λατρεύω: Difference between revisions

m
Text replacement - "E.''Ion'' " to "E.''Ion''"
m (LSJ1 replacement)
m (Text replacement - "E.''Ion'' " to "E.''Ion''")
 
(6 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=latreyo
|Transliteration C=latreyo
|Beta Code=latreu/w
|Beta Code=latreu/w
|Definition=Elean [[λατρείω]] ([[quod vide|q.v.]]),<br><span class="bld">A</span> [[work for hire]] or [[work for pay]], Sol. 13.48: to [[be in servitude]], [[serve]], [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.1.36; παρά τινι Apollod.2.6.3.<br><span class="bld">2</span> <b class="b3">λατρεύω τινί</b> to [[be subject to]] or [[be enslaved to]], S.''Tr.''35, etc.: c. acc. pers., [[serve]], E.''IT''1115 (lyr.), [[falsa lectio|f.l.]] in Id.''El.''131: metaph., <b class="b3">λατρεύω πέτρᾳ</b>, of [[Prometheus]], A.''Pr.''968; μόχθοις λατρεύων τοῖς ὑπερτάτοις βροτῶν S.''OC''105; <b class="b3">λατρεύω νόμοις</b> [[obey]], X.''Ages.''7.2; <b class="b3">λατρεύω καιρῷ</b>, = Lat. [[temporibus inservire]], Ps.-Phoc.121; <b class="b3">τῷ κάλλει λατρεύω</b> to [[be devoted to]]... Isoc.10.57; λατρεύω ἡδονῇ Luc.''Nigr.''15.<br><span class="bld">3</span> [[serve]] the gods with [[prayer]]s and [[sacrifice]]s, λατρεύω Φοίβῳ E.''Ion''152 (lyr.): c. acc. cogn., <b class="b3">πόνον λατρεύω τινί</b> [[render due service]], ib.129 (lyr.); πόνον… τόνδ' ἐλάτρευσα θεᾷ ''IG''2.1378.
|Definition=Elean [[λατρείω]] ([[quod vide|q.v.]]),<br><span class="bld">A</span> [[work for hire]] or [[work for pay]], Sol. 13.48: to [[be in servitude]], [[serve]], [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.1.36; παρά τινι Apollod.2.6.3.<br><span class="bld">2</span> <b class="b3">λατρεύω τινί</b> to [[be subject to]] or [[be enslaved to]], S.''Tr.''35, etc.: c. acc. pers., [[serve]], E.''IT''1115 (lyr.), [[falsa lectio|f.l.]] in Id.''El.''131: metaph., <b class="b3">λατρεύω πέτρᾳ</b>, of [[Prometheus]], [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''968; μόχθοις λατρεύων τοῖς ὑπερτάτοις βροτῶν [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''105; <b class="b3">λατρεύω νόμοις</b> [[obey]], X.''Ages.''7.2; <b class="b3">λατρεύω καιρῷ</b>, = Lat. [[temporibus inservire]], Ps.-Phoc.121; <b class="b3">τῷ κάλλει λατρεύω</b> to [[be devoted to]]... Isoc.10.57; λατρεύω ἡδονῇ Luc.''Nigr.''15.<br><span class="bld">3</span> [[serve]] the gods with [[prayer]]s and [[sacrifice]]s, λατρεύω Φοίβῳ [[Euripides|E.]]''[[Ion]]''152 (lyr.): c. acc. cogn., <b class="b3">πόνον λατρεύω τινί</b> [[render due service]], ib.129 (lyr.); πόνον… τόνδ' ἐλάτρευσα θεᾷ ''IG''2.1378.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0018.png Seite 18]] um Sold, Lohn dienen, Sol. 5, 47; τινί, Soph. Tr. 35, μοχθοῖς λατρεύων τοῖς ὑπερτάτοις βροτῶν, O. C. 105; Eur. Cycl. 24 u. öfter, der es auch wie [[θεραπεύω]] mit dem accus. vrbdt, [[τίνα]] πόλιν, [[τίνα]] δ' οἶκον λατρεύεις; El. 130, vgl. I. T. 1115 (daher [[τάλαντον]] Διῒ λατρευόμενον, Inscr. 11); anders καλόν γε τὸν πόνον [[λατρεύω]] Ion 129; Xen. Cyr. 3, 1, 36; auch τοῖς νόμοις, Ages. 7, 2; τῇ ἡδονῇ, Luc. Nigrin. 15; a. Sp. – Bes. Gott dienen, ihn verehren, N. T., K. S.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0018.png Seite 18]] um Sold, Lohn dienen, Sol. 5, 47; τινί, Soph. Tr. 35, μοχθοῖς λατρεύων τοῖς ὑπερτάτοις βροτῶν, O. C. 105; Eur. Cycl. 24 u. öfter, der es auch wie [[θεραπεύω]] mit dem accus. vrbdt, [[τίνα]] πόλιν, [[τίνα]] δ' οἶκον λατρεύεις; El. 130, vgl. I. T. 1115 (daher [[τάλαντον]] Διῒ λατρευόμενον, Inscr. 11); anders καλόν γε τὸν πόνον [[λατρεύω]] Ion 129; Xen. Cyr. 3, 1, 36; auch τοῖς νόμοις, Ages. 7, 2; τῇ ἡδονῇ, Luc. Nigrin. 15; a. Sp. – Bes. Gott dienen, ihn verehren, [[NT|N.T.]], K. S.
