3,274,921
edits
πορσύνω: Difference between revisions
m
Text replacement - "A.''Ag.''" to "A.''Ag.''"
(10) |
|||
| (46 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=porsyno | |Transliteration C=porsyno | ||
|Beta Code=porsu/nw | |Beta Code=porsu/nw | ||
|Definition= | |Definition=[ῡ], <span class="bld">A</span> fut. -ῠνῶ A.''Supp.''522, Ep. -ῠνέω (v.infr.): aor. ἐπόρσῡνα [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''1476, Ep.πόρσῡνα Od.7.347; imper. πόρσυνον S.''Ichn.''304: also [[πορσαίνω]], Ep.Iterat. πορσαίνεσκον A.R.4.897: Ep.fut.-ᾰνέω (v. infr.):—in Hom always of the wife [[preparing]] her husband's bed, hence a euphemism expression for [[lie with]] the husband, [[share]] his bed, <b class="b3">Ἀλκίνοος δ' ἄρα λέκτο μυχῷ δόμου... πὰρ δὲ γυνὴ δέσποινα λέχος πόρσυνε καὶ εὐνήν</b> Od.l.c., cf. 3.403; <b class="b3">κεῖσε δ' ἐγὼν οὐκ εἶμι</b> (says Helen) κείνου πορσυνέουσα λέχος Il.3.411; later Ep.λέχος… πορσυνέεις A.R.3.1129; λέκτρον… πορσαίνουσα Id.4.1107,1119.<br><span class="bld">II</span> generally, [[prepare]], [[provide]], τρίτον [κρατῆρα] σωτῆρι πορσαίνοντας Pi.''I.''6(5).8; [[δαῖτα]] ib. 4(3).61; βίου τροφεῖα [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''341; τὸ κατ' ἆμαρ Id.''Fr.''593.5; παισὶν οἷα χρὴ καθ' ἡμέραν E.''Med.''1020; Νύμφαις π. ἔροτιν Id.''El.''625; γαμβροῖς χάριν Id.''Supp.''132; τὰ ἐπιτήδεια [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''4.2.47:—Med., [[provide for oneself]], δεῖπνον [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''375.<br><span class="bld">2</span> of evils, ἐχθροῖς ἐχθρά Id.''Ag.'' 1374; τόνδε… μοῖρ' ἐπόρσυνεν μόρον Id.''Ch.''911, cf. [[Euripides|E.]]''[[Andromache|Andr.]]''1063; <b class="b3">μεγάλα κακά</b> ib.352; ὅταν ὁ δαίμων ἀνδρὶ πορσύνῃ κακά ''Trag.Adesp.'' 455; δίκην Maiist.57; π. τοῖς πολεμίοις κακά [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''1.6.17:—Pass., τίνος πρὸς ἀνδρὸς τοῦτ' ἄχος πορσύνεται; [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''1251; ἐπορσύνθη κακά Id.''Pers.''267.<br><span class="bld">3</span> [[execute]], [[order]], [[arrange]], <b class="b3">κατὰ δώματα πορσαίνουσι</b> [[manage]] (all things) in the house, ''h.Cer.''156; τὰ τοῦ θεοῦ π. [[Herodotus|Hdt.]]9.7; ταῦτα A.''Supp.''522; τάδε [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Tyrannus|OT]]''1476; τἄλλα πάντα Id.''Aj.''1398; πρᾶγμα π. μέγα Id.''El.''670; προκείμενον πόνον [[Euripides|E.]]''