σῶμα: Difference between revisions

|Definition=σώματος, τό (Arc. dat. pl.<br><span class="bld">A</span> σωμάτεσι ''IG''5(2).357.156 (Stymphalus, iii B.C.)), [[body]] of [[man]] or [[beast]], but in Hom., as Aristarch. remarks (v. Apollon.''Lex.''), always [[dead body]], [[corpse]] (whereas the [[living]] [[body]] is [[δέμας]]), ὥς τε λέων ἐχάρη μεγάλῳ ἐπὶ σώματι κύρσας Il.3.23, cf. 18.161; ς. δὲ οἴκαδ' ἐμὸν δόμεναι πάλιν 7.79; σ. κατελείπομεν [[ἄθαπτος|ἄθαπτον]] Od.11.53; ὦν . . σώματ' ἀκηδέα κεῖται 24.187; so also in Hes.''Sc.''426, Simon.119, Pi.''O.''9.34, [[Herodotus|Hdt.]]7.167, Posidon.14 J., ''Ev.Marc.''15.43, etc.; τὸ σῶμα τοῦ τεθνεῶτος Pl.''R.''469d, cf. ''Grg.''524c, D.43.65; σ. νεκρόν ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''51.7 (ii A.D.); [[νεκρὸν σῶμα]] Gal.18(2).93, cf. [[νεκρός]] II.1; μέγιστον σῶμα δειλαίας σποδοῦ = σῶμα μέγιστον ὃ νῦν [[σποδός]] ἐστι, S.''El.''758; also later, Wilcken ''Chr.''499 (ii/iii A.D.).<br><span class="bld">2</span> the [[living body]], Hes.''Op.''540, Batr.44, Thgn.650, Pi.''O.''6.56, ''P.''8.82, [[Herodotus|Hdt.]]1.139, etc.; δόμοι καὶ σώματα A.''Th.''896 (lyr.); [[γενναῖος]] τῷ σώματι S.''Ph.''51; [[εὔρωστος]] τὸ σῶμα X.''HG''6.1.6; [[τὸ σῶμα σῴζειν]] or [[τὸ σῶμα σῴζεσθαι]] = [[save one's life]], D.22.55, Th.1.136; [[τὸ σῶμα διασῴζειν]] or [[τὸ σῶμα διασῴζεσθαι]] Isoc.6.46, X.''An.''5.5.13; περὶ πολλῶν σωμάτων καὶ χρημάτων [[βουλεύειν]] Th.1.85; [[περὶ τοῦ σώματος ἀγωνίζεσθαι]] = [[fight for one's life]], Lys.5.1; [[ἔχειν τὸ σῶμα κακῶς]], [[ἔχειν τὸ σῶμα ὡς βέλτιστα]], etc., to [[be in a bad state of bodily health]], [[be in a good state of bodily health]], [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''3.12.1, 3.12.5.<br><span class="bld">3</span> [[body]], opp. [[spirit]] ([[εἴδωλον]]), Pi.''Fr.''131; opp. [[soul]] ([[ψυχή]]), Pl.''Grg.''493a, ''Phd.''91d; <b class="b3">τὰ τοῦ σώματος ἔργα</b> [[bodily]] [[labour]]s, [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]'' 2.8.2; [[αἱ τοῦ σώματος ἡδοναί]], [[αἱ κατὰ τὸ σῶμα ἡδοναί]] = [[bodily pleasures]], ib.1.5.6, Pl.''R.''328d; [[τὰ εἰς τὸ σῶμα τιμήματα]] = [[bodily punishments]], Aeschin.2.139; τὰ εἰς τὸ σῶμα [[ἀδίκημα|ἀδικήματα]] ''PHal.''1.193 (iii B.C.) .<br><span class="bld">4</span> [[animal body]], opp. [[plants]], Pl.''R.'' 564a (pl.); but of plants, ''1 Ep.Cor.''15.38.<br><span class="bld">5</span> [[civic rights]] (like Lat. [[caput]]), Lys.23.12; <b class="b3">ἄτιμοι τὰ σώματα</b> And.1.74; <b class="b3">μέρος ἠτιμῶσθαι τοῦ σώματος</b> D.51.12.<br><span class="bld">6</span> in [[NT]], of the [[sacramental]] [[body]] of [[Christ]], τοῦτό ἐστι τὸ σῶμα μου ''Ev.Matt.''26.26, cf. ''1 Ep.Cor.''10.16.