χόρτος: Difference between revisions

m
Text replacement - "E.''Alc.''" to "E.''Alc.''"
(sl1_repeat)
m (Text replacement - "E.''Alc.''" to "E.''Alc.''")
 
(56 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=chortos
|Transliteration C=chortos
|Beta Code=xo/rtos
|Beta Code=xo/rtos
|Definition=ὁ, prop. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">enclosed place</b> (v. sub fin.), but always with collat. notion of <b class="b2">a feeding-place</b>: in Il., <b class="b2">farmyard</b>, in which the cattle were kept, αὐλῆς ἐν χόρτῳ <span class="bibl">11.774</span>; αὐλῆς ἐν χόρτοισι <span class="bibl">24.640</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> generally, <b class="b2">any feeding-ground, pasturage</b>, freq. in pl., <b class="b3">χόρτοι λέοντος</b>, of Nemea, <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>13.44</span>; χόρτοι εὔδενδροι <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>134</span> (lyr.); <b class="b3">χόρτος οὐρανοῦ</b> <b class="b2">the expanse</b> of heaven, Poet. ap. Hsch. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">fodder, provender</b>, esp. for horses and cattle, <span class="bibl">Hdt.5.16</span> (of fish); θηρῶν ὀρείων χόρτον, οὐχ ἵππων λέγεις <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>495</span>; <b class="b2">grass</b>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>606</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Rh.</span>771</span>, <span class="bibl"><span class="title">1 Ep.Cor.</span>3.12</span>; χ. κοῦφος <b class="b2">hay</b>, <span class="bibl">X.<span class="title">An.</span>1.5.10</span>; <b class="b3">χ. ἐβλάστησεν, ἐξηράνθη</b>, <span class="bibl"><span class="title">Ev.Matt.</span>13.26</span>, <span class="bibl"><span class="title">1 Ep.Pet.</span>1.24</span>; ἄνθος χόρτου <span class="bibl"><span class="title">Ep.Jac.</span>1.10</span>: opp. <b class="b3">σῖτος</b> (food for man), <span class="bibl">Hdt.9.41</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>8.6.12</span>; <b class="b3">χόρτον ἔχει ἔπὶ τοῦ κέρατος</b> as translation of the Lat. proverb, <b class="b2">foenum habet in cornu</b>, of a dangerous ox, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Crass.</span>7</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">b</span> <b class="b2">green crop</b>, [γῆ] ἐσπαρμένη χόρτῳ <span class="bibl"><span class="title">PTeb.</span>27.72</span> (ii B. C.), al. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> Poet., <b class="b2">food</b> generally, δούλιος χ. <span class="bibl">Hippon. 35.6</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Cyc.</span>507</span> (lyr.), Crates Theb.10; cf. [[χορτάζω]]. (Cf. Lat. <b class="b2">hortus</b>, Welsh <b class="b2">garth</b> 'fold, enclosure', Irish <b class="b2">gort</b> 'crop', 'field'.)</span>
|Definition=ὁ, prop.<br><span class="bld">A</span> [[enclosed place]] (v. sub fin.), but always with collat. notion of a [[feeding place]]: in Il., [[farmyard]], in which the cattle were kept, αὐλῆς ἐν χόρτῳ 11.774; αὐλῆς ἐν χόρτοισι 24.640.<br><span class="bld">2</span> generally, any [[feeding ground]], [[pasturage]], freq. in plural, <b class="b3">χόρτοι λέοντος</b>, of [[Nemea]], Pi.''O.''13.44; χόρτοι εὔδενδροι E.''IT''134 (lyr.); <b class="b3">χόρτος οὐρανοῦ</b> the [[expanse]] of [[heaven]], Poet. ap. [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]<br><span class="bld">II</span> [[fodder]], [[provender]], esp. for horses and cattle, [[Herodotus|Hdt.]]5.16 (of fish); θηρῶν ὀρείων χόρτον, οὐχ ἵππων λέγεις [[Euripides|E.]]''[[Alcestis|Alc.]]''495; [[grass]], Hes.''Op.''606, E.''Rh.''771, ''1 Ep.Cor.''3.12; χόρτος [[κοῦφος]] = [[hay]], X.''An.''1.5.10; <b class="b3">χόρτος ἐβλάστησεν, χόρτος ἐξηράνθη</b>, ''Ev.Matt.''13.26, ''1 Ep.Pet.''1.24; [[ἄνθος]] χόρτου ''Ep.Jac.''1.10: opp. [[σῖτος]] (food for man), [[Herodotus|Hdt.]]9.41, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.6.12; [[χόρτον ἔχει ἔπὶ τοῦ κέρατος]] = [[he has hay on his horns]], as translation of the Lat. proverb, [[foenum habet in cornu]], of a [[dangerous]] [[ox]], Plu.''Crass.''7.<br><span class="bld">b</span> [[green crop]], [γῆ] ἐσπαρμένη χόρτῳ ''PTeb.''27.72 (ii B. C.), al.<br><span class="bld">2</span> Poet., [[food]] generally, [[δούλιος]] χόρτος Hippon. 35.6, cf. E.''Cyc.''507 (lyr.), Crates Theb.10; cf. [[χορτάζω]]. (Cf. Lat. [[hortus]], Welsh garth '[[fold]], [[enclosure]]', Irish gort '[[crop]]', '[[field]]'.)
