κυνέη: Difference between revisions

m
Text replacement - "S.''OC''" to "S.''OC''"
(7)
 
m (Text replacement - "S.''OC''" to "S.''OC''")
 
(34 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=kynei
|Transliteration C=kynei
|Beta Code=kune/h
|Beta Code=kune/h
|Definition=Aeol. κυνία <span class="bibl">Alc.15.2</span>, Att. contr. κυνῆ <span class="title">IG</span>12.279.62, etc.: ἡ:—prop. (sc. <b class="b3">δορά</b>) <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">dog's skin</b> (so only <span class="bibl">Anaxandr.65</span>), used for making soldiers' caps: hence in Ep., generally, <b class="b2">helmet</b>, <b class="b3">κ. ταυρείη, κτιδέη</b>, <span class="bibl">Il.10.257</span>, <span class="bibl">335</span>; <b class="b3">κ. χαλκήρης, χαλκοπάρῃος</b>, <span class="bibl">3.316</span>, <span class="bibl">12.183</span>; κ. χρυσείη <span class="bibl">5.743</span>; once of a peasant's <b class="b2">cap</b>, αἰγείη κ. <span class="bibl">Od.24.231</span>; later <b class="b3">περὶ τῇσι κεφαλῇσι [εἶχον] ἐκ διφθερέων πεποιημένας κυνέας</b> leathern <b class="b2">caps</b>, <span class="bibl">Hdt.7.77</span>, cf. <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>268</span>, <span class="bibl"><span class="title">V.</span>445</span>; of the πέτασος, ἡλιοστερὴς κυνῆ Θεσσαλίς <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>314</span>; <b class="b3">Ἀρκὰς κ</b>., = [[Ἀρκαδικὸς πῖλος]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Fr.</span>272</span>, cf. Paus.Gr.<span class="title">Fr.</span>72; but usu. <b class="b2">helmet</b>, <b class="b3">λάμπραι κ</b>. Alc.l.c.; κ. ἐπίχρυσος <span class="title">IG</span>12.l.c.; τὴν κ. ἐοῦσαν χαλκέην <span class="bibl">Hdt.2.151</span>; κ. Κορινθίη <span class="bibl">Id.4.180</span>; Βοιωτία <span class="bibl">D.59.94</span>, <span class="bibl">Thphr.<span class="title">HP</span>3.9.6</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b3">Ἄϊδος κ</b>. mythical <b class="b2">helmet</b> which rendered the wearer invisible, worn by Athena, <span class="bibl">Il.5.845</span>; by Perseus, <span class="bibl">Pherecyd.11</span> J., cf. <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>227</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Ach.</span>390</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">R.</span>612b</span>; Πλούτων κ. ἔχει τοῦ ἀφανοῦς πόλου σύμβολον Porph. ap. <span class="bibl">Eus.<span class="title">PE</span>3.11</span>.</span>
|Definition=Aeol. [[κυνία]] Alc.15.2, Att. contr. [[κυνῆ]] ''IG''12.279.62, etc.: ἡ:—prop. (''[[sc.]]'' [[δορά]])<br><span class="bld">A</span> [[dog's skin]] (so only Anaxandr.65), used for making soldiers' caps: hence in Ep., generally, [[helmet]], <b class="b3">κυνέη ταυρείη, κυνέη κτιδέη</b>, Il.10.257, 335; <b class="b3">κυνέη χαλκήρης, χαλκοπάρῃος</b>, 3.316, 12.183; κυνέη χρυσείη 5.743; once of a [[peasant]]'s [[cap]], αἰγείη κυνέη Od.24.231; later <b class="b3">περὶ τῇσι κεφαλῇσι [εἶχον] ἐκ διφθερέων πεποιημένας κυνέας</b> [[leather]] [[cap]]s, [[Herodotus|Hdt.]]7.77, cf. Ar.''Nu.''268, ''V.''445; of the [[πέτασος]], ἡλιοστερὴς κυνῆ [[Θεσσαλίς]] [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''314; <b class="b3">Ἀρκὰς κυνέη</b> = [[Ἀρκαδικὸς πῖλος]], Id.''Fr.''272, cf. Paus.Gr.''Fr.''72; but usually [[helmet]], <b class="b3">λάμπραι κ.</b> Alc.l.c.; κυνέη [[ἐπίχρυσος]] ''IG''12.l.c.; τὴν κ. ἐοῦσαν χαλκέην [[Herodotus|Hdt.]]2.151; κυνέη Κορινθίη Id.4.180; Βοιωτία D.59.94, [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]'' 3.9.6.<br><span class="bld">2</span> <b class="b3">Ἄϊδος κυνέη</b> [[mythical]] [[helmet]] which rendered the [[wearer]] [[invisible]], worn by [[Athena]], Il.5.845; by Perseus, Pherecyd.11 J., cf. Hes.''Sc.''227, [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''390, [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 612b; Πλούτων κ. ἔχει τοῦ ἀφανοῦς πόλου σύμβολον Porph. ap. Eus.''PE''3.11.
