3,272,956
edits
m (Text replacement - "{{Slater\n(.*?)\n}}" to "") |
|||
(34 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=toi | |Transliteration C=toi | ||
|Beta Code=toi | |Beta Code=toi | ||
|Definition=prop. ethical dative of | |Definition=prop. ethical dative of [[σύ]] ([[quod vide|q.v.]]), but used as an enclit. Particle,<br><span class="bld">A</span> [[let me tell you]], [[mark you]], [[look you]] (in Engl. we freq. convey the impression by means of emphasis or tone), implying a real or imagined audience, freq. in Hom. and always in speeches (exc. ὃς δή τοι Il.10.316, Od.20.289), αἰσχρόν τοι δηρόν τε μένειν κτλ. Il.2.298; ἀλλ' ἐφομαρτεῖτε· πλεόνων δέ τοι ἔργον ἄμεινον 12.412 codd.; <b class="b3">τοῦτο δέ τοι ἐρέουσα ἔπος.. εἶμι</b> [[surely]] I will go, 1.419; <b class="b3">ταύτης τοι γενεῆς.. εὔχομαι εἶναι</b> (recapitulating) 6.211 (so at the close of a narrative, Theoc. 11.80); <b class="b3">οὗτός τοι.. ἀπὸ στρατοῦ ἔρχεται ἀνήρ</b> here comes, [[look you]]... Il.10.341 (vulg., οὗτός τις Aristarch., etc.); freq. it is hard to distinct from the Ep. dat., as in ποῦ τοι ἀπειλαὶ οἴχονται; 13.219; so in Hes.''Op.'' 287 (addressed to Perses),347,719, cf. Emp.17.14 (addressed to Pausanias), Pi.''P.''2.72 (addressed to Hiero), al.; and so in Trag. dialogue, A.''Eu.''729, etc.; σέτοι κικλήσκω [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''1578 (lyr.); between chorus and actor, Id.''Ph.''855 (lyr.), etc.; followed by a plural, Tyrt.10.11 (cf. 13); so ἄρσενάς τοι τῆσδε γῆς οἰκήτορας εὑρήσετε A.''Supp.''952: hence, as addressed to an imaginary audience, without personal reference, introducing a general sentiment or maxim, Thgn.153; τὸ συγγενές τοι δεινόν [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''39, al.<br><span class="bld">II</span> in subordinate clauses,<br><span class="bld">1</span> temporal and causal, ἐπεί τοι ''h.Merc.''138, Pi.''I.''2.45, S.''Tr.''321; freq. ἐπεί τοι καί E.''Med.''677, [[Aristophanes|Ar.]]''[[Acharnians|Ach.]]''933, [[Plato|Pl.]]''[[Theaetetus|Tht.]]''142b, etc.; ὅτι τοι Id.''R.''343a.<br><span class="bld">2</span> conditional, <b class="b3">εἴ τοι... ἐὰν δέ τοι</b>... [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''549,551, ''Ant.''327; in apodosi, εἰ γὰρ κτενοῦμεν... σύ τοι πρώτη θάνοις ἄν Id.''El.''582, cf. Il.22.488.