πραγματεύομαι: Difference between revisions

m
Text replacement - "Theophrastus ''HP''" to "Thphr. ''HP''"
m (Text replacement - "down" to "down")
m (Text replacement - "Theophrastus ''HP''" to "Thphr. ''HP''")
 
(6 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=pragmateyomai
|Transliteration C=pragmateyomai
|Beta Code=pragmateu/omai
|Beta Code=pragmateu/omai
|Definition=Ion. πρηγμ-, aor. [[ἐπραγματευσάμην]], Ion. <b class="b3">ἐπρηγμ-</b>, <span class="bibl">Hp.<span class="title">Epid.</span>6.8.32</span>, <span class="bibl">X.<span class="title">Oec.</span>10.9</span>, etc.; also [[ἐπραγματεύθην]], Ion. <b class="b3">ἐπρηγμ-</b>, <span class="bibl">Hdt.2.87</span>, <span class="bibl">Isoc.12.249</span>: pf.<span class="sense"><span class="bld">A</span> πεπραγμάτευμαι <span class="bibl">Id.11.1</span>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>99d</span>, <span class="bibl">100b</span>, al.; also in pass. sense, v. infr.:—[[busy oneself]], [[take trouble]], <b class="b3">ἀπέδωκαν τὸν νεκρὸν οὐδὲν ἔτι πρηγματευθέντες</b> Hdt.l.c., cf.<span class="bibl">Pl.<span class="title">Cra.</span>437c</span>; π. περὶ σωφροσύνης <span class="bibl">Id.<span class="title">R.</span>430d</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Cra.</span>425c</span>; περὶ τὰ ὄντα <span class="bibl">Id.<span class="title">Tht.</span>187a</span>, cf. <span class="bibl">X. <span class="title">Mem.</span>4.2.7</span>, <span class="bibl">Arist.<span class="title">EN</span>1102a22</span>, etc.; <b class="b3">πολλὰ ἐπί τινι π</b>. [[work at]] at thing, [[labour to bring]] it [[about]], <span class="bibl">X.<span class="title">Mem.</span>1.3.15</span>; πρός τι <span class="bibl">Pl.<span class="title">Erx.</span>398a</span>; <b class="b3">πραγματεύονται ὅπως ἄρξουσι</b> [[exert themselves]] to... <span class="bibl">X.<span class="title">Lac.</span>14.5</span>:abs., <span class="bibl">Thphr. <span class="title">HP</span>4.4.1</span>; <b class="b3">μηδὲν πραγματεύου</b> do not [[worry]], <span class="bibl">Id.<span class="title">Char.</span>18.9</span>: c.inf., [[exert oneself]] to... <span class="bibl">Plu.<span class="title">Them.</span>19</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[to be engaged in business]], [[spend one's time in business]], [[ὅληντὴννύκτα]] all nightlong, <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>2.4.26</span>; π.καὶ κακοπαθεῖν τὸν βίον ἅπαντα <span class="bibl">Arist.<span class="title">EN</span>1176b29</span>, cf.<span class="bibl">1122a9</span>; simply, [[conduct a business]], PCair.Zen.199.11 (iii B. C.); [[transact business]], of clerks, ib. 647.11 (iii B. C.); <b class="b3">π. ἀπὸ ἐμπορίας καὶ δανεισμῶν</b> [[make money]] by trade and loans, <span class="bibl">Plu.<span class="title">Cat.Mi.</span>50</span>, cf.<span class="bibl"><span class="title">Sull.</span>17</span>, etc.; <b class="b3">οἱ πραγματευόμενοι</b>, = Lat. [[negotiatores]], <span class="title">OGI</span>532.6 (Galatia), cf.<span class="title">SIG</span>797.10 (Assus, i A.D.): c.acc., <b class="b3">π. τὸ συνηγορικὸν καὶ (τὸ) ἐπιδέκατον</b>, of a tax-farmer, <span class="bibl"><span class="title">Ostr.</span>1537</span> (ii B. C.), <span class="title">PLeid.F</span>in <span class="title">Ostr.</span>i <span class="bibl">p.302</span>; τὴν ὑϊκὴν π. <span class="bibl"><span class="title">PSI</span>4.384.2</span> (iii B. C.); generally, of officials, to [[be employed in public affairs]], PGnom.174 (ii A. D.), etc. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> c. acc. rei, [[take in hand]], [[treat laboriously]], [[be engaged in]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Prt.</span>361d</span>, <span class="bibl"><span class="title">Hp.Ma.</span>304c</span>, <span class="bibl">D.18.26</span>, etc.; [[undertake]], τὸν δεύτερον πλοῦν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Phd.</span>99d</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> of authors, [[elaborate]] a work, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>526</span>; of a science, [[work out]], ἃ θέλει <span class="bibl">Archyt.4</span>; [[treat of]], περὶ φύσεως πάντα <span class="bibl">Arist.<span class="title">Metaph.</span>989b33</span>, cf. <span class="bibl">Epicur.<span class="title">Nat.</span>15.34</span>; περί τινος <span class="bibl">Arist.<span class="title">Ph.</span>193b31</span>; περί τι <span class="bibl">Id.<span class="title">Metaph.</span>1025b17</span>, Phld.<span class="title">Mus.</span>p.96K., al.; <b class="b3">τοιαύτην οὐκ ἐπραγματεύθησαν ἀκριβολογίαν περὶ τὰς φλέβας</b> [[did]] not [[use]] such precision [[in treating]] of... <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>513a9</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> of historians, [[treat systematically]], τὰς πράξεις <span class="bibl">Plb.1.4.3</span>: abs., οἱ πραγματευόμενοι [[systematic historians]], <span class="bibl">Id.5.33.5</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> simply, [[write]], [[treat]], ποιητὴς ὢν πεπραγμάτευται περὶ τὸ ἱερόν <span class="title">IG</span>11(4).544.5 (Delos, iii B. C.); <b class="b3">τὰ πεπραγματευμένα ὑπ' αὐτῶ</b> his [[works]], [[composilions]], <span class="title">SIG</span>721.8 (Crete, ii/i B. C.), cf. 702.5 (Delph., ii B. C.). </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> Pass., mostly pf. [[πεπραγμάτευμαι]], to [[be laboured at]], [[elaborated]], <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ap.</span>22b</span>, <span class="bibl"><span class="title">Prm.</span>129e</span>; <b class="b3">δόρυ ὡσαύτως -ευμένον</b> X <span class="title">Eq.</span>8.10; αἱ εἰς τὸν παῖδα -ευμέναι μεταφοραί <span class="bibl">Aeschin.1.167</span>; also pres., <span class="bibl">Arist.<span class="title">EE</span>1215a30</span>.</span>
|Definition=Ion. [[πρηγματεύομαι]], aor. ἐπραγματευσάμην, Ion. <b class="b3">ἐπρηγμ-</b>, Hp.''Epid.''6.8.32, X.''Oec.''10.9, etc.; also [[ἐπραγματεύθην]], Ion. <b class="b3">ἐπρηγμ-</b>, [[Herodotus|Hdt.]]2.87, Isoc.12.249: pf.<br><span class="bld">A</span> πεπραγμάτευμαι Id.11.1, [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 99d, 100b, al.; also in pass. sense, v. infr.:—[[busy oneself]], [[take trouble]], <b class="b3">ἀπέδωκαν τὸν νεκρὸν οὐδὲν ἔτι πρηγματευθέντες</b> [[Herodotus|Hdt.]]l.c., cf.[[Plato|Pl.]]''[[Cratylus|Cra.]]''437c; π. περὶ σωφροσύνης Id.''R.''430d, cf. ''Cra.''425c; περὶ τὰ ὄντα Id.''Tht.''187a, cf. [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''4.2.7, [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1102a22, etc.; <b class="b3">πολλὰ ἐπί τινι π.</b> [[work at]] at thing, [[labour to bring]] it [[about]], [[Xenophon|X.]]''[[Memorabilia|Mem.]]''1.3.15; πρός τι Pl.''Erx.''398a; <b class="b3">πραγματεύονται ὅπως ἄρξουσι</b> [[exert themselves]] to... X.''Lac.''14.5:abs., [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]''4.4.1; <b class="b3">μηδὲν πραγματεύου</b> do not [[worry]], Id.''Char.''18.9: c.inf., [[exert oneself]] to... Plu.''Them.''19.