3,274,873
edits
(CSV import) |
m (Text replacement - "Uebh." to "Übh.") |
||
(11 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=sinomai | |Transliteration C=sinomai | ||
|Beta Code=si/nomai | |Beta Code=si/nomai | ||
|Definition=Aeol. σίννομαι dub. in Sapph.12; 2sg. pres. or aor. subj. < | |Definition=Aeol. [[σίννομαι]] dub. in Sapph.12; 2sg. pres. or aor. subj.<br><span class="bld">A</span> σίνηαι Od.12.139: Ion. impf. <b class="b3">σινέσκετο, -οντο</b>, Hes.''Fr.''117, Od.6.6: fut. σινήσομαι [[falsa lectio|f.l.]] in Hp.''Mul.''1.52: aor. 3pl. ἐσίναντο [[Herodotus|Hdt.]]8.31, -έατο Id.7.147 codd.:—codd. give a form σινέομαι in [[Herodotus|Hdt.]]4.123, 5.81, Hp. ''Morb.''4.41,53, etc.; but [[σίνομαι]] is the only form in Hom., and prob. should be restored everywhere:—Act. [[σίνω]] Ion. for [[βλάπτω]] acc. to Gal.15.662; [[σίνομαι]] Pass., ''IG''22.1126.42 (Amphict. Delph.), Orph. ''A.''211. [ῑ in the Verb (exc. perhaps in Sapph.12); ῐ in [[σίνις]], [[σίνος]], ἀσῐνής.]<br><span class="bld">I</span> [[harm]], [[hurt]], [[do]] one [[harm]] or [[mischief]], Hom., only in Od. (but v. infr. ''ΙΙ'', and cf. [[σίντης]]), of plunderers and marauders, <b class="b3">οἵ σφεας σινέσκοντο</b>, of the Cyclopes who [[used to plunder]] the Phaeacians, Od.6.6; <b class="b3">ὅτε μοι σίνοιτό γ' ἑταίρους</b>, of Scylla [[destroying]] Odysseus' comrades, 12.114; <b class="b3">εἰ δέ κε σίνηαι</b> (''[[sc.]]'' <b class="b3">Ἠελίου βόας</b>) 11.112, cf. ἀσινής; οὐ σινέσκετο καρπόν Hes.''Fr.''117; in later Ep., <b class="b3">ἀλώπηξ.. σινομένα τὰν τρώξιμον</b> [[plundering]] the grapes, Theoc.1.49; σ. ἔπαυλα καὶ.. ἄνδρας ''AP''6.262 (Leon.), cf.A.R.1.951,1260, etc.; in Prose, [[pillage]], [[waste]] a country, [[Herodotus|Hdt.]]5.74, 6.97, 8.31; τὴν Μηδικήν [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''5.5.4; [[waste]], [[destroy]] the crops, [[Herodotus|Hdt.]]1.17, 4.123; αἰ δέ κα σίνηται [τοὺς καρπούς], ἀποτεισάτω τὰ ἐπιτίμια ὁ σινόμενος ''GDI''5040.28 (Crete), cf. ''Tab.Heracl.''1.129, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]'' 3.3.15; ἐὰν ὑποζύγιον.. σίνηταί τι τῶν πέλας [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''936e.<br><span class="bld">II</span> generally, [[injure]], αἰδώς, ἥ τ' ἄνδρας μέγα σίνεται Hes.''Op.''318 (interpol. in Il.24.45, v. Sch.), cf. Phld.''Piet.''p.93 G.; [ὁ κροκόδειλος] οὐδὲν σ. τὸν τροχίλον [[Herodotus|Hdt.]]2.68; <b class="b3">τὴν ἕδραν τοῦ ἵππου μὴ σ.</b> not to [[hurt]] his back, X. ''Eq.''12.9, cf. [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]'' 9.18.3; <b class="b3">αἰ δὲ σίναιτο ἀφακεσάσθω</b> if he [[damages]] the utensils, he must make it good, ''Mnemos.''57.208 (Argos, vi B.C.); especially in war, [[injure]], [[harass]], σ. τὸν στρατόν [[Herodotus|Hdt.]]5.27; <b class="b3">τοὺς πολεμίους μέγα σ.