3,244,152
edits
προλαμβάνω: Difference between revisions
m
Text replacement - "S.''OC''" to "S.''OC''"
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(<\/b>) ([\p{Cyrillic}\s]+) ([a-zA-Z:\(])" to "$1 $2 $3") |
|||
| (27 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=prolamvano | |Transliteration C=prolamvano | ||
|Beta Code=prolamba/nw | |Beta Code=prolamba/nw | ||
|Definition= | |Definition=<span class="bld">A</span>fut. προλήψομαι Isoc.6.16: aor. προὔλαβον:—Pass., v. infr.1.5:—[[take before]] or [[receive before]], τὴν πόλιν Lys.26.9 codd.; τὰ χωρία καὶ λιμένας D.2.9; <b class="b3">ἀργύριον προλαμβάνω</b> [[receive]] [[money]] [[in advance]], Id.50.14, 35; τὰ ἐφόδια Aeschin.1.172; τρία τάλαντα παρά τινος Id.2.166; ἅπαντα ἡμῶν τὰ χωρία D.3.16, etc.; also π. χάριν E.''Ion''914 (lyr.); <b class="b3">μισθὸν τῆς ἀγγελίας</b> [[for]] the [[message]], Luc.''Merc.Cond.''37; γάλα μετὰ μέλιτος ''IG''42(1).126.15 (Epid., ii A.D.); π. τὴν ἡλικίαν Aeschin.1.162; <b class="b3">π. τὴν αὔξησιν</b> [[begin]] their growth [[before]], Thphr.''HP''8.1.4:—Pass., to [[be contained in advance]], ἐν τῷ ὄντι ἄρα ζωὴ προείληπται καὶ ὁ νοῦς Procl. ''Inst.''103.<br><span class="bld">2</span> [[take beforehand]] or [[seize beforehand]], Aeschin. 3.142; τὴν ἀρχήν A.D.''Synt.''40.24; ὅσα τῆς πόλεως π. D.18.26; <b class="b3">τοῦτο π., ὅπως σώσομεν</b> [[provide]] that... Id.3.2: c. part., <b class="b3">προλαβὼν κατεγνωκότας ὑμᾶς</b> [[having first procured]] your vote of condemnation, Id.24.77:—Pass., σῶμα προειλημμένον ὑπὸ νόσου ''Corp.Herm.''12.3.<br><span class="bld">b</span> [[get as a start]] or [[take as a start]], <b class="b3">προειλήφασι πολὺν χρόνον</b> have had a [[long]] [[start]], PCair.Zen.60.5 (iii B.C.); π. τῆς νυκτὸς ὁπόσον ἂν δυναίμην Luc.''Gall.''1.<br><span class="bld">3</span> [[take in preference]], τι πρό τινος [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''1141.<br><span class="bld">4</span> [[take away]] or [[off before]], ἐκ γὰρ οἴκων προὔλαβον μόγις πόδα, μὴ θανεῖν E.''Ion''1253.<br><span class="bld">5</span> [[assume in advance]], τὴν ὁλότητα προλαβὼν ἐγέννησεν ἀπ' αὐτῆς τὴν παντότητα Dam.''Pr.''253; <b class="b3">προειλήφθω… δισχιλίων σταδίων τὸ βάθος [εἶναι]</b> Plb.34.6.7.<br><span class="bld">II</span> to [[be beforehand with]], [[anticipate]],<br><span class="bld">1</span> c. acc. pers., [[get the start of]], τὰς κύνας X.''Cyn.''5.19, v. infr. 3; π. τῷ λόγῳ τινάς D.''Prooem.'' 