}}
{{bailly
|btext=-ῆ, έης-ῆς (ἡ) :<br /><b>1</b> [[casque de combattant en peau de chien]] <i>ou</i> en cuir quelconque ; <i>p. ext.</i> casque de métal;<br /><b>2</b> [[chapeau]], [[coiffure de cuir contre le soleil]] <i>ou</i> la pluie à l'usage des paysans;<br /><b>3</b> [[κυνέη]] [[Ἄϊδος]] IL, ἡ [[Ἄϊδος]] [[κυνῆ]] PLAT nuée très épaisse dont s'enveloppait Athéna pour se rendre invisible.<br />'''Étymologie:''' fém. de [[κύνεος]].
}}
{{elnl
|elnltext=κυνέη ep. voor κυνῆ.
}}
{{pape
|ptext=ἡ, zusammengezogen [[κυνῆ]] (fem. zu [[κύνεος]], ''[[sc.]]'' [[δορά]]), <i>das [[Hundsfell]]</i>. – Gew. die [[daraus]], od. nach Eust. aus [[Seehundsfell]] (κυνὸς ποταμίου [[δορά]]) [[gemachte]] <i>[[Kopfbedeckung]], [[Sturmhaube]], [[Pickelhaube]]</i>; [[häufig]] bei Hom., so daß [[dabei]] gar nicht mehr an die [[Abstammung]] [[gedacht]] wird, und [[solche]] Sturmhauben von [[Rindsleder]], ταυρείη, <i>Il</i>. 10.258, [[Wieselfell]], ἰκτιδέη, 335, [[Ziegenfell]], <i>Od</i>. 24.231, wo es <i>die [[Kappe]] eines Landmanns bei der [[Arbeit]]</i> ist, ja auch ganz aus Erz [[gemachte]] [[erwähnt]] [[werden]]; [[κυνέη]] [[πάγχαλκος]], 18.378, <i>Helm</i>, auch [[χαλκήρης]], [[χαλκοπάρῃος]], [[εὔχαλκος]], χρυσείη, von [[Leder]], mit Erz [[beschlagen]], mit [[Gold]] [[verziert]]; [[andere]] Prädicate: [[ἄλοφος]], [[ἄφαλος]], [[τετράφαλος]], [[τετραφάληρος]], [[ἀμφίφαλος]], [[ἵππουρις]], [[ἱπποδάσεια]], s. [[besonders]]. – <i>Helm</i> ist es nach bei Soph. <i>Aj</i>. 1266, [[εὔλοφος]], wie Eur. <i>Suppl</i>. 717; Her. [[erwähnt]] [[κυνέη]] χαλκέη, 2.151, und ἐκ διφθερέων πεποιημέναι, 7.77. – Später <i>[[Reisehut]]</i>, bes. mit [[breitem]] [[Rande]] gegen die [[Sonne]], <i>[[Sonnenhut]]</i>, ἡλιοστερὴς [[Θεσσαλίς]] Soph. <i>O.C</i>. 318, vgl. Ar. <i>Nub</i>. 268, wo er gegen den [[Regen]] [[schützen]] soll, und <i>Vesp</i>. 445; [[Βοιωτία]] Dem. 59.94; – [[κυνέη]] [[Ἄϊδος]], <i>Il</i>. 5.845, von der [[Athene]] [[aufgesetzt]], hatte [[unsichtbar]] machende [[Kraft]], wie die [[Tarnkappe]]; vgl. Ar. <i>Ach</i>. 390, Plat. <i>Rep</i>. X.612b.
