σφονδύλη: Difference between revisions

|Definition=[ῡ], ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[an insect which lives on the roots of plants]], prob. a kind of [[beetle]], which has a strong smell when attacked, Ar. ''Pax''1078(hex.), cf. [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''542a10 ([[varia lectio|v.l.]] [[σπονδύλη]]), 604b19, [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]''9.14.3.<br><span class="bld">II</span> σπονδύλη· <b class="b3">ἡ γαλῆ παρ' Ἀττικοῖς</b>, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]

{{bailly

|btext=ης (ἡ) :<br />insecte qui s'attaque aux racines des plantes, courtilière, taupin, scarabée <i>ou</i> blatte.<br />'''Étymologie:''' DELG pas d'étym.

|ptext=[ῡ], ἡ, att. statt [[σπονδύλη]], ein [[unter]] der [[Erde]] lebendes, alle [[Wurzeln]] beschädigendes [[Insekt]], das, wenn es [[verfolgt]] wird, einen [[Gestank]] von sich gibt, <i>ein [[Erdkäfer]]</i>; Ar. <i>Pax</i> 1043; Theophr.; vgl. Lobeck <i>Phryn</i>. 113.

{{elru

|elrutext='''σφονδύλη:''' (ῡ) ἡ [[земляной жук или клоп]] (обгрызающий корни растений) Arph., Arst.

|mltxt=και δ. γρφ. [[σπονδύλη]], ἡ, Α<br /><b>1.</b> [[είδος]] εντόμου που ζει στις ρίζες τών [[φυτών]], πιθ. [[είδος]] σκαραβαίου που αναδίδει πολύ έντονη και δυσάρεστη [[οσμή]]<br /><b>2.</b> (ο τ. [[σπονδύλη]]) <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «ἡ [[γαλῆ]] παρ' Ἀττικοῖς».<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Άγνωστης ετυμολ. [[λέξη]], η οποία χρησιμοποιείται για ένα [[είδος]] εντόμου [[αλλά]] και για ένα [[είδος]] γαλής, νυφίτσας (στον τ. [[σπονδύλη]]), που έχουν ως κοινό χαρακτηριστικό το ότι αναδίδουν δυσάρεστη [[οσμή]]. Η λ. <i>σφονδ</i>-<i>ύλη</i> / <i>σπονδ</i>-<i>ύλη</i> (για την [[εναλλαγή]] δασέος - κλειστού συμφώνου <b>πρβλ.</b> [[σπόνδυλος]]: [[σφόνδυλος]], [[σπόγγος]]: [[σφόγγος]]) εμφανίζει [[επίθημα]] -<i>ύλη</i>, που απαντά σε λ. του καθημερινού λεξιλογίου ([[πρβλ]]. [[κανθύλη]], [[κορδύλη]]). Συζητήσιμη παραμένει η [[σύνδεση]] της λ. με τον τ. [[σπόνδυλος]]. Τη λ., [[τέλος]], δανείστηκε η Λατινική, <b>πρβλ.</b> λατ. <i>spondyle</i>].

{{ls

|lstext='''σφονδύλη''': ἡ, Ἀττικ. ἀντὶ [[σπονδύλη]], Λοβέκ. εἰς Φρύνιχ. 113· ― ἔντομόν τι τρεφόμενον ἐκ τῶν ῥιζῶν φυτῶν, πιθανῶς [[εἶδος]] κανθάρου ἐκπέμποντος [[λίαν]] ἰσχυρὰν ὀσμὴν [[ὁπόταν]] προσβληθῇ, Ἀριστοφ. Εἰρ. 1077, πρβλ. Schneid. εἰς Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 5. 8, 3 (δάφορ. γραφ. [[σπονδύλη]]), 8. 2, 6, Θεόφρ. ΙΙ. «[[σπονδύλη]]· ἡ [[γαλῆ]] παρ’ Ἀττικοῖς» Ἡσύχ. [ῡ, Ἀριστοφ. ἔνθ’ ἀνωτ.]

|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[kind of earth-beetle]] (Ar., Arist. [[[varia lectio|v.l.]] <b class="b3">σπονδ-</b>], Thphr.); <b class="b3">σπονδύλη ἡ γαλῆ παρ</b>' [[Ἀττικοῖς]] H.<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin] (S)<br />Etymology: Unexplained; for the formation cf. [[κορδύλη]], [[σχενδύλη]] a.o. With formally close <b class="b3">σφόν-δυλος</b> no connection has been established. Lat. LW [loanword] [[sphondyle]], [[-lum]], [[-lium]]. -- The word looks as if Pre-Greek (suffix <b class="b3">-υλ-</b>). It may have <b class="b3">σπονδ-</b> from <b class="b3">*σπανδ-</b> with [[ο]] < [[α]] before [[υ]].

|ftr='''σφονδύλη''': {sphondú̄lē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Art Erdkäfer]] (Ar., Arist. [[[varia lectio|v.l.]] σπονδ-], Thphr.); [[σπονδύλη]]· ἡ [[γαλῆ]] παρ’ Ἀττικοῖς H.<br />'''Etymology''': Unerklärt; zur Bildung vgl. [[κορδύλη]], [[σχενδύλη]] u.a. Zum formal naheliegenden [[σφόνδυλος]] ist noch keine semantische Brücke geschlagen. Lat. LW ''sphondyle'', -''lum'', -''lium''.<br />'''Page''' 2,832