ὑβριστής: Difference between revisions

m
Text replacement - "Uebh." to "Übh."
m (Text replacement - "Ueber" to "Über")
m (Text replacement - "Uebh." to "Übh.")
 
(25 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=yvristis
|Transliteration C=yvristis
|Beta Code=u(bristh/s
|Beta Code=u(bristh/s
|Definition=οῦ, ὁ, <span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">violent, wanton, licentious, insolent man</b>, ὑβριστῇσι . . τῶν μένος αἰὲν ἀτάσθαλον, οὐδὲ δύνανται φυλόπιδος κορέσασθαι <span class="bibl">Il.13.633</span>; ὑβρισταί τε καὶ ἄγριοι οὐδὲ δίκαιοι ἠὲ φιλόξεινοι <span class="bibl">Od.6.120</span>,<span class="bibl">9.175</span>, <span class="bibl">13.201</span>; of the suitors (cf. ὕβρις <span class="bibl">1.1</span>), ὑ. καὶ ἀτάσθαλοι <span class="bibl">24.282</span>; στρατὸν ὑβριστὴν Μήδων <span class="bibl">Thgn.775</span>; Πέρσαι φύσιν ἐόντες ὑ. <span class="bibl">Hdt.1.89</span>; ἀνδρῶν δυναστέων παῖδες ὑβρισταί <span class="bibl">Id.2.32</span>; <b class="b3">στρατὸν θηρῶν </b>., of the Centaurs, <span class="bibl">S.<span class="title">Tr.</span>1096</span>: also in Prose, <span class="bibl">And.4.14</span>, <span class="bibl">Lys.24.15</span>, <span class="bibl"><span class="title">Ep.Rom.</span>1.30</span>, etc.; in a milder sense, [[sarcastic]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>355c</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> esp., opp. [[σώφρων]], [[lustful]], [[lewd]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>1068</span> (anap.), <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>3.1.21</span>, etc.; ὁ εἰς ὁτιοῦν ὑ. <span class="bibl">Aeschin.1.17</span>; <b class="b3">ὑ. πενίης</b> [[insolent]] towards... <span class="title">AP</span>9.172b (Pall.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> of animals, [[wanton]], [[restive]], [[unruly]], ταῦροι <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span> 743</span>; ἵπποι <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>7.5.62</span>, cf. <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phdr.</span>254c</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> of natural forces, ὑβριστὴς Τυφάων <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>307</span>; Ὑβριστὴν ποταμὸν οὐ ψευδώνυμον <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span> 717</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">5</span> of things, ὑ. οἶνος διὰ νεότητα <span class="bibl">Ael.<span class="title">Ep.</span>8</span>; <b class="b3">μέλι Ἀττικὸν ποιεῖ ὑ. [τὸν πλακοῦντα</b>] makes it [[proud]], <span class="bibl">Archestr.<span class="title">Fr.</span>62.18</span>; <b class="b3">νάρθηκας </b>., of the Bacchae, <span class="bibl">E.<span class="title">Ba.</span>113</span> (lyr.).—Cf. [[ὕβριστος]] fin.</span>
