αἰθέριος: Difference between revisions

m
Text replacement - "S.''OC''" to "S.''OC''"
(2)
m (Text replacement - "S.''OC''" to "S.''OC''")
 
(31 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=aitherios
|Transliteration C=aitherios
|Beta Code=ai)qe/rios
|Beta Code=ai)qe/rios
|Definition=α, ον, also ος, ον <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>839.10</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mu.</span>392a31</span>:—<span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">of</b> <b class="b3">αἰθήρ</b> or <b class="b2">the upper air</b>, hence, </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">1</span> <b class="b2">high in air, on high</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>158</span> (anap.), <span class="bibl"><span class="title">Th.</span>81</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1082</span>, etc.; <b class="b3">αἰθερία ἀνέπτα</b> flew up <b class="b2">into the air</b>, <span class="bibl">E.<span class="title">Med.</span> 440</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Andr.</span> 830</span>; <b class="b3">αἰ. γῆ</b>, of the moon, Pythag. ap. <span class="bibl">Simp.<span class="title">in Cael.</span>511.26</span>: epith. of Zeus, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mu.</span>401a17</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">ethereal, heavenly</b>, φύσις <span class="bibl">Parm.10.1</span>; οἱ αἰ. <span class="bibl">Hierocl.<span class="title">in CA</span> 27</span> P.<span class="bibl">484M.</span>; γονή E.<span class="title">Fr.</span>l.c. Adv. -ίως <span class="bibl">Iamb.<span class="title">Myst.</span>1.9</span>.—Trag. only in lyr.</span>
|Definition=α, ον, also ος, ον E.''Fr.''839.10, Arist.''Mu.''392a31:—<br><span class="bld">A</span> of [[αἰθήρ]] or [[of the upper air]], hence,<br><span class="bld">1</span> [[high in air]], [[on high]], [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''158 (anap.), ''Th.''81, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''1082, etc.; αἰθερία ἀνέπτα = flew up [[into the air]], E.''Med.'' 440, cf. ''Andr.'' 830; [[αἰθερία γῆ]], of the [[moon]], Pythag. ap. Simp.''in Cael.''511.26: [[epithet]] of [[Zeus]], Arist.''Mu.''401a17.<br><span class="bld">2</span> [[ethereal]], [[heavenly]], φύσις Parm.10.1; οἱ αἰθέριοι Hierocl.''in CA'' 27 P.484M.; [[γονή]] E.''Fr.''l.c. Adv. [[αἰθερίως]] Iamb.''Myst.''1.9.—Trag. only in lyr.
}}
{{DGE
|dgtxt=-α, -ον<br /><b class="num">• Morfología:</b> [-ος, -ον E.<i>Fr</i>.839.10, Arist.<i>Mu</i>.392<sup>a</sup>31; eol. gen. -ίω <i>IG</i> 12(2).484.9 (Mitilene III d.C.)]<br /><b class="num">I</b> <b class="num">1</b> [[que está en lo alto]], [[en el cielo]], [[celeste]] [[κόνις]] A.<i>Th</i>.81, [[κίνυγμα]] A.<i>Pr</i>.158, νεφέλα S.<i>OC</i> 1082, cf. <i>nubis, nimbus, aura</i> Lucr.4.182, Verg.<i>Aen</i>.8.608, Ou.<i>AA</i> 2.59, Lucr.3.405, Verg.<i>G</i>.2.292, αἰ. [[οἰωνός]] A.R.2.1254, ζῷα S.E.<i>M</i>.9.87, δεσμοί Nonn.<i>D</i>.47.449, [[μύκημα]] Nonn.<i>D</i>.38.38, [[ἅρμα]] del carro del Sol (cf. I 2), Nonn.