29; <b class="b3">βραχὺν χρόνον π. ἡμᾶς</b>, i.e. in [[dying]], Plu.2.117e; π. τῇ ῥιζώσει τοὺς χειμῶνας Thphr. ''HP''8.1.3, cf. ''CP''3.24.3: c. gen. pers., προλαβών μου ὥστε πρότερος λέγειν D.45.6; <b class="b3">ἵνα μὴ προλημφθῶμεν</b> (i.e. by death) Diog.Oen.2.<br><span class="bld">2</span> c. acc. rei, <b class="b3">π. γόους, μαντεύματα</b>, E.''Hel.''339 (lyr.), ''Ion''407; τὸν καιρόν Plb.9.14.12, cf. Plu.''Cam.''34, etc.; τὸν ὄρθρον Luc.''Am.''15; of mental anticipation, π. ὡς οὕτως ἔχον πρὶν γινόμενον οὕτως ἰδεῖν Arist. ''GA''765a28; τὰ συμβησόμενα ταῖς ἐννοίαις Plb.3.112.7, cf. 3.1.7; τὰ πολλὰ εἰκασίᾳ Luc.''Am.''8; π. ὅτι… Plu.2.102e, etc.<br><span class="bld">3</span> c. gen. spatii, <b class="b3">π. τῆς ὁδοῦ</b> [[get a start]] on the [[way]], [[Herodotus|Hdt.]]3.105; πολὺ τῆς ὁδοῦ π. Polyaen.7.29.2 (but just above, <b class="b3">π. ὡς πλείστην ὁδὸν τοὺς διώξοντας</b>) ; π. ῥᾳδίως τῆς φυγῆς Th.4.33; <b class="b3">π. τῆς διώξεως</b> [[get a start]] of the pursuers, [[Diodorus Siculus|D.S.]]16.94: metaph., <b class="b3">μύθου προλαβοῦσα</b> [[speaking first]], Philicus in ''Stud.Ital.''9.44, cf. 46.<br><span class="bld">b</span> generally, <b class="b3">π. τῶν κηρύκων</b> [[anticipate]] them, Arist.''Rh.''1408b24; <b class="b3">τοῦ χρόνου π.</b> [[precede]] in [[point]] of [[time]], Id.''Metaph.''1050b5.<br><span class="bld">4</span> c. dat. modi, <b class="b3">π. τῷ δρόμῳ</b> [[get a start]] in [[running]], X.''Cyn.''7.7; τῇ διανοίᾳ Arist.''Fr.''660; τῇ φυγῇ Plu.''Alex.''20, ''Cic.''47.<br><span class="bld">5</span> c. inf., προέλαβε μυρίσαι ''Ev.Marc.'' 14.8.<br><span class="bld">6</span> [[detect]], ἐν παραπτώματι ''Ep.Gal.''6.1 (Pass.).<br><span class="bld">7</span> [[anticipate]], τι τῶν μελλόντων Ph.1.620; τὸ μέλλον τοῖς λογισμοῖς D.C.''Fr.'' 54.2.<br><span class="bld">8</span> abs., <b class="b3">προὔλαβε πολλῷ</b> [[was]] far [[ahead]], Th.7.80, cf. X.''Cyn.'' 6.19, D.4.31, Plb.31.15.8; [[gain an advantage]], D.37.15.<br><span class="bld">b</span> [[anticipate the event]], [[prejudge]], ἐπειδὰν ἅπαντ' ἀκούσητε κρίνατε, μὴ πρότερον προλαμβάνετε Id.4.14; οἱ νόμοι προλαβόντες ἐπιμέλονται ὅπως… [[by anticipation]], [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.2.3; [[come before the time]], opp. [[ὑστερίζειν]], Gal. 7.353; of corn-buyers, [[buy earlier]], ''SIG''976.49 (Samos, ii B.C.):—Med., προλαμβάνου Men.701:—Pass., <b class="b3">τὸ προειλημμένον</b> that which is [[prejudged]], Hermog.''Stat.''1.