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1367.png Seite 1367]] ὁ, 1) ein ringsum eingeschlossener, bes. mit Bäumen umpflanzter Platz, Gehege, Hof, innerer Hofraum; αὐλῆς ἐν χόρτῳ Il. 11, 774; bes. der Viehhof, wo sich zugleich die Miststätte befand, αὐλῆς ἐν χόρτοισιν 24, 640; auch der Weideplatz im Freien, die Trift, auch im plur., Sp. – Dah. χόρτοι λέοντος, der mit Wald umgebene Wohnort, der Weideplatz des nemeischen Löwen, Pind. Ol. 13, 43; χόρτοι εὔδενδροι Eur. I. T. 134, vgl. Cycl. 504; Sp., καὶ ὕλη Plut. Rom. 8. – Uebertr., [[χόρτος]] οὐρανοῦ, der Himmelsraum, poet. bei Hesych. – 2) das Futter, bes. für das Vieh; θηρῶν ὀρείων χόρτον, οὐχ ἵππων λέγεις Eur. Alc. 498; für Pferde, Rhes. 771; sowohl grünes als trockenes Gras, Heu, Hes. O. 608, später und in Prosa die gewöhnliche Bdtg des Wortes; [[χόρτος]] [[κοῦφος]], Heu, Xen. An. 1, 5,10. – Im Allgemeinen, Nahrung, Lebensmittel, Fourage, Her. 5, 16. 9, 41; auch für Menschen, [[δούλιος]] [[χόρτος]] Hippon. frg. 20 bei Ath. VI, 304 b.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1367.png Seite 1367]] ὁ, 1) ein ringsum eingeschlossener, bes. mit Bäumen umpflanzter Platz, Gehege, Hof, innerer Hofraum; αὐλῆς ἐν χόρτῳ Il. 11, 774; bes. der Viehhof, wo sich zugleich die Miststätte befand, αὐλῆς ἐν χόρτοισιν 24, 640; auch der Weideplatz im Freien, die Trift, auch im plur., Sp. – Dah. χόρτοι λέοντος, der mit Wald umgebene Wohnort, der Weideplatz des nemeischen Löwen, Pind. Ol. 13, 43; χόρτοι εὔδενδροι Eur. I. T. 134, vgl. Cycl. 504; Sp., καὶ ὕλη Plut. Rom. 8. – Übertr., [[χόρτος]] οὐρανοῦ, der Himmelsraum, poet. bei Hesych. – 2) das Futter, bes. für das Vieh; θηρῶν ὀρείων χόρτον, οὐχ ἵππων λέγεις Eur. Alc. 498; für Pferde, Rhes. 771; sowohl grünes als trockenes Gras, Heu, Hes. O. 608, später und in Prosa die gewöhnliche Bdtg des Wortes; [[χόρτος]] [[κοῦφος]], Heu, Xen. An. 1, 5,10. – Im Allgemeinen, Nahrung, Lebensmittel, Fourage, Her. 5, 16. 9, 41; auch für Menschen, [[δούλιος]] [[χόρτος]] Hippon. frg. 20 bei Ath. VI, 304 b.
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>I.</b> [[lieu entouré d'arbres et de haies]], [[enceinte]] ; <i>particul.</i> enceinte d'une cour;<br /><b>II.</b> herbe, <i>particul.</i> :<br /><b>1</b> [[fourrage vert]] <i>ou</i> sec : [[χόρτος]] [[κοῦφος]] XÉN fourrage léger, <i>càd</i> foin;<br /><b>2</b> [[pâture des animaux]] <i>en gén.</i><br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> nourriture grossière.<br />'''Étymologie:''' R. Χερ, prendre, saisir, contenir ; cf. <i>lat.</i> [[hortus et cohors]].
}}
{{elru
|elrutext='''χόρτος:''' ὁ<br /><b class="num">1</b> [[огороженое место]], [[загон]], [[скотный двор]] (αὐλῆς χόρτοι Hom.);<br /><b class="num">2</b> [[поляна]], [[луг]], тж. [[пастбище]] (χόρτοι εὔδενδροι Eur.): χόρτοι λέοντος Pind. поляна (Немейского) льва;<br /><b class="num">3</b> (тж. χ. τοῦ ἀγροῦ NT) трава или сено: χόρτου [[ἀγκαλίς]] Plut. охапка травы; χ. [[κοῦφος]] Xen. сено; [[χόρτον]] [[ἔχει]] ἐπὶ τοῦ κέρατος погов. Plut. у него на рогах сено, т. е. он очень вспыльчив (у бодливых быков рога обматывались сеном);<br /><b class="num">4</b> [[корм]], [[еда]] Hes., Eur.: παρέχειν τινὶ [[χόρτον]] [[ἰχθῦς]] Her. кормить кого-л. рыбой; [[σῖτος]] καὶ χ. τοῖς ὑποζυγίοισι Her. продовольствие (для людей) и корм для вьючных животных; ἵπποις [[χόρτον]] ἐμβαλεῖν Xen. задать лошадям корму.