *βέρθρον (nach Kretschmers Regel) durch Dissimilation [[βέθρον]] (Krates), ark. [[ζέρεθρον]] (für δ-; vgl. [[ζέλλω]] = δέλλω s. [[βάλλω]])<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': [[Schlund]], [[Abgrund]], bes. der Felsenschlund [[βάραθρον]] in Athen.<br />'''Derivative''': Davon [[βαραθρώδης]] [[voll von Abgründen]] (Str., Ph., Plu.). — Verbalnomen zu [[βιβρώσκω]] (s. d.) [[verschlingen]], [[verzehren]].<br />'''Etymology''': [[Vermutung]]en zum Vokalwechsel βερε-: βαρα- bei Specht KZ 59, 117 (urspr. [[βέρεθρον]], pl. *βαραθρά?), Borgström NTS 16, 142f. — Über sehr fragliche illyrische Verwandte s. die kritischen Bemerkungen von Krahe IF 58, 220. S. außer [[βιβρώσκω]] auch [[βορά]].<br />'''Page''' 1,219
}}
}}
{{lsm
{{mantoulidis
|lsmtext='''βάραθρον:''' Ιων. [[βέρεθρον]], <i>τό</i>,<br /><b class="num">1.</b> [[χάσμα]], [[λάκκος]], όρυγμα· λέγεται για την Αθήνα, [[απόκρημνος]], [[βαθύς]] [[λάκκος]], [[πίσω]] απ' την Ακρόπολη, μέσα στον οποίο γκρεμίζονταν οι εγκληματίες, σε Ηρόδ., Αριστοφ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., [[αφανισμός]], [[καταστροφή]], όλεθρος, [[απώλεια]], σε Δημ. (αμφίβ. προέλ.).
|mantxt=(=βαθύ [[χάσμα]] τῆς γῆς). Ἰων. [[βέρεθρον]] καί συντετμ. [[βέθρον]]. Συγγενικό μέ τό [[βάθρον]] [[βόθρος]]. Ἡ ρίζα του [[μᾶλλον]] ἡ ἴδια μέ τοῦ [[βιβρώσκω]] → βορ-.
}}
}}
{{elru
{{trml
|elrutext='''βάραθρον:''' (βᾰ), эп.-ион. [[βέρεθρον]] τό<br /><b class="num">1)</b> яма, пропасть Arst.;<br /><b class="num">2)</b> баратр (пропасть, в которую сбрасывали осужденных на смерть в Афинах, подобно [[καιάδας]] в Спарте) Her., Plat., Arph.;<br /><b class="num">3)</b> трясина Plut.;<br /><b class="num">4)</b> гиблое место (ἐν τῷ βαράθρῳ χειμάζειν Dem.);<br /><b class="num">5)</b> баратр (род женского украшения) Arph.
|trtx====[[pit]]===
Albanian: gropë; Arabic: حُفْرَة‎; Armenian: հոր, փոս; Aromanian: groapã; Azerbaijani: çuxur; Bashkir: соҡор; Belarusian: яма; Bulgarian: яма; Catalan: sot; Chinese Mandarin: 坑, 穴; Czech: jáma; Danish: kule; Dutch: [[kuil]], [[put]]; Eastern Bontoc: lokkong; Esperanto: kavo; Faroese: hola; Finnish: kuoppa, monttu; French: [[fosse]]; Galician: foxo; Georgian: ორმო; German: [[Grube]], [[Loch]], [[Vertiefung]]; Greek: [[λάκκος]]; Ancient Greek: [[βόθρος]], [[βάραθρον]], [[βέθρον]], [[βέρεθρον]], [[ζέρεθρον]], [[σκάμμα]]; Hawaiian: lua; Hebrew: בור‎; Hindi: गडडा; Hungarian: gödör, verem; Icelandic: hola, gryfja; Ilocano: abut; Indonesian: lubang; Italian: [[fossa]], [[buca]]; Japanese: 落とし穴, 穴; Khmer: ក្រហូង; Kikuyu: irima; Korean: 구멍, 구덩이; Kurdish Northern Kurdish: çal; Latin: [[fovea]], [[puteus]]; Lubuagan Kalinga: abut, mamboka; Macedonian: јама; Malayalam: കുഴി; Maori: rua; Marathi: खड्डा; Navajo: łeʼoogeed, nooʼ; Occitan: fòssa, trauc, clot; Ojibwe: waanikaan; Oriya: ଗାଡ; Ossetian: уӕрм; Persian: گودال‎, چاله‎, چال‎; Polish: dół inan, jama; Portuguese: [[buraco]], [[poço]], [[cavouco]], [[vala]], [[fosso]]; Romanian: groapă; Russian: [[яма]]; Scottish Gaelic: sloc; Serbo-Croatian Cyrillic: јама; Roman: jama; Slovak: jama; Slovene: jama, brezno; Southern Kalinga: lungug; Spanish: [[fosa]]; Swedish: grop; Tagalog: hukay, lubak; Telugu: గొయ్యి; Thai: หลุม, บ่อ; Tibetan: ས་དོང; Tocharian B: kāre; Turkish: çukur; Ukrainian: яма; Vietnamese: hố; Welsh: pant; Zazaki: çal
}}
}}