<br><span class="bld">c</span> [[precede]], [[go before]], <b class="b3">ὁ προλαβὼν βίος</b> his [[previous]] [[life]], Arg.2 D.22.3; τὰ προλαβόντα [[what precedes]], Procop. ''Vand.''2.16; <b class="b3">ἡ προλαβοῦσα τράπεζα</b> the [[preceding]] meal, Lib.''Or.''57.24; also <b class="b3">τῶν προλαβόντων τἢν μνήμην</b> the memory of the [[past]], Procop. Gaz.''Pan.''p.495 B.<br><span class="bld">III</span> [[repeat]] from the [[origin]], Isoc.6.16; μικρὸν π. Id.16.24.<br><span class="bld">IV</span> Philos., [[form a preconception]] (cf. [[πρόληψις]]), [[prejudge]], οἷα προειλήφαμεν Phld.''D.''3.13, cf. ''Sign.''22:—Med., Id.''D.''1.13:—Pass., Id.''Oec.''p.57 J. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0732.png Seite 732]] (s. [[λαμβάνω]]), vorher, vorweg od. voraus nehmen; ἐκ κακῶν προὔλαβον [[μόγις]] πόδα, Eur. Ion 1253; [[χάριν]], 914; εἰ πρὸ τοὐμοῦ προὔλαβες τὰ τῶνδ' ἔπη, Soph. O. C. 1143, vorziehen; προλαβόντες ἐπιμέλονται, d. i. sie sorgen im Voraus, Xen. Cyr. 1, 2, 3; προλαμβάνειν τῆς ὁδοῦ, Her. 3, 105; τῆς φυγῆς, Thuc. 4, 33; auch absol., πολλῷ προὔλαβε, 7, 80; bes. einen Vortheil einem Andern vorwegnehmen, πέπεισμαι τοῦθ' ἱκανὸν ἡμῖν προλαβεῖν εἶναι Dem. 3, 2, u. Folgde, wie Pol. προλαβὼν τὸν καιρόν, 9, 14, 12. – Auch = voraus annehmen, sich vorstellen, im med., Menand. fr. inc. 152, dah. voreilig | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0732.png Seite 732]] (s. [[λαμβάνω]]), vorher, [[vorweg nehmen]] od. [[voraus nehmen]]; ἐκ κακῶν προὔλαβον [[μόγις]] πόδα, Eur. Ion 1253; [[χάριν]], 914; εἰ πρὸ τοὐμοῦ προὔλαβες τὰ τῶνδ' ἔπη, Soph. O. C. 1143, [[vorziehen]]; προλαβόντες ἐπιμέλονται, d. i. sie sorgen im Voraus, Xen. Cyr. 1, 2, 3; προλαμβάνειν τῆς ὁδοῦ, Her. 3, 105; τῆς φυγῆς, Thuc. 4, 33; auch absol., πολλῷ προὔλαβε, 7, 80; bes. einen Vortheil einem Andern vorwegnehmen, πέπεισμαι τοῦθ' ἱκανὸν ἡμῖν προλαβεῖν εἶναι Dem. 3, 2, u. Folgde, wie Pol. προλαβὼν τὸν καιρόν, 9, 14, 12. – Auch = [[voraus annehmen]], [[sich vorstellen]], im med., Menand. fr. inc. 152, dah. voreilig urteilen, ein Vorurtheil fassen, Sp., vgl. auch Dem.. 4, 14. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{bailly | ||
| | |btext=<i>f.</i> προλήψομαι, <i>ao.</i> [[προὔλαβον]], <i>etc.</i><br /><b>I.</b> ([[πρό]], devant);<br /><b>1</b> [[prendre et porter en avant]], [[avancer]];<br /><b>2</b> [[prendre les devants]];<br /><b>3</b> [[prendre de préférence]] : τι [[πρό]] τινος prendre une chose de préférence à une autre;<br /><b>4</b> prendre en remontant à l'origine, reprendre dès l'origine;<br /><b>II.