[[Alcestis|Alc.]]''1150; μοῖρα ἑτέραν ἐπόρσυν' ὁδόν B.16.89:—Pass., τὸ τοῦ ποταμοῦ οὕτως ἐπορσύνετο [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''7.5.17; ἅμα δὲ ταῦτα ἐπορσύνετο ἀπὸ σημείου Aen.Tact.29.9; θεᾶς π. μῆτις [[was accomplished]], A.R.1.802, cf. 2.1050.<br><span class="bld">III</span> [[treat with care]], [[tend]], ἐκέλευσεν ἥρωϊ πορσαίνειν δόμεν… βρέφος Pi.''O.''6.33; <b class="b3">οὕτως ὅπως ἂν μὴ 'γκαλῇ πορσύνετε [αὐτόν]</b> E.''Rh.'' 878; <b class="b3">πορσαίνειν δαίμονα</b> [[honour]], [[adore]] him, A.R.2.719, cf. 4.897: of things, τεὸν οἶκον ταῦτα πορσύνοντ' Pi.''P.''4.151; <b class="b3">τῶν δ' Ὁμήρου καὶ τόδε… ῥῆμα πόρσυν'</b> [[regard]], [[esteem]] it, ib.278.—Both forms are found in Pi.and A.R., only [[πορσύνω]] in Prose and prob. always to be read in Trag. (never found in Com.): [[πορσανέουσα]] was read by Aristarch. in Il.3.411, but [[πορσυνέουσα]] most codd., as in Od.ll.cc.: <b class="b3">πορσύνων, -ουσα</b> are expld. by <b class="b3">ἐρεθίζων, -ουσα</b> in [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]] (leg. <b class="b3">ὀροθυν-</b>). | ||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0685.png Seite 685]] (πορ), gewähren, darbieten u. dazu einrichten, besorgen u. ordnen; τῷ δ' [[ἄλοχος]] [[δέσποινα]] [[λέχος]] πόρσυνε καὶ εὐνήν, Od. 3, 403, vgl. 7, 347, u. κείνου πορσυνέουσα [[λέχος]], Il. 3, 411, von der Gattinn, die das Lager bereitet u. es dann dem Gatten gewährt, es ihn teilen läßt; λέκτρα σὺν ἀνδράσιν, Ap. Rh. 3, 840. 4, 1107; – übh. bereiten, anordnen, οἶκον, δαῖτα, Pind. P. 4, 151 I. 3, 79; auch [[ῥῆμα]] Ὁμήρου, in Ehren halten, P. 4, 278; τόνδε [[τοίνυν]] Μοῖρ' ἐπόρσυνεν [[μόρον]], Aesch. Ch. 898; med., [[δεῖπνον]] ἐπορσύνοντο, Pers. 367; u. pass., ἐπορσύνθη κακά, 259; τἄξω βίου [[τροφεῖα]] πορσύνουσ' ἀεί, Soph. O. C. 175, u. öfter; auch pass., [[ὅποι]] ὁ [[στόλος]] πορσύνεται, Phil. 770; παισὶ πόρσυν' οἷα χρὴ καθ' ημέραν, Eur. Med. 1020; μεγάλα κακά, Andr. 352; γαμβροῖς [[χάριν]], Suppl. 132; Νύμφαις ἑορτήν, El. 625; auch einzeln in Prosa, πορσύνειν τὰ τοῦ θεοῦ, Her. 9, 7; πορσύνειν κακὰ τοῖς πολεμίοις, ihnen Schaden bereiten, zufügen, Xen. Cyr. 1, 6, 17; τὰ ἐπιτήδεια, Lebensmittel verschaffen, 4, 2, 47; ὡς τὸ τοῦ ποταμοῦ ἐπορσύνετο, wie der Fluß zum Übersetzen bereitet wurde, 7, 5, 17; sonst scheint es bei keinem attischen Prosaiker vorzukommen. – Auch, wie [[θεραπεύω]], den Verwundeten pflegen, Sp., z. B. Ap. Rh. | |||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<i>f.