|Definition=ὑβριστοῦ, ὁ,<br><span class="bld">A</span> [[violent]], [[wanton]], [[licentious]], [[insolent]] [[man]], ὑβριστῇσι.. τῶν μένος αἰὲν ἀτάσθαλον, οὐδὲ δύνανται φυλόπιδος κορέσασθαι Il.13.633; ὑβρισταί τε καὶ ἄγριοι οὐδὲ δίκαιοι ἠὲ φιλόξεινοι Od.6.120,9.175, 13.201; of the suitors (cf. [[ὕβρις]] 1.1), ὑβρισταὶ καὶ ἀτάσθαλοι 24.282; στρατὸν ὑβριστὴν Μήδων Thgn.775; Πέρσαι φύσιν ἐόντες ὑβρισταί [[Herodotus|Hdt.]]1.89; ἀνδρῶν δυναστέων παῖδες ὑβρισταί Id.2.32; <b class="b3">στρατὸν θηρῶν ὑβριστήν</b>, of the [[Centaur]]s, S.''Tr.''1096: also in Prose, And.4.14, Lys.24.15, ''Ep.Rom.''1.30, etc.; in a milder sense, [[sarcastic]], [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 355c.<br><span class="bld">2</span> esp., opp. [[σώφρων]], [[lustful]], [[lewd]], Ar.''Nu.''1068 (anap.), [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.1.21, etc.; ὁ εἰς ὁτιοῦν ὑβριστής Aeschin.1.17; <b class="b3">ὑβριστὴς πενίης</b> [[insolent]] towards... ''AP''9.172b (Pall.).<br><span class="bld">3</span> of animals, [[wanton]], [[restive]], [[unruly]], ταῦροι E.''Ba.'' 743; ἵπποι [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''7.5.62, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''254c.<br><span class="bld">4</span> of natural forces, ὑβριστὴς Τυφάων Hes.''Th.''307; Ὑβριστὴν ποταμὸν οὐ ψευδώνυμον [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]'' 717.<br><span class="bld">5</span> of things, ὑβριστὴς οἶνος διὰ νεότητα Ael.''Ep.''8; <b class="b3">μέλι Ἀττικὸν ποιεῖ ὑβριστὴν [τὸν πλακοῦντα]</b> makes it [[proud]], Archestr.''Fr.''62.18; <b class="b3">νάρθηκας ὑβριστής</b>, of the [[Bacchae]], E.''Ba.''113 (lyr.).—Cf. [[ὕβριστος]] fin.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1169.png Seite 1169]] ὁ, der Gewaltthätige, Übermüthige, Frevelhafte; Hom. bezeichnet die Troer Il. 13, 633 als ὑβρισταί, τῶν [[μένος]] αἰὲν ἀτάσθαλον, οὐδὲ δύνανται φυλόπιδος κορέσασθαι, u. vrbdt ὑβρισταί τε καὶ ἄγριοι οὐδὲ δίκαιοι, ἠὲ φιλόξεινοι, Od. 6, 120. 9, 175; καὶ ἀτάσθαλοι ἄνδρες, 24, 282; auch [[ἄνεμος]] [[ὑβριστής]], Hes. Th. 307; Aesch. Suppl. 30; μὴ ἐν θανοῦσιν ὑβριστὴς γένῃ, Soph. Ai. 107 1; Eur. öfter, Ar. u. in Prosa. – Uebh. der Ausgelassene, Unbändige, Her. 1, 89. 7, 32; auch von den Thieren, ταῦρος, [[ἵππος]], Eur. Bacch. 743, Xen. Cyr. 7, 5, 62, Plat. Phaedr. 254 e; καὶ ἄδικοι, Legg. I, 630 b; Ggstz von [[σώφρων]], der über das rechte Maaß, bes. in der Befriedigung seiner Leidenschaften hinausgeht, Ar. Nubb. 1068; ὁ εἰς ὁτιοῦν [[ὑβριστής]], Aesch. 1, 17; vgl. noch Xen. Cyr. 6, 1, 45 u. Lys. 24, 15 ff. S. auch [[ὑβριστός]].
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1169.png Seite 1169]] ὁ, der [[Gewalttätige]], [[Übermütige]], [[Frevelhafte]]; Hom. bezeichnet die Troer Il. 13, 633 als ὑβρισταί, τῶν [[μένος]] αἰὲν ἀτάσθαλον, οὐδὲ δύνανται φυλόπιδος κορέσασθαι, u. vrbdt ὑβρισταί τε καὶ ἄγριοι οὐδὲ δίκαιοι, ἠὲ φιλόξεινοι, Od. 6, 120. 9, 175; καὶ ἀτάσθαλοι ἄνδρες, 24, 282; auch [[ἄνεμος]] [[ὑβριστής]], Hes. Th. 307; Aesch. Suppl. 30; μὴ ἐν θανοῦσιν ὑβριστὴς γένῃ, Soph. Ai. 107 1; Eur. öfter, Ar. u. in Prosa. – Übh. der Ausgelassene, Unbändige, Her. 1, 89. 7, 32; auch von den Tieren, ταῦρος, [[ἵππος]], Eur. Bacch. 743, Xen. Cyr. 7, 5, 62, Plat. Phaedr. 254 e; καὶ ἄδικοι, Legg. I, 630 b; <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[σώφρων]], der über das rechte Maaß, bes. in der Befriedigung seiner Leidenschaften hinausgeht, Ar. Nubb. 1068; ὁ εἰς ὁτιοῦν [[ὑβριστής]], Aesch. 1, 17; vgl. noch Xen. Cyr. 6, 1, 45 u. Lys. 24, 15 ff. S. auch [[ὑβριστός]].