</b> ([[πρό]], auparavant);<br /><b>1</b> [[prendre d'abord]], acc.;<br /><b>2</b> [[recevoir d'avance]], acc.;<br /><b>3</b> prendre l'avance, gén. : τῆς ὁδοῦ HDT prendre l'avance d'un bout de chemin ; τῆς φυγῆς THC prendre l'avance dans la fuite ; <i>abs.</i> οἱ νόμοι προλαβόντες ἐπιμέλονται [[ὅπως]] XÉN les lois veillent d'avance à ce que (<i>litt.</i> ayant pris les devants veillent à ce que) ; prendre d'avance ses précautions [[ὅπως]] DÉM pour que;<br /><b>4</b> [[présumer]], [[préjuger]] : μὴ [[πρότερον]] προλαμβάνειν DÉM ne pas apporter d'opinion préconçue.<br />'''Étymologie:''' [[πρό]], [[λαμβάνω]]. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=προ-λαμβάνω, imperf. προελάμβανον en προυλάμβανον; aor. προύλαβον en προέλαβον [[van tevoren nemen]], [[van tevoren krijgen]]:; χάριν οὐ προλαβών zonder eerst een gunst (van hem) te hebben ontvangen Eur. Ion 914 (lyr.); μισθόν... τῆς ἀγγελίας π. van tevoren zijn beloning voor de boodschap krijgen Luc. 36.37; overdr..; ἐκ γὰρ οἴκων προύλαβον μόγις πόδα ik kon met moeite de benen nemen en het huis uit rennen Eur. Ion 1253; van tevoren begrijpen:; τὰ πολλά... εἰκασίᾳ προὐλάμβανον het meeste kon ik tevoren wel raden [Luc.] 49.8; vijandig van tevoren (in)nemen:; τὰ χωρία καὶ λιμένας π. het grondgebied en de havens vooraf innemen Dem. 2.9; van tevoren betrappen: pass.. ἐὰν προλημφθῇ ἄνθρωπος ἔν τινι παραπτώματι als een persoon betrapt wordt op enig vergrijp NT Gal. 6.1. bij voorkeur nemen, prefereren:. εἰ πρὸ τοὐμοῦ προὔλαβες τὰ τῶνδ’ ἔπη als jij hun woorden verkoos boven een gesprek met mij Soph. OC 1141. [[bij voorbaat doen]], (te) [[vroeg zijn met]], [[eerder doen]]: met acc..; μὴ... προλάμβαν (ε)... γόους wees niet te vroeg met jammerklachten Eur. Hel. 339; abs..; μὴ πρότερον προλαμβάνετε weest niet te snel (in uw oordeel) Dem. 4.14; προέλαβεν μυρίσαι τὸ σῶμά μου zij had tevoren mijn lichaam gezalfd NT Marc. 14.8; met ὅπως -zin; προλαβεῖν τὴν πρώτην... ὅπως τοὺς συμμάχους σώσομεν er zo vroeg mogelijk bij zijn om onze bondgenoten te redden Dem. 3.2; οἱ Περσικοὶ νόμοι προλαβόντες ἐπιμέλονται ὅπως de Perzische wetten zorgen bij voorbaat dat Xen. Cyr. 1.2.3; met gen. comp..; τῶν κηρύκων προλαμβάνουσι τὰ παιδία de kinderen zijn eerder dan de herauten (bij het antwoord) Aristot. Rh. 1408b24; vóór zijn, met acc.:; πολὺ προλαμβάνων τὸν ὄρθρον ver voor zonsopgang [Luc.] 49.15; abs. een voorsprong nemen:; τὸ... στράτευμα... προὔλαβε πολλῷ het leger kreeg een grote voorsprong Thuc. 7.80.4; met gen.. π. τῆς ὁδοῦ een voorsprong nemen (op de weg) Hdt. 3.105.1; π. τῆς φυγῆς een voorsprong nemen op de vlucht Thuc. 4.33.2. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{elru | ||