<br><span class="bld">2</span> to [[be engaged in business]], [[spend one's time in business]], [[ὅληντὴννύκτα]] all nightlong, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''2.4.26; π.καὶ κακοπαθεῖν τὸν βίον ἅπαντα [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1176b29, cf.1122a9; simply, [[conduct a business]], PCair.Zen.199.11 (iii B. C.); [[transact business]], of clerks, ib. 647.11 (iii B. C.); <b class="b3">π. ἀπὸ ἐμπορίας καὶ δανεισμῶν</b> [[make money]] by trade and loans, Plu.''Cat.Mi.''50, cf.''Sull.''17, etc.; <b class="b3">οἱ πραγματευόμενοι</b>, = Lat. [[negotiatores]], ''OGI''532.6 (Galatia), cf.''SIG''797.10 (Assus, i A.D.): c.acc., <b class="b3">π. τὸ συνηγορικὸν καὶ (τὸ) ἐπιδέκατον</b>, of a tax-farmer, ''Ostr.''1537 (ii B. C.), ''PLeid.F''in ''Ostr.''i p.302; τὴν ὑϊκὴν π. ''PSI''4.384.2 (iii B. C.); generally, of officials, to [[be employed in public affairs]], PGnom.174 (ii A. D.), etc.<br><span class="bld">II</span> c. acc. rei, [[take in hand]], [[treat laboriously]], [[be engaged in]], [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 361d, ''Hp.Ma.''304c, D.18.26, etc.; [[undertake]], τὸν δεύτερον πλοῦν [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 99d.<br><span class="bld">2</span> of authors, [[elaborate]] a work, Ar.''Nu.''526; of a science, [[work out]], ἃ θέλει Archyt.4; [[treat of]], περὶ φύσεως πάντα [[Aristotle|Arist.]]''[[Metaphysics|Metaph.]]''989b33, cf. Epicur.''Nat.''15.34; περί τινος Arist.''Ph.''193b31; περί τι Id.''Metaph.''1025b17, Phld.''Mus.''p.96K., al.; <b class="b3">τοιαύτην οὐκ ἐπραγματεύθησαν ἀκριβολογίαν περὶ τὰς φλέβας</b> [[did]] not [[use]] such precision [[in treating]] of... [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''513a9.<br><span class="bld">3</span> of historians, [[treat systematically]], τὰς πράξεις Plb.1.4.3: abs., οἱ πραγματευόμενοι [[systematic historians]], Id.5.33.5, etc.<br><span class="bld">4</span> simply, [[write]], [[treat]], ποιητὴς ὢν πεπραγμάτευται περὶ τὸ ἱερόν ''IG''11(4).544.5 (Delos, iii B. C.); <b class="b3">τὰ πεπραγματευμένα ὑπ' αὐτῶ</b> his [[works]], [[composilions]], ''SIG''721.8 (Crete, ii/i B. C.), cf. 702.5 (Delph., ii B. C.).<br><span class="bld">III</span> Pass., mostly pf. [[πεπραγμάτευμαι]], to [[be laboured at]], [[elaborated]], Pl.''Ap.''22b, ''Prm.''129e; <b class="b3">δόρυ ὡσαύτως -ευμένον</b> X ''Eq.''8.10; αἱ εἰς τὸν παῖδα -ευμέναι μεταφοραί Aeschin.1.167; also pres., Arist.''EE''1215a30.
}}
}}
{{pape
{{pape
Line 14: Line 14:
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>ao.</i> ἐπραγματευσάμην <i>et</i> ἐπραγματεύθην, <i>pf.</i> πεπραγμάτευμαι;<br /><b>1</b> se donner de la peine, du tracas ; avec un inf. : chercher à, s'efforcer de ; <i>avec</i> [[ὅπως]] et l'ind. f. : faire effort pour ; <i>en parl. du travail de l'intelligence</i> se livrer à l'étude, s'occuper de ; traiter de, composer, écrire, acc.;<br /><b>2</b> s'occuper d'affaires, de négoce, de commerce.<br />'''Étymologie:''' [[πρᾶγμα]].
|btext=<i>ao.</i> ἐπραγματευσάμην <i>et</i> ἐπραγματεύθην, <i>pf.</i> πεπραγμάτευμαι;<br /><b>1</b> [[se donner de la peine]], [[du tracas]] ; avec un inf. : chercher à, s'efforcer de ; <i>avec</i> [[ὅπως]] et l'ind. f. : faire effort pour ; <i>en parl. du travail de l'intelligence</i> se livrer à l'étude, s'occuper de ; traiter de, composer, écrire, acc.;<br /><b>2</b> [[s'occuper d'affaires]], [[de négoce]], [[de commerce]].<br />'''Étymologie:''' [[πρᾶγμα]].