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''χόρτος''': ὁ, [[κυρίως]] [[τόπος]] περιπεφραγμένος (ἴδε ἐν τέλ.), ἀλλ’ ἀείποτε, ὡς φαίνεται, [[μετὰ]] τῆς παραλλήλου ἐννοίας τοῦ τόπου πρὸς βοσκὴν ἢ τροφήν· ἐν Ἰλ., ἀγροτικῆς οἰκίας [[αὐλή]], τὸ [[μέρος]] τῆς αὐλῆς, ἐν ᾧ ἐτηροῦντο οἱ βόες, κλπ., αὐλῆς ἐν χόρτῳ Λ. 774· αὐλῆς ἐν χόρτοισι Ω. 640· - ἀκολούθως, 2) [[καθόλου]], πᾶς [[τόπος]] ἐν ᾧ τρέφεται ζῷόν τι, χόρτοι λέοντος Πινδ. Ο. 13. 62. (ἴδε [[βοτάνη]])· χόρτοι εὔδενδροι Εὐρ. Ι. Τ. 134· [[χόρτος]] οὐρανοῦ, ἡ [[ἔκτασις]] τοῦ οὐρανοῦ, τὸ [[στερέωμα]], Ποιητὴς παρ’ Ἡσυχ.· πρβλ. [[δύσχορτος]], [[σύγχορτος]]. - Ἡ [[λέξις]] [[ταχέως]] μετέπεσεν ἐκ τῆς πρώτης ταύτης σημασίας εἰς τὴν ἑπομένην. ΙΙ. τροφὴ [[μάλιστα]] βοῶν, ἵππων, κλπ., «χορτάρι», Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 608, Ἡρόδ. 5. 16, Εὐρ. Ρῆσ. 771, Α΄ Ἐπιστ. πρ. Κορ. κ. γ΄, 12· ὁ δὲ ξηρὸς [[χόρτος]] ἐλέγετο [[κυρίως]] [[χόρτος]] [[κοῦφος]] Ξεν. Ἀν. 1. 5, 10· - θηρῶν ὀρείων [[χόρτον]], οὐχ. ἵππων λέγεις Εὐρ. Ἄλκ. 495, πρβλ. Ἡρόδ. 5. 16· [[χόρτος]] ἐβλάστησεν, ἐξηράνθη Εὐαγγ. κ. Ματθ. ιγ΄, 26· [[ἄνθος]] χόρτου Ἐπιστ. Ἰακώβου α΄, 10, 1, Πέτρου α΄, 24· ἀντίθετ. τῷ [[σῖτος]] (τροφὴ τοῦ ἀνθρώπου), Ἡρόδ. 9. 41, Ξεν. Κύρ. Παιδ. 8. 6, 12· - [[χόρτον]] ἔχει ἐπὶ τοῦ κέρατος, ὡς [[μετάφρασις]] τῆς Λατ. παροιμίας foenum habel in cornu, ἐπὶ μαινομένου βοός, Πλουτ. Κράσσ. 7. 2) Οἱ ποιηταὶ ποιοῦνται χρῆσιν τῆς λέξεως ἐπὶ πάσης τροφῆς [[καθόλου]], [[δούλιος]] [[χόρτος]] Ἱππῶναξ 26 (20). 6, Εὐρ. πρβλ. Κύκλ. 507, Ἀνθ. Π. (Παράρτ.), 47· καὶ τὸ [[χορτάζω]] κεῖται παρὰ τοῖς κωμικοῖς ἐπὶ ἀνθρώπων. - (Πρβλ. Λατ. hort-us, cohors (cohort-is)· Γοτθ. gard-s, Ἀρχ. Σκανδ. garò-r, Ἀγγλο-Σαξον. geard, Aggl. gard-en, garth, yard· Σλαυ. grad-u· κλπ).
|lstext='''χόρτος''': ὁ, [[κυρίως]] [[τόπος]] περιπεφραγμένος (ἴδε ἐν τέλ.), ἀλλ’ ἀείποτε, ὡς φαίνεται, μετὰ τῆς παραλλήλου ἐννοίας τοῦ τόπου πρὸς βοσκὴν ἢ τροφήν· ἐν Ἰλ., ἀγροτικῆς οἰκίας [[αὐλή]], τὸ [[μέρος]] τῆς αὐλῆς, ἐν ᾧ ἐτηροῦντο οἱ βόες, κλπ., αὐλῆς ἐν χόρτῳ Λ. 774· αὐλῆς ἐν χόρτοισι Ω. 640· - ἀκολούθως, 2) [[καθόλου]], πᾶς [[τόπος]] ἐν ᾧ τρέφεται ζῷόν τι, χόρτοι λέοντος Πινδ. Ο. 13. 62. (ἴδε [[βοτάνη]])· χόρτοι εὔδενδροι Εὐρ. Ι. Τ. 134· [[χόρτος]] οὐρανοῦ, ἡ [[ἔκτασις]] τοῦ οὐρανοῦ, τὸ [[στερέωμα]], Ποιητὴς παρ’ Ἡσυχ.· πρβλ. [[δύσχορτος]], [[σύγχορτος]]. - Ἡ [[λέξις]] [[ταχέως]] μετέπεσεν ἐκ τῆς πρώτης ταύτης σημασίας εἰς τὴν ἑπομένην. ΙΙ. τροφὴ [[μάλιστα]] βοῶν, ἵππων, κλπ., «χορτάρι», Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 608, Ἡρόδ. 5. 16, Εὐρ. Ρῆσ. 771, Α΄ Ἐπιστ. πρ. Κορ. κ. γ΄, 12· ὁ δὲ ξηρὸς [[χόρτος]] ἐλέγετο [[κυρίως]] [[χόρτος]] [[κοῦφος]] Ξεν. Ἀν. 1. 5, 10· - θηρῶν ὀρείων [[χόρτον]], οὐχ. ἵππων λέγεις Εὐρ. Ἄλκ. 495, πρβλ. Ἡρόδ. 5. 16· [[χόρτος]] ἐβλάστησεν, ἐξηράνθη Εὐαγγ. κ. Ματθ. ιγ΄, 26· [[ἄνθος]] χόρτου Ἐπιστ. Ἰακώβου α΄, 10, 1, Πέτρου α΄, 24· ἀντίθετ. τῷ [[σῖτος]] (τροφὴ τοῦ ἀνθρώπου), Ἡρόδ. 9. 41, Ξεν. Κύρ. Παιδ. 8. 6, 12· - [[χόρτον]] ἔχει ἐπὶ τοῦ κέρατος, ὡς [[μετάφρασις]] τῆς Λατ. παροιμίας foenum habel in cornu, ἐπὶ μαινομένου βοός, Πλουτ. Κράσσ. 7. 2) Οἱ ποιηταὶ ποιοῦνται χρῆσιν τῆς λέξεως ἐπὶ πάσης τροφῆς [[καθόλου]], [[δούλιος]] [[χόρτος]] Ἱππῶναξ 26 (20). 6, Εὐρ. πρβλ. Κύκλ. 507, Ἀνθ. Π. (Παράρτ.), 47· καὶ τὸ [[χορτάζω]] κεῖται παρὰ τοῖς κωμικοῖς ἐπὶ ἀνθρώπων. - (Πρβλ. Λατ. hort-us, cohors (cohort-is)· Γοτθ. gard-s, Ἀρχ. Σκανδ. garò-r, Ἀγγλο-Σαξον. geard, Aggl. gard-en, garth, yard· Σλαυ. grad-u· κλπ).
