3,274,873
edits
ἴλη: Difference between revisions
m
Text replacement - "E.''Alc.''" to "E.''Alc.''"
m (Text replacement - "<b class="b2">([\w]+ [\w]+ [\w]+)<\/b>" to "$1") |
|||
| (21 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=ili | |Transliteration C=ili | ||
|Beta Code=i)/lh | |Beta Code=i)/lh | ||
|Definition=[ῑ], Dor. ἴλᾱ (Boeot. ϝιλ- in | |Definition=[ῑ], Dor. [[ἴλα|ἴλᾱ]] (Boeot. ϝιλ- in [[ϝιλαρχίω]]), ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[band]], [[troop]] of men, [[Herodotus|Hdt.]]1.73,202; <b class="b3">εὔφρονες ἶλαι</b> [[merry]] [[companies]], Pi.''N.''5.38; also [[ἴλα]] λεόντων [[Euripides|E.]]''[[Alcestis|Alc.]]''581 (lyr.).<br><span class="bld">2</span> as a military term, [[troop of horse]], prop. of sixty-four men, cf. Arr.''Tact.''18.2; but varying in number, Ascl.''Tact.''7.2;= Lat. [[turma]], Plb.6.25.1, al., D.H.6.12, al., Plu.''Caes.'' 45,al.; later,= Lat. [[ala]], IGRom.3.272 (Galatia), ''BGU''69 (ii A.D.), J. ''AJ''17.10.9, etc.; [[κατὰ ἴλας]] = [[ἰλαδόν]], opp. <b class="b3">κατὰ τάξεις</b>, X.''An.''1.2.16: generally, [[troop]] or [[company of soldiers]], [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''1407 (anap.).<br><span class="bld">3</span> at Sparta, subdivision of the [[ἀγέλα]] ([[quod vide|q.v.]]), X.''Lac.''2.11; κατ' ἴλην Plu. ''Lyc.''16. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1251.png Seite 1251]] ἡ ([[εἴλω]], [[ἴλλω]], vgl. [[εἴλη]]), eine zusammengedrängte Schaar, Rotte, Hause, von Menschen; Versammlung beim Gastmahle, Pind. N. 5, 38; μία δ' ἀνδρῶν ἴλη τὸν ὑπασπίδιον κόσμον φερέτω Soph. Ai. 1386; bes. von den Abtheilungen der Soldaten, κατ' ἴλας πορεύεσθαι Xen. Cyr. 6, 2, 36; τεταγμένοι κατ' ἴλας καὶ κατὰ τάξεις An. 1, 2, 16; bes. in Lacedämon, Lac. 2, 11 Plut. Lyc. 2. 16 u. öfter; eine Reiterabtheilung von 128 Mann, Aen. Tact. 43. Von | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1251.png Seite 1251]] ἡ ([[εἴλω]], [[ἴλλω]], vgl. [[εἴλη]]), eine zusammengedrängte Schaar, Rotte, Hause, von Menschen; Versammlung beim Gastmahle, Pind. N. 5, 38; μία δ' ἀνδρῶν ἴλη τὸν ὑπασπίδιον κόσμον φερέτω Soph. Ai. 1386; bes. von den Abtheilungen der Soldaten, κατ' ἴλας πορεύεσθαι Xen. Cyr. 6, 2, 36; τεταγμένοι κατ' ἴλας καὶ κατὰ τάξεις An. 1, 2, 16; bes. in Lacedämon, Lac. 2, 11 Plut. Lyc. 2. 16 u. öfter; eine Reiterabtheilung von 128 Mann, Aen. Tact. 43. Von Tieren, λεόντων Eur. Alc. 580; κατ' ἴλας, heerdenweise, Ael. N. A. 1, 46. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ης (ἡ) :<br />troupe :<br /><b>1</b> troupe d'animaux : κατ' ἴλας ÉL par troupes;<br /><b>2</b> <i>t. milit.</i> troupe <i>ou</i> compagnie de soldats : κατ' ἴλας, par compagnies;<br /><b>3</b> <i>à Sparte</i> section de jeunes gens : κατ' ἴλην PLUT en section.<br />'''Étymologie:''' R. ϜελϜ, [[enrouler]], [[pelotonner]] ; cf. <i>lat.</i> volvo ; v. [[ἴλλω]] et [[εἴλη]] ; pour le sens, cf. franç. peloton. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἴλη:''' дор. [[ἴλα|ἴλᾱ]], ион. [[εἴλη]] (ῑ) ἡ<br /><b class="num">1</b> [[группа]] ([[ἀνδρῶν]] Soph.); (небольшое) [[общество]], [[компания]] (εὔφρονες ἶλαι Pind.);<br /><b class="num">2</b> [[стая]] (λεόντων Eur.);<br /><b class="num">3</b> воен. (тж. ἴ. ἱππέων Plut.) [[ила]], [[отряд]] (преимущ. конный, численностью ок. 60 человек) (τεταγμένοι κατὰ ἴλας καὶ κατὰ τάξεις Xen.);<br /><b class="num">4</b> (в Спарте), [[ила]], [[отряд спартанской молодежи]], Xen., Plut. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἴλη''': ῑ, Δωρ. ἴλα, Ἰων. [[εἴλη]], ἡ, ([[ἴλλω]], [[εἴλω]]): - [[πλῆθος]], ὁμὰς ἀνθρώπων, Ἡρόδ. 1. 73. 202· εὔφρονες ἶλαι, εὔθυμοι ὅμιλοι, Πινδ. Ν. 5. 70· [[ὡσαύτως]], ἴλη λεόντων Εὐρ. Ἄλκ. 581. 2) ὡς στρατιωτικὸς ὅρος, ἴλη ἱππικοῦ, Λατ. turma, ala, [[κυρίως]] ἐξ 64 ἀνδρῶν· κατ’ ἴλας κατ’ ἀντιδιαστολὴν πρὸς τὸ κατὰ τάξεις: οἱ δὲ παρήλαυνον τεταγμένοι κατ’ ἴλας καὶ κατὰ τάξεις Ξεν. Ἀν. 1. 2, 16· [[καθόλου]], [[στράτευμα]], [[ὅμιλος]] (στρατιωτῶν), Σοφ. Αἴ. 1407. 3) ἐν Σπάρτῃ, διαίρεσίς τις τῶν νέων, Ξεν. Λακ. 2. 11· κατ’ ἴλην Πλουτ. Λυκοῦργ. 16., 2. 237Β· πρβλ. Müller Dor. 4. 5. 2. (περὶ τῆς ἐτυμολογίας ἴδε [[εἴλω]] ἐν τέλ.). | |lstext='''ἴλη''': ῑ, Δωρ. ἴλα, Ἰων. [[εἴλη]], ἡ, ([[ἴλλω]], [[εἴλω]]): - [[πλῆθος]], ὁμὰς ἀνθρώπων, Ἡρόδ. 1. 73. 202· εὔφρονες ἶλαι, εὔθυμοι ὅμιλοι, Πινδ. Ν. 5. 70· [[ὡσαύτως]], ἴλη λεόντων Εὐρ. Ἄλκ. 581. 2) ὡς στρατιωτικὸς ὅρος, ἴλη ἱππικοῦ, Λατ. turma, ala, [[κυρίως]] ἐξ 64 ἀνδρῶν· κατ’ ἴλας κατ’ ἀντιδιαστολὴν πρὸς τὸ κατὰ τάξεις: οἱ δὲ παρήλαυνον τεταγμένοι κατ’ ἴλας καὶ κατὰ τάξεις Ξεν. Ἀν. 1. 2, 16· [[καθόλου]], [[στράτευμα]], [[ὅμιλος]] (στρατιωτῶν), Σοφ. Αἴ. 1407. 3) ἐν Σπάρτῃ, διαίρεσίς τις τῶν νέων, Ξεν. Λακ. 2. 11· κατ’ ἴλην Πλουτ. Λυκοῦργ. 16., 2. 237Β· πρβλ. Müller Dor. 4. 5. 2. (περὶ τῆς ἐτυμολογίας ἴδε [[εἴλω]] ἐν τέλ.). | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἴλη:''' [ῑ], Δωρ. [[ἴλα]], Ιων. [[εἴλη]], ἡ ([[ἴλλω]], [[εἴλω]])·<br /><b class="num">1.</b> [[πλήθος]], [[ομάδα]], [[τάγμα]] [[ανδρών]], σε Ηρόδ., Σοφ.· <i>εὔφρονες ἶλαι</i>, εύθυμες συντροφιές, φαιδροί όμιλοι, σε Πίνδ.· επίσης, [[ἴλη]] λεόντων, σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> ως [[στρατιωτικός]] όρος, ίλη ιππικού, Λατ. [[turma]], [[ala]], κατ' ἴλας = [[ἰλαδόν]], σε [[αντιδιαστολή]] προς το <i>κατὰ τάξεις</i>, σε Ξεν. | |lsmtext='''ἴλη:''' [ῑ], Δωρ. [[ἴλα]], Ιων. [[εἴλη]], ἡ ([[ἴλλω]], [[εἴλω]])·<br /><b class="num">1.</b> [[πλήθος]], [[ομάδα]], [[τάγμα]] [[ανδρών]], σε Ηρόδ., Σοφ.· <i>εὔφρονες ἶλαι</i>, εύθυμες συντροφιές, φαιδροί όμιλοι, σε Πίνδ.· επίσης, [[ἴλη]] λεόντων, σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> ως [[στρατιωτικός]] όρος, ίλη ιππικού, Λατ. [[turma]], [[ala]], κατ' ἴλας = [[ἰλαδόν]], σε [[αντιδιαστολή]] προς το <i>κατὰ τάξεις</i>, σε Ξεν. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[band]], [[troop]], esp. a section of the Spartan youth, troop of horse, = Lat. [[turma]] (Pi., S., X.).<br />Dialectal forms: Dor. | |etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[band]], [[troop]], esp. a section of the Spartan youth, troop of horse, = Lat. [[turma]] (Pi., S., X.).<br />Dialectal forms: Dor. [[ἴλα]]<br />Compounds: As 1. member in <b class="b3">ἰλ-άρχης</b>, also <b class="b3">-αρχος</b> (hell.; Fraenkel Nom. ag. 2, 145f.) with [[ἰλαρχέω]], <b class="b3">-ία</b>, Boeot. [[Ϝιλαρχίω]]; H. [[βειλάρχας]] as explanation of [[βειλαρμοστάς]] (Tarent.).