<br><span class="bld">3</span> final, ὅπως.. τοι S.''El.''1469, cf. Hp.''Morb.''2.33.<br><span class="bld">III</span> freq. combined with other Particles, ἀλλά τοι Thgn.656, Pi.''P.''3.19, etc.; ἀλλὰ.. τοι [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''795, ''Ag.''1304, etc.; <b class="b3">γάρ τοι</b> (γάρ A. 11.9); <b class="b3">γέ τοι</b> (γε 1.5); [[ἤτοι]], [[καίτοι]] (v. sub vv.); <b class="b3">μέν τοι</b> (μέν B. 11.4); <b class="b3">μή τοι, οὔ τοι</b>; cf. also <b class="b3">τοιγάρ, τοιγάρτοι, τοιγαροῦν, τοίνυν</b>; so in <b class="b3">τοι ἄρα, τοι ἆρα</b>, which however are mostly contracted by crasis into <b class="b3">τἆρα</b>; as also <b class="b3">τοι ἄν</b> into <b class="b3">τἄν, μέντοι ἄν</b> into [[μεντἄν]].<br><span class="bld">B</span> Position: τοι usually stands early in the sentence (or clause), e.g. Ζεύς ἐστιν αἰθήρ, Ζεὺς δὲ γῆ, Ζεὺς δ' οὐρανός, Ζεύς τοι τὰ πάντα A.''Fr.''70, etc.<br><span class="bld">2</span> hence τοι is sometimes placed between Art. and Subst. or Adj., or between Prep. and Subst., τό τ. μέγιστον Pl.''Sph.''261c; ἐπί τ. Ἀκράγαντι Pi.''O.''2.90, cf. Ar.''Ec.''972, etc.; also after Prep. in compd. Verb, ἔκ τ. πέπληγμαι E.''Hipp.''934, cf. ''Or.''1047, Ar.''V.''784.<br><span class="bld">3</span> τοι repeated, σύ τ. σύ τ. κατηξίωσας S.''Ph.''1095 (lyr.).<br><span class="bld">τοι</span>, Dor., Aeol., Ion., and Ep. dat. sg. of [[σύ]] ([[quod vide|q.v.]]). | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=v. [[τοί]]¹;<br />v. [[τοί]]². | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''τοι''': ἐγκλιτ. [[μόριον]] χρησιμεῦον εἰς ἔκφρασιν πεποιθήσεως ἢ πίστεως τοῦ λέγοντος εἰς ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον λέγει, τῇ ἀληθείᾳ, ἀληθῶς, τῷ ὄντι, βεβαίως, ἀναμφιβόλως, σὲ βεβαιῶ (ἂν καὶ [[πολλάκις]] μένει ἀμετάφραστον, ἀποδιδόμενον ἐν τῇ συνηθείᾳ μόνον διὰ τοῦ τόνου τῆς φωνῆς)· [[ἐνίοτε]] δὲ καὶ εἰς ἔκφρασιν θετικοῦ συμπεράσματος, λοιπόν, [[ἑπομένως]]· ― σύνηθες ἀπὸ τοῦ Ὁμ. καὶ [[ἐφεξῆς]], αἰσχρόν τοι δηρόν τε μένειν, [[εἶναι]] αἰσχρὸν τῇ ἀληθείᾳ..., Ἰλ. Β. 298· ἀλλ’ ἐφομαρτεῖτε· πλεόνων δέ τοι [[ἔργον]] ἄμεινον, ἀλλ’ ἀναμφιβόλως..., Μ. 412· τοῦτο δέ τοι ἐρέουσα [[ἔπος]]... [[εἶμι]], βεβαίως θὰ [[ὑπάγω]], Α. 419· ταύτης τοι τῆς γενεῆς... [[εὔχομαι]] [[εἶναι]] (συγκεφαλαιωτικὸν) Ζ. 211· οὗτός τοι... ἀπὸ στρατοῦ ἔρχεται [[ἀνήρ]], ἔρχεται [[οὗτος]], ὡς βλέπεις..., Κ. 341· κλπ.