}}
{{bailly
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>I.</b> lieu entouré d’arbres et de haies, enceinte ; <i>particul.</i> enceinte d’une cour;<br /><b>II.</b> herbe, <i>particul.</i> :<br /><b>1</b> fourrage vert <i>ou</i> sec : [[χόρτος]] [[κοῦφος]] XÉN fourrage léger, <i>càd</i> foin;<br /><b>2</b> pâture des animaux <i>en gén.</i><br /><b>3</b> <i>p. ext.</i> nourriture grossière.<br />'''Étymologie:''' R. Χερ, prendre, saisir, contenir ; cf. <i>lat.</i> hortus et cohors.
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 23: Line 26:
}}
}}
{{Slater
{{Slater
|sltr=[[χόρτος]]<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[pasture]] [[ὅσσα]] τ' ἐν Δελφοῖσιν ἀριστεύσατε ἠδὲ χόρτοις ἐν λέοντος (at [[Nemea]]) (O. 13.44)
|sltr=[[χόρτος]] [[pasture]] [[ὅσσα]] τ' ἐν Δελφοῖσιν ἀριστεύσατε ἠδὲ χόρτοις ἐν λέοντος (at [[Nemea]]) (O. 13.44)
}}
{{eles
|esgtx=[[hierba]]
}}
{{StrongGR
|strgr=[[apparently]] a [[primary]] [[word]]; a "[[court]]" or "[[garden]]", i.e. (by [[implication]], of [[pasture]]) herbage or [[vegetation]]: [[blade]], [[grass]], [[hay]].
}}
{{Thayer
|txtha=χόρτου, ὁ;<br /><b class="num">1.</b> the [[place]] [[where]] [[grass]] grows and animals glaze: [[Homer]], Iliad 11,774; 24,640.<br /><b class="num">2.</b> from [[Hesiod]] down, [[grass]], herbage, [[hay]], [[provender]]: of [[green]] [[grass]], [[χόρτος]] [[χλωρός]], [[χόρτος]] of growing crops, Sept. for חָצִיר, [[grass]], and עֶשֶׂב.)
}}
{{grml
|mltxt=ὁ, ΜΑ<br />αυτοφυές [[χόρτο]], χρησιμοποιούμενο [[ιδίως]] για [[ζωοτροφή]] (α. «ὁ ἐξανατέλλων [[χόρτον]] τοῖς κτήνεσι...», ΠΔ<br />β. «σῖτον ἐσενηνέχθαι πολλὸν καὶ [[χόρτον]] τοῖσι ὑποζυγίοισι», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[τόπος]] περιφραγμένος και φυτευμένος με διάφορα φυτά και δέντρα, [[περιβόλι]] όπου βόσκουν ζώα<br /><b>2.</b> (ειδικά) το [[μέρος]] της αυλής αγροτικής κατοικίας στο οποίο φυλάσσονται τα βόδια («αὐλῆς ἐν χόρτοισι κυλινδόμενος κατὰ [[κόπρον]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>3.</b> βοσκότοπος, [[λιβάδι]]<br /><b>4.</b> (στην [[ποίηση]]) [[κάθε]] είδους [[τροφή]] («Μοῦσαι... [[χόρτον]] ἐμῇ συνεχῶς δότε γαστέρι», <b>Ανθ. Παλ.</b>)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> α) «[[χόρτος]] οὐρανοῦ» — το [[στερέωμα]] του ουρανού (<b>Ησίοδ.</b>)<br />β) «χόρτοι λέοντος»<br /><b>μυθ.</b> το περιβαλλόμενο από δάση [[μέρος]] όπου ζούσε ο [[λέων]] της Νεμέας.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. [[χόρτος]] (<span style="color: red;"><</span> <i>ĝhor</i>-<i>to</i>-<i>s</i>) έχει σχηματιστεί από την ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] της ΙΕ ρίζας <i>ĝher</i>- «[[πιάνω]], [[κρατώ]], [[περιβάλλω]]», με [[επίθημα]] -<i>τος</i> (<b>πρβλ.</b> [[φέρω]]: <i>φόρ</i>-<i>τος</i>), και συνδέεται με τα: λατ. <i>hortus</i> «[[κήπος]]», οσκικό <i>hurz</i> «[[άλσος]]» (<b>πρβλ.</b> αιτ. <i>hurtum</i>), αρχ. ιρλδ. <i>gort</i>, αρχ. γαλλ. <i>gort</i> «[[φράκτης]]» (<span style="color: red;"><</span> <i>gor</i>-<i>to</i>-), [[καθώς]] και με το χεττιτ. <i>gurtaš</i> «ακρόπολις», [[παρά]] τον διαφορετικό φωνηεντισμό του. Εξάλλου, σε μια παρλλ. [[μορφή]] της ρίζας με [[επίθημα]] -<i>dho</i>-, ανάγονται και άλλοι συγγενείς τ.: ρωσ. <i>gorod</i> «[[πόλη]]», αρχ. ινδ. <i>grha</i>- «[[σπίτι]]», γοτθ. <i>gards</i> «[[σπίτι]], [[αυλή]]» (<b>πρβλ.