<br />Derivatives: [[ἰλαδόν]] [[by band]], [[in squadron]] (Β 93, Hes. Op.287, Hdt.), metr. easier than <b class="b3">*ἰληδόν</b>; cf. Schwyzer 626, Haas <b class="b3">Μνήμης χάριν</b> 1, 143.<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [1140] <b class="b2">*uel-</b> [[turn]], [[wind]]<br />Etymology: From <b class="b3">ἴλλαι τάξεις</b>, [[συστροφαί]] H. appears an original <b class="b3">*ϜίϜλαι</b>, to [[ἴλλω]] [[press together]] < <b class="b3">*Ϝί-Ϝλ-ω</b> (s. 1. [[εἰλέω]]). If so, [[ἴλη]] shows an unexplained reducement of the geminate with comp. lengthening. After Solmsen Unt. 227 n. 1 we have to start from <b class="b3">*Ϝίλ-να</b> with [[ι]] as reduction of [[ε]] as a. o. in [[πίλναμαι]], which is however better explained analogically. Diff. Bezzenberger BB 27, 163. Cf. [[ἴλιγγος]] beside [[εἴλιγγος]] (s.v.) from homonym. [[εἰλέω]], [[ἴλλω]] [[draw]], [[turn]]; cf. Solmsen Unt. 243f. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
| Line 32: | Line 32: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''ἴλη''': {ílē}<br />'''Forms''': dor. [[ἴλα]]<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Schar]], [[Truppe]], bes. eine Abteilung der spartanischen Jugend, Rotte, bes. der Reiterei = lat. ''turma'' (Pi., S., X. u. a.).<br />'''Composita''' : Als Vorderglied in [[ἰλάρχης]], auch -αρχος (hell. u. spät; Fraenkel Nom. ag. 2, 145f.) mit [[ἰλαρχέω]], -ία, böot. ϝιλαρχίω; H. βειλάρχας als Erklärung von βειλαρμοστάς (tarent.).<br />'''Derivative''': Davon [[ἰλαδόν]] [[scharenweise]], [[in Geschwadern]] (Β 93, Hes. ''Op''.287, Hdt.), metrisch bequemer als *[[ἰληδόν]]; vgl. noch Schwyzer 626, Haas Μνήμης [[χάριν]] 1, 143.<br />'''Etymology''' : Aus | |ftr='''ἴλη''': {ílē}<br />'''Forms''': dor. [[ἴλα]]<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Schar]], [[Truppe]], bes. eine Abteilung der spartanischen Jugend, Rotte, bes. der Reiterei = lat. ''turma'' (Pi., S., X. u. a.).<br />'''Composita''' : Als Vorderglied in [[ἰλάρχης]], auch -αρχος (hell. u. spät; Fraenkel Nom. ag. 2, 145f.) mit [[ἰλαρχέω]], -ία, böot. ϝιλαρχίω; H. βειλάρχας als Erklärung von βειλαρμοστάς (tarent.).<br />'''Derivative''': Davon [[ἰλαδόν]] [[scharenweise]], [[in Geschwadern]] (Β 93, Hes. ''Op''.287, Hdt.), metrisch bequemer als *[[ἰληδόν]]; vgl. noch Schwyzer 626, Haas Μνήμης [[χάριν]] 1, 143.<br />'''Etymology''' : Aus ἴλλαι· τάξεις, συστροφαί H. folgt ein ursprüngliches *ϝίϝλαι, zu [[ἴλλω]] [[zusammendrängen]] aus *ϝίϝλω (s. 1. [[εἰλέω]]). Wenn damit identisch, zeigt [[ἴλη]] eine unerklärte Vereinfachung der Geminata mit Ersatzdehnung. Nach Solmsen Unt. 227 A. 1 ist von *ϝίλνα auszugehen mit ι als Schwächung von ε wie u. a. in [[πίλναμαι]], das indessen eher analogisch zu verstehen ist. Anders Bezzenberger BB 27, 163. Ähnlich [[ἴλιγγος]] neben [[εἴλιγγος]] von dem homonymen [[εἰλέω]], [[ἴλλω]] [[drehen]]; vgl. dazu Solmsen Unt. 243f.<br />'''Page''' 1,722 | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=ἡ (=[[πλῆθος]]). Ἀπό τό [[ρῆμα]] [[εἴλω]] ἤ [[ἴλλω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. | |||
}} | }} | ||