· ― ([[συχνάκις]] [[εἶναι]] δύσκολον νὰ διακρίνῃ τις τοῦτο τὸ [[μόριον]] τοι ἀπὸ τῆς Ἐπικ. δοτ., [[οἷον]] ἐν τῷ ποῦ τοι ἀπειλαὶ οἴχονται Ν. 219)· ― παρὰ τοῖς Τραγικ. εὕρηται [[πολλάκις]] εἰσάγον γενικὸν [[ἀξίωμα]] ἢ ἀλήθειαν κοινῶς παραδεδεγμένην, τὸ ξυγγενές τοι δεινὸν ἢ θ’ [[ὁμιλία]] Αἰσχύλ. Πρ. 39· τοῖς νοσοῦσί τοι γλυκὺ τὸ λοιπὸν [[ἄλγος]] προὐξεπίστασθαι τορῶς [[αὐτόθι]] 698, Πέρσ. 827, Θήβ. 438, κλπ.· ἴδε Πόρσ. εἰς Εὐριπ. Ἑκ. 228, Valck εἰς Εὐρ. Φοιν. 1455· ― σπανίως εἰς δήλωσιν τῆς ἀποδόσεως, ὡς ἐν Ἰλ. Χ. 488. ΙΙ. παρ’ Ἀττ. τὸ τοι [[συχνάκις]] τίθεται | |lstext='''τοι''': ἐγκλιτ. [[μόριον]] χρησιμεῦον εἰς ἔκφρασιν πεποιθήσεως ἢ πίστεως τοῦ λέγοντος εἰς ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον λέγει, τῇ ἀληθείᾳ, ἀληθῶς, τῷ ὄντι, βεβαίως, ἀναμφιβόλως, σὲ βεβαιῶ (ἂν καὶ [[πολλάκις]] μένει ἀμετάφραστον, ἀποδιδόμενον ἐν τῇ συνηθείᾳ μόνον διὰ τοῦ τόνου τῆς φωνῆς)· [[ἐνίοτε]] δὲ καὶ εἰς ἔκφρασιν θετικοῦ συμπεράσματος, λοιπόν, [[ἑπομένως]]· ― σύνηθες ἀπὸ τοῦ Ὁμ. καὶ [[ἐφεξῆς]], αἰσχρόν τοι δηρόν τε μένειν, [[εἶναι]] αἰσχρὸν τῇ ἀληθείᾳ..., Ἰλ. Β. 298· ἀλλ’ ἐφομαρτεῖτε· πλεόνων δέ τοι [[ἔργον]] ἄμεινον, ἀλλ’ ἀναμφιβόλως..., Μ. 412· τοῦτο δέ τοι ἐρέουσα [[ἔπος]]... [[εἶμι]], βεβαίως θὰ [[ὑπάγω]], Α. 419· ταύτης τοι τῆς γενεῆς... [[εὔχομαι]] [[εἶναι]] (συγκεφαλαιωτικὸν) Ζ. 211· οὗτός τοι... ἀπὸ στρατοῦ ἔρχεται [[ἀνήρ]], ἔρχεται [[οὗτος]], ὡς βλέπεις..., Κ. 341· κλπ.· ― ([[συχνάκις]] [[εἶναι]] δύσκολον νὰ διακρίνῃ τις τοῦτο τὸ [[μόριον]] τοι ἀπὸ τῆς Ἐπικ. δοτ., [[οἷον]] ἐν τῷ ποῦ τοι ἀπειλαὶ οἴχονται Ν. 219)· ― παρὰ τοῖς Τραγικ. εὕρηται [[πολλάκις]] εἰσάγον γενικὸν [[ἀξίωμα]] ἢ ἀλήθειαν κοινῶς παραδεδεγμένην, τὸ ξυγγενές τοι δεινὸν ἢ θ’ [[ὁμιλία]] Αἰσχύλ. Πρ. 39· τοῖς νοσοῦσί τοι γλυκὺ τὸ λοιπὸν [[ἄλγος]] προὐξεπίστασθαι τορῶς [[αὐτόθι]] 698, Πέρσ. 827, Θήβ. 438, κλπ.· ἴδε Πόρσ. εἰς Εὐριπ. Ἑκ. 228, Valck εἰς Εὐρ. Φοιν. 1455· ― σπανίως εἰς δήλωσιν τῆς ἀποδόσεως, ὡς ἐν Ἰλ. Χ. 488. ΙΙ. παρ’ Ἀττ. τὸ τοι [[συχνάκις]] τίθεται μετὰ τοὺς ὑποθετικοὺς συνδέσμους, εἴ τοι..., ἐὰν δέ τοι... Σοφ. Ο. Τ. 549, 551, Ἀντ. 327· καὶ ἐν τῇ ἀποδόσει, εἰ γὰρ κτενοῦσιν..., σύ τοι πρῶτος θάνοις ἂν ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 582· ― [[ὡσαύτως]] μετὰ τοὺς αἰτιολογικοὺς συνδέσμους, ἐπεί... τοι ὁ αὐτ. ἐν Τραχ.· 321, Πλάτ.