| | |elrutext='''προλαμβάνω:''' (aor. 2 [[προὔλαβον]]) [[редко]] ed. Men.<br /><b class="num">1</b> [[брать]] или [[получать вперед]] (τι [[παρά]] τινος Aesch. и τί τινος Dem.), π. [[ἀργύριον]] Dem. брать деньги вперед;<br /><b class="num">2</b> [[прежде завладевать]], [[ранее захватывать]] (τὴν πόλιν Lys.; τὰ χωρία Dem.): προληφθῆναι ἔν τινι παραπτώματι NT впасть в какое-л. прегрешение;<br /><b class="num">3</b> опережать, (пред)упреждать (τινὰ τῷ λόγῳ Dem.): βραχὺν χρόνον [[προειληφέναι]] τινά Plut. упредить кого-л. на короткое время; π. τῆς ὁδοῦ Her. обгонять в пути, двигаться быстрее; π. τῆς φυγῆς Thuc. спасаться бегством, ускользать (от преследующего противника); π. τοῦ χρόνου Arst. опережать во времени; προλαβεῖν ποιῆσαί τι NT сделать что-л. заранее; ἐξ οἴκων π. [[πόδα]] Eur. заблаговременно уйти из дому; τῷ φόβῳ προλαμβάνεσθαι Men. со страхом избегать; οἱ νόμοι προλαβόντες ἐπιμέλονται, [[ὅπως]] μή … Xen. законы заботятся о предупреждении того, чтобы (не) …;<br /><b class="num">4</b> (тж. π. τὸν [[καιρόν]] Polyb.) [[действовать]] [[преждевременно]], [[поступать слишком поспешно]], [[предвосхищать]]: μὴ προλάμβανε γόους Eur. не рыдай раньше времени; μὴ [[πρότερον]] προλαμβάνετε Dem. не судите преждевременно;<br /><b class="num">5</b> [[ставить выше]], [[предпочитать]]: πρὸ [[τοὐμοῦ]] προύλαβες τὰ [[τῶνδε]] ἔπη Soph. (меня не удивляет), что ты предпочел заговорить с ними раньше, чем со мной;<br /><b class="num">6</b> [[начинать с предыдущего]]: προλήψομαι [[πορρωτέρωθεν]] Isocr. я начну издалека. | ||
}} | }} | ||
{{StrongGR | {{StrongGR | ||
| Line 23: | Line 26: | ||
}} | }} | ||
{{Thayer | {{Thayer | ||
|txtha=2nd aorist προελαβον; 1st aorist [[passive]] subjunctive 3rd [[person]] [[singular]] προληφθῇ (προλημφθῇ L T Tr WH; [[see]] [[under]] the [[word]] Mu); from [[Herodotus]] | |txtha=2nd aorist προελαβον; 1st aorist [[passive]] subjunctive 3rd [[person]] [[singular]] προληφθῇ (προλημφθῇ L T Tr WH; [[see]] [[under]] the [[word]] Mu); from [[Herodotus]] down;<br /><b class="num">1.</b> to [[take]] [[before]]: τί, to [[anticipate]], to forestall: προέλαβε μυρίσαι, she has anticipated the anointing (hath anointed [[beforehand]]), Winer's Grammar, § 54,4.<br /><b class="num">3.</b> to [[take]] [[one]] by forestalling (him i. e. [[before]] he [[can]] [[flee]] or [[conceal]] his [[crime]]), i. e. [[surprise]], [[detect]] (τινα ἐν παραπτώματι, [[passive]], Winer, Epistle to the Galatians, the [[passage]] cited | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