<br><span class="bld">b</span> of the [[body]] of Christ's church, οἱ πολλοὶ ἓν σ. ἐσμεν ἐν Χριστῷ ''Ep.Rom.''12.5; <b class="b3">ἡ ἐκκλησία ἥτις ἐστὶ τὸ σῶμα [τοῦ Χριστοῦ]</b> ''Ep.Eph.''1.23.<br><span class="bld">II</span> [[periphrasis]], [[ἀνθρώπου σῶμα ἓν οὐδέν]] = [[ἄνθρωπος]] οὐδὲ [[εἷς]] (no single person), [[Herodotus|Hdt.]]1.32; especially in Trag., <b class="b3">σῶμα θηρός</b>, = [[θήρ]], S.''OC''1568 (lyr.); [[τεκέων σώματα]] = [[τέκνον|τέκνα]], E.''Tr.''201 (lyr.); [[τὸ σὸν σῶμα]] = [[σύ]], Id.''Hec.''301; rarely in sg. of many persons, σῶμα τέκνων Id.''Med.''1108 (anap.).<br><span class="bld">2</span> a [[person]], [[human being]], <b class="b3">τὰ πολλὰ σώματα</b>, = [[οἱ πολλοί]], S.''Ant.''676; <b class="b3">λευκὰ γήρᾳ σώματα</b> E. ''HF''909 (lyr.); σ. [[ἄδικος|ἄδικα]] Id.''Supp.''223, cf. [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''908a, ''PSI'' 4.359.9 366.7 (iii B.C.), etc.; <b class="b3">ἑκάστου τοῦ σώματος</b>, ''IG''12.22.14; [[κατὰ σῶμα]] = [[per person]], PRev.Laws50.9 (iii B.C.); καταστήσαντες τὸ σῶμα ἀφείσθωσαν τῆς ἐγγύης ''PMich.Zen.''70.12 (iii B.C.); <b class="b3">ἐργαζομένη αὑτῇ τῷ ἰδίῳ σώματι</b> [[work]]ing for [[herself]], [[earn]]ing her own [[living]], ''PEnteux.''26.7 (iii B.C.); [[τὰ φίλτατα σώματα]], of [[children]], Aeschin.3.78; freq. of slaves, <b class="b3">αἰχμάλωτα σώματα</b> D.20.77, ''IG''12(7).386.25 (Amorgos, iii B.C.), ''SIG''588.64 (Milet., ii B.C.), etc.; <b class="b3">οἰκετικὰ σώματα</b> Lexap.Aeschin.1.16, cf. ''SIG''633.88 (Milet., ii B.C.); δοῦλα Poll.3.78; <b class="b3">ἐλεύθερα σώματα</b> X.''HG''2.1.19, Plb.2.6.6, etc.; later, [[σῶμα]] is used abs. for a [[slave]], PHib.1.54.20 (iii B.C.), Plb.12.16.5, ''Apoc.''18.13, etc.; σ. γυναικεῖον, ᾇ ὄνομα . . ''GDI''2154.6 (Delph., ii B.C.); a usage censured by Poll.l.c. and Phryn.355; also of [[troops]], τὴν τῶν σωμάτων σύνταξιν Aen.Tact.1.1; μηχανήμασιν ἢ σώμασιν [[ἐναντιοῦσθαι]] ὧδε Id.32.1.<br><span class="bld">III</span> generally, a [[body]], i.e. any [[corporeal]] [[substance]], <b class="b3">δεῖ αὐτὸ</b> (''[[sc.]]'' <b class="b3">τὸ ὄν</b>) σ. μὴ ἔχειν Meliss.9; ἢ μέγεθός ἐστιν ἢ σ. ἐστιν Gorg.3; [[σῶμα ἄψυχον]], [[σῶμα ἔμψυχον]], [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''245e, cf. ''Plt.''288e, Arist.''Ph.''265b29, al.; ὁ λίθος σ. ἐστι Luc.''Vit.Auct.''25; φασὶν οἱ μὲν σ. εἶναι τὸν χρόνον, οἱ δὲ ἀσώματον S.E.''M.''10.215; <b class="b3">κυκλικὸν σῶμα</b>, of one of the [[sphere]]s, Jul.''Or.''5.162b, al.; <b class="b3">τὸ πέμπτον σῶμα</b> the [[fifth]] [[element]], Philol.12, ''[[Placita Philosophorum|Placit.]]''1.3.22, Jul.''Or.''4.132c; [[metallic]] [[substance]], Olymp. Alch.p.71 B.