}}
{{elru
|elrutext='''κῠνέη:''' атт. [[κυνῆ|κῠνῆ]] ἡ (''[[sc.]]'' [[δορά]])<br /><b class="num">1</b> [[шлем]] (кожаный, иногда металлический) Hom., Her. etc.: [[Ἄϊδος]] κ. Hom., Plat., Arph. шлем Аида, т. е. шапка-невидимка;<br /><b class="num">2</b> [[меховая или кожаная шапка]] (αἰγείη κ. Hom.).
}}
{{Autenrieth
|auten=[[properly]] ‘[[dog]]-[[skin]],’ a [[soldier]]'s [[cap]], [[generally]] of [[leather]], ταυρείη, Il. 10.257; κτιδέη, Il. 10.335; [[also]] [[mounted]] [[with]] [[metal]], [[χαλκήρης]], [[χαλκοπάρῃος]], and [[πάγχαλκος]], [[helmet]], Od. 18.378; the [[κυνέη]] αἰγείη [[was]] a [[goat]]-[[skin]] [[cap]] [[for]] [[country]] [[wear]] ([[like]] [[that]] of the oarsmen in [[cut]] No. 38), Od. 24.231; Ἄιδος, the [[cap]] of [[Hades]], rendered the wearer [[invisible]], Il. 5.845.
}}
{{grml
|mltxt=[[κυνέη]], αιολ. τ. [[κυνία]], αττ. τ. κυνῆ, ἡ (Α) [[κύων]]<br />(ουσιαστικοποιημένο επίθ., θηλ. του [[κύνεος]], [[κατά]] [[παράλειψη]] του ουσ. [[δορά]])<br /><b>1.</b> [[δέρμα]] σκύλου<br /><b>2.</b> [[κάλυμμα]] κεφαλιού ή [[περικεφαλαία]] από [[δέρμα]] σκύλου ή, κατ' επέκτ., από οποιοδήποτε [[δέρμα]] (α. «ἀμφὶ δὲ οἱ κυνέην [[κεφαλῆφιν]] ἔθηκε ταυρείην», <b>Ομ. Ιλ.</b><br />β. «εὐλόφου κυνῆς», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>3.</b> πλατύγυρο οδοιπορικό [[καπέλο]], [[πέτασος]] που προφύλαγε από τον ήλιο ή τη [[βροχή]] («ἡλιοστεγὴς κυνῆ... [[Θεσσαλίς]]», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> «[[κυνέη]] Ἅιδος» θαυματουργό [[κάλυμμα]] το οποίο έκανε αόρατο αυτόν που το φορούσε ή μόνο το πρόσωπὸ του.
}}
{{lsm
|lsmtext='''κῠνέη:''' Αττ. συνηρ. [[κυνῆ]] (αρχικά θηλ. του [[κύνεος]], [[δορά]]), <i>ἡ</i>· το [[δέρμα]] του σκύλου· [[έπειτα]], [[δερμάτινη]] [[κάπα]], όχι απαραίτητα από [[δέρμα]] σκύλου, [[γιατί]] βρίσκουμε <i>κ. ταυρείη</i>, <i>κτιδέη κ.λπ</i>., σε Όμηρ.