</b> Id.7.147, cf. 9.49, X.''An.''3.4.16; opp. [[ὠφελεῖν]], Id.''Lac.''12.5.—Never in Trag., once in Pl., freq. in X.; once in non-literary Pap., ''BGU''248.17 (i A.D.). | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0883.png Seite 883]] ion. [[σινέομαι]] (s. oben),gew. nur praes. u. impf., Her. 8, 31 hat auch den aor. ἐσινάμην, [[wegrauben]], Menschen od. Vieh als Beute wegschleppen, also von räuberischen od. sonst feindseligen Anfällen; bei Hom. immer von lebenden Wesen: ὅτε μοι σίνοιτό γ' ἑταίρους, Od. 12, 114, wenn sie (die Skylla) mir die Gefährten wegraffen od. räuberisch anfallen sollte; eben so von den Kyklopen, οἵ σφεας σινέσκοντο, welche die Phäaken räuberisch anzufallen pflegten, 6, 6; vom Raube der Rinder des Helios durch Odysseus, 11, 112. 12, 139. – Bei Her. gew. von dem Schaden, den ein Kriegsheer dem andern zufügt, σίνεσθαι τὸν στρατόν, τοὺς πολεμίους μέγα ἐσινέατο, [[μεγάλως]] Ἀθηναίους ἐσινέοντο, Her. 1, 17. 5, 27. 81. 7, 147. 9, 49. 51; Xen. An. 3, 4, 16, wo die [[varia lectio|v.l.]] ἐπέκειντο ist. – Auch von leblosen Dingen, wie οὐ σινέσκετο καρπόν, Hes. frg. 2, 3; γῆν, χώραν σίνεσθαι, ein Land berauben, ausplündern, Her. 6, 97. 8, 31. 9, 13. 31; Xen. Cyr. 3, 3, 15. 5, 5, 4; πολεμίους, Lac. 12, 5. – | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0883.png Seite 883]] ion. [[σινέομαι]] (s. oben),gew. nur praes. u. impf., Her. 8, 31 hat auch den aor. ἐσινάμην, [[wegrauben]], Menschen od. Vieh als Beute wegschleppen, also von räuberischen od. sonst feindseligen Anfällen; bei Hom. immer von lebenden Wesen: ὅτε μοι σίνοιτό γ' ἑταίρους, Od. 12, 114, wenn sie (die Skylla) mir die Gefährten wegraffen od. räuberisch anfallen sollte; eben so von den Kyklopen, οἵ σφεας σινέσκοντο, welche die Phäaken räuberisch anzufallen pflegten, 6, 6; vom Raube der Rinder des Helios durch Odysseus, 11, 112. 12, 139. – Bei Her. gew. von dem Schaden, den ein Kriegsheer dem andern zufügt, σίνεσθαι τὸν στρατόν, τοὺς πολεμίους μέγα ἐσινέατο, [[μεγάλως]] Ἀθηναίους ἐσινέοντο, Her. 1, 17. 5, 27. 81. 7, 147. 9, 49. 51; Xen. An. 3, 4, 16, wo die [[varia lectio|v.l.]] ἐπέκειντο ist. – Auch von leblosen Dingen, wie οὐ σινέσκετο καρπόν, Hes. frg. 2, 3; γῆν, χώραν σίνεσθαι, ein Land berauben, ausplündern, Her. 6, 97. 8, 31. 9, 13. 31; Xen. Cyr. 3, 3, 15. 5, 5, 4; πολεμίους, Lac. 12, 5. – Übh. beschädigen, unglücklich machen, im <span class="ggns">Gegensatz</span> von [[ὀνίνημι]], αἰδὼς ἄνδρας μέγα σίνεται ἠδ' ὀνίνησιν, Il. 24, 45; Hes. O. 320; oft bei Her. u. den Att., ἐὰν [[ὑποζύγιον]] σίνηταί τι τῶν [[πέλας]], Plat. Legg. XI, 936 e; Xen. Equit. 