κάθαρμα: Difference between revisions

|Full diacritics=κᾰ́θαρμα

|Definition=[κᾰ], καθάρματος, τό, ([[καθαίρω]])<br><span class="bld">A</span> [[that which is thrown away in cleansing]]: in plural [[καθάρματα]], [[offscourings]], [[refuse of a sacrifice]], A.Ch.98; [[residuum]] of ore after [[smelt]]ing, [[slag]], Str.3.28: sg. = [[κάθαρσις]] ''ΙΙ'', Hp.Epid. 5.2.<br><span class="bld">2</span> = [[φαρμακός]], Sch.Ar.Pl.454, Sch.Id.Eq.1133: hence metaph., of persons, [[outcast]], Ar.Pl.454; αἱρούμενοι καθάρματα στρατηγούς Eup.117.8; τοὺς μὲν καθάρματα, τοὺς δὲ πτωχούς, τοὺς δ' οὐδ' ἀνθρώπους ὑπολαμβάνων εἶναι D.21.185, cf. 199, 18.128, Aeschin.3.211, etc.<br><span class="bld">II</span> in plural [[καθάρματα]] = [[κάθαρσις]], [[purification]], E.IT1316; ποντίων καθαρμάτων… [[ἀμοιβάς]] in [[return]] for [[clear]]ing the [[sea]] (of [[pirate]]s), Id.HF225.<br><span class="bld">III</span> [[ἐντὸς τοῦ καθάρματος]] = [[within]] the [[purify|purified]] [[ground]] where the [[assembly]] was held, Ar.Ach.44.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1281.png Seite 1281]] τό, der beim Reinigen abgenommene. weggeworfene [[Schmutz]], [[Kehricht]], -Auswurf, Ammon. τὰ μετὰ τὸ καθαρθῆνσι ἀποῤῥιπτούμενα, vgl. Poll. 5, 163; καθάρμαθ' ὥς τις ἐκπέμψας Aesch. Ch. 96; πόντια, δόλια, Eur. Herc. Fur. 225 I. T. 1316. – Bei Reinigungs- od. Sühnopfern das Opferthier, auf das die Schuld geladen u. welches dann als unrein weggeworfen wurde, der Sündenbock, Suid. u. Schol. Ar. Plut. 454 Ach. 44. – Ein verworfener Mensch, Auswurf der menschlichen Gesellschaft, γρύζειν δὲ καὶ τολμᾶτον, ὦ καθάρματε Ar. Plut. 454; τοὺς μὲν πτωχούς, τοὺς δὲ καθάρματα, τοὺς δ ' οὐδὲν ὑπολαμβάνων εἶναι Dem. 21, 185, vgl. 198; Din. 1, 16; Ath. XV, 697 e; Plut. Sull. 33; ἐξονειδίζει ἀνδράποδα καὶ καθάρματα ἡμᾶς ἀποκαλῶν Luc. D. Mort. 2, 1; [[NT|N.T.]] – Ar. Ach. 44 πάριθ', ὡς ἂν ἐντὸς ἦτε τοῦ καθάρματος, wahrscheinlich der durch Opfer gereinigte, geweihte Platz. Vgl. [[καθάρσιος]].

|elrutext='''κάθαρμα:''' καθάρματος (κᾰ) τό<br /><b class="num">1</b> pl. [[смытая грязь]], [[нечистоты]], [[отбросы]] (καθάρματα ἐκπέμψαι Aesch.): πόντια καθάρματα Eur. морская нечисть, т. е. пираты;<br /><b class="num">2</b> [[негодный человек]], [[нечестивец]] (служивший в дни народных бедствий очистительной жертвой богам), преимущ. pl. бран. отбросы общества, негодяи, нечисть Arph., Dem., Luc., Plut.;<br /><b class="num">3</b> [[очищенное жертвоприношением место]] (для собраний): ἐντὸς τοῦ καθάρματος Arph. в освященном месте.

|lstext='''κάθαρμα''': τό, ([[καθαίρω]]) ὅ,τι ἀπορρίπτεται κατὰ τὴν κάθαρσιν ἢ τὸν καθαρμόν· ἐν τῷ πληθ., αἱ ἀκαθαρσίαι τῶν θυμάτων, Αἰσχύλ. Χο. 98· - ἡ [[ἀκαθαρσία]] ἥτις ἀπομένει μετὰ τὴν τῆξιν μεταλλούχου οὐσίας, [[σκωρία]], Στραβ. 146C.<br /> 2) μεταφ., ἐπί ἀναξίων καὶ μηδαμινῶν ἀνθρώπων, πρόστυχος, ἀπερριμμένος, [[ἀπόβλητος]], [[σκύβαλον]] τῆς κοινωνίας, Ἀριστοφ. Πλ. 454· αἱρούμενοι καθάρματα στρατηγοὺς Εὔπολις ἐν «Δήμοις» 15· τοὺς μὲν ἐχθρούς, τοὺς δὲ καθάρματα, τοὺς δὲ οὐδὲν ὑπολαμβάνων [[εἶναι]] Δημ. 578. 19, πρβλ. 269. 26, 578. 20, Αἰσχίν. 84. 15. - Ἦτο [[συνήθεια]] ἐν Ἀθήναις νὰ τρέφωσι [[δημοσίᾳ]] φαύλους τινὰς καὶ [[λίαν]] ἀγενεῖς καὶ ἀχρήστους ἀνθρώπους, οὕς ὅτε ἐπήρχετο εἰς τὴν πόλιν [[συμφορά]] τις, ὡς π.χ. λοιμὸς ἢ τοιοῦτόν τι, προσέφερον ὡς θυσίαν ῥίπτοντες εἰς τὴν θάλασσαν καὶ λέγοντες: [[περίψημα]] ἡμῶν γενοῦ, ἐν τῇ πεποιθήσει ὅτι [[οὕτως]] ἐκαθαρίζετο ἡ [[πόλις]] ἐκ τοῦ ἄγους· οἱ τοιοῦτοι δὲ ἐκαλοῦντο καθάρματα, περικαθάρματα, περιψήματα, φαρμακοί, δημόσιοι· ἴδε Σχόλ. εἰς Ἀριστοφ. ἔνθ’ ἀνωτ. καὶ εἰς Ἱππ. 1133.<br />ΙΙ. ἐν τῷ πληθ. = [[κάθαρσις]], [[καθαρισμός]], ἐξάγνισις, Εὐρ. Ι. Τ. 1316· ποντίων καθαρμάτων … [[ἀμοιβάς]], ὡς ἀμοιβὴν διὰ τὴν κάθαρσιν τῆς θαλάσσης (ἐκ τῶν πειρατῶν), ὁ αὐτ. ἐν Ἡρ. Μαιν. 225. ΙΙ. ἐν Ἀριστοφ. Ἀχ. 44, ἐντὸς καθάρματος σημαίνει ἐντὸς τοῦ κεκαθαρμένου ἐδάφους, ἴδε Λεξικ. Ἀρχ.

|mltxt=το (AM [[κάθαρμα]])<br /><b>1.</b> αυτό που αποβάλλεται [[κατά]] την [[κάθαρση]], [[απόβλημα]], [[ξέπλυμα]], [[ακαθαρσία]]<br /><b>2.</b> (<b>για πρόσ.</b>) [[απόβρασμα]] της κοινωνίας, [[άνθρωπος]] [[μηδαμινός]], [[φαύλος]] και [[απόβλητος]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>στον πληθ.</b> <i>τὰ καθάρματα</i><br />τα ακάθαρτα υπολείμματα τών σφαγίων της θυσίας<br /><b>2.</b> η [[σκουριά]] που μένει [[μετά]] την [[τήξη]] μεταλλικής ουσίας («ἐκ δὲ τοῦ χρυσοῦ ἑψομένου καὶ καθαιρουμένου στυπτηριώδει τινὶ γῆ τὸ [[κάθαρμα]] [[ἤλεκτρον]] [[εἶναι]]», <b>Στράβ.</b>)<br /><b>3.</b> [[κακούργος]] που θανατωνόταν από την [[πολιτεία]] σε περίοδο λιμού ή συμφοράς, για εξιλασμό, αλλ. [[φαρμακός]]<br /><b>4.</b> η [[αποβολή]] τών περιττών ουσιών από το ανθρώπινο [[σώμα]], [[κένωση]]<br /><b>5.</b> [[κάθαρση]], [[εξαγνισμός]], καθαρτήρια [[πράξη]] ή [[τελετή]]<br /><b>6.</b> εξαγνισμένος [[χώρος]] για [[τέλεση]] θυσίας<br />(«ἐντὸς τοῦ καθάρματος», <b>Αριστοφ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> θ. <i>καθαρ</i>- του [[καθαίρω]] <span style="color: red;">+</span> -<i>μα</i>].

|lsmtext='''κάθαρμα:''' καθάρματος, τό ([[καθαίρω]]),·<br /><b class="num">I. 1.</b> αυτό που αποβάλλεται κατά την [[διάρκεια]] του καθαρίσματος, κατά τη [[διαδικασία]] της καθαριότητας· σε πληθ., ακαθαρσίες, απορρίμματα, αποφάγια θυσιών, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> μεταφ., [[πρόστυχος]], [[ανάξιος]], [[απόβλητος]], σε Αριστοφ., Δημ. κ.λπ.<br /><b class="num">II.</b> στον πληθ., = [[κάθαρσις]], [[εξαγνισμός]], σε Ευρ.<br /><b class="num">III.</b> εξαγνισμένο, [[ιερό]] [[έδαφος]], <i>ἐντὸς καθάρματος</i>, [[εντός]] των ορίων του ιερού εδάφους, μέσα σε αυτό, σε Αριστοφ.

|mdlsjtxt=[[κάθαρμα]], καθάρματος, τό, [[καθαίρω]]<br /><b class="num">I.</b> that [[which]] is thrown [[away]] in [[cleansing]]; in plural the offscourings, [[refuse]] of a [[sacrifice]], Aesch.<br /><b class="num">2.</b> metaph. a castaway, [[outcast]], Ar., Dem., etc.<br /><b class="num">II.</b> in plural = [[κάθαρσις]], [[purification]], Eur.<br /><b class="num">III.</b> purified [[ground]], ἐντὸς καθάρματος [[within]] the [[hallowed]] [[space]], Ar.