</i> πορσυνῶ, <i>ao. Pass.</i> ἐπορσύνθην;<br /><b>1</b> [[préparer]], [[disposer]], [[arranger]] : [[λέχος]] καὶ εὐνήν OD préparer le lit et la couche <i>en parl. de la femme, par euphém. pour</i> partager la couche de ; <i>en gén.</i> préparer (un repas, des vivres, <i>etc.</i>) acc. ; <i>Pass.</i> être rendu praticable <i>en parl. d'un fleuve</i>;<br /><b>2</b> [[exécuter]], [[accomplir]], acc. : πόνον προκείμενον EUR accomplir une action dont on a été chargé, s'acquitter d'une tâche ; <i>en mauv. part</i> τινι [[ἐχθρά]] ESCHL <i>ou</i> κακά XÉN causer des maux à qqn ; <i>Pass.</i> être accompli <i>en parl. d'un forfait, de maux</i>;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[πορσύνομαι]] préparer pour soi : [[δεῖπνον]] ESCHL préparer son repas.<br />'''Étymologie:''' R. Πορ, fournir ; cf. *πόρω. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''πορσύνω:''' (ῡ) (fut. πορσῠνῶ - эп. πορσῠνέω, aor. ἐπόρσῡνα)<br /><b class="num">1</b> [[готовить]], [[приготовлять]] (δαῖτα Pind.; βίου [[τροφεῖα]] Soph.; τὰ [[ἐπιτήδεια]] Xen.): π. [[χάριν]] τινί Eur. оказывать услугу кому-л.; [[λέχος]] καὶ εὐνὴν π. Hom. (о женщине) разделять ложе;<br /><b class="num">2</b> [[причинять]], [[устраивать]] (ἐχθροῖς [[ἐχθρά]] Aesch.; τοῖς πολεμίοις κακὰ π. ἢ ἑαυτῷ ἀγαθά Xen.): [[ἐγώ]] εἰμ᾽ ὁ πορσύνας [[τάδε]] Soph. это я устроил;<br /><b class="num">3</b> [[передавать]], [[сообщать]] ([[πρᾶγμα]] [[μέγα]] Soph.);<br /><b class="num">4</b> [[совершать]], [[выполнять]], [[делать]] (πόνον [[προκείμενον]] Eur.): π. κατὰ δώματα HH вести домашнее хозяйство; ὡς τὸ τοῦ ποταμοῦ [[οὕτως]] ἐπορσύνετο Xen. после того, как река в этом месте была таким образом подготовлена (для переправы); τὰ τοῦ θεοῦ π. Her. справлять праздник в честь божества;<br /><b class="num">5</b> [[заботиться]], [[окружать уходом]] ([[βρέφος]] Pind.);<br /><b class="num">6</b> [[почитать]], [[чтить]] (Ὁμήρου [[ῥῆμα]] Pind.). | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''πορσύνω''': [ῡ]· μέλλ. -ῠνῶ, Ἐπικ. -ῠνέω, ἢ [[πορσαίνω]], Ἐπικ. μέλλ. -ανέω, ἴδε ἐν τέλ. (*[[πόρω]]). Κυρίως [[πορίζω]], ἐξ οὗ [[παρασκευάζω]], [[ἑτοιμάζω]], [[εὐτρεπίζω]], παρ’ Ὁμ. ἀείποτε ἐπὶ τῆς γυναικὸς παρασκευαζούσης τὴν κλίνην τοῦ ἑαυτῆς ἀνδρός, [[ὅθεν]] εὐφημισμὸς ἀντὶ τοῦ συνευνάζεσθαι αὐτῷ (πρβλ. [[ἀντιάω]] IV), Ἀλκίνοος δ’ ἄρα [[λέκτο]] μυχῷ δόμου... πὰρ δὲ γυνὴ [[δέσποινα]] [[λέχος]] πόρσυνε καὶ εὐνὴν Ὀδ. Η 347, πρβλ. Γ. 403 [[κεῖσε]] δ’ ἐγὼν οὐκ [[εἶμι]] (λέγει ἡ Ἑλένη) κείνου πορσυνέουσα [[λέχος]] Ἰλ. Γ. 411· οὕτω παρὰ μεταγεν. Ἐπικ., Ἀπολλ. Ρόδ. Γ. 1129, Δ. 1107, 1119· ― παρὰ Πινδ. [[ἁπλῶς]] [[προσφέρω]], δωροῦμαι, [[παρέχω]], τρίτον [κρατῆρα] σωτῆρι πορσαίνοντας Ι. 6 (5). 