}}
{{bailly
|btext=οῦ;<br /><i>adj. m.</i><br />[[violent]], [[fougueux]], [[impétueux]], [[emporté]];<br />[[NT]]: [[arrogant]], [[insolent]].<br />'''Étymologie:''' [[ὑβρίζω]].
}}
{{elru
|elrutext='''ὑβριστής:''' οῦ adj. m<br /><b class="num">1</b> [[разнузданный]], [[наглый]], [[дерзкий]] (ὑβρισταί τε καὶ [[ἄγριοι]] Hom.; ὑ. καὶ [[βίαιος]] Lys.): ὑ. εἴς τινα Aeschin. и ὑ. τινος Anth. дерзостный по отношению к кому-л.;<br /><b class="num">2</b> [[буйный]], [[строптивый]], [[горячий]] (ταῦροι Eur.; [[ἵππος]] Xen.);<br /><b class="num">3</b> [[бурливый]], [[стремительный]], [[бешеный]] ([[ἄνεμος]] Hes.; [[ποταμός]] Aesch.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''ὑβριστής''': -οῦ, ὁ, ([[ὑβρίζω]]) [[ἄνθρωπος]] [[βίαιος]], [[θρασύς]], [[αὐθάδης]], [[ἀναιδής]], ὑβρισταί... τῶν [[μένος]] αἰὲν ἀτάσθαλον, οὐδὲ δύνανται φυλόπιδος κορέσασθαι Ἰλ. Ν. 633· ἐπὶ τῶν μνηστήρων (πρβλ. [[ὕβρις]]), ὑβρισταί τε καὶ [[ἄγριοι]] οὐδὲ δίκαιοι ἠὲ φιλόξεινοι Ὀδ. Ζ. 120, Ι. 175, Ν. 201· ὑβρ. καὶ ἀτάσθαλοι Ω. 281· στρατὸν ὑβριστὴν Μήηδων Θέογν. 775· Πέρσαι φύσιν ἐόντες ὑβρ. Ἡρόδ. 1. 89· ἀνδρῶν δυναστέων παῖδες ὑβρισταὶ ὁ αὐτ. 2. 32· στρατὸν θηρῶν ὑβριστήν, ἐπὶ τῶν Κενταύρων, Σοφ. Τρ. 1096, πρβλ. Ἀνδοκ. 30. 41, Λυσί. 169. 32, κτλ. 2) [[μάλιστα]] ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[σώφρων]], [[ἀκόλαστος]], [[ἀσελγής]], Ἀριστοφ. Νεφ. 1068, Ξεν. Κύρ. 3. 1, 21, κλπ.· ὁ εἰς [[ὁτιοῦν]] ὑβρ. Αἰσχίν. 3. 24· ὑβρ. πενίης, [[αὐθάδης]] [[πρός]]..., Ἀνθ. Π. 9. 172. 3) ἐπὶ ζῴων, [[ὁρμητικός]], [[ἀτίθασος]], [[ἀκατάσχετος]], ταῦροι Εὐρ. Βάκχ. 743· [[ἵππος]] Ξεν. Κύρ. 7. 5, 62, πρβλ. Πλάτ. Φαῖδρ. 254C. 4) ἐπὶ φυσικῶν δυνάμεων, ὑβριστὴς [[ἄνεμος]] Ἡσ. Θεογ. 307· ὑβριστὴν ποταμὸν οὐ ψευδώνυμον Αἰσχύλ. Προμ. 723, πρβλ. Ἡρόδ. 1. 189. 5) ἐπὶ πραγμάτων, [[οἶνος]] ὑβρ. διὰ τὴν νεότητα, μνημονεύεται ἐκ τῶν τοῦ Αἰλ. Ἐπιστ.· [[μέλι]] Ἀττικὸν ποιεῖ ὑβρ. [τὸν πλακοῦντα], καθιστᾷ αὐτὸν ἔξοχον, Ἀρχέστρ. παρ’ Ἀθην. 101Ε· νάρθηκας ὑβρ., ἐπὶ τῶν Βακχευόντων, Εὐρ. Βάκχ. 113. - Πρβλ. [[ὕβριστος]] ἐν τέλει.