</b> και τα νεώτ. με σημ. «[[κήπος]]» γαλλ. <i>jardin</i>, ισπ. <i>jardin</i>, γερμ. <i>Garten</i>, αγγλ. <i>garden</i> και <i>yard</i> «[[αυλή]]»). Προβληματική, [[ωστόσο]], φαίνεται η [[σύνδεση]] της λ. με τους τ. λιθουαν. <i>žardas</i> «στεγνωτήριο», <i>žardis</i> «περιφραγμένος βοσκότοπος», ρωσ. <i>zorod</i> «[[μύλος]]», οι οποίοι εμφανίζουν δυσερμήνευτο ουρανικό αρκτικό -<i>χ</i>- [[αντί]] για υπερωικό που έχουν οι υπόλοιποι τ. της ίδιας οικογένειας, [[αφού]] και το ουρανικό <i>h</i>- του αρχ. ινδ. <i>harati</i> «[[φέρω]]» ερμηνεύεται πιθ. ως αναλογικός [[σχηματισμός]]. Ανεπιβεβαίωτη, [[τέλος]], παραμένει η [[σύνδεση]] τών τοπωνυμίων <i>Γόρδιον</i>, <i>Γόρτυς</i> με την [[οικογένεια]] του [[χόρτος]]. Σημασιολογικά, η λ. [[χόρτος]], με αρχική σημ. «[[λιβάδι]], [[περιβόλι]], βοσκότοπος» και [[κυρίως]] «[[άχυρο]], [[χορτάρι]]», χρησιμοποιήθηκε, από την ελληνιστική [[εποχή]] και [[έπειτα]], μεταφορικά για να δηλώσει την [[τροφή]] τών ζώων και, στη [[συνέχεια]], και τών ανθρώπων. Χαρακτηριστικότερη [[είναι]] η σημασιολογική [[εξέλιξη]] του ρ. [[χορτάζω]] «[[τρέφω]], [[ταΐζω]]», με μειωτική σημ. «[[παραγεμίζω]], [[μπουκώνω]]» και, [[τέλος]], «[[τρέφω]] (ανθρώπους)», από όπου και η σημ. του νεοελλ. [[χορταίνω]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[χορτάρι]](<i>ον</i>), [[χόρτινος]], [[χορτώδης]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[χορτάζω]], [[χορταίος]], [[χορτικός]], [[χορτίον]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[χορταίνω]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[χορτοβολών]](<i>ας</i>), [[χορτοκόπος]], [[χορτολόγος]], [[χορτομανώ]], [[χορτονομή]], [[χορτοπώλης]], [[χορτοφάγος]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[χορτηγός]], [[χορτοθήκη]], [[χορτοσπορώ]], [[χορτοτόμος]], <i>χορτοφυλαξ</i><br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[χορτοπράτης]], [[χορτόστρωμα]], [[χορτοφόρος]], [[χορτοχώριον]]<br /><b>μσν.</b><br />[[χορταγωγία]], [[χορτογενής]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[χορταποθήκη]], [[χορτοβριθής]], [[χορτοθεριστικός]], <i>χορτοκαλυβα</i>, [[χορτόπιτα]], [[χορτόπλεκτος]], [[χορτόσουπα]], [[χορτόφυτος]]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''χόρτος:''' ὁ,<br /><b class="num">I. 1.</b> κλειστό [[μέρος]], [[τόπος]] περιφραγμένος [[τόπος]] βοσκής, <i>αὐλῆς ἐν χόρτοισι</i>, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[κάθε]] [[τόπος]] όπου εκτρέφονται ζώα, σε πληθ., <i>χόρτοι λέοντος</i>, σε Πίνδ.· [[χόρτος]] εὔδενδροι, σε Ευρ.<br /><b class="num">II.</b> [[τροφή]], [[σανός]], [[ζωοτροφή]], [[ιδίως]], λέγεται για βοοειδή, σε Ησίοδ. κ.λπ.· [[χορτάρι]], σε Καινή Διαθήκη· [[χόρτος]] [[κοῦφος]], [[άχυρο]], σε Ξεν.· αντίθ. προς το [[σῖτος]] ([[τροφή]] για τον άνθρωπο), σε Ηρόδ., Ξεν.· [[φαγητό]], γενικά, σε Ευρ., Ανθ.
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[χόρτος]], ὁ,<br /><b class="num">I.</b> an inclosed [[place]], a [[feeding]]-[[place]], αὐλῆς ἐν χόρτῳ Il.<br /><b class="num">2.</b> [[generally]], any [[feeding]]-[[ground]], in plural χόρτοι λέοντος Pind.; χόρτοι εὔδενδροι Eur.<br /><b class="num">II.</b> [[food]], [[fodder]], [[provender]], esp. for [[cattle]], Hes., etc.; [[grass]], NTest.; [[χόρτος]] [[κοῦφος]] hay, Xen.: opp. to [[σῖτος]] ([[food]] for man), Hdt., Xen.: [[food]] [[generally]], Eur., Anth.