<i>D</i>.38.413<br /><b class="num"></b> [[αἰθερία γῆ]] = <i>la [[luna]]</i> Pythag.B 37, ταύτην (σεληνιακὴν σφαῖραν) γὰρ αἰθερίαν γῆν καλεῖσθαι παρ' Αἰγυπτίοις Porph.<i>in Tim</i>.16<br /><b class="num">•</b> como pred. αἰθερία δ' ἀνέπτα = <i>voló hacia lo alto</i> E.<i>Med</i>.440, cf. Pi.<i>Fr</i>.52na.18, πάλλε πόδ' αἰθέριον ref. una danza etérea, e.d., ligera, E.<i>Tr</i>.325.<br /><b class="num">2</b> en sent. divino [[que vive en el cielo]], [[celestial]] προσέχετε τὸν [[νοῦν]] τοῖς ἀθανάτοις [[ἡμῖν]], τοῖς αἰὲν ἐοῦσιν, τοῖς αἰθερίοις = <i>prestadnos atención a los inmortales, los eternos, los celestiales</i> Ar.<i>Au</i>.689, [[μετὰ]] δὲ τὴν αἰθέριον καὶ θείαν φύσιν Arist.<i>Mu</i>.392<sup>a</sup>31, de Zeus, Arist.<i>Mu</i>.401<sup>a</sup>17, <i>IG</i> [[l.c.]], <i>Hell</i>.10.20 nota 6 (Mileto), Musae.8, cf. Ou.<i>Ib</i>.474, πύλας ... Οὐλύμποιο αἰθερίας A.R.3.160, cf. Verg.<i>Aen</i>.6.579<br /><b class="num">•</b> de Bizante αἰθέριον [[βλάστημα]] Nonn.<i>D</i>.3.366, ψυχὴν αἰθερείαις αἰῶσι θέτο <i>IChr.M</i>.5.7 (III d.C.)<br /><b class="num"></b> [[etéreo]], [[divino]] [[γονή]] E.<i>Fr</i>.839.10, <i>aetheriusque Platon</i> Manil.1.774<br /><b class="num">•</b> subst. οἱ αἰθέριοι Hierocl.<i>in CA</i> 27, cf. <i>supra</i> Ou.<i>Ib</i>.474.<br /><b class="num">3</b> en sent. fil. [[relativo al elemento éter]], [[etéreo]] [[εἴσῃ]] δ' αἰθερίαν τε φύσιν τά τ' ἐν αἰθέρι πάντα σήματα Parm.B 10.1, φλογὸς αἰθέριον [[πῦρ]] Parm.B 8.56, cf. B 1.13, <i>aetherius ignis</i> Ou.<i>Fast</i>.1.473, αἰθέριον [[μένος]] Emp.B 115.9, [[δῖνος]] Ar.<i>Nu</i>.380, [[εἴτε]] γαρ πύρινά ἐστι τὰ ἄστρα, [[εἴτε]] αἰθέρια Gem.17.15.<br /><b class="num">II</b> adv. [[αἰθερίως]] = [[en el éter]] op. [[ἀερίως]] Iambl.<i>Myst</i>.1.9<br /><b class="num"></b> [[purísimamente]], <i>EM</i> α 475.
}}
{{bailly
|btext=α, ον :<br />qui s'avance, s'élève <i>ou</i> brille dans les airs ; αἰθέριον [[κίνυγμα]] ESCHL figure suspendue dans les airs.<br />'''Étymologie:''' [[αἰθήρ]].
}}
{{elnl
|elnltext=[[αἰθέριος]] -α -ον [[αἰθήρ]] in of van de hemel, lucht:; [[διά]] … αἰθερίας … πλακός door de hemelse vlakte Eur. El. 1349; αἰθερίαν … φύσιν de hemelse natuur Parm. B 10.1; pred.: αἰθερία … ἀνέπτα ze is de lucht in gevlogen Eur. Med. 440.
}}
{{pape
|ptext=α, ον (Arist. <i>mund</i>. 2 ἡ [[αἰθέριος]] [[φύσις]]), <i>[[ätherisch]]</i>, [[κόνις]], zum [[Himmel]] sich erhebender [[Staub]], Aesch. <i>Spt</i>. 81; νεφέλαι Soph. <i>O.C</i>. 1084; [[νέφος]] Ar. <i>Av</i>. 776; oft Eur., αἰθερία ἀνέπτα, zum [[Äther]]; πάλλε πόδ' αἰθέριον <i>Tr</i>. 325; αἰθερία [[πέτρα]] <i>Suppl</i>. 989, der hohe Fels; sp.D. Seltener in [[Prosa]], Tim.Locr. 96c; [[πῦρ]] Plut. <i>Lys</i>. 12; [[ὕδωρ]] <i>aqu. et ign</i>. 3.
}}
{{elru
|elrutext='''αἰθέριος:''' 3, редко<br /><b class="num">1</b> [[эфирный]], [[воздушный]] ([[φύσις]] Arst.; [[πῦρ]], [[ὕδωρ]] Plut.): αἰθέριον [[μένος]] Plut. напор воздуха;<br /><b class="num">2</b> [[высоко вздымающийся]] ([[κόνις]] Aesch.; [[πέτρα]] Eur.); высоко парящий, небесный (νεφέλαι Soph.; [[νέφος]] Arph.): πάλλειν πόδ᾽ ἀρθέριον Eur. высоко поднимать ногу (в пляске), плясать; ἔρρ᾽ αἰ! Eur. поднимись на воздух!, т. е. прочь!, долой!