|lstext='''ὑβριστής''': -οῦ, ὁ, ([[ὑβρίζω]]) [[ἄνθρωπος]] [[βίαιος]], [[θρασύς]], [[αὐθάδης]], [[ἀναιδής]], ὑβρισταί... τῶν [[μένος]] αἰὲν ἀτάσθαλον, οὐδὲ δύνανται φυλόπιδος κορέσασθαι Ἰλ. Ν. 633· ἐπὶ τῶν μνηστήρων (πρβλ. [[ὕβρις]]), ὑβρισταί τε καὶ [[ἄγριοι]] οὐδὲ δίκαιοι ἠὲ φιλόξεινοι Ὀδ. Ζ. 120, Ι. 175, Ν. 201· ὑβρ. καὶ ἀτάσθαλοι Ω. 281· στρατὸν ὑβριστὴν Μήηδων Θέογν. 775· Πέρσαι φύσιν ἐόντες ὑβρ. Ἡρόδ. 1. 89· ἀνδρῶν δυναστέων παῖδες ὑβρισταὶ ὁ αὐτ. 2. 32· στρατὸν θηρῶν ὑβριστήν, ἐπὶ τῶν Κενταύρων, Σοφ. Τρ. 1096, πρβλ. Ἀνδοκ. 30. 41, Λυσί. 169. 32, κτλ. 2) [[μάλιστα]] ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[σώφρων]], [[ἀκόλαστος]], [[ἀσελγής]], Ἀριστοφ. Νεφ. 1068, Ξεν. Κύρ. 3. 1, 21, κλπ.· ὁ εἰς [[ὁτιοῦν]] ὑβρ. Αἰσχίν. 3. 24· ὑβρ. πενίης, [[αὐθάδης]] [[πρός]]..., Ἀνθ. Π. 9. 172. 3) ἐπὶ ζῴων, [[ὁρμητικός]], [[ἀτίθασος]], [[ἀκατάσχετος]], ταῦροι Εὐρ. Βάκχ. 743· [[ἵππος]] Ξεν. Κύρ. 7. 5, 62, πρβλ. Πλάτ. Φαῖδρ. 254C. 4) ἐπὶ φυσικῶν δυνάμεων, ὑβριστὴς [[ἄνεμος]] Ἡσ. Θεογ. 307· ὑβριστὴν ποταμὸν οὐ ψευδώνυμον Αἰσχύλ. Προμ. 723, πρβλ. Ἡρόδ. 1. 189. 5) ἐπὶ πραγμάτων, [[οἶνος]] ὑβρ. διὰ τὴν νεότητα, μνημονεύεται ἐκ τῶν τοῦ Αἰλ. Ἐπιστ.· [[μέλι]] Ἀττικὸν ποιεῖ ὑβρ. [τὸν πλακοῦντα], καθιστᾷ αὐτὸν ἔξοχον, Ἀρχέστρ. παρ’ Ἀθην. 101Ε· νάρθηκας ὑβρ., ἐπὶ τῶν Βακχευόντων, Εὐρ. Βάκχ. 113. - Πρβλ. [[ὕβριστος]] ἐν τέλει.
}}
{{bailly
|btext=οῦ;<br /><i>adj. m.</i><br />violent, fougueux, impétueux, emporté.<br />'''Étymologie:''' [[ὑβρίζω]].
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 26: Line 29:
}}
}}
{{Thayer
{{Thayer
|txtha=ὑβριστοῦ, ὁ ([[ὑβρίζω]]), from [[Homer]] [[down]], "an [[insolent]] Prayer of Manasseh , '[[one]] [[who]], uplifted [[with]] [[pride]], [[either]] heaps [[insulting]] [[language]] [[upon]] others or does [[them]] [[some]] [[shameful]] [[act]] of [[wrong]]'" (Fritzsche, Ep. ad Romans , i., p. 86; (cf. Trench, Synonyms, § xxix.; Schmidt, [[chapter]] 177; Cope on [[Aristotle]], rhet. 2,2, 5 ([[see]] [[ὕβρις]]))): 1 Timothy 1:13.
|txtha=ὑβριστοῦ, ὁ ([[ὑβρίζω]]), from Homer down, "an [[insolent]] Prayer of Manasseh, '[[one]] [[who]], uplifted [[with]] [[pride]], [[either]] heaps [[insulting]] [[language]] [[upon]] others or does [[them]] [[some]] [[shameful]] [[act]] of [[wrong]]'" (Fritzsche, Ep. ad Romans, i., p. 86; (cf. Trench, Synonyms, § xxix.; Schmidt, [[chapter]] 177; Cope on [[Aristotle]], rhet. 2,2, 5 ([[see]] [[ὕβρις]]))): 1 Timothy 1:13.