1 1. ΙΙ. [[καθόλου]], [[ἑτοιμάζω]], [[πορίζω]], δαῖτα [[αὐτόθι]] 4. 105 (3. 79)· βίου [[τροφεῖα]] Σοφ. Ο. Κ. 341· τὸ κατ’ [[ἦμαρ]] ὁ αὐτ. ἐν Ἀποσπ. 685· παισὶν οἷα χρὴ καθ’ ἡμέραν Εὐρ. Μήδ. 1020· Νύμφαις ἐπόρσυν’ ἔροτιν ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 625· γαμβροῖς [[χάριν]] ὁ αὐτ. ἐν Ἱκέτ. 132· τὰ ἐπιτήδεια Ξεν. Κύρ. 4. 2, 47. ― Μέσ., πορίζομαι, ἐνεργῶ [[ὥστε]] νὰ ἑτοιμασθῇ τι δι’ ἐμέ, [[δεῖπνον]] Αἰσχύλ. Ἀγ. 1374· τόνδε... μοῖρ’ ἐπόρσυνεν [[μόρον]] ὁ αὐτ. ἐν Χο. 911, πρβλ. Εὐρ. Ἀνδρ. 1063· μεγάλα κακὰ [[αὐτόθι]] 352· π. τοῖς πολεμίοις κακὰ Ξεν. Κύρ. 1. 6, 17· ― Παθ., τίνος πρὸς ἀνδρὸς τοῦτ’ [[ἄχος]] πορσύνεται; Αἰσχύλ. Ἀγ. 1251· ἐπορσύνθη κακὰ ὁ αὐτ. ἐν Πέρσ. 267. 3) ἐκτελῶ, τακτοποιῶ, διευθετῶ, [[διατάσσω]], π. κατὰ δώματα, κυβερνῶ, διοικῶ (πάντα) τὰ τοῦ οἴκου, Ὕμν. Ὁμ. 156· π. τὰ τοῦ θεοῦ Ἡρόδ. 9. 7· [[ταῦτα]] Αἰσχύλ. Ἱκέτ. 522· τάδε Σοφ. Ο. Τ. 1476· [[τἆλλα]] πάντα ὁ αὐτ. ἐν Αἴ. 1398· π. [[πρᾶγμα]] μέγα ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 670· πόνον [[προκείμενον]] Εὐρ. Ἄλκ. 1150. ― Παθ., τὸ τοῦ ποταμοῦ [[οὕτως]] ἐπορσύνετο Ξεν. Κύρ. 7. 5, 17· θεᾶς π. [[μῆτις]], ἐξετελέσθη, ἐξεπληρώθη, Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 802, πρβλ. Β. 1051. ΙΙΙ. ὡς τὸ [[θεραπεύω]], [[τρέφω]], [[φροντίζω]] μετ’ ἐπιμελείας, περιποιοῦμαι, [[ἀνατρέφω]], ἐκέλευσεν ἥρωι πορσαίνειν δόμεν... [[βρέφος]] Πινδ. Ο. 6, 54· π. δαίμονα, τιμῶ, [[λατρεύω]] αὐτόν, Ἀπολλ. Ρόδ. Β. 719, πρβλ. Δ. 897· ― ἐπὶ πραγμάτων, τεὸν οἶκον [[ταῦτα]] πορσυνοντ’ Πινδ. Π. 4. 269· τῶν δ’ Ὁμήρου... [[ῥῆμα]] καὶ τόδε πόρσυν’, «τῶν δὲ τοῦ Ὁμήρου καὶ τόδε σύνες τὸ [[ῥῆμα]], [[οἷον]] κατὰ μνήμην ἔχε καὶ τίμα» (Σχόλ.), [[αὐτόθι]] 494. IV. π. [[ὅπως]] μή..., μεθ’ ὑποτ., cavere ne..., Εὐρ. Ρῆσ. 878. ― Ὁ [[τύπος]] [[πορσύνω]] σπανίως εὕρηται [[ἄνευ]] τοῦ τύπου [[πορσαίνω]] ὡς διαφ. γραφῆς· ὁ Wolf καὶ ἄλλοι νομίζουσιν (ἐκ τῶν μνημονευθέντων χωρίων τῆς Ὀδ.) ὅτι τὸ [[πορσύνω]] [[εἶναι]] ὁ [[γνήσιος]] Ὁμηρικὸς [[τύπος]]· [[ὅθεν]] διωρθώθη πορσυνέουσα ἀντὶ πορσανέουσα ἐν Ἰλ. ἔνθ’ ἀνωτ., [[ἐναντίον]] τῆς μαρτυρίας τοῦ Ἀριστάρχ.· ἴδε Spitzner ἐν τόπῳ· ― παρὰ Πινδ. καὶ Ἀπολλ. Ροδ οὐδεὶς δύναται νὰ ὁρισθῇ κανὼν παρ’ Ἀττ. ὁ [[τύπος]] [[πορσύνω]] [[εἶναι]] βεβαιωμένος, ὡς καὶ παρ’ Ἡρόδ. καὶ Ξεν., τοῖς μόνοις πεζογράφοις ἐκ τῶν δοκίμων, οἵτινες ποιοῦνται χρῆσιν τῆς λέξεως· [[οὐδαμοῦ]] παρὰ τοῖς κωμικοῖς εὕρηται. | |||