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''αἰθέριος''': -α, -ον, καὶ ος, ον, Εὐρ. Ἀποσπ. 836. Ἐκ του αἰθέρος, [[ἤτοι]] τοῦ ἀνωτάτου στρώματος τοῦ ἀέρος, καὶ [[ἑπομένως]]· 1) ὑψηλὰ ἐν τῷ ἀέρι, ἐν τῷ ὕψει, Αἰσχύλ. Πρ. 157, Θ. 81, Σοφ. Ο. Κ. 1082 κτλ.· αἰθερία ἀνέπτα, ἀνυψώθη εἰς τὸν ἀέρα ἱπταμένη, Εὐρ. Μήδ. 440. Πρβλ. Ἀνδρ. 830. 2) [[αἰθέριος]], [[οὐράνιος]], [[γονή]], Εὐρ. Ἀποσπ. ἔνθ. ἀνωτ. - Ἐπίρρ. -ίως, Ἰαμβλ. Μυστ. 1. 9. Παρὰ Τραγικοῖς ἐν χρήσει μόνον ἐν λυρικοῖς χωρίοις. Ὡσαύτως ἐν Ἀριστ. Κόσμ. 2, 10., 7, 2.
|lstext='''αἰθέριος''': -α, -ον, καὶ ος, ον, Εὐρ. Ἀποσπ. 836. Ἐκ του αἰθέρος, [[ἤτοι]] τοῦ ἀνωτάτου στρώματος τοῦ ἀέρος, καὶ [[ἑπομένως]]· 1) ὑψηλὰ ἐν τῷ ἀέρι, ἐν τῷ ὕψει, Αἰσχύλ. Πρ. 157, Θ. 81, Σοφ. Ο. Κ. 1082 κτλ.· αἰθερία ἀνέπτα, ἀνυψώθη εἰς τὸν ἀέρα ἱπταμένη, Εὐρ. Μήδ. 440. Πρβλ. Ἀνδρ. 830. 2) [[αἰθέριος]], [[οὐράνιος]], [[γονή]], Εὐρ. Ἀποσπ. ἔνθ. ἀνωτ. - Ἐπίρρ. -ίως, Ἰαμβλ. Μυστ. 1. 9. Παρὰ Τραγικοῖς ἐν χρήσει μόνον ἐν λυρικοῖς χωρίοις. Ὡσαύτως ἐν Ἀριστ. Κόσμ. 2, 10., 7, 2.
}}
{{bailly
|btext=α, ον :<br />qui s’avance, s’élève <i>ou</i> brille dans les airs ; αἰθέριον [[κίνυγμα]] ESCHL figure suspendue dans les airs.<br />'''Étymologie:''' [[αἰθήρ]].
}}
}}
{{Slater
{{Slater
Line 21: Line 33:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''αἰθέριος:''' -α, -ον, επίσης, <i>-ος</i>, <i>-ον</i> ([[αἰθήρ]]), αυτός που ανήκει ή είναι μέσα στο ανώτατο [[στρώμα]] αέρα, αυτός που βρίσκεται [[ψηλά]] στον αέρα, αυτός που βρίσκεται στα ύψη, σε Αισχύλ., Σοφ. κ.λπ.· <i>αἰθερία ἀνέπτα</i>, υψώθηκε στον αέρα πετώντας, σε Ευρ.
|lsmtext='''αἰθέριος:''' -α, -ον, επίσης, <i>-ος</i>, <i>-ον</i> ([[αἰθήρ]]), αυτός που ανήκει ή είναι μέσα στο ανώτατο [[στρώμα]] αέρα, αυτός που βρίσκεται [[ψηλά]] στον αέρα, αυτός που βρίσκεται στα ύψη, σε Αισχύλ., Σοφ. κ.λπ.· <i>αἰθερία ἀνέπτα</i>, υψώθηκε στον αέρα πετώντας, σε Ευρ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[αἰθήρ]]<br />of or in the [[upper]] air, [[high]] in air, on [[high]], Aesch., Soph., etc.; αἰθερία ἀνέπτα flew up [[into]] the air, Eur.
}}
{{elmes
|esmgtx=-ον [[etéreo]], [[que habita el éter]] de divinidades σε, μέγιστε, αἰθέριε, κλῄζω <b class="b3">a ti, el más grande, etéreo, te invoco</b> P III 213 ἀφρογενὴς Κυθέρεια ..., αἰθερία <b class="b3">nacida de la espuma, Citerea, etérea</b> P IV 2916 ἵνα μοι ἦν ὑπήκοος πᾶς δαίμων οὐράνιος καὶ αἰθέριος <b class="b3">para que me sirva todo demon celestial y etéreo</b> P V 166 de elementos diversos ὦ μέγα, μέγιστον ... σχῆμα κόσμου ... αἰθέριον <b class="b3">oh grande, muy grande, etérea forma del cosmos</b> P IV 1140 ἑπτὰ δὲ παρθενικαὶ κατεκοίμισαν αἰθέριον πῦρ <b class="b3">y siete vírgenes apagaron el etéreo fuego</b> SM 88 8 αἰθέριον δρόμον εἱλίσσων <b class="b3">tú que haces girar el curso etéreo</b> P V 404 P VII 671 αἰθερίοισι τρίβοισι μέγαν πόλον ἀμφιελίσσων <b class="b3">tú que haces girar el gran polo por etéreos caminos</b> P IV 1959 P IV 438 P VIII 76
}}
}}