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 33: Line 36:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''ὑβριστής:''' -οῦ, ὁ ([[ὑβρίζω]]),<br /><b class="num">1.</b> [[βίαιος]], [[αυταρχικός]], [[δεσποτικός]], [[κακούργος]] [[άνθρωπος]], [[αυθάδης]], [[αναιδής]], σε Όμηρ., Ηρόδ., Αττ.<br /><b class="num">2.</b> αντίθ. προς το [[σώφρων]], [[ακόλαστος]], [[ασελγής]], σε Αριστοφ., Ξεν.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για ζώα, [[ορμητικός]], [[ατίθασος]], [[αχαλίνωτος]], [[ανυπότακτος]], σε Ευρ., Ξεν.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για φυσικές δυνάμεις, ὑβριστὴς [[ἄνεμος]], σε Ησίοδ.· ὑβριστὴς [[ποταμός]], σε Αισχύλ.
|lsmtext='''ὑβριστής:''' -οῦ, ὁ ([[ὑβρίζω]]),<br /><b class="num">1.</b> [[βίαιος]], [[αυταρχικός]], [[δεσποτικός]], [[κακούργος]] [[άνθρωπος]], [[αυθάδης]], [[αναιδής]], σε Όμηρ., Ηρόδ., Αττ.<br /><b class="num">2.</b> αντίθ. προς το [[σώφρων]], [[ακόλαστος]], [[ασελγής]], σε Αριστοφ., Ξεν.<br /><b class="num">3.</b> λέγεται για ζώα, [[ορμητικός]], [[ατίθασος]], [[αχαλίνωτος]], [[ανυπότακτος]], σε Ευρ., Ξεν.<br /><b class="num">4.</b> λέγεται για φυσικές δυνάμεις, ὑβριστὴς [[ἄνεμος]], σε Ησίοδ.· ὑβριστὴς [[ποταμός]], σε Αισχύλ.
}}
{{elru
|elrutext='''ὑβριστής:''' οῦ adj. m<br /><b class="num">1)</b> разнузданный, наглый, дерзкий (ὑβρισταί τε καὶ [[ἄγριοι]] Hom.; ὑ. καὶ [[βίαιος]] Lys.): ὑ. εἴς τινα Aeschin. и ὑ. τινος Anth. дерзостный по отношению к кому-л.;<br /><b class="num">2)</b> буйный, строптивый, горячий (ταῦροι Eur.; [[ἵππος]] Xen.);<br /><b class="num">3)</b> бурливый, стремительный, бешеный ([[ἄνεμος]] Hes.; [[ποταμός]] Aesch.).
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[ὑβριστής]], οῦ, ὁ, [[ὑβρίζω]]<br /><b class="num">1.</b> a [[violent]], [[overbearing]] [[person]], a [[wanton]], [[insolent]] man, Hom., Hdt., [[attic]]<br /><b class="num">2.</b> opp. to [[σώφρων]], [[lustful]], [[lewd]], Ar., Xen.<br /><b class="num">3.</b> of animals, [[wanton]], [[restive]], [[unruly]], Eur., Xen.<br /><b class="num">4.</b> of [[natural]] forces, ὑβριστὴς [[ἄνεμος]] Hes.; ὑβριστὴς [[ποταμός]] Aesch.
|mdlsjtxt=[[ὑβριστής]], οῦ, ὁ, [[ὑβρίζω]]<br /><b class="num">1.</b> a [[violent]], [[overbearing]] [[person]], a [[wanton]], [[insolent]] man, Hom., Hdt., [[Attic]]<br /><b class="num">2.</b> opp. to [[σώφρων]], [[lustful]], [[lewd]], Ar., Xen.<br /><b class="num">3.</b> of animals, [[wanton]], [[restive]], [[unruly]], Eur., Xen.<br /><b class="num">4.</b> of [[natural]] forces, ὑβριστὴς [[ἄνεμος]] Hes.; ὑβριστὴς [[ποταμός]] Aesch.
}}
}}
{{Chinese
{{Chinese