<br><span class="bld">2</span> Math., [[figure]] of [[three]] [[dimension]]s, [[solid]], opp. a [[surface]], etc., Arist.''Top.''142b24, ''Metaph.''1020a14, al.<br><span class="bld">IV</span> the [[body]] or [[whole]] of a thing, especially of [[complete]] [[part]]s of the [[body]], τὸ σῶμα τῶν νεφρῶν Id.''HA''497a9; τὰ σ. τῶν αἰσθητηρίων Id.''GA''744b24; <b class="b3">τὸ σῶμα τῆς γαστρός, τὸ σῶμα τῆς κοιλίας</b>, Gal.15.667,806; σ. παιδοποιόν Ael.''NA''17.42: generally, the [[whole]] [[body]] or [[frame]] of a thing, ὑπὸ σώματι γᾶς A.''Th.'' 947 (lyr.); <b class="b3">τὸ σῶμα τοῦ παντός, τὸ σῶμα τοῦ κόσμου</b>, Pl.''Ti.''31b. 32c; <b class="b3">ὕδωρ, ποταμοῦ σῶμα</b> Chaerem.17; [[τὸ σῶμα τῆς πίστεως]] = [[the body of the proof]], i.e. [[argument]]s, Arist.''Rh.''1354a15; τῆς λέξεως Longin.''Rh.''p.188 H.; of a [[body]] of [[writing]]s, Cic.''Att.''2.1.4; [[text]] of a [[document]], opp. [[ὑπογραφή]], ''BGU''187.12 (ii A.D.), cf. ''PFay.''34.20 (ii A.D.); of a [[will]], ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''494.30 (ii A.D.).<br><span class="bld">2</span> <b class="b3">ξύλα σώματα</b> [[log]]s, opp. [[κλάδος|κλάδοι]], ''[[Oxyrhynchus Papyri|POxy.]]''1738.3 (iii A.D.); σ. μέγα περσέας ''CPHerm.''7 ii 27, cf. iii 8 (iii A.D.).

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1059.png Seite 1059]] τό, der [[Leib]], sowohl von Menschen als von Tieren; bei Hom. immer der <b class="b2">todte Leib, </b>der [[Leichnam]], Apollon. Lex. Hom. ed. Bekk. p. 148, 23, Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 86. Das Wort erscheint übrigens bei Hom. nur an acht Stellen, Iliad. 3, 23. 7, 79. 18, 161. 22, 342. 23, 169 Odyss. 11, 53. 12, 67. 24, 187, während [[νέκυς]] und [[νεκρός]] weit häufiger sind. In dem Ἀγὼν Ἡσιόδου καὶ Ὁμήρου kommt [[σῶμα]] dreimal vor; zweimal läßt der Verfasser den Homer das Wort vom lebendigen Leibe gebrauchen, Hesiod. ed. 2 Goettl. p. 317, 8. 320, 17, während an der dritten Stelle er selbst, in eigner Person redend, es vom todten Leibe gebraucht, p. 323, 8. – Homerisch ist [[σῶμα]] gebraucht Pind. N. 9, 23 O. 9, 34 Aeschyl. Pers. 275 Soph. Ant. 1198 Ai. 1063. – »Die Beziehung von [[σῶμα]] zu [[σάος]], σῶς, [[σαόω]], [[σώζω]]«, meint G. Curtius Grundz. d. Griech. Et. 2. Aufl. S. 340, »sei deshalb schwierig, weil [[σῶμα]] nach Aristarchs Beobachtung bei Homer nur cadaver bedeute«. Allein dieser Umstand möchte vielmehr umgekehrt »die Beziehung« grade erst ermöglichen. Denn warum könnte [[σῶμα]] wohl nicht »das Gerettete« sein, »das Davongebrachte«, »das Uebriggebliebene«, das, was den Freunden und Verwandten von dem Todten blieb, nachdem die Seele entflohen? Nennt man doch z. B. die übriggebliebenen Bruchstücke einer verloren gegangenen Schrift τὰ σωζόμενα! Zuerst dürfte [[σῶμα]] von den Leichen im Kampfe gefallener Krieger gebraucht sein, welche durch die Genossen dem Feinde entrissen und aus dem Schlachtgetümmel hinweggerettet waren; dies νεκροὺς ἐρύειν spielt im Homer eine große Rolle; Iliad. 17, 692 ἀλλὰ σύ γ' αἶψ' Ἀχιλῆι εἰπεῖν, αἴ κε τάχιστα [[νέκυν]] ἐπὶ νῆα [[σαώσῃ]] γυμνόν; vgl. 24, 35. Von Menschen wird [[σῶμα]] bei Hom. Iliad. 7, 79. 22, 342 Odyss. 11, 53. 12, 67. 24, 187 gebraucht, von Tieren Iliad. 3, 23. 23, 169 und wahrscheinlich auch Iliad. 18, 161. – Vom [[lebendigen Leibe]] scheint das Wort zuerst bei Hesiod. O. 540 gebraucht zu sein, vgl. Lehrs Aristarch. ed. 2 p. 160. Zweifelhaft kann die Bedeutung in der einzigen sonst noch bekannten Hesiodeischen Stelle erscheinen, Sc. 426. – Vom lebendigen Leibe Pind. O. 6, 56 P. 8, 82 Aeschyl. Pers. 199 Soph. O. C. 200 Herodot. 1, 32. 139. So bei Att. oft; im <span class="ggns">Gegensatz</span> der Seele, des Geistes, ψυχὴ καὶ [[σῶμα]] Plat. Phaedr. 246 c; αἱ κατὰ τὸ [[σῶμα]] ἡδοναί Rep. I, 328 d; τὰ εἰς τὸ [[σῶμα]] τιμήματα, Leibesstrafen, Aesch. 2, 139; – der ganze [[Mensch]], [[die Person]], rein körperlich gefaßt, Plat. Legg. X, 908 a; Xen. Cyr. 7, 5, 73; σώματα δοῦλα, ἐλεύθερα, Xen. Hell. 2, 1, 12; Mem. 3, 5, 2; Sp., wie Pol., oft; – von Leibeignen, Sklaven, σώματα αἰχμάλωτα δεῦρ' ἤγαγε Dem. Lpt. 76; vgl. Lob. Phryn. 378; – wie wir Leib und Leben, Gut und Blut sagen, so Griechisch σώματα καὶ χρήματα; τὰ ἑαυτῶν σώματα προέσθαι Xen. An. 1, 9, 12; σωμάτων στερηθῆναι 2, 1, 12. – Auch ein einzelnes [[Glied]], bes. das Zeugungsglied, [[σῶμα]] παιδοποιόν, Ael. H. A. 17, 62. – Uebh. jedes [[Ganze]], jede [[Gesammtheit]], bes. ein aus mehrern Gliedern oder Teilen zusammengesetztes Ganzes, τὸ τοῦ κόσμ ου [[σῶμα]] Plat. Tim. 32 c.

|elnltext=σῶμα, σώματος, τό dood lichaam, lijk (bij Hom. steeds in deze bet. ); zelden na Hom.:; σώματα ὅλα καταγίζων lijken in hun geheel verbrandend Hdt. 7.167; τὸ σῶμα τοῦ τεθνεῶτος het lichaam van de dode Plat. Resp. 469d; kadaver:. λέων ἐχάρη μεγάλῳ ἐπὶ σώματι κύρσας een leeuw is blij als hij stuit op een groot kadaver Il. 3.23. lichaam, lijf:; τὰ οὐνόματα σφι ἐόντα ὅμοια τοῖσι σώμασι hun namen die in overeenstemming zijn met hun lichamen Hdt. 1.139; overdr. leven:. ἀγαπῶντες ὅτι τὰ σώματα διεσωσάμεθα blij dat wij het vege lijf gered hebben Xen. An. 5.5.13. persoon:; σῴζει τὰ πολλὰ σώματα ἡ πειθαρχία gehoorzaamheid aan de leiding redt de meeste personen (van de stad) Soph. Ant. 676; μηδέ... περὶ πολλῶν σωμάτων... βουλεύσωμεν laten we niet over vele personen beslissen Thuc. 1.85.1; als