12, 9; verwunden, Her. 2, 68. – Das act. scheint nicht vorzukommen, aber Orph. Arg. 211, σίνετο δὲ σφυρὰ δισσά, ist es passivisch, = ἐβλάφθη zu nehmen, er war an beiden Füßen beschädigt, wie sich auch das perf. σεσιμμένος in einer Inschrift findet. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
Line 17: | Line 17: | ||
}} | }} | ||
{{elnl | {{elnl | ||
|elnltext= | |elnltext=σίνομαι, Ion. σινέομαι, praes. conj. 2 sing. σίνηαι, ep. iter. imperf. 3 plur. σινέσκοντο; Ion. inf. σινέεσθαι, part. σινεομένων, imperf. 3 sing. ἐσινέετο, 3 plur. ἐσινέοντο; aor. 3 plur. ἐσινέατο, beschadigen, kwaad doen:; αἰδώς, ἥ τ’ ἄνδρας μέγα σίνεται ἠδ’ ὀνίνησιν schaamte, die mannen grote schade toebrengt en ook voordeel Hes. Op. 318; ἐσίνοντο ἐπίοντες χώρους τῆς Ἀττικῆς bij hun invallen verwoestten zij streken van Attica Hdt. 5.74.2; milit. verliezen toebrengen:. τοὺς πολεμίους μέγα ἐσίναντο zij brachten grote verliezen toe aan de vijand Hdt. 7.147.1. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''σίνομαι:''' ион. [[σινέομαι|σῑνέομαι]], эол. [[σίννομαι]] (σῑ)<br /><b class="num">1 | |elrutext='''σίνομαι:''' ион. [[σινέομαι|σῑνέομαι]], эол. [[σίννομαι]] (σῑ)<br /><b class="num">1</b> [[грабить]], [[разорять]] (τινα Hom.; χώραν Her.);<br /><b class="num">2</b> [[похищать]] (ἑταίρους τινί Hom.);<br /><b class="num">3</b> [[повреждать]], [[ранить]] (τὴν ἕδραν τοῦ ἵππου Xen.);<br /><b class="num">4</b> [[причинять вред]], [[наносить ущерб]] (τὸν στρατόν Her.): τοὺς πολεμίους [[μέγα]] σ. Her. причинить большой урон врагам. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
Line 26: | Line 26: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=και σινοῦμαι και αμφβλ. ιων. τ. [[σινέομαι]] και αιολ. τ. σίννομαι και ενεργ<br />τ. [[σίνω]] και σινῶ Α<br />[[βλάπτω]], [[καταστρέφω]] (α. [για τη [[Χάρυβδη]]] «ὅτε μοι σίνοιτό γ' ἑταίρους», <b>Ομ. Οδ.</b><br />β) «ἐσίνοντο ἐπιόντες χώρους τῆς Ἀττικῆς», <b>Ηρόδ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Άγνωστης ετυμολ. Το ρ. <i> | |mltxt=και σινοῦμαι και αμφβλ. ιων. τ. [[σινέομαι]] και αιολ. τ. σίννομαι και ενεργ<br />τ. [[σίνω]] και σινῶ Α<br />[[βλάπτω]], [[καταστρέφω]] (α. [για τη [[Χάρυβδη]]] «ὅτε μοι σίνοιτό γ' ἑταίρους», <b>Ομ. Οδ.