}}
{{ls
|lstext='''κῠνέη''': Ἀττ. συνῃρ. κυνῆ (ἐξυπακουομένου τοῦ [[δορά]]), ἡ· ― δέρμα κυνὸς ἐν χρήσει πρὸς κατασκευὴν στρατιωτικῶν πιλιδίων· [[ὅθεν]] [[κυνέη]] παρ’ Ὁμ. καὶ Ἡσιόδ. ἐσήμαινε πᾶν [[κάλυμμα]] τῆς κεφαλῆς δερμάτινον, οὐχὶ δὲ ἀναγκαίως ἐκ δέρματος κυνός, [[διότι]] εὑρίσκομεν κ. ταυρείη, κτιδέη Ἰλ. Κ. 258, 335· [[κυρίως]] δὲ ἡ [[κυνέη]] ἀντιτίθεται πρὸς τὴν συνήθη περικεφαλαίαν τὴν κόρυθα, πρβλ. Κ. 258, [[ἔνθα]] καλεῖται [[καταῖτυξ]] καὶ περιγράφεται ὡς ἄφαλός τε καὶ ἄλλοφος· καὶ [[ὅταν]] δὲ καλῆται [[χαλκήρης]], [[χαλκοπάρῃος]], [[εὔχαλκος]], [[πάγχαλκος]], χρυσείη, [[πάλιν]] [[εἶναι]] δερματίνη ἀλλὰ κεκαλυμμένη ἢ κεκοσμημένη διὰ μετάλλου, παρ’ Ὁμήρῳ δὲ [[εἶναι]] [[πάντοτε]] [[κάλυμμα]] τῆς κεφαλῆς στρατιωτικόν, πλὴν ἐν Ὀδ. Ω. 231, [[ὅπου]] [[κυνέη]] αἰγείη [[εἶναι]] [[κάλυμμα]] τῆς κεφαλῆς ἀγρότου, τὸ ὁποῖον καλεῖ ὁ [[Ἡσίοδος]] ἐν Ἔργ. κ. Ἡμέρ. 548 πῖλον ἀσκητόν· ἡ [[κυνέη]] Ἄϊδος, ἣν ἔφερεν ἡ [[Ἀθηνᾶ]] ἐν Ἰλ. Ε. 845 (ὡς καὶ ὁ [[Περσεύς]], Φερεκύδ. 26) ἐποίει αὐτὴν ἀόρατον, ὡς τὸ Tarnkappe τοῦ Nibelungen-Lied, πρβλ. Heinr. εἰς Ἡσιόδ. Ἀσπ. Ἡρ. 227, Ἀριστοφ. Ἀχ. 390, Πλάτ. Πολ. 612Β. ΙΙ. μεθ’ Ὅμηρον ἡ [[σημασία]] ἐξηκολούθει σχεδὸν ἡ αὐτή, περὶ τῇσι κεφαλῇσι εἶχον ἐκ διφθερέων πεποιημένας κυνέας Ἡρόδ. 7. 77· ἀλλ’ [[ἐνίοτε]] ἐσήμαινεν [[ἁπλῶς]] περικεφαλαίαν, τὴν κ. ἐοῦσαν χαλκέην ὁ αὐτ. 2. 151· ― ἐν χρήσει ἐπὶ τοῦ πετάσου, ἡλιοστερὴς κυνῆ Θεσσαλὶς Σοφ. Ο. Κ. 314· [[ὡσαύτως]], κ. Κορινθίη Ἡρόδ. 4. 180· κ. Ἀρκὰς Σοφ. Ἀποσπ. 261· Βοιωτία Δημ. 1377. 11, Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 3. 9, 6· [[καθόλου]], [[κάλυμμα]] τῆς κεφαλῆς, Ἀριστοφ. Νεφ. 268, 445.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[properly]] fem. of [[κύνεος]], sub. [[δορά]]<br />a dog's [[skin]]: then, a [[leather]] cap, not [[necessarily]] of dog's [[skin]], for we [[find]] κ. ταυρείη, κτιδέη, etc., Hom.
