γαιήοχος: Difference between revisions

m
Text replacement - "S.''OC''" to "S.''OC''"
(4)
 
m (Text replacement - "S.''OC''" to "S.''OC''")
 
(32 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=gaiiochos
|Transliteration C=gaiiochos
|Beta Code=gaih/oxos
|Beta Code=gaih/oxos
|Definition=(also γαιη-οῦχος, Hsch.), Dor. γαιάοχος, ον, γαιάϝοχος <span class="title">IG</span>5(1).213 (Sparta, v B. C.):—epith. of Poseidon, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">earth-moving, earth-carrying</b>, <span class="bibl">Il.13.43</span>, al., <span class="bibl">A.<span class="title">Th.</span>310</span>(lyr.), cf. <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1072</span>(lyr.): Γαιάοχος, abs., <span class="bibl">Il. 13.125</span>, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>13.81</span>, and so <b class="b3">Γαιάϝοχος</b> (v. supr.): also in pl., <b class="b3">Γαάοχοι</b>, name of a contest, <span class="title">IG</span>5(1).296.11 (Sparta). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> ὠκεανὸς γ. <span class="title">App.Anth.</span>3.209. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">protecting the country</b>, γαιάοχε παγκρατὲς Ζεῦ <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>816</span>(lyr.); γαιάοχόν τ' Ἄρτεμιν <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>160</span>(lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> = [[ἠπειρώτης]], Hsch. (In signf. <span class="bibl">1</span> from <b class="b3">γαῖα</b> and <b class="b3">ϝεχ-</b>: <b class="b3">ϝοχ-</b>, cf. <b class="b3">ὄχεα</b>, Lat. <b class="b2">veho</b>, Skt. <b class="b2">váhati</b>, Germ. <b class="b2">be-wegen</b>, etc. In signf. <span class="bibl">11</span> from <b class="b3">ἔχω</b> (q. v.).)</span>
|Definition=(also [[γαιηοῦχος]], [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]), Dor. [[γαιάοχος]], ον, [[γαιάϝοχος]] ''IG''5(1).213 (Sparta, v B. C.):—[[epithet]] of [[Poseidon]],<br><span class="bld">A</span> [[earth-moving]], [[earth-carrying]], Il.13.43, al., A.''Th.''310(lyr.), cf. [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''1072(lyr.): [[Γαιάοχος]], abs., Il. 13.125, Pi.''O.''13.81, and so [[Γαιάϝοχος]] (v. supr.): also in plural, [[Γαάοχοι]], name of a [[contest]], ''IG''5(1).296.11 (Sparta).<br><span class="bld">2</span> ὠκεανὸς γ. ''App.Anth.''3.209.<br><span class="bld">II</span> [[protecting the country]], γαιάοχε παγκρατὲς Ζεῦ A.''Supp.''816(lyr.); γαιάοχόν τ' Ἄρτεμιν [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''160(lyr.).<br><span class="bld">2</span> = [[ἠπειρώτης]], [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]] (In signf. ''1'' from [[γαῖα]] and <b class="b3">ϝεχ-</b>: <b class="b3">ϝοχ-</b>, cf. [[ὄχεα]], Lat. [[veho]], Skt. váhati, Germ. [[bewegen]], etc. In signf. ''ΙΙ'' from [[ἔχω]] ([[quod vide|q.v.]]).)
}}
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0470.png Seite 470]] 1) die Erde umfassend, haltend. Bei Hom. oft, Beiwort des Poseidon, z. B. Iliad. 9, 183 Odyss. 9, 528; das Meer umfaßt die Erde. – Sp. D. – 2) ein Land innehabend, es schirmend, [[Ἄρτεμις]] Soph. O. R. 160.
}}
{{bailly
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> qui embrasse la terre (Poséidon) ; <i>subst.</i> le dieu qui embrasse la terre (Poséidon);<br /><b>2</b> qui protège le pays (Zeus, Artémis).<br />'''Étymologie:''' [[γαίη]], [[ἔχω]].
}}
{{elnl
|elnltext=[[γαιήοχος]] -ον, Dor. [[γαιάοχος]] [[γαῖα]], [[ἔχω]] of [[γαῖα]], [[ὀχέω]].<br /><b class="num">1.</b> die de aarde schokt of die de aarde vasthoudt, van Poseidon:; [[Ποσειδάων]] [[γαιήοχος]] aardschokker Poseidon Il. 20.34; subst.. ὥς ῥα... [[γαιήοχος]] ὦρσεν Ἀχαιούς zo ruide de aardschokker (Poseidon) de Achaeërs op Il. 13.125.<br /><b class="num">2.</b> die de aarde of het land beschermt (van bijv. Zeus of Artemis).