omschrijving:; ἀνθρώπου σῶμα een menselijk individu Hdt. 1.32.8; σῶμα θηρός het beest (Cerberus) Soph. OC 1568; jur. als rechtspersoon civiele status, bestaan:. μέρος ἠτιμῶσθαι τοῦ σώματος dat hij een deel van zijn burgerstatus kwijt is (nl. iem. die drie maal iets onwettigs heeft voorgesteld) Dem. 51.12. lichaam (als substantie):; τὸ μὲν σῶμά ἐστιν ἡμῖν σῆμα ons lichaam is voor ons een graf Plat. Grg. 493a; christ..; τοῦτό ἐστιν τὸ σῶμά μου dit is mijn lichaam (bij eucharistie) NT Mt. 26.26; overdr.. οἱ πολλοὶ ἓν σῶμά ἐσμεν ἐν Χριστῷ wij zijn allen tezamen één lichaam in Christus NT Rom. 12.5. lichaam, massa:; ὑπὸ δε σώματι γᾶς πλοῦτος ἄβυσσος ἔσται onder hun lichaam zal een onmetelijke rijkdom van aarde zijn Aeschl. Sept. 949; τὸ σῶμα τοῦ κόσμου de wereldmassa Plat. Tim. 32c; hoofdbestanddeel, kern:. ὅπερ ἐστὶ σῶμα τῆς πίστεως wat de kern van de bewijsvoering is Aristot. Rh. 1354a15.

|astxt=[[σῶμα]], -τος, τό, [in [[LXX]] for גְּוִיָּה,בָּשָׂר, etc., and for Aram. נְבֵלָה;] <br />a [[body]].<br /><b class="num">1.</b>Prop., of the [[human]] [[body]],<br /><b class="num">(a)</b>as [[always]] in Hom. (opp. to [[δέμας]]), of the [[dead]] [[body]]: Mt 27:58, 59 Mk 15:43, al.; <br /><b class="num">(b)</b>of the [[living]] [[body]]: Lk 11:34, I Co 6:13, al.; ἐν σ. [[εἶναι]], He 13:3; as the [[instrument]] of the [[soul]], τὰ διὰ τοῦ σ., II Co 5:10; opp. to [[πνεῦμα]], Ro 8:10, I Co 5:3 7:4, Ja 2:26; to [[ψυχή]], Mt 6:25 10:28, Lk 12:22 (cf. Wi 1:1, al.); to τὸ π. καὶ ἡ ψ., I Th 5:23; σ. ψυχικόν, opp. to σ. πνευματικόν, I Co 15:44; ὁ ναὸς τοῦ σ. [[αὐτοῦ]] (gen. epexeg.), Jo 2:21; τὸ σ. τ. ταπεινώσεως (Hebraistic "gen. of [[definition]]"; M, Pr., 73f.; Bl., §35, 5), opp. to τὸ σ. τ. δοξῆς [[αὐτοῦ]], Phl 3:21; [[similarly]], τὸ σ. τ. σαρκός, Col 1:22; σ. τοῦ θανάτου ([[subject]] to [[death]]), Ro 7:24; σ. τ. ἁμαρτίας, Ro 6:6; <br /><b class="num">(c)</b>[[periphrasis]], ἀνθρώπου, [[then]] absol., [[σῶμα]] (Soph., Xen., al.), a [[person]], and in [[later]] writers (Polyb., al.), a [[slave]]: Re 18:13 (cf. MM, i, ii, xxiv; Deiss., BS, 160). <br /><b class="num">2.</b>Of the bodies of animals: [[living]], Ja 3:3; [[dead]], He 13:11 ( Ex 29:14, al.). <br /><b class="num">3.</b>Of [[inanimate]] objects (cf. Eng. "[[heavenly]] bodies"): I Co 15:37, 38 40 (Diod., al.). <br /><b class="num">4.</b>Of [[any]] [[corporeal]] [[substance]] (Plat., al.): opp. to [[σκιά]], Col 2:17. Metaph., of a [[number]] of persons united by a [[common]] [[bond]]; in NT, of the Church as the [[spiritual]] [[body]] of Christ: Ro 12:5, I Co 10:16, 17 12:13, 27, Eph 1:23 2:16 4:4, 12, 16 5:23, 30, Col 1:18, 24 2:19 3:15; ἓν σ. κ. ἓν [[πνεῦμα]], Eph 4:4.