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=<b>1</b> [[être serviteur à gages]];<br /><b>2</b> [[servir]] <i>en gén.</i> : τινί, τινά, qqn ; <i>fig.</i> τοῖς νόμοις XÉN être esclave des lois ; τῇ ἡδονῇ LUC du plaisir;<br /><b>[[NT]]</b>: rendre un [[culte]] à ; [[adorer]].<br />'''Étymologie:''' [[λάτρις]].
|btext=<b>1</b> [[être serviteur à gages]];<br /><b>2</b> [[servir]] <i>en gén.</i> : τινί, τινά, qqn ; <i>fig.</i> τοῖς νόμοις XÉN être esclave des lois ; τῇ ἡδονῇ LUC du plaisir;<br />[[NT]]: rendre un [[culte]] à ; [[adorer]].<br />'''Étymologie:''' [[λάτρις]].
}}
}}
{{elru
{{elru
Line 26: Line 26:
}}
}}
{{Thayer
{{Thayer
|txtha=[[future]] λατρεύσω; 1st aorist ἐλάτρευσα; ([[λάτρις]] a [[hireling]], Latin latro in Ennius and Plautus; [[λάτρον]] [[hire]]); in Greek writings a. to [[serve]] for [[hire]];<br /><b class="num">b.</b> [[universally]], to [[serve]], [[minister]] to, [[either]] gods or men, and used [[alike]] of slaves and of freemen; in the N. T. to [[render]] [[religious]] [[service]] or [[homage]], to [[worship]] ([[Hebrew]] עָבַד, λατρεύειν Θεῷ: the [[manner]] of worshipping are these: Θεῷ (so R G) λατρεύειν πενυματι (dative of [[instrumentality]]), [[with]] the [[spirit]] or [[soul]], L T Tr WH [[have]] [[correctly]] restored πενυαμτι Θεοῦ, i. e. prompted by, [[filled]] [[with]], the Spirit of God, so [[that]] the dative of the [[person]] (τῷ Θεῷ) is suppressed; ἐν τῷ πνεύματι μου ἐν τῷ εὐαγγελίῳ, in my [[spirit]] in [[delivering]] the [[glad]] [[tidings]], τῷ Θεῷ ἐν καθαρά συνειδήσει, [[μετά]] αἰδοῦς καί εὐλαβείας or (so L T Tr WH) [[μετά]] εὐλαβείας καί δέους, ἐν ὁσιότητι καί [[δικαιοσύνη]], [[Θεῷ]]) νηστείαις καί δεήσεσι, λατρεύειν, [[absolutely]], to [[worship]] God (cf. Winer's Grammar, 593 (552)), to [[officiate]], to [[discharge]] the [[sacred]] [[office]]: [[with]] a dative of the [[sacred]] [[thing]] to [[which]] the [[service]] is rendered, [[Euripides]], others.)
|txtha=[[future]] λατρεύσω; 1st aorist ἐλάτρευσα; ([[λάτρις]] a [[hireling]], Latin latro in Ennius and Plautus; [[λάτρον]] [[hire]]); in Greek writings a. to [[serve]] for [[hire]];<br /><b class="num">b.</b> [[universally]], to [[serve]], [[minister]] to, [[either]] gods or men, and used [[alike]] of slaves and of freemen; in the [[NT|N.T.]] to [[render]] [[religious]] [[service]] or [[homage]], to [[worship]] ([[Hebrew]] עָבַד, λατρεύειν Θεῷ: the [[manner]] of worshipping are these: Θεῷ (so R G) λατρεύειν πενυματι (dative of [[instrumentality]]), [[with]] the [[spirit]] or [[soul]], L T Tr WH [[have]] [[correctly]] restored πενυαμτι Θεοῦ, i. e. prompted by, [[filled]] [[with]], the Spirit of God, so [[that]] the dative of the [[person]] (τῷ Θεῷ) is suppressed; ἐν τῷ πνεύματι μου ἐν τῷ εὐαγγελίῳ, in my [[spirit]] in [[delivering]] the [[glad]] [[tidings]], τῷ Θεῷ ἐν καθαρά συνειδήσει, [[μετά]] αἰδοῦς καί εὐλαβείας or (so L T Tr WH) [[μετά]] εὐλαβείας καί δέους, ἐν ὁσιότητι καί [[δικαιοσύνη]], [[Θεῷ]]) νηστείαις καί δεήσεσι, λατρεύειν, [[absolutely]], to [[worship]] God (cf. Winer's Grammar, 593 (552)), to [[officiate]], to [[discharge]] the [[sacred]] [[office]]: [[with]] a dative of the [[sacred]] [[thing]] to [[which]] the [[service]] is rendered, [[Euripides]], others.)