}}
{{FriskDe
|ftr='''χόρτος''': {khórtos}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Gehege]], [[Hof]] (Α 774, Ω 640; vgl. [[χόρτον]] οὐρανοῦ· τὸ [[περιόρισμα]] H.), [[Weideplatz]] (Pi., E. in lyr.), meist [[Weide]], [[Futter]], [[Gras]], [[Heu]] (ion. att. seit Hes.).<br />'''Composita''': Sehr oft als Vorderglied (hell. u. sp.), z.B. [[χορτοφόρος]] [[Gras tragend]], [[Futter transportierend]]; auch als Vorderglied, z.B. [[σύγχορτος]] ([[χθών]], πεδία u.a.) [[deren χόρτοι nebeneinander liegen]], [[angrenzend]] (A., E.).<br />'''Derivative''': Davon 1. Demin. [[χορτίον]] n. [[kleines Gehege]] (Erinn.), -άρια n. pl. ‘kleines (grobes) Gras' (Dsk.). 2. Adj. -αῖος = [[μαλλωτός]], [[zottig]], eig. [[zum Hof gehörig]], [[ländlich]], [[bäuerlich]] (Ar.''Fr''. 707a, D.H., Ael.), -αία γῆ [[Weideland]] (Pap.IV<sup>p</sup>); -ικός [[Heu betreffend]] (hell. u. sp. Pap., Ptol.), -ώδης ‘grasähnlich, -reich’ (LXX, Dsk. u.a.). 3. Verb -άζω (ἀπο-, ἐπι- Sosith. 2, 13) [[füttern]], [[sättigen]], [[mästen]] (seit Hes.) mit -ασία f. [[das Füttern]], [[Mästen]] (LXX, sp. Pap.), -ασμός m. ib. (Anaxandr. u.a.), -άσματα n. pl. (-ασμα sg.) [[Futter]], [[Nahrung]] (Plb., LXX, D. H., ''Act''. ''Ap''. u.a.), -αστικώτερα [[mehr fütternd]] H. s. [[καπανικώτερα]].<br />'''Etymology''': Zu [[χόρτος]] stimmt lautlich, von Haus aus auch begrifflich, ein italisches Wort, lat. ''hortus'' [[Garten]], alat. auch = ''villa'', [[Landgut]], osk. ''húrz'', Akk. ''húrtúm'' [[lucus]], [[Hain]] mit urspr. Beziehung auf die Einzäunung. Hinzu kommen mehrere kelt. Wörter, z.B. kymr. ''garth'' [[Pferch]], [[Hürde]], [[Gehege]], air. ''gort'' [[seges]] (vgl. [[χόρτος]] [[Gras]], [[Heu]]), ''lub''-''gort'' [[Garten]]. Neben diesen auf idg. *''ghorto''- zurückgehenden Wörtern steht eine große germ. Gruppe, für die außer idg. *''ghor''-''tó''-, -''tí''- auch, u. zw. als die wahrscheinlichere Alternative, idg. *''ghordh''- in Betracht kommt, z.B. got. ''gards'' m. [[οἶκος]], [[οἰκία]], [[αὐλή]], [[Haus]], [[Hof]], ''aurti''-''gards'' ’[[κῆπος]], Garten’, awno. ''garðr'' [[Zaun]], [[Umzäunung]], [[Hof]]. Daran schließen sich aus anderen Sprachen mehrere Wörter, die eindeutig auf *''ghordh''- zurückweisen: slav., z.B. aksl. ''gradъ'' ’[[πόλις]], [[κῆπος]]’, russ. ''górod'' [[Stadt]], lit. ''gar̃das'' [[Pferch]], [[Hürde]], alb. ''garth'', -''dhi'' [[Hecke]], [[Zaun]]; mit Tiefstufe noch aind. ''gr̥há''- m. [[Haus]]. Lautlich mehrdeutig ist toch. B ''kerciye'' [[Palast]], ebenso die aus Kleinasien und dem östlichen Mittelmeergebiet stammenden heth. ''gurtaš'' [[Burg]], phryg. ON ''Mane''-''gordum'', Γόρδος, -ιον, kret. ON Γόρτυς, für die auch mit Entlehnung aus einer vorgr. -idg. ("pelasgische") Sprachschicht zu rechnen ist; s. Heubeck Praegraeca 58ff. m. reicher Lit. — Idg. *''ghorto''- wird allgemein als ''to''-Ableitung (vgl. [[φόρτος]], [[κοῖτος]] u.a.) eines Verbs für [[greifen]], [[fassen]] in aind. ''hárati'' [[bringen]], [[tragen]] (aber osk. ''heriiad'' [[velit]], nicht [[capiat]], [.]''erríns'' in [''f'']''errins'' [[ferrent]], [[acciperent]] zu ergänzen) betrachtet; wegen der unrichtigen Einbeziehung des Wortes für [[Hand]] (s. [[χείρ]]) wurde ein palatales ''ĝh''- angesetzt. Da sich aber das durchgehende ''h''- in ''hárati'' u. Verw., wenn überhaupt mit [[χόρτος]] usw. zu verbinden, als analogische Ausgleichung erklären läßt, kommt man für sämtliche oben genannte Wörter mit velarem ''gh''- aus. Ein anlautender Palatal ist indessen in einigen begrifflich nahestehenden baltischslavischen Wörtern zu belegen: lit. ''žárdas'' [[Gestell zum Trocknen]], ''žar̃dis'' [[Roßgarten]], [[großer Weideplatz]], preuß. ''sardis'' [[Zaun]], russ. ''zoród'' [[Schober]], [[eingehegter Platz]] usw.; dazu noch phryg. ''Mane''-''zordum'' (neben -''gordum'' oben). — Weitere Formen m. reicher Lit. zum ganzen Problem bei WP. 1, 603 f. und 608 f., Pok. 442 f. u. 444 und in den betreffenden Spezialwörterbüchern.<br />'''Page''' 2,1113-1114
}}
{{Chinese
|sngr='''原文音譯''':cÒrtoj 何而拖士<br />'''詞類次數''':名詞(15)<br />'''原文字根''':飼料<br />'''字義溯源''':場*,花園,草地,草上的,秣,草料,草,苗,發苗。比較: ([[βοτάνη]])=牧草<br />'''同源字''':1) ([[χορτάζω]])餵飽 2) ([[χόρτασμα]])糧草 3) ([[χόρτος]])場,草<br />'''出現次數''':總共(15);太(3);可(2);路(1);約(1);林前(1);雅(2);彼前(3);啓(2)<br />'''譯字彙編''':<br />1) 草(9) 太6:30; 路12:28; 約6:10; 林前3:12; 雅1:11; 彼前1:24; 彼前1:24; 啓8:7; 啓9:4;<br />2) 草上的(2) 雅1:10; 彼前1:24;<br />3) 草地(2) 太14:19; 可6:39;<br />4) 苖(1) 太13:26;<br />5) 發苖(1) 可4:28
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[fodder]], [[forage]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[περίβολος]], [[χορτάρι]]). Συγγενικό μέ τό [[χορός]] (λατιν. [[hortus]]). Παράγωγα ἀπό ἴδια ρίζα: [[χορτάζω]] (=[[ταΐζω]]), [[χορταῖος]], [[χορτασία]], [[χόρτασμα]], [[χορτασμός]], [[χορταστικός]].