· ὅτι... τοι Πλάτ. Πολ. 343Α. 2) [[συχνάκις]] [[ὡσαύτως]] [[εἶναι]] ἐν χρήσει εἰς ἐπίτασιν ἄλλων μορίων, [[οἷον]], [[ἀλλά]]... τοι Αἰσχύλ. Πέρσ. 795, Ἀγ. 1303· γάρ τοι (γὰρ IV. 9)· γέ τοι (γε Ι. 5)· [[ἤτοι]], καίτοι (ἴδε τὰς λέξ.)· μέν τοι (μὲν Β. ΙΙ, 4)· μή τοι, οὔ τοι· πρβλ. [[ὡσαύτως]] τὰ [[τοιγάρ]], τοιγάρτοι, τοιγαροῦν, [[τοίνυν]]· [[οὕτως]] ἐν τοῖς τοι ἄρα, τοι ἆρα, ἄπερ [[ὅμως]] ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον συγκιρνῶνται εἰς [[τἆρα]]; oὕτω καὶ τὰ τοι ἂν εἰς τᾶν, μέντοι ἂν εἰς μεντἂν ― [[διότι]] τὸ τοι δὲν πάσχει ἔκθλιψιν ἐν τούτοις, Elmsl. εἰς Ἀριστοφ. Ἀχ. 322, Σοφ. Ο. Κ. 1351, Πόρσ. εἰς Εὐρ. Μήδ. 863. (Κατά τινας [[εἶναι]] παλαιὸς [[τύπος]] τῆς δοτ. τῷ, ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει, λοιπόν, [[ὅθεν]]· ἀλλ’ ἡ [[ἐτυμολογία]] αὕτη δὲν ἱκανοποιεῖ τὴν κοινὴν χρῆσιν. Εἶναι [[ἴσως]] ἀρχαία δοτ. τῆς ἀντων. σύ, καὶ κεῖται ὡς ἠθικὴ δοτικ., [[ὅπως]] δώσῃ βεβαιότητα). | ||
}} | }} | ||
{{ | {{Slater | ||
| | |sltr=[[τοι]] [[particle]], [[normally]] in [[second]] [[position]], [[often]] [[hard]] to [[differentiate]] [[from]] the pronoun: it implies [[that]] the [[point]] of a [[statement]] should be [[familiar]] to the [[listener]]. <br /> <b>1</b> in princ. cl.,<br /> <b>a</b> emphasising a [[positive]] [[statement]], esp. the [[point]] of a [[myth]] or [[narrative]]. ἔσχε [[τοι]] ταύταν μεγάλαν ἀυάταν (P. 3.24) ὦ θεόμορ' Ἀρκεσίλα, σύ [[τοι]] (P. 5.6) σύ [[τοι]] [[σχεθών]] νιν ἐπὶ δεξιὰ χειρός, ὀρθὰν ἄγεις ἐφημοσύναν (P. 6.19) ἦλθέ [[τοι]] Νεμέας ἐξ ἐρατῶν ἀέθλων [[παῖς]] [[ἐναγώνιος]] (N. 6.11) βοαθοῶν [[τοι]] παρὰ μέγαν ὀμφαλὸν εὐρυκόλπου μόλεν χθονός (N. 7.33) ὅ [[τοι]] [[πτερόεις]] ἔρριψε Πάγασος δεσπόταν (I. 7.44) “χθόνα [[τοί]] ποτε καὶ στρατὸν ἀθρόον πέμψαν κεραυνῷ τριόδοντί τε ἐς τὸν βαθὺν Τάρταρον (Pae. 4.42) ὁ πάντα [[τοι]] τά τε καὶ τὰ τεύχων σὸν ἐγγυάλιξεν ὄλβον [[εὐρύοπα]] Κρόνου [[παῖς]] (Pae. 6.132) [[πολύ]] [[τοι]] φέριστον ἀνδρὶ τερπνὸς [[αἰών]] fr. 126. 1.<br /> <b>b</b> in [[emphatic]] [[positive]] [[statement]], [[following]] impv. μὴ κρύπτε κοινὸν σπέρμ' ἀπὸ Καλλιάνακτος· Ἐρατιδᾶν [[τοι]] σὺν χαρίτεσσιν [[ἔχει]] θαλίας καὶ [[πόλις]] (O. 7.93) τόνδε κῶμον καὶ στεφαναφορίαν [[δέξαι]]. [[μέγα]] [[τοι]] [[κλέος]] [[αἰεί]], [[ᾧτινι]] (O. 8.10) [[ἴσθι]], γλυκεῖάν [[τοι]] Μενάνδρου σὺν τύχᾳ μόχθων ἀμοιβὰν ἐπαύρεο (N. 5.48) (cf. (N. 7.77) ) Ζεῦ πάτερ, ἀγλαίαισιν δ' ἀστυνόμοις ἐπιμεῖξαι λαόν. [[ἐντί]] [[τοι]] φίλιπποί τ [[αὐτόθι]] (N. 9.32) καὶ παλαισμάτων [[λάβε]] φροντίδ· [[ἀγών]] [[τοι]] [[χάλκεος]] δᾶμον ὀτρύνει (N. 10.22) (cf. (N. 10.82) ) εἶξον, ὦ Ἀπολλωνιάς· ἀμφοτερᾶν [[τοι]] χαρίτων σὺν θεοῖς ζεύξω [[τέλος]] (I. 1.6) <br /> <b>c</b> in [[emphatic]] neg. [[statement]], esp. [[following]] impv. πτερόεντα δ' [[ἵει]] γλυκὺν Πυθῶνάδ ὀιστόν· [[οὔτοι]] χαμαιπετέων λόγων [[ἐφάψεαι]] (O. 9.12) στάσομαι· οὔ [[τοι]] ἅπασα [[κερδίων]] φαίνοισα [[πρόσωπον]] ἀλάθεἰ [[ἀτρεκής]] (N. 5.16) μήτ' ἀρετάν ποτε σιγάτω πατρῴαν, [[μηδὲ]] [[τούσδε]] ὕμνους· [[ἐπεί]] [[τοι]] [[οὐκ]] ἐλινύσοντας αὐτοὺς ἐργασάμαν (I. 2.46) μαρνάσθω [[τις]] ἔρδων ἀμφ' ἀέθλοισιν γενεὰν Κλεονίκου ἐκμαθών· [[οὔτοι]] τετύφλωται μακρὸς [[μόχθος]] [[ἀνδρῶν]] (I. 5.56) [[οὔτοι]] με ξένον οὐδ' ἀδαήμονα Μοισᾶν ἐπαίδευσαν κλυταὶ [[Θῆβαι]] fr. 198a.<br /> <b>d</b> in [[proverb]], [[maxim]]. οὐ ψεύδει τέγξω λόγον· διάπειρά [[τοι]] βροτῶν [[ἔλεγχος]] (O. 4.18) Ἀίδα [[τοι]] λάθεται [[ἄρμενα]] πράξαις [[ἀνήρ]] (O. 8.72) [[καλός]] [[τοι]] [[πίθων]] παρὰ παισίν, αἰεὶ [[καλός]] (P. 2.72) λαγέταν [[γάρ]] [[τοι]] τύραννον δέρκεται ὁ [[μέγας]] [[πότμος]] (P. 3.85) [[Διός]] [[τοι]] [[νόος]] [[μέγας]] κυβερνᾷ δαίμον' ἄνδρων [[φίλων]] (P. 5.122) σὺν θεῷ [[γάρ]] [[τοι]] φυτευθεὶς [[ὄλβος]] ἀνθρώποισι παρμονώτερος (N. 8.17) <br /> <b>e</b> [[affirmative]], [[answering]] [[quest]]. ἔπεχε [[νῦν]] σκοπῷ [[τόξον]], [[ἄγε]] θυμέ· [[τίνα]] βάλλομεν; [[ἐπί]] [[τοι]] Ἀκράγαντι τανύσαις αὐδάσομαι ἐνόρκιον λόγον ἀλαθεῖ νόῳ (O. 2.90) [[τέρας]] δ' ἑὸν εἶπέν [[σφι]]· [[τρέω]] [[τοι]] πόλεμον (Pae. 4.40) <br /> <b>f</b> in [[wish]], [[σύν]] [[τοι]] τίν κεν ἁγητὴρ ἀνὴρ τράποι (P. 1.69) <br /> <b>g</b> in apodosis, εἴ τι καὶ φλαῦρον παραιθύσσει, [[μέγα]] [[τοι]] φέρεται πὰρ [[σέθεν]] (P. 1.87) εἰ δὲ [[σώφρων]] [[ἄντρον]] ἔναἰ [[ἔτι]] Χίρων, ἰατῆρά [[τοί]] [[κέν]] μιν πίθον [[παρασχεῖν]] (P. 3.65) <br /> <b>2</b> in subord. rel. cl. κόρῳ δ' ἕλεν ἄταν ὑπέροπλον, ἅν [[τοι]] πατὴρ [[ὕπερ]] κρέμασε καρτερὸν [[αὐτῷ]] λίθον (ἅν [[τοι]] Fennel: [[τάν]] οἱ codd.: ἅν οἱ Hermann) (O. 1.57) (Πιτάναν) ἅ [[τοι]] λέγεται παῖδα ἰόπλοκον Εὐάδναν τεκέμεν (O. 6.29) τί [[ἔλπεαι]] σοφίαν [[ἔμμεν]], ἃν [[ὀλίγον]] [[τοι]] ἀνὴρ [[ὑπὲρ]] ἀνδρὸς ἴσχει; fr. 61. 1.