}}
{{elru
|elrutext='''γαιήοχος:''' дор. [[γαιάοχος]] 2 (ιᾱ)<br /><b class="num">1</b> [[объемлющий землю]], [[земледержец]] (эпитет Посидона) Hom., Pind., Aesch., Soph., Plut.;<br /><b class="num">2</b> [[охраняющий землю]] (эпитет Зевса и Артемиды) Aesch., Soph.
}}
{{Autenrieth
|auten=([[ἔχω]]): [[earth-holding]]; [[epithet]] of [[Poseidon]].
}}
{{grml
|mltxt=<b>(I)</b><br />[[γαιήοχος]], ο, η (Α)<br /><b>1.</b> [[εκείνος]] που σείει τη γη<br /><b>2.</b> (για τον ωκεανό) αυτός που περιβάλλει τη γη<br /><b>3.</b> αυτός που προστατεύει τη [[χώρα]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Με τη σημ. «αυτός που προστατεύει τη γη» ως β' συνθετικό της λ. θεωρήθηκε ο -<i>οχος</i> <span style="color: red;"><</span> έχω ([[πρβλ]]. [[γηοχέω]] «[[κατέχω]] γη»). Άλλοι ερμήνευσαν τη λ. [[γαιήοχος]] ως <i>Γαῖαν ὀχεύων</i> ή <i>Γαῖα ὀχούμενος</i>, σύμφωνα με μια λατρευτική [[παράδοση]] [[κατά]] την οποία ο Ποσειδώνας, με τη [[μορφή]] ενός επιβήτορα ενώθηκε με τη [[Δήμητρα]] (θεά της γης) που είχε μεταμορφωθεί σε [[φοράδα]]. Πιο πιθανή φαίνεται η [[υπόθεση]], που στηρίζεται στον δωρικό τ. <i>γαιάFοχος</i>, ότι δηλ. το β' συνθετικό της λ. [[είναι]] -<i>Fοχος</i> <span style="color: red;"><</span> (ινδοευρ. [[ρίζα]]) <i>wegh</i>- «[[κινώ]], [[φέρω]], [[οδηγώ]]» ([[πρβλ]]. <i>Fέχω</i> «[[φέρω]]», λατ. <i>veh</i><i>ō</i> «[[φέρω]]», αρχ. <i>ινδ</i>. <i>vάhati</i> «οχούμαι»). Σύμφωνα μ' αυτή την [[ετυμολογία]] η λ. ερμηνεύτηκε ποικιλοτρόπως: α) «αυτός που οδηγεί το [[άρμα]] του (τρέχει) [[κάτω]] από τη γη» (Ποσειδώνας: [[θεός]] των ποταμών)<br />β) «αυτός που φέρνει τη γη (=[[Δήμητρα]]) στο [[σπίτι]] του, αυτός που παντρεύεται, δηλ. ο [[σύζυγος]] της Γαίας, άρα ο Ποσειδώνας». Τέλος, [[εξίσου]] ικανοποιητική φαίνεται και η [[άποψη]] που τονίζει τη σημ. «[[κινώ]], [[σείω]]» της ρίζας <i>wegh</i><br />[[πρβλ]]. λατ. <i>vex</i><i>ō</i> «[[σείω]]», γοτ. <i>gawigan</i> «[[θέτω]] σε [[κίνηση]], [[ταράσσω]]», στην οποία η [[ερμηνεία]] της λ. [[γαιήοχος]] «αυτός που σείει τη γη» ταιριάζει απόλυτα].
}}
{{lsm
|lsmtext='''γαιήοχος:''' ([[ἔχω]]), Δωρ. γαιά-οχος, <i>-ον</i>,<br /><b class="num">I.</b> ποιητ. αντί [[γηοῦχος]], αυτός που [[βαστά]], συγκρατεί, περικλείει τη γη, λέγεται για τον Ποσειδώνα, σε Όμηρ., Τραγ.<br /><b class="num">II.</b> αυτός που προστατεύει τη [[χώρα]], σε Σοφ.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: Epithet of Poseidon, sec. of Zeus etc. (Il.), meaning uncertain, mostly taken as [[earthshaker]] (= [[ἐννοσίγαιος]], s. v.)<br />Other forms: Dor. [[γαιαοχος]], Lac. [[γαιάϜοχος]]<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Not with Borgeaud KZ 68, 221f. = <b class="b2">bringing home i. e. husband of Gaia</b> = [[Ποσειδῶν]] (s. v.). Kretschmer Glotta 5, 303 connected Poseidon [[ἵππιος]] who as a stallion united with Demeter, taking <b class="b3">Γαῖαν ὀχεύων</b> or <b class="b3">Γαίᾳ ὀχούμενος</b> in erotic sense, but there is no reason why [[ὀχέω]], [[ὀχεύων]] in this sense would have a F. Nilsson Gr. Rel. 1, 419 understood (as alternative, after Hesychius): [[faring below the earth]] (Poseidon as a river); improbable (<b class="b3">ὁ ἐπὶ τῆς γῆς ὀχοῦμενος</b>!). Mostly one follows Meillet (Mél. Ch. Adler, 249-255) and connects Goth. [[gawigan]] [[set in motion]]. - Cf. [[αἰγίοχος]] (s. [[αἰγίς]]).
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[ἔχω]<br /><b class="num">I.</b> poet. for [[γηοῦχος]], [[earth]]-upholding, of [[Poseidon]], Hom., Trag.<br /><b class="num">II.</b> [[protecting]] the [[country]], Soph.
}}
}}