}}
{{elmes
|esmgtx=ὁ [[hierba]] como lugar donde actuar πράσσε δὲ νυκτὸς ἐν τόπῳ, ὅπου χ. φύει <b class="b3">realiza la práctica por la noche, en un lugar donde crezca la hierba</b> P IV 3090 ref. a una planta concreta λαβὼν ... ἀλεύρου καὶ κυνοκεφαλίου τοῦ χόρτου <b class="b3">toma harina de trigo y hierba de boca de dragón</b> P V 372
}}
{{trml
|trtx====[[grass]]===
Abenaki: mskiko; Abkhaz: аҳәа; Adyghe: уцы, уц; Afar: qayso; Afrikaans: gras; Aghwan: 𐕒; Aguaruna: dupa; Ahtna: tłʼogh; Akhvakh: жоми; Akkadian: 𒌑𒇷𒀀𒊬; Albanian: bar; Aleut: qiigax̂; Amharic: ሣር; Andi: кӏвордо; Arabic: حَشِيش‎, عُشْب‎; Egyptian Arabic: نجيلة‎; Hijazi Arabic: حشيش‎, عشب‎; Juba Arabic: gesh; Moroccan Arabic: ربيع‎; Aragonese: hierba, yerba; Araki: juvu; Aramaic Classical Syriac: ܥܡܝܪܐ‎; Archi: гьоти; Armenian: խոտ; Aromanian: earbã, iarbã; Assamese: ঘাঁহ; Asturian: yerba; Avar: хер; Azerbaijani: ot; Bashkir: үлән; Basque: belar; Bavarian: gròs, groos; Beaver: tl'uge; Belarusian: трава; Bengali: ঘাস, তৃণ; Bikol Central Bikol Legazpi: awot; Bikol Naga: duot; Biao: jɔk¹⁰; Bobongko: bombang; Bouyei: nyal; Breton: geot, geotenn, gwelt; Bulgarian: трева; Burmese: မြက်; Burun: luum; Cahuilla: samat; Carolinian: fitil; Carrier: tl'o; Catalan: herba; Catawba: sarak; Cebuano: balili; Central Atlas Tamazight: ⵜⵓⴳⴰ; Central Melanau: sek, ruput; Chakma: 𑄊𑄌𑄴; Chamicuro: c̈homajshi; Chechen: буц; Cheke Holo: ḡreʼi; Cherokee: ᎧᏁᏍᎦ; Chichewa: udzu; Chinese Cantonese: 草; Dungan: цо; Hakka: 草; Mandarin: 草, 青草, 雜草/杂草; Min Dong: 草; Min Nan: 草; Wu: 草; Chipewyan: tł'ok; Chukchi: въэй, въагԓыӈын; Chuukese: fetin; Chuvash: курӑк; Cimbrian: gras; Comanche: sunipʉ; Cornish: gwels; Corsican: erba, arba; Cree: ᒪᐢᑯᓯᕀ; Czech: tráva; Dalmatian: jarba; Danish: græs; Dargwa: кьар; Dolgan: от; Dongxiang: osun; Dupaningan Agta: ruot; Dutch: [[gras]]; Eastern Arrernte: name; Erzya: тикше; Esperanto: herbo, greso; Estonian: muru, rohi; Even: орат; Evenki: чука, орокто; Faroese: gras; Fiji Hindi: giraas; Finnish: heinä, ruoho; French: [[herbe]]; Friulian: jerbe; Gaam: lɛ́ɛ́l; Galibi Carib: itupu; Galician: herba, grama; Gamilaraay: garaarr; Ge'ez: ሣዕር; Georgian: ბალახი; German: [[Gras]]; Alemannic German: gras, chrud, weidu; Old High German: gras; Pennsylvania German: Graas; Gothic: 𐌲𐍂𐌰𐍃, 𐌷𐌰𐍅𐌹; Greek: [[χορτάρι]]; Ancient Greek: [[χόρτος]], [[πόα]], [[ποίη]], [[ποία]], [[πύας]], [[χλόη]], [[χλόα]], [[χλοίη]]; Greenlandic: ivik, ivigaq; Guaraní: ka'a; Gujarati: ઘાસ; Haitian Creole: zèb; Hawaiian: mauʻu; Hebrew: דֶּשֶׁא‎, עֵשֶׂב‎; Heiltsuk: k̓ít̓ṃ; Hiligaynon: hilamon; Hindi: घास; Hittite: 𒌑𒂖𒆪; Hopi: tuusaqa; Hungarian: fű; Hunsrik: Graas; Icelandic: gras; Ido: gazono; Ilocano: rúot; Indonesian: rumput; Ineseño: ˀaxulapšan, cweq; Interlingua: herba; Iranun: rumput; Irish: féar; Old Irish: fér; Istriot: gièrba, yerba; Istro-Romanian: iorbe; Italian: [[erba]], [[graminacea]]; Itelmen: °сысал; Japanese: 草, 雑草; Javanese: suket; Kabardian: удз; Kannada: ಪುಲ್, ಹುಲ್ಲು; Kapampangan: dikut; Karachay-Balkar: кырдык; Karo Batak: dukut; Kashubian: trôwa; Kaska: tlʼōge; Kazakh: шөп, от; Ket: даан; Khinalug: инк; Khmer: ស្មៅ; Koasati: pahí; Komi-Permyak: турун; Komi-Zyrian: турун; Konkani: ताण; Korean: 풀, 잡초(雜草); Koyraboro Senni: arkusuboŋkaara, subbu; Koyukon: kʼitsaanʼ; Kunigami: クサー; Kunza: ckautcha; Kurdish Central Kurdish: گِیا‎; Northern Kurdish: giya; Kyrgyz: чөп, шибер; Ladino: yerva; Lakota: peji, pȟeží; Lamba: ubwani; Lao: ຫຍ້າ; Latgalian: zuole; Latin: [[herba]], [[gramen]]; Latvian: zāle; Lepcha: ᰎᰬ; Lezgi: хъач; Ligurian: èrba; Limburgish: graas; Limos Kalinga: bollat; Lindu: kawoko; Lingala: litíti; Lithuanian: žolė; Livonian: āina; Lombard: erba, èrba; Low German: Gras; Luhya: bunyasi; Luxembourgish: Gras; Lü: ᦊᦱᧉ; Maasai: ɛnkʉ́jɨ́tá; Macedonian: трева; Maguindanao: hutan; Malagasy: ahitra; Malay: rumput; Malayalam: പുല്ല്; Maltese: ħaxix; Manchu: ᠣᡵᡥᠣ, ᡶᠣᠶᠣ; Mansi: пум; Manx: faiyr; Maore Comorian: ɗavu; Maori: mauti, karaehe, karaihe; Maranao: otan; Marathi: गवत; Mari Eastern Mari: шудо; Western Mari: шуды; Mazanderani: واش‎; Megleno-Romanian: iárbă; Mi'kmaq: msigu; Mingrelian: ოდიარე; Miyako: フサ; Mon: ချဲ; Mongolian Cyrillic: өвс, ногоо; Montagnais: mashkushu; Montana Salish: skʷʔalulexʷ; Mòcheno: gros; Nahuatl Classical: xihuitl; Eastern Huasteca: xihuitl; Navajo: tłʼoh; Neapolitan: evera; Nepali: घाँस; Nganasan: нөтә; Northern Ndebele: utshani; Northern Sami: sitnu; Northern Thai: ᩉ᩠ᨿ᩶ᩣ; Norwegian Bokmål: gress, gras; Nynorsk: gras; Nottoway-Meherrin: oherag; Nǀuu: ǀhisi; Occitan: èrba; Ojibwe: mashkosiw; Okinawan: くさ; Old Church Slavonic Cyrillic: трава, трѣва; Old East Slavic: трава; Old Javanese: dukut; Omaha-Ponca: pézhe; Oriya: ଘାସ; Oromo: marga; Ossetian: кӕрдаг, нӕуу; Pa'o Karen: ထာအီး; Pali: tiṇa; Pana: kpá; Papiamentu: yerba; Pashto: واش‎, شنه‎; Persian: سبزه‎, علف‎, چمن‎, واش‎; Plains Miwok: cike; Plautdietsch: Grauss; Pohnpeian: dihpw; Polabian: ziľă; Polish: trawa; Portuguese: [[grama]], [[relva]]; Punjabi: ਘਾਹ, گھاہ‎; Quapaw: mąhį́; Quechua: qora, q'achu; Rapa Nui: mouku; Romagnol: erba, érba; Romanian: iarbă; Romansch: erva, earva, erba, jarva; Russian: [[трава]], [[мурава]]; Rusyn: трава; Rwanda-Rundi Kirundi: ivyātsi; Saho: cashsho; Saisiyat: hinbetel; Samoan: mutia; Sanskrit: तृण; Sardinian: erba; Saterland Frisian: Gäärs; Scots: gress, girse; Scottish Gaelic: feur; Serbo-Croatian Cyrillic: трава; Roman: tráva; Shan: ယိူဝ်ႈ; Shor: ӧлең; Sicilian: erva, erba, èriva, ierva, jerva; Sidamo: hayisso; Silesian: trŏwa; Sinhalese: තණ, තණකොළ; Slovak: tráva; Slovene: trava; Somali: caws; Sorbian Lower Sorbian: tšawa; Upper Sorbian: trawa; Sotho: jwang; Southern Altai: ӧлӧҥ, от; Spanish: [[pasto]], [[hierba]], [[grama]]; Sranan Tongo: grasi; Sundanese: jukut; Svan: ბალა̈ხ; Swahili: majani, nyasi; Swazi: tjani; Swedish: gräs; Sylheti: ꠊꠣ; Tabasaran: укӏ; Tagalog: damo; Tai Dam: ꪐ꫁ꪱ; Tajik: сабза; Tamil: புல்; Taos: łíne; Tatar: үлән, чирәм; Telugu: గడ్డి, తృణము, కసవు; Tetum: du'ut; Thai: หญ้า; Tibetan: རྩྭ; Tigrinya: ሳዕሪ; Tiwi: pitarika; Tlingit: chookán; Toba Batak: duhut; Tocharian A: āti; Tocharian B: atiyo; Tok Pisin: gras, garas; Tsonga: byanyi; Tsou: kukuzo; Tswana: tlhaga; Tundra Nenets: ӈум', ӈамдэ'; Tupinambá: ka'a; Turkish: ot, çimen, çim; Turkmen: ot; Tuvan: оът; Udi: о; Udmurt: турын; Ukrainian: трава, мурава, морі́г; Unami: skikw; Urdu: گھاس‎; Uyghur: چۆپ‎, ئوت‎; Uzbek: oʻt; Venetian: èrba; Vietnamese: cỏ; Vilamovian: gros; Volapük: yeb; Walloon: yebe, waide; Wappo: šíʔe; Waray-Waray: banwa; Wawa: òndī; Welsh: glaswellt, gwellt; West Coast Bajau: padang; West Flemish: ges; West Frisian: gers; White Hmong: nyom; Wolio: rumpu; Wolof: ñax; Yakut: от; Yami: tamek; Yiddish: גראָז‎; Yoruba: koríko; Yup'ik: canek; Yurok: ˀɹ·wɹh; Zazaki: vas, vhas; Zealandic: gos; Zhuang: nywj; Zulu: utshani; ǃXóõ: ǁkxʻâã
}}
}}