</b><br />β) «ἐσίνοντο ἐπιόντες χώρους τῆς Ἀττικῆς», <b>Ηρόδ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Άγνωστης ετυμολ. Το ρ. <i>σῖνομαι</i> έχει σχηματιστεί από άγνωστο ενεστ. θ. με έρρινο [[πρόσφυμα]] -<i>ν</i>- (το οποίο επεκτάθηκε και στους υπόλοιπους χρόνους και στα παράγωγα) και κατάλ. -<i>yo</i> ([[πρβλ]]. [[κλίνω]], [[κρίνω]]). Η [[άποψη]] ότι το ρ. ανάγεται στο προελληνικό γλωσσ. [[υπόστρωμα]] με θ. <i>τFι</i>-<i>ν</i> και ότι συνδέεται με τον τ. <i>σής</i> (πιθ. <span style="color: red;"><</span> <i>τFη</i>[[ι]]-<i>ς</i>), [[καθώς]] και η [[σύνδεση]] με το αγγλοσαξ. <i>pw</i><i>ī</i>-<i>nam</i> παραμένουν ανεπιβεβαίωτες και, τελικά, [[μάλλον]] απίθανες]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''σίνομαι:''' [ῑ], Επικ. | |lsmtext='''σίνομαι:''' [ῑ], Επικ. βʹ ενικ. [[σίνηαι]]· Ιων. παρατ. <i>σινέσκετο</i>, <i>-οντο</i>· μέλ. <i>σινήσομαι</i>· γʹ πληθ. αορ. αʹ <i>ἐσίναντο</i>, Ιων. <i>-έατο</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[προκαλώ]] σε κάποιον [[βλάβη]] ή [[ζημιά]], [[βλάπτω]], [[λυμαίνομαι]], [[ληστεύω]], [[λεηλατώ]], σε Ομήρ. Οδ.· [[καταστρέφω]], στο ίδ.· [[λεηλατώ]], [[λαφυραγωγώ]] ή [[ερημώνω]] μια [[χώρα]], [[αφανίζω]] ή [[καταστρέφω]] τις σοδειές, σε Ηρόδ.<br /><b class="num">II.</b> γενικά, [[πλήττω]], [[βλάπτω]], [[ζημιώνω]], σε Ησίοδ., Ηρόδ.· κατά τον πόλεμο, [[τραυματίζω]], [[βασανίζω]], σε Ηρόδ., Ξεν. | ||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
Line 35: | Line 35: | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[to rob]], [[to pillage]], [[to destroy]], [[to damage]] (ep. Od., Sapph., Ion., X., hell. a. late, also Argos, Crete, Herakleia; Hdt., Hp. also <b class="b3">-έομαι</b>; not in Att..<br />Other forms: very rare in aor.: [[ἐσίναντο]] (Hdt.), [[ἐπεσίνατο]] (Nic.), <b class="b3">προσίναντες βλάψαντες</b> H.<br />Dialectal forms: rarely with <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b3">κατα-</b>, <b class="b3">προ-</b>.<br />Compounds: As 1. member in <b class="b3">σιν-όδων</b>, <b class="b3">-όδους</b>, <b class="b3">-οντος</b> m. name of a fish (Arist., Dorio a. o.), folketymol. for <b class="b3">συν-</b> σίνομαι (s. Strömberg 45). Unclear however [[σινάμωρος]] approx. [[harmful]], [[baneful]], [[wicked]], [[mischievous]], [[sweet-toothed]], [[lustful]] with <b class="b3">-ία</b>, <b class="b3">-έω</b>, <b class="b3">-ευμα</b> (Ion., com., Arist. a. o.); because of the short [[ι]] not to the verb, but to the noun [[σίνος]]; the final fits badly with [[μωρός]], perhaps better to <b class="b3">ἐγχεσί-μωρος</b>, if taken as [[spear-happy]] (cf. Leumann Hom. Wörter 272 n. 18).<br />Derivatives: 1. [[σίνος]] n. [[damage]], [[harm]], [[disaster]] (Ion., A., Arist. a. o.) with <b class="b3">ἀ-σινής</b> [[unharmed]], [[harmless]] (λ 110, Sapph., Ion., A., Pl., X., hell. a. late), opposite <b class="b3">ἐπι-σινής</b> (Thphr. a. o.). 2. [[σίντης]] m. [[destroyer]], [[robber]], mostly of beasts of prey, [[thief]] (Il., hell. a. late epic); [[σίντωρ]] m. <b class="b2">id.