}}
{{trml
|trtx====[[helmet]]===
Afrikaans: helm; Albanian: kokore, përkrenare, tarogzë; Arabic: خُوذَة‎; Hijazi Arabic: خوذة‎; Armenian: սաղավարտ; Asturian: cascu, yelmu; Azerbaijani: dəbilqə, kaska; Basque: kasko; Belarusian: шалом, каска; Bulgarian: шлем, каска; Burmese: ဦးခေါင်းဆောင်; Catalan: casc, elm; Chagatai: دبولغه‎, توبولغا‎; Chinese Mandarin: 鋼盔/钢盔, 頭盔/头盔; Czech: helma, helmice, přilba, přilbice; Danish: hjelm; Dutch: [[helm]]; Esperanto: kasko; Estonian: kiiver; Extremaduran: cascu; Finnish: kypärä; French: [[casque]]; Galician: casco, elmo, gocete, borguiñota, camal, chola; Georgian: ჩაფხუტი, მუზარადი; German: [[Helm]]; Gothic: 𐌷𐌹𐌻𐌼𐍃; Greek: [[κράνος]]; Ancient Greek: [[κόρυς]], [[κρᾶ]], [[κράνος]], [[κυνέη]], [[κυνῆ]], [[περικεφαλαία]], [[πήληξ]], [[πῖλος]], [[πῖλος χαλκοῦς]], [[στεφάνη]], [[τρυφάλεια]]; Hebrew: קַסְדָּה‎; Hungarian: sisak, bukósisak; Icelandic: hjálmur; Indonesian: helm; Irish: ceannbheart, clogad, cafarr; Italian: [[casco]], [[elmetto]]; Japanese: ヘルメット, 兜; Kalmyk: дуулх; Kazakh: дулығ; Korean: 투구, 헬멧; Kumyk: давулгъа, темир бёрк; Kyrgyz: туулга; Lao: ໝວກກັນກະທົບ; Latin: [[cassis]], [[galea]]; Latvian: ķivere; Lithuanian: šalmas; Macedonian: шлем, кацига; Malay: topi keledar; Maltese: elmu; Maori: pōtae mārō; Mongolian Cyrillic: дуулга; Norwegian Bokmål: hjelm; Nynorsk: hjelm; Occitan: casco; Old Anatolian Turkish: توغلقه‎; Old Church Slavonic Cyrillic: шлѣмъ; Old East Slavic: шеломъ; Old English: helm; Old Norse: hjalmr; Old Polish: szłom; Ottoman Turkish: باشلق‎, توولغه‎, تولغه‎, تولقه‎, تغلغه‎, توغلغه‎; Persian: کلاه ایمنی ورزشی‎, خود‎, کلاه ایمنی‎, کلاه کاسکت‎; Plautdietsch: Schiltmetz; Polish: hełm, kask; Portuguese: [[capacete]], [[elmo]]; Romanian: cască, coif; Russian: [[шлем]], [[каска]], [[шелом]]; Scottish Gaelic: clogaid; Serbo-Croatian Cyrillic: шле̏м, ка̀цига; Roman: šlȅm, kàciga; Slovak: helma, prilba; Slovene: čelada; Sorbian Lower Sorbian: nagłownik, nagłowk; Upper Sorbian: nahłownik, helm; Spanish: [[casco]], [[yelmo]]; Swahili: helmeti, kofia ya chuma; Swedish: hjälm; Tagalog: kasko; Telugu: శిరస్త్రాణము; Thai: หมวกนิรภัย, หมวกเชื่อม; Tibetan: རྨོག; Turkish: kask, miğfer; Turkmen: tuwalga; Ukrainian: шолом, каска; Uzbek: dubulgʻa; Vietnamese: mũ bảo hiểm, nón bảo hiểm; Welsh: helm, helmed, helmedau
}}
}}