}}
}}
{{elnl
{{elnl
|elnltext=πρᾶγματεύομαι, Ion. πρηγματεύομαι [πρᾶγμα] med., soms aor. -θη, Ion. ptc. aor. πρηγματευσάμενος, ptc. aor. πρηγματευθείς moeite doen, zich inspannen:. οὐδὲν ἔτι πρηγμαθευθέντες zonder er verder nog moeite aan te besteden Hdt. 2.87.3; μηδὲν πραγματεύου doe geen moeite Thphr. Char. 18.9; πρῶτον... τὰ περὶ τὴν τάφην δεῖ πραγματευθῆναι er moet eerst een begrafenis georganiseerd worden Men. Asp. 252. handeldrijven, zakendoen:. π. ἀπ’ ἐμπορίας καὶ δανεισμῶν zakendoen in handel en bancaire activiteiten Plut. CMi 59.3. zorgvuldig behandelen, intensief bezig zijn met:; δοκεῖ ἁ λογιστικὰ... τᾶς γεωμετρικᾶς ἐναργεστέρω πραγματεύεσθαι θέλει de rekenkunde lijkt duidelijker uit te werken wat zij bedoelt dan de geometrie Archyt. B 4; ὁ δὲ τοῦτ’ ἐκ παντὸς τοῦ χρόνου μάλιστ’ ἐπραγματεύετο daar was hij de hele tijd al heel intensief mee bezig Dem. 18.26; met περί + acc..; Ζήνωνος... πραγματευομένου... περὶ φύσιν van Zeno, die college gaf over de natuur Plut. Per. 4.5; ook pass., meestal perf.. ποιήματα ἅ μοι ἐδόκει μάλιστα πεπραγματεῦσθαι αὐτοῖς gedichten waaraan naar mijn indruk zeer veel aandacht besteed was door hen Plat. Ap. 22b.
|elnltext=πρᾶγματεύομαι, Ion. πρηγματεύομαι [πρᾶγμα] med., soms aor. -θη, Ion. ptc. aor. πρηγματευσάμενος, ptc. aor. πρηγματευθείς moeite doen, zich inspannen:. οὐδὲν ἔτι πρηγμαθευθέντες zonder er verder nog moeite aan te besteden Hdt. 2.87.3; μηδὲν πραγματεύου doe geen moeite Thphr. Char. 18.9; πρῶτον... τὰ περὶ τὴν τάφην δεῖ πραγματευθῆναι er moet eerst een begrafenis georganiseerd worden Men. Asp. 252. handeldrijven, zakendoen:. π. ἀπ’ ἐμπορίας καὶ δανεισμῶν zakendoen in handel en bancaire activiteiten Plut. CMi 59.3. zorgvuldig behandelen, intensief bezig zijn met:; δοκεῖ ἁ λογιστικὰ... τᾶς γεωμετρικᾶς ἐναργεστέρω πραγματεύεσθαι θέλει de rekenkunde lijkt duidelijker uit te werken wat zij bedoelt dan de geometrie Archyt. B 4; ὁ δὲ τοῦτ’ ἐκ παντὸς τοῦ χρόνου μάλιστ’ ἐπραγματεύετο daar was hij de hele tijd al heel intensief mee bezig Dem. 18.26; met περί + acc..; Ζήνωνος... πραγματευομένου... περὶ φύσιν van Zeno, die college gaf over de natuur Plut. Per. 4.5; ook pass., meestal perf.. ποιήματα ἅ μοι ἐδόκει μάλιστα πεπραγματεῦσθαι αὐτοῖς gedichten waaraan naar mijn indruk zeer veel aandacht besteed was door hen Plat. Ap. 22b.
}}
}}
{{elru
{{elru
|elrutext='''πραγμᾰτεύομαι:''' ион. πρηγμᾰτεύομαι (aor. ἐπραγματευσάμην и ἐπραγματεύθην)<br /><b class="num">1)</b> [[заботиться]], [[заниматься]], [[хлопотать]] (τι Her., Plat. и περί τι, πρός τι или ἐπί τινι Plat.);<br /><b class="num">2)</b> [[трудиться]], [[работать]], [[проводить в труде]] (τὴν νύκτα Xen.; τὸν βίον ἅπαντα Arst.);<br /><b class="num">3)</b> [[прилагать усилия]], [[стараться]]: π. τινας συνεθίσαι [[ζῆν]] τὴν χώραν φυτεύοντας Plut. стараться приучить кого-л. к земледелию;<br /><b class="num">4)</b> [[вести торговлю]], [[торговать]] (ἐν τῇ Ἑλλάδι Plut.);<br /><b class="num">5)</b> [[зарабатывать]], [[извлекать доходы]] (ἀπὸ ἐμπορίας καὶ δανεισμῶν Plut.);<br /><b class="num">6)</b> [[предпринимать]] (τὸν [[δεύτερον]] πλοῦν Plat.);<br /><b class="num">7)</b> [[исследовать]] или [[описывать]] (τοὺς πολέμους καὶ τὰς πράξεις Polyb.; περὶ φύσεως πάντα Arst.): οἱ πραγματευόμενοι Polyb. исследователи, историки;<br /><b class="num">8)</b> [[сочинять]], [[составлять]] (τὰ ποιήματα Plat.).