</b> (Crete IVa, AP; Fraenkel Nom. ag. 1, 123 a. 131); uncertain [[Σίντιες]] m. pl. name of the old population of Lemnos (Hom. a.o.), after Kretschmer Glotta 30, 117 prop. "the robbers" and to be distinguished from the Thracian [[Σιντοι]]. 3. [[Σίνις]], <b class="b3">-ιδος</b> m. name of a mythical robber (B., E., X. a. o.), also appellat. [[robber]], [[destroyer]] (A. Ag. 217 [gener. changed to [[ἶνις]]], Call., Lyc.). 4. [[σιναρός]] [[damaged]] (Hp., as [[ῥυπαρός]] a. o.). 5. [[σινότης]] f. [[damage]], [[flaw]] (gloss.). 6. <b class="b3">ἐπισίνιος ἐπίβουλος</b> H. 7. [[σινόω]] (<b class="b3">προ-</b> σίνομαι) = [[σίνομαι]] (Man., Vett. Val. a. o.) with [[σινωτικός]] [[harmful]] (late). 8. [[σίνδρων]] = [[πονηρός]] (Phot.), also [[slave born of a slave]] (Seleukos ap. Ath.), also as PN; cf. Masson on Hipponax 121 w. n. 3; gen. pl. <b class="b3">σινδρῶν πονηρῶν</b>, [[βλαπτικῶν]] H.<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: The present [[σίνομαι]] (second. <b class="b3">-έομαι</b>; cf. Schwyzer 721) wit generalized length of the [[ι]] (on the unclear [[σίνονται]] Sapph. 26, 4 s. Hamm Gramm. $217a) can be best understood as yotformation <b class="b3">*σίν-ι̯ομαι</b> (Schwyzer 694). If inherited, [[σίνομαι]] must like [[κλίνω]], [[κρίνω]] contain a present-forming [[ν]], which spread not only to the sporadic aoristforms but also to the nouns [[σίνος]], [[σίντης]] a. o. -- Not certainly explained. PGr. <b class="b3">*τϜι-ν-</b> can on itself be connected with [[σής]] (if from <b class="b3">*τϜη</b>[ι̯]<b class="b3">-ς</b>) and with Germ. <b class="b2">Þwi-</b> in OE [[Þwīnan]] [[become weak]], [[disappear]] a. o. (Wood Mod. Phil. 5, 268); apart from the semant. polyinterpretability of the relevant words, there are both for [[σής]] and for [[Þwīnan]] other explanations, s. on [[σής]] and WP. 1, 702 f. (Pok. 1054) w. lit. To be rejected explanations of [[σίνομαι]] in W.-Hofmann s. [[sine]] and [[sonium]]; older lit. in Bq and | |etymtx=Grammatical information: v.<br />Meaning: [[to rob]], [[to pillage]], [[to destroy]], [[to damage]] (ep. Od., Sapph., Ion., X., hell. a. late, also Argos, Crete, Herakleia; Hdt., Hp. also <b class="b3">-έομαι</b>; not in Att..<br />Other forms: very rare in aor.: [[ἐσίναντο]] (Hdt.), [[ἐπεσίνατο]] (Nic.), <b class="b3">προσίναντες βλάψαντες</b> [[H]].<br />Dialectal forms: rarely with <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b3">κατα-</b>, <b class="b3">προ-</b>.<br />Compounds: As 1. member in <b class="b3">σιν-όδων</b>, <b class="b3">-όδους</b>, <b class="b3">-οντος</b> m. name of a fish (Arist., Dorio a. o.), folketymol. for <b class="b3">συν-</b> σίνομαι (s. Strömberg 45). Unclear however [[σινάμωρος]] approx. [[harmful]], [[baneful]], [[wicked]], [[mischievous]], [[sweet-toothed]], [[lustful]] with <b class="b3">-ία</b>, <b class="b3">-έω</b>, <b class="b3">-ευμα</b> (Ion., com., Arist. a. o.); because of the short [[ι]] not to the verb, but to the noun [[σίνος]]; the final fits badly with [[μωρός]], perhaps better to <b class="b3">ἐγχεσί-μωρος</b>, if taken as [[spear-happy]] (cf. Leumann Hom. Wörter 272 n. 18).<br />Derivatives: 1. [[σίνος]] n. [[damage]], [[harm]], [[disaster]] (Ion., A., Arist. a. o.) with <b class="b3">ἀ-σινής</b> [[unharmed]], [[harmless]] (λ 110, Sapph., Ion., A., Pl., X., hell. a. late), opposite <b class="b3">ἐπι-σινής</b> (Thphr. a. o.). 2. [[σίντης]] m. [[destroyer]], [[robber]], mostly of beasts of prey, [[thief]] (Il., hell. a. late epic); [[σίντωρ]] m. <b class="b2">id.</b> (Crete IVa, AP; Fraenkel Nom. ag. 1, 123 a. 131); uncertain [[Σίντιες]] m. pl. name of the old population of Lemnos (Hom. a.o.), after Kretschmer Glotta 30, 117 prop. "the robbers" and to be distinguished from the Thracian [[Σιντοι]]. 3. [[Σίνις]], <b class="b3">-ιδος</b> m. name of a mythical robber (B., E., X. a. o.), also appellat. [[robber]], [[destroyer]] (A. Ag. 217 [gener. changed to [[ἶνις]]], Call., Lyc.). 4. [[σιναρός]] [[damaged]] (Hp., as [[ῥυπαρός]] a. o.). 5. [[σινότης]] f. [[damage]], [[flaw]] (gloss.). 6. <b class="b3">ἐπισίνιος ἐπίβουλος</b> H. 7. [[σινόω]] (<b class="b3">προ-</b> σίνομαι) = [[σίνομαι]] (Man., Vett. Val. a. o.) with [[σινωτικός]] [[harmful]] (late). 8. [[σίνδρων]] = [[πονηρός]] (Phot.), also [[slave born of a slave]] (Seleukos ap. Ath.), also as PN; cf. Masson on Hipponax 121 w. n. 3; gen. pl. <b class="b3">σινδρῶν πονηρῶν</b>, [[βλαπτικῶν]] H.<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: The present [[σίνομαι]] (second. <b class="b3">-έομαι</b>; cf. Schwyzer 721) wit generalized length of the [[ι]] (on the unclear [[σίνονται]] Sapph. 26, 4 s. Hamm Gramm. $217a) can be best understood as yotformation <b class="b3">*σίν-ι̯ομαι</b> (Schwyzer 694). If inherited, [[σίνομαι]] must like [[κλίνω]], [[κρίνω]] contain a present-forming [[ν]], which spread not only to the sporadic aoristforms but also to the nouns [[σίνος]], [[σίντης]] a. o. -- Not certainly explained. PGr. <b class="b3">*τϜι-ν-</b> can on itself be connected with [[σής]] (if from <b class="b3">*τϜη</b>[ι̯]<b class="b3">-ς</b>) and with Germ. <b class="b2">Þwi-</b> in OE [[Þwīnan]] [[become weak]], [[disappear]] a. o. (Wood Mod. Phil. 5, 268); apart from the semant. polyinterpretability of the relevant words, there are both for [[σής]] and for [[Þwīnan]] other explanations, s. on [[σής]] and WP. 1, 702 f. (Pok. 1054) w. lit. To be rejected explanations of [[σίνομαι]] in W.-Hofmann s. [[sine]] and [[sonium]]; older lit. in Bq and Lidén IF 19, 351 w. n. 2. -- Cf. [[σιφλός]]. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt= | |mdlsjtxt=<b class="num">I.</b> to do one [[harm]] or [[mischief]], to [[plunder]], Od.; to [[destroy]], Od.; to [[pillage]] or [[waste]] a [[country]], to [[waste]] or [[destroy]] the crops, Hdt.<br /><b class="num">II.</b> [[generally]], to [[hurt]], [[harm]], [[damage]], Hes., Hdt.: in war, to [[injure]], [[harass]], Hdt., Xen. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''σίνομαι''': (Hdt., Hp. auch -έομαι),<br />{sínomai}<br />'''Forms''': sehr selten im Aor.: ἐσίναντο (Hdt.), ἐπεσίνατο (Nik.), | |ftr='''σίνομαι''': (Hdt., Hp. auch -έομαι),<br />{sínomai}<br />'''Forms''': sehr selten im Aor.: ἐσίναντο (Hdt.), ἐπεσίνατο (Nik.), προσίναντες· βλάψαντες H.,<br />'''Grammar''': v.<br />'''Meaning''': [[rauben]], [[ausplündern]], [[verwüsten]], [[beschädigen]] (ep. seit Od., Sapph., ion., X., hell. u. sp., auch Argos, Kreta, Herakleia; dem Att. im ganzen fremd).<br />'''Composita''': ausnahmsweise mit ἐπι-, κατα-, προ-,Als Vorderglied in [[σινόδων]], -όδους, -οντος m. N. eines Fisches (Arist., Dorio u. a.), volksetymologisch für συν- ~ (s. Strömberg 45). Unklar dagegen [[σινάμωρος]] etwa ‘schädlich, ver- derblich, boshaft, mutwillig, naschhaft, lüstern’ mit -ία, -έω, -ευμα (ion., Kom., Arist. u. a.); wegen der Kürze des ι nicht zum Verb, sondern zum Nomen [[σίνος]]; das Endstück paßt schlecht zu [[μωρός]], vielleicht besser zu [[ἐγχεσίμωρος]], wenn als [[speerfreudig]] aufgefaßt (vgl. Leumann Hom. Wörter 272 A. 18).<br />'''Derivative''': Davon 1. [[σίνος]] n. [[Beschädigung]], [[Schaden]], [[Unheil]] (ion., A., Arist. u. a.) mit [[ἀσινής]] [[unbeschädigt]], [[unschädlich]] (λ 110, Sapph., ion., A., Pl., X., hell. u. sp.), Gegensatz [[ἐπισινής]] (Thphr. u. a.). 2. [[σίντης]] m. [[Verwüster]], [[Räuber]], meist von Raubtieren, [[Dieb]] (Il., hell. u. sp. Epik); [[σίντωρ]] m. ib. (Kreta IV<sup>a</sup>, ''AP''; Fraenkel Nom. ag. 1, 123 u. 131); unsicher [[Σίντιες]] m. pl. N. der älteren Bevölkerung in Lemnos (Hom. u.a.), nach Kretschmer Glotta 30, 117 eig. "die Räuber" und von den thrakischen Σιντοί zu unterscheiden; anders v. Windekens Ét. Pélasg. 135ff. (m. Lit.). 3. Σίνις, -ιδος m. N. eines mythischen Räubers (B., E., X. u. a.), auch appellativisch [[Räuber]], [[Verwüster]] (A. ''Ag''. 217 [allgemein in [[ἶνις]] geändert], Kall., Lyk.). 4. [[σιναρός]] [[beschädigt]] (Hp., wie [[ῥυπαρός]] u. a.). 5. [[σινότης]] f. [[Schaden]], [[Fehler]] (Gloss.). 6. [[ἐπισίνιος]]· [[ἐπίβουλος]] H. 7. [[σινόω]] (προ- ~) = [[σίνομαι]] (Man., Vett. Val. u. a.) mit [[σινωτικός]] [[schädlich]] (sp.). 8. [[σίνδρων]] = [[πονηρός]] (Phot.), auch [[von einem Sklaven geborener Sklave]] (Seleukos ap. Ath.), auch als PN; vgl. Masson zu Hipponax 121 m. A. 3; Gen. pl. σινδρῶν· πονηρῶν, βλαπτικῶν H.<br />'''Etymology''': Das Präsens [[σίνομαι]] (sekund. -έομαι; vgl. Schwyzer 721) mit durchgeführter Länge des ι (zum unklaren σίνονται Sapph. 26, 4 s. Hamm Gramm. ̨ 217a) läßt sich am ehesten als Jotbildung *σίνι̯ομαι auffassen (Schwyzer 694). Wenn altererbt, muß [[σίνομαι]] wie [[κλίνω]], [[κρίνω]] auch ein präsensbildendes ν enthalten, das sich nicht nur zu den sporadischen Aoristformen sondern auch zu den eingebürgerten Nomina [[σίνος]], [[σίντης]] u. a. verbreitet hätte. — Nicht sicher erklärt. Urgr. *τϝιν- kann an und für sich bei [[σής]] (wenn aus *τϝη[ι̯]-ς) und bei germ. ''þwi''- in ags. ''þwīnan'' [[weich werden]], [[einschwinden]] u. a. (Wood Mod. Phil. 5, 268) Anschluß finden; von der semantischen Mehrdeutigkeit der betreffenden Wörter abgesehen, öffnen sich indessen sowohl für [[σής]] wie für ''þwīnan'' auch andere Möglichkeiten, s. zu [[σής]] und WP. 1, 702 f. (Pok. 1054) m. Lit. Abzulehnende Erklärungen von [[σίνομαι]] auch bei W.-Hofmann s. ''sine'' und ''sonium''; ältere Lit. bei Bq und Lidén IF 19, 351 m. A. 2. — Vgl. [[σιφλός]].<br />'''Page''' 2,708-709 | ||
}} | }} | ||
{{mantoulidis | {{mantoulidis | ||
|mantxt=(=[[βλάπτω]], ληστεύω, ἐρημώνω, [[βασανίζω]]). Ἀπό ρίζα σιν-. Θέμα σιν + j + ομαι → σίννομαι → [[σίνομαι]]. Συγγενεύει μέ τό [[σής]] (=σκόρος).<br><b>Παράγωγα:</b> [[σίνις]] ιδος (=καταστροφέας), Σίνις (=ληστής τοῦ Ἰσθμοῦ, ὁ Πιτυοκάμπτης), [[σίνος]] -εος, τό (=[[βλάβη]], [[συμφορά]]), [[σινότης]], [[ἀσινής]] (=[[ἀκέραιος]]), σιντής (=[[ἁρπακτικός]]), [[Σίντιες]] (=οἱ κάτοικοι τῆς Λήμνου πού ἦταν πειραταί), [[σίνων]] (=βλαφτικός), [[σινάμωρος]] (=βλαφτικός), [[σίντωρ]], [[σινόδους]]. | |mantxt=(=[[βλάπτω]], ληστεύω, ἐρημώνω, [[βασανίζω]]). Ἀπό ρίζα σιν-. Θέμα σιν + j + ομαι → σίννομαι → [[σίνομαι]]. Συγγενεύει μέ τό [[σής]] (=[[σκόρος]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[σίνις]] ιδος (=[[καταστροφέας]]), Σίνις (=ληστής τοῦ Ἰσθμοῦ, ὁ Πιτυοκάμπτης), [[σίνος]] -εος, τό (=[[βλάβη]], [[συμφορά]]), [[σινότης]], [[ἀσινής]] (=[[ἀκέραιος]]), σιντής (=[[ἁρπακτικός]]), [[Σίντιες]] (=οἱ κάτοικοι τῆς Λήμνου πού ἦταν πειραταί), [[σίνων]] (=[[βλαφτικός]]), [[σινάμωρος]] (=[[βλαφτικός]]), [[σίντωρ]], [[σινόδους]]. | ||
}} | }} |