| Line 30: | Line 33: | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''προλαμβάνω:''' μέλ. -[[λήψομαι]], αόρ. | |lsmtext='''προλαμβάνω:''' μέλ. -[[λήψομαι]], αόρ. βʹ [[προὔλαβον]], παρακ. <i>-είληφα</i> — Παθ. <i>-είλημμαι</i>,<br /><b class="num">I. 1.</b> [[λαμβάνω]] ή [[παίρνω]] από [[πριν]], σε Ευρ., Δημ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> [[λαμβάνω]], [[παίρνω]] ή [[κυριεύω]], σε Δημ.· [[προλαμβάνω]] [[ὅπως]]..., [[προλαβαίνω]] να..., σε Δημ.· προλαβὼν προεγνωκότας [[ὑμᾶς]], δίνοντας [[πρώτος]] την ψήφο για την [[καταδίκη]], στον ίδ.<br /><b class="num">3.</b> [[λαμβάνω]] από [[πριν]], [[λαμβάνω]] κατά [[προτίμηση]], τι [[πρό]] τινος, σε Σοφ.<br /><b class="num">4.</b> [[παίρνω]], [[αφαιρώ]], [[ξεκινώ]], [[προὔλαβον]] μόγιςπόδα, σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> είμαι εκ των προτέρων με το [[μέρος]] κάποιου, [[προκαταλαμβάνω]]·<br /><b class="num">1.</b> με αιτ. προσ., κάνω την [[αρχή]] με, σε Ξεν., Δημ.· επίσης με γεν. προσ., σε Δημ.<br /><b class="num">2.</b> με αιτ. πράγμ., σε Ευρ.<br /><b class="num">3.</b> με γεν. του διαστήματος, [[προλαμβάνω]] τῆς ὁδοῦ, [[ξεκινώ]] τον δρόμο, σε Ηρόδ.· [[προλαμβάνω]] τῆς φυγῆς, σε Θουκ.<br /><b class="num">4.</b> απόλ., <i>πολλῷ προὔλαβε</i>, ήταν [[πολύ]] [[μακριά]], προηγείτο [[πολύ]], στον ίδ.· [[κρίνω]] από [[πριν]] τὸ [[γεγονός]], [[προκρίνω]], σε Δημ.· <i>προλαβόντες</i>, πρόγονοι, σε Ξεν.<br /><b class="num">III.</b> [[επαναλαμβάνω]] από την [[αρχή]], σε Ισοκρ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''προλαμβάνω''': μέλλ. -λήψομαι· ἀόρ. προὔλαβον· τὸ παθ. [[εἶναι]] σπάνιον, ἴδε κατωτ. Ι. 5. Λαμβάνω πρότερον, τὴν πόλιν Λυσ. 176. 5· τὰ χωρία καὶ λιμένας Δημ. 20. 21· πρ. [[ἀργύριον]], [[δέχομαι]], [[λαμβάνω]] ὡς προκαταβολήν, Δημ. 1211. 5., πρβλ. 970. 28., 1217. 23· πρ. τὰ [[ἐφόδια]] Αἰσχίν. 24. 30· [[τρία]] τάλαντα [[παρά]] τινος ὁ αὐτ. 50. 20· τί τινος Δημ. 32. 27, κτλ.· ― πρ. [[χάριν]] Εὐρ. Ἴων. 914· μισθὸν τῆς ἀγγελίας, διὰ τὴν ἀγγελίαν, Λουκ. π. τῶν ἐπὶ Μισθ. Συνόντ. 37· ― πρ. τὴν ἡλικίαν, λατ. decerpere florem ætatis, Αἰσχίν. 18· [[ὅπως]] προλάβωσι τὴν αὔξησιν, [[ὅπως]] ἀρχίσωσι τὴν αὔξησιν πρότερον, Θεοφρ. π. Φυτ. Ἱστ. 8. 1, 4. 2) [[λαμβάνω]] ἢ [[κυριεύω]] πρότερον, ὅσα τῆς πόλεως προλάβοι πρὸ τοῦ τοὺς ὅρκους ἀποδοῦναι Δημ. 234. 5· νῦν μέντοι πέπεισμαι, τοῦθ’ ἱκανὸν προλαβεῖν [[εἶναι]] ἡμῖν... [[ὅπως]] τοὺς συμμάχους, νὰ προλάβωμεν νὰ σώσωμεν τοὺς συμμάχους..., ὁ αὐτ. 29. 1, πρβλ. Αἰσχίν. 73. 41· μετὰ μετοχ., προλαβὼ | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||