<br /> <b>3</b> combined [[with]] [[other]] particles,<br /> <b>a</b> δέ [[τοι]], ἐγὼ δέ [[τοι]] φίλαν πόλιν μαλεραῖς ἐπιφλέγων ἀοιδαῖς (O. 9.21) εἰ δέ [[τοι]] μάτρῳ μ' [[ἔτι]] Καλλικλεῖ κελεύεις στάλαν [[θέμεν]] (N. 4.79) especially in maxims, τὸ διδάξασθαι δέ [[τοι]] εἰδότι ῥᾴτερον (O. 8.59) [[ποτὶ]] [[κέντρον]] δέ [[τοι]] λακτιζέμεν τελέθει ὀλισθηρὸς [[οἶμος]] (P. 2.94) σοφοὶ δέ [[τοι]] [[κάλλιον]] φέροντι καὶ τὰν θεόσδοτον δύναμιν (P. 5.12) [[δύο]] δέ [[τοι]] ζωᾶς [[ἄωτον]] μοῦνα ποιμαίνοντι τὸν ἄλπνιστον (I. 5.12) dub., †ἔστι δέ [[τοι]] χέκων κακίει [[καπνός]] (δὲ τειχέων coni. Boeckh) fr. 185. [[[μάλα]] δέ [[τοι]] (codd.: οἱ Boeckh) (O. 10.87) ]<br /> <b>b</b> [[ἀλλά]] [[τοι]], [[ἀλλά]] [[τοι]] [[ἤρατο]] τῶν ἀπεόντων (P. 3.20) ἀλλ' Ὅμηρός [[τοι]] τετίμακεν δἰ ἀνθρώπων (I. 4.37), cf. (N. 10.82) <br /> <b>c</b> [[καίτοι]], καί [[τοι]], and [[yet]] καί [[τοί]] ποτ' Ἀνταίου δόμους προσπαλαίσων ἦλθ ἀνὴρ (καί [[τοι]] ποτ [[varia lectio|v.l.]]) (I. 4.53) <br /> <b>d</b> [[γάρ]] [[τοι]], (P. 3.85), (N. 8.17), cf. [[ἐπεί]] [[τοι]] (I. 2.46) <br /> <b>e</b> ἦ [[τοι]], ἤ [[τοι]], v. [[ἤτοι]].<br /> <b>4</b> ]νδε [[τοι]] [[οἴκοθεν]] fr. 6b. a. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=<b>(I)</b><br /> Α<br /> ([[μόριο]]) ΣΗΜΑΣΙΑ-ΣΥΝΤΑΞΗ<br /> χρησιμοποιείται: 1. για να συγκεφαλαιώσει ή για να εκφράσει ένα θετικό [[συμπέρασμα]]: [[λοιπόν]], [[επομένως]], όπως βλέπεις («οὗτός τοι... ἀπὸ στρατοῦ ἔρχεται [[ἀνήρ]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /> <b>2.</b> (συν. στους τραγικούς) για να εισαγάγει ένα [[αξίωμα]] ή μια [[αλήθεια]] κοινώς αποδεκτή («τὸ ξυγγενές τοι δεινὸν ἥ θ' [[ὁμιλία]]», <b>Αισχύλ.</b>).<br /> [<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το [[μόριο]] έχει σχηματιστεί από το θ. του ουδ. του άρθρου <i>το</i> και των δεικτικών αντωνυμιών (<b>πρβλ.</b> [[τοῖος]]). Δυσερμήνευτος [[ωστόσο]] [[είναι]] ο [[σχηματισμός]] της ληκτικής διφθόγγου -<i>οι</i>].<br /><b>(II)</b><br /> Α<br /> (εγκλιτ. [[μόριο]]) ΣΗΜΑΣΙΑ-ΣΥΝΤΑΞΗ<br /> χρησιμοποιείται: 1. για να εκφράσει την [[πίστη]] ή την [[πεποίθηση]] [[αυτού]] που μιλάει σε ό,τι λέει: [[αλήθεια]], βεβαίως, [[πράγματι]], όντως («αἰσχρόν τοι [[δηρόν]] τε μένειν», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /> <b>2.</b> για να επιτείνει τη [[σημασία]] άλλων μορίων («[[ἀλλά]] τοι [[ἤρατο]] τῶν ἀπεόντων», <b>Πίνδ.</b>)<br /> <b>3.</b> σε δευτερεύουσες προτάσεις, [[ιδίως]] αιτιολογικές, χρονικές, υποθετικές και τελικές, ως επιτατικό [[μόριο]] (α. «μάλιστ', [[ἐπεί]] τοι καὶ σοφῆς δεῖται φρενός», <b>Ευρ.