}} | |||
{{Slater | |||
|sltr=<b>πορσΰνω</b> <br /> <b>a</b> [[provide]] “κοὔ με πονεῖ τεὸν οἶκον [[ταῦτα]] πορσύνοντ' [[ἄγαν]]” (P. 4.151) <br /> <b>b</b> [[make]] [[provision]] [[for]], [[take]] [[heed]] of [[τόδε]] συνθέμενος [[ῥῆμα]] πόρσυν (P. 4.278) τῷ μὲν (''[[sc.]]'' Ἡρακλεῖ) Ἀλεκτρᾶν [[ὕπερθεν]] δαῖτα πορσύνοντες ἀστοὶ καὶ νεόδματα στεφανώματα βωμῶν αὔξομεν ἔμπυρα χαλκοαρᾶν ὀκτὼ θανόντων (I. 4.61) | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''πορσύνω:''' [ῡ] (*[[πόρω]]), μέλ. <i>-ῠνῶ</i>, Επικ. <i>-ῠνέω</i>· επίσης, [[πορσαίνω]], Επικ. μέλ. <i>-[[ανέω]]</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[προσφέρω]], [[παρουσιάζω]] ό,τι έχει προετοιμάσει [[κάποιος]], σε Όμηρ., λέγεται για τη σύζυγο που προετοιμάζει το [[κρεβάτι]] του άντρα της.<br /><b class="num">II. 1.</b> γενικά, [[παρέχω]] έτοιμο, [[προετοιμάζω]], [[ετοιμάζω]], σε Σοφ., Ευρ. κ.λπ. — Μέσ., [[προετοιμάζω]] για τον εαυτό μου, είμαι [[έτοιμος]], σε Αισχύλ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για [[κακά]], ἐχθροῖς [[πορσύνω]] [[ἐχθρά]], στον ίδ.· [[πορσύνω]] τοῖς πολεμίοις [[κακά]], σε Ξεν. — Παθ., <i>ἐπορσύνθη [[κακά]]</i>, σε Αισχύλ.<br /><b class="num">3.</b> [[εκτελώ]], [[τακτοποιώ]], [[διευθετώ]], [[πορσύνω]] τὰ τοῦ Θεοῦ, σε Ηρόδ.· [[τάδε]], σε Σοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">III.</b> [[συμπεριφέρομαι]] με [[φροντίδα]], [[φροντίζω]], σε Πίνδ. κ.λπ. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=πορσύ¯νω, [*[[πόρω]]<br /><b class="num">I.</b> to [[offer]], [[present]] [[what]] one has [[prepared]], in Hom. of the [[wife]] preparing her [[husband]]'s bed.<br /><b class="num">II.</b> [[generally]], to make [[ready]], [[prepare]], [[provide]], Soph., Eur., etc.:—Mid. to [[provide]] for [[oneself]], get [[ready]], Aesch.<br /><b class="num">2.</b> of evils, ἐχθροῖς π. [[ἐχθρά]] Aesch.; π. τοῖς πολεμίοις κακά Xen.:—Pass., ἐπορσύνθη κακά Aesch.<br /><b class="num">3.</b> to [[arrange]], [[adjust]], [[manage]], π. τὰ τοῦ θεοῦ Hdt.; [[τάδε]] Soph., etc.<br /><b class="num">III.</b> to [[treat]] with [[care]], [[tend]], Pind., etc. | |||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[δίνω]], [[ἑτοιμάζω]], [[ταχτοποιῶ]]). Ἀπό τό ἐπίρρ. [[πόρσω]] → [[πόρρω]]. Ἔχει [[συγγένεια]] μέ τό [[πόρω]] (=[[δίνω]]). | |||
}} | }} | ||