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=(AM [[λατρεύω]], Α ελεατ. τ. [[λατρείω]])<br /><b>1.</b> [[αγαπώ]] τον θεό και τον [[υπηρετώ]] με [[τέλεση]] του τυπικού της θρησκευτικής λατρείας («Φοίβῳ λατρεύων μὴ παυσαίμαν», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> [[αγαπώ]] [[πάρα]] πολύ, [[είμαι]] αφοσιωμένος σε κάποιον ή σε [[κάτι]] (α. «λατρεύει τον άνδρα της» β. «[[λατρεύω]] ἡδονῇ», <b>Λουκιαν.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[είμαι]] προσηλωμένος σε κάποιο [[πάθος]] («λατρεύει τα χρήματα»)<br /><b>2.</b> [[φροντίζω]] για την [[καθαριότητα]] και την καλή [[συντήρηση]] του σπιτιού<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />[[φροντίζω]], [[περιποιούμαι]] κάποιον [[πάρα]] πολύ<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[εργάζομαι]] με [[μισθό]], [[υπηρετώ]], [[εργάζομαι]] («[[ἄλλος]] γῆν τέμνων πολυδένδρεον εἰς ἐνιαυτὸν λατρεύει», Σόλ.)<br /><b>2.</b> [[είμαι]] [[υπηρέτης]], [[δούλος]] ή [[υπήκοος]], [[δουλεύω]], [[είμαι]] σε [[κατάσταση]] δουλείας («ώστε [[μήποτε]] λατρεῦσαι ταύτην», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>3.</b> [[υπηρετώ]] κάποιον ή [[κάτι]] («παῑδ' Ἀγαμεμνονίαν [[λατρεύω]]», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> «[[λατρεύω]] νόμοις» — [[υπακούω]] στους νόμους.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[λάτρον]]. Η λ. αρχικά σήμαινε «[[εργάζομαι]] με [[μισθό]], [[υπηρετώ]] κάποιον», αργότερα πήρε τη σημ. «[[υπηρετώ]] τον θεό» και συνεκδοχικά «[[αγαπώ]] τον θεό», για να επεκταθεί τελικά στη γενικότερη σημ. «[[αγαπώ]] κάποιον [[πάρα]] πολύ»].
|mltxt=(AM [[λατρεύω]], Α ελεατ. τ. [[λατρείω]])<br /><b>1.</b> [[αγαπώ]] τον θεό και τον [[υπηρετώ]] με [[τέλεση]] του τυπικού της θρησκευτικής λατρείας («Φοίβῳ λατρεύων μὴ παυσαίμαν», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> [[αγαπώ]] [[πάρα]] πολύ, [[είμαι]] αφοσιωμένος σε κάποιον ή σε [[κάτι]] (α. «λατρεύει τον άνδρα της» β. «[[λατρεύω]] ἡδονῇ», <b>Λουκιαν.</b>)<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> [[είμαι]] προσηλωμένος σε κάποιο [[πάθος]] («λατρεύει τα χρήματα»)<br /><b>2.</b> [[φροντίζω]] για την [[καθαριότητα]] και την καλή [[συντήρηση]] του σπιτιού<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br />[[φροντίζω]], [[περιποιούμαι]] κάποιον [[πάρα]] πολύ<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[εργάζομαι]] με [[μισθό]], [[υπηρετώ]], [[εργάζομαι]] («[[ἄλλος]] γῆν τέμνων πολυδένδρεον εἰς ἐνιαυτὸν λατρεύει», Σόλ.)<br /><b>2.</b> [[είμαι]] [[υπηρέτης]], [[δούλος]] ή [[υπήκοος]], [[δουλεύω]], [[είμαι]] σε [[κατάσταση]] δουλείας («ώστε [[μήποτε]] λατρεῦσαι ταύτην», <b>Ξεν.</b>)<br /><b>3.</b> [[υπηρετώ]] κάποιον ή [[κάτι]] («παῖδ' Ἀγαμεμνονίαν [[λατρεύω]]», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> «[[λατρεύω]] νόμοις» — [[υπακούω]] στους νόμους.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[λάτρον]]. Η λ. αρχικά σήμαινε «[[εργάζομαι]] με [[μισθό]], [[υπηρετώ]] κάποιον», αργότερα πήρε τη σημ. «[[υπηρετώ]] τον θεό» και συνεκδοχικά «[[αγαπώ]] τον θεό», για να επεκταθεί τελικά στη γενικότερη σημ. «[[αγαπώ]] κάποιον [[πάρα]] πολύ»].
}}
}}
{{lsm
{{lsm