</b><br /> β. «εἴ τοι νομίζεις [[κτῆμα]] τὴν αὐθάδιαν εἶναί τι τοῦ νοῦ [[χωρίς]]», <b>Σοφ.</b>).<br /> [<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Πρόκειται για τη [[δοτική]] του β' προσώπου της προσωπικής αντωνυμίας (<b>βλ. λ.</b> <i>τοι</i> [ΙΙΙ]), που στην αττ. διάλ. χρησιμοποιήθηκε ως βεβαιωτικό [[μόριο]] με σημ. «[[αλήθεια]], όντως» και ως επιτατικό άλλων μορίων (<b>πρβλ.</b> [[μέντοι]], [[καίτοι]])].<br /><b>(III)</b><br /> Α<br /> (δωρ., αιολ., ιων. και επικ. τ. δοτ. της προσ. αντων. β' προσ.) <b>βλ.</b> <i>εσύ</i>. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''τοι:''' Δωρ., Ιων. και Επικ. αντί [[σοί]], δοτ. ενικ. του <i>σύ</i>· πάντα εγκλιτ.<br /><b class="num">• [[τοι]]:</b> εγκλιτ. [[μόριο]] που χρησιμεύει στην [[έκφραση]] πεποίθησης ή πίστης του λέγοντος σ' αυτό που λέει,<br /><b class="num">I.</b> άφησέ με να [[σου]] πω, [[βεβαίως]], [[πράγματι]], [[ενίοτε]] χρησιμοποιείται και για την [[έκφραση]] θετικού συμπεράσματος, [[λοιπόν]], [[επομένως]], σε Όμηρ.· και στους Τραγ., λέγεται για να εισάγει γενικό [[αξίωμα]] ή [[αλήθεια]] κοινώς αποδεκτή.<br /><b class="num">II.</b> [[συχνά]] χρησιμοποιείται στην [[επίταση]] άλλων μορίων, γάρ [[τοι]], [[ἤτοι]], [[καίτοι]], [[μέντοι]], [[τοιγάρτοι]] κ.λπ.· πρβλ. [[τἆρα]], τἄν, [[μεντἄν]]. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=<b class="num">I.</b> enclit. Particle, serving to [[express]] [[belief]] in an [[assertion]], let me [[tell]] you, [[surely]], [[verily]], used to [[express]] an [[inference]], then, [[consequently]], Hom.; and in Trag., to [[introduce]] a [[general]] [[sentiment]].<br /><b class="num">II.</b> to [[strengthen]] [[other]] Particles, γάρ τοι, [[ἤτοι]], [[καίτοι]], [[μέντοι]], [[τοιγάρτοι]], etc.: cf. [[τἆρα]], τἄν, [[μεντἄν]]. | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''τοι''': {toi}<br />'''Forms''': (dor. auch [[τοί]])<br />'''Meaning''': [[dir]] ep. ion. dor. äol. Dat. sg. (ion. att. [[σοί]]) von [[σύ]] (s.d.),<br />'''Etymology''': = aind. ''te''. Daraus att. [[τοι]] als enklit. Part. etwa [[ja]], [[doch]], [[fürwahr]]. — Daneben am Satzanfang und orthotoniert τοὶ [[γάρ]], [[τοιγάρ]] (ep. poet.), für das Zusammenhang mit dem Demonstr. το- vermutet worden ist; s. Schwyzer-Debrunner 580 ff., wo auch über die verstärkten [[τοιγάρτοι]], [[τοιγαροῦν]] ebenso wie über [[τοίνυν]], [[μέντοι]] usw.<br />'''Page''' 2,907-908 | |||
}} | }} |