|elrutext='''πραγμᾰτεύομαι:''' ион. πρηγμᾰτεύομαι (aor. ἐπραγματευσάμην и ἐπραγματεύθην)<br /><b class="num">1</b> [[заботиться]], [[заниматься]], [[хлопотать]] (τι Her., Plat. и περί τι, πρός τι или ἐπί τινι Plat.);<br /><b class="num">2</b> [[трудиться]], [[работать]], [[проводить в труде]] (τὴν νύκτα Xen.; τὸν βίον ἅπαντα Arst.);<br /><b class="num">3</b> [[прилагать усилия]], [[стараться]]: π. τινας συνεθίσαι [[ζῆν]] τὴν χώραν φυτεύοντας Plut. стараться приучить кого-л. к земледелию;<br /><b class="num">4</b> [[вести торговлю]], [[торговать]] (ἐν τῇ Ἑλλάδι Plut.);<br /><b class="num">5</b> [[зарабатывать]], [[извлекать доходы]] (ἀπὸ ἐμπορίας καὶ δανεισμῶν Plut.);<br /><b class="num">6</b> [[предпринимать]] (τὸν [[δεύτερον]] πλοῦν Plat.);<br /><b class="num">7</b> [[исследовать]] или [[описывать]] (τοὺς πολέμους καὶ τὰς πράξεις Polyb.; περὶ φύσεως πάντα Arst.): οἱ πραγματευόμενοι Polyb. исследователи, историки;<br /><b class="num">8</b> [[сочинять]], [[составлять]] (τὰ ποιήματα Plat.).
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 35: Line 35:
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''πραγμᾰτεύομαι:''' ([[πρᾶγμα]]), Ιων. πρηγμ-, αόρ. αʹ <i>ἐπραγματευσάμην</i> και <i>ἐπραγματεύθην</i>, παρακ. <i>πεπραγμάτευμαι</i>· αποθ.·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ασχολούμαι]] ή [[φροντίζω]] κάποιον, [[καταβάλλω]] κόπο, σε Ηρόδ., Ξεν., Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> [[ασχολούμαι]] με κάποια [[εργασία]], [[καταναλώνω]] τον χρόνο μου σε [[εργασία]], σε Ξεν. κ.λπ.<br /><b class="num">II. 1.</b> με αιτ. πράγμ., [[καταγίνομαι]] με [[κάτι]], [[ασχολούμαι]] με μόχθο και [[κούραση]], [[επιχειρώ]], σε Πλάτ.· λέγεται για συγγραφείς, [[επεξεργάζομαι]] μια [[εργασία]], σε Αριστοφ., Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για τους ιστορικούς συγγραφείς, [[επεξεργάζομαι]] συστηματικώς, σε Πολύβ.· <i>οἱ πραγματευόμενοι</i>, οι συστηματικοί ιστοριογράφοι, στον ίδ.<br /><b class="num">III.</b> παρακ. <i>πεπραγμάτευμαι</i>, επίσης με Παθ. [[σημασία]], [[τυγχάνω]] επίπονης εργασίας και απασχόλησης, σε Πλάτ., Αισχίν.
|lsmtext='''πραγμᾰτεύομαι:''' ([[πρᾶγμα]]), Ιων. πρηγμ-, αόρ. αʹ <i>ἐπραγματευσάμην</i> και <i>ἐπραγματεύθην</i>, παρακ. <i>πεπραγμάτευμαι</i>· αποθ.·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ασχολούμαι]] ή [[φροντίζω]] κάποιον, [[καταβάλλω]] κόπο, σε Ηρόδ., Ξεν., Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> [[ασχολούμαι]] με κάποια [[εργασία]], [[καταναλώνω]] τον χρόνο μου σε [[εργασία]], σε Ξεν. κ.λπ.<br /><b class="num">II. 1.</b> με αιτ. πράγμ., [[καταγίνομαι]] με [[κάτι]], [[ασχολούμαι]] με μόχθο και [[κούραση]], [[επιχειρώ]], σε Πλάτ.· λέγεται για συγγραφείς, [[επεξεργάζομαι]] μια [[εργασία]], σε Αριστοφ., Πλάτ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για τους ιστορικούς συγγραφείς, [[επεξεργάζομαι]] συστηματικώς, σε Πολύβ.· <i>οἱ πραγματευόμενοι</i>, οι συστηματικοί ιστοριογράφοι, στον ίδ.<br /><b class="num">III.</b> παρακ. <i>πεπραγμάτευμαι</i>, επίσης με Παθ. [[σημασία]], [[τυγχάνω]] επίπονης εργασίας και απασχόλησης, σε Πλάτ., Αισχίν.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj