κυάνεος: Difference between revisions

m
Text replacement - "Theophrastus" to "Thphr."
m (Text replacement - "{{Slater\n(.*?)\n}}" to "")
m (Text replacement - "Theophrastus" to "Thphr.")
 
(36 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=kyaneos
|Transliteration C=kyaneos
|Beta Code=kua/neos
|Beta Code=kua/neos
|Definition=α, ον, contr. κῠᾰνοῦς, , οῦν <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ti.</span>68c</span>, etc., prob. in <span class="bibl">A.<span class="title">Pers.</span>81</span> (lyr.), <span class="bibl">Euph.51.7</span> (cf. <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> κύανος <span class="bibl">11</span>):—<b class="b2">made of</b> <b class="b3">κύανος</b> (q.v.), κάπετος <span class="bibl">Il.18.564</span>; δράκοντες <span class="bibl">11.26</span>, cf. <span class="bibl">39</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>167</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> <b class="b2">of the colour of</b> <b class="b3">κ</b>., <b class="b2">dark-blue, glossy</b>, of the swallow, <span class="bibl">Simon.74</span>; of the halcyon, <span class="bibl">Arist.<span class="title">HA</span>616a15</span>; of the skin of the porpoise, ib.<span class="bibl">566b12</span>; of the <b class="b2">deep</b> sea, <span class="bibl">E.<span class="title">IT</span>7</span>, cf. <span class="bibl">Arist.<span class="title">Pr.</span> 932a31</span>; πόντου κ. δῖναι <span class="bibl">Xenarch.1.7</span>; <b class="b3">κ. χρῶμα</b> Pl.l.c.; τὸ κ. ἐξ ἰσάτιδος καὶ πυρώδους <span class="bibl">Thphr.<span class="title">Sens.</span>77</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> generally, <b class="b2">dark, black</b>, of the mourning veil of Thetis, <span class="bibl">Il.24.94</span>; of clouds, <span class="bibl">5.345</span>, <span class="bibl">20.418</span>, <span class="bibl">Od.12.75</span>; of the brows of Zeus, <span class="bibl">Il.1.528</span>; χαῖται <span class="bibl">22.402</span>; γενειάδες <span class="bibl">Od.16.176</span>; <b class="b3">ἄνδρες</b>, of Africans, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>527</span>; <b class="b3">γαῖα ψάμμῳ κυανέη</b> (of the bottom of Charybdis) <span class="bibl">Od.12.243</span>; <b class="b3">κ. χθών</b>, of Delos, <span class="bibl">Pi.<span class="title">Fr.</span>87.4</span>; <b class="b3">κ. θάλαμος</b>, of the chamber of Persephone, Sapph.119; <b class="b3">φάλαγγες κ</b>. <b class="b2">dark</b> masses of warriors, <span class="bibl">Il.4.282</span>; κυάνεον Τρώων νέφος <span class="bibl">16.66</span>: metaph., Κῆρες κ. <span class="bibl">Hes.<span class="title">Sc.</span>249</span>; κ. δνόφος <span class="bibl">Simon.37.8</span>; λόχμα <span class="bibl">Pi.<span class="title">O.</span>6.40</span>; Ἄιδης <span class="title">IG</span>14.1389ii25. [ῡ, metri gr., in dactylic verse, Hom., etc.]</span>
|Definition=α, ον, contr. [[κυανοῦς]], [[κυανῆ]], οῦν Pl.''Ti.''68c, etc., prob. in [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''81 (lyr.), Euph.51.7 (cf.<br><span class="bld">A</span> [[κύανος]] II):—made of [[cyanos]] ([[κύανος]]) ([[quod vide|q.v.]]), [[κάπετος]] Il.18.564; δράκοντες 11.26, cf. 39, Hes.''Sc.''167.<br><span class="bld">II</span> of the colour of [[cyanos]], [[dark-blue]], [[glossy]], of the [[swallow]], Simon.74; of the [[halcyon]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''616a15; of the [[skin]] of the [[porpoise]], ib.566b12; of the [[deep]] [[sea]], E.''IT''7, cf. Arist.''Pr.'' 932a31; πόντου κ. δῖναι Xenarch.1.7; κ. [[χρῶμα]] Pl.l.c.; τὸ κ. ἐξ ἰσάτιδος καὶ πυρώδους [[Theophrastus|Thphr.]] ''Sens.''77.<br><span class="bld">2</span> generally, [[dark]], [[black]], of the mourning veil of Thetis, Il.24.94; of clouds, 5.345, 20.418, Od.12.75; of the brows of [[Zeus]], Il.1.528; χαῖται 22.402; γενειάδες Od.16.176; [[ἄνδρες]], of [[African]]s, Hes.''Op.''527; [[γαῖα]] ψάμμῳ κυανέη (of the [[bottom]] of [[Charybdis]]) Od.12.243; κυανέα [[χθών]], of [[Delos]], τηλέφαντον κυανέας χθονὸς ἄστρον = far-shining [[star]] of the [[blue]] [[land]] Pi.''Fr.''87.4; Φερσεφόνας κυάνεος [[θάλαμος]], of the [[dark]] [[chamber]] of [[Persephone]], Sapph.119; [[φάλαγγες κυάνεαι]] = [[dark]] [[mass]]es of [[warrior]]s, Il.4.282; κυάνεον Τρώων [[νέφος]] 16.66: metaph., Κῆρες κ. Hes.''Sc.''249; κ. [[δνόφος]] Simon.37.8; [[λόχμα]] Pi.''O.''6.40; [[Ἄιδης]] ''IG''14.1389ii25. [ῡ, metri gr., in [[dactylic]] [[verse]], Hom., etc.]
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1521.png Seite 1521]] zsgz. [[κυανοῦς]], ῆ, οῦν, <b class="b2">dunkelblau, schwarzblau</b>, übh. dunkelfarbig; von der dunkelschillernden Farbe des Drachen, Il. 11, 38; Hes. Sc. 166; Aesch. Pers. 81; [[νεφέλη]], [[νέφος]], Il. 5, 345. 23, 188 u. öfter; ähnl. κυάνεαι φάλαγγες, dichtgedrängte, schwarze Heerhaufen, 4, 282, vgl. κυάνεον Τρώων [[νέφος]] 16, 66; von den Augenbrauen des Zeus, 17, 209; Hes. Sc. 7; vom Barthaare, Od. 7, 176; Κῆρες, die finstern, schwarzen, d. h. furchtbaren Keren, Hes. O. 249; λόχμαι, Pind. Ol. 6, 40; das Meer, Eur. I. T. 7; das Meerschiff, Troad. 1094; – [[χρῶμα]], Plat. Tim. 68 c; Arist. H. A. 6, 11, [[θάλασσα]], probl. 37, 26. – Ueber die [[Κυάνεαι]] πέτραι s. nom. pr.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1521.png Seite 1521]] zsgz. [[κυανοῦς]], ῆ, οῦν, [[dunkelblau]], [[schwarzblau]], übh. dunkelfarbig; von der dunkelschillernden Farbe des Drachen, Il. 11, 38; Hes. Sc. 166; Aesch. Pers. 81; [[νεφέλη]], [[νέφος]], Il. 5, 345. 23, 188 u. öfter; ähnl. κυάνεαι φάλαγγες, dichtgedrängte, schwarze Heerhaufen, 4, 282, vgl. κυάνεον Τρώων [[νέφος]] 16, 66; von den Augenbrauen des Zeus, 17, 209; Hes. Sc. 7; vom Barthaare, Od. 7, 176; Κῆρες, die finstern, schwarzen, d. h. furchtbaren Keren, Hes. O. 249; λόχμαι, Pind. Ol. 6, 40; das Meer, Eur. I. T. 7; das Meerschiff, Troad. 1094; – [[χρῶμα]], Plat. Tim. 68 c; Arist. H. A. 6, 11, [[θάλασσα]], probl. 37, 26. – Über die [[Κυάνεαι]] πέτραι s. nom. pr.
}}
{{bailly
|btext=έα, εον;<br /><b>1</b> [[d'un bleu sombre]];<br /><b>2</b> [[sombre]], [[noir]].<br />'''Étymologie:''' [[κύανος]] ; v. [[Κυάνεαι]].
}}
{{elnl
|elnltext=κῠάνεος zie κυανοῦς.
}}
{{elru
|elrutext='''κυάνεος:''' (ᾰ), атт. [[κυανοῦς|κυᾰνοῦς]] 3 (ῠ, метрически тж. ῡ)<br /><b class="num">1</b> темно-синий, иссиня-черный, темный ([[νεφέλη]], φάλαγγες, ὀφρύες, γενειάδες ἀμφὶ [[γένειον]] Hom.; λόχμαι Pind.; [[χρῶμα]] Plat.; [[θάλασσα]] Arst.);<br /><b class="num">2</b> [[мрачный]], [[черный]], [[страшный]] (Κῆρες Hes.).
}}
{{Autenrieth
|auten=([[κύανος]]): of [[steel]], Il. 18.564, [[then]] [[steel]]-[[blue]], [[dark]] [[blue]], [[dark]]; of the brows of [[Zeus]], Il. 1.528; the [[hair]] of [[Hector]], Il. 22.402; a [[serpent]], Il. 11.26; [[earth]] or [[sand]], Od. 12.243; and esp. [[νεφέλη]], [[νέφος]], [[even]] in [[metaphor]], Il. 16.66, Il. 4.282.
}}
{{Slater
|sltr=<b>κῡᾰνεος</b> [[dark]], [[dark]]-[[blue]] λόχμας ὑπὸ κυανέας (O. 6.40) τηλέφαντον κυανέας χθονὸς [[ἄστρον]] [[Delos]] fr. 33c. 5.
}}
{{eles
|esgtx=[[oscuro]]
}}
{{grml
|mltxt=[[κυάνεος]], -έα, -ον (AM) [[κύανος]]<br /><b>βλ.</b> [[κυανός]]<br /><b>αρχ.</b><br />(<b>το θηλ. πληθ. ως κύριο όν.</b>) αἱ [[Κυάνεαι]] (ενν. <i>νῆσοι</i> ή <i>πέτραι</i>)<br />οι [[Συμπληγάδες]] («αἱ δὲ [[Κυάνεαι]] πρὸς τῷ στόματι τοῦ Πόντου εἰσὶ δύο νησίδια», <b>Στράβ.</b>).
}}
{{lsm
|lsmtext='''κυάνεος:''' -α, -ον, συνηρ. [[κυανοῦς]], -ῆ, -οῦν ([[κύανος]])·<br /><b class="num">1.</b> λέγεται [[κυρίως]], [[μαύρος]]-[[μπλε]], με στιλπνό [[μπλε]] [[χρώμα]], λέγεται για τα ιριδίζοντα χρώματα των ερπετών, σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ.· λέγεται για το [[χελιδόνι]], σε Σιμων.· λέγεται για τη [[βαθιά]] [[θάλασσα]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[σκοτεινός]], [[μελανός]], [[μαύρος]], λέγεται για το θρηνητικό πέπλο της Θέτιδας, σε Ομήρ. Ιλ.· χρησιμοποιείται για τα σύννεφα, σε Όμηρ.· όπως και για τα μαλλιά, σε Ομήρ. Ιλ.· κυανέη [[κάπετος]], βαθύ και σκοτεινό [[χαντάκι]], στο ίδ.· <i>κυάνεαι φάλαγγες</i>, [[σκοτεινά]] πλήθη πολεμιστών, στο ίδ. κ.λπ.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''κυάνεος''': -α, -ον, συνῃρ. [[κυανοῦς]], ῆ, οῦν, Πλάτ. καὶ [[ἴσως]] ἐν Αἰσχύλ. Πέρσ. 81· ([[κύανος]])· ― [[κυρίως]], τὸ [[χρῶμα]] [[κυανοῦς]], βαθὺς [[κυανοῦς]] («μπλὲ») ἢ ἔχων [[χρῶμα]] ἀποστίλβον, ὡς τὸ τοῦ ὄφεως (ἴδε [[κύανος]]), Ἰλ. Λ. 26, 38, Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 167· ἐπὶ τῆς χελιδόνος, Σιμων. 21· ἐπὶ τῆς ἁλκυόνος, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 14, 1· ἐπὶ τοῦ δέρματος τοῦ δελφῖνος, [[αὐτόθι]] 6. 12, 3· ἐπὶ τῆς βαθείας θαλάσσης, Σιμων. 18, Εὐρ. Ι. Τ. 7· πρβλ. [[κυανοειδής]]· ― ἀκολούθως, 2) [[καθόλου]], [[σκοτεινός]], [[μαῦρος]], ἐπὶ τῆς πενθίμου καλύπτρας τῆς Θέτιδος, Ἰλ. Ω. 93 (πρβλ. [[κυανόπεπλος]])· ἐπὶ νεφῶν, Ε. 345., Υ. 418, Ὀδ. Μ. 75· ἐπὶ τῶν ὀφρύων τοῦ [[Διός]], Ἰλ. Α. 528., Ρ. 209· ἐπὶ τῆς [[κόμης]] τοῦ Ἕκτορος, Υ. 401· ἐπὶ τοῦ πώγωνος τοῦ Ὀδυσσέως, Ὀδ. Π. 176 (πρβλ. [[κυανοχαίτης]])· ἐπὶ τῆς χροιᾶς τῶν Αἰθιόπων, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 525· ἐπὶ τῆς ἄμμου τῆς φαινομένης, ἐν τῷ πυθμένι τῆς θαλάσσης, ὅτε ἡ [[Χάρυβδις]] ἐρρόφει τὸ [[ὕδωρ]], Ὀδ. Μ. 242· κυανέη [[κάπετος]], σκοτεινὸν κοῖλον [[ὄρυγμα]], βαθεῖα [[τάφρος]], Ἰλ. Σ. 564, πρβλ. Πινδ. Ο. 6. 69· κυάνεαι φάλαγγες, ἀμαυρὰ πλήθη πολεμιστῶν, Ἰλ. Δ. 282· κυάνεον Τρώων [[νέφος]] Π. 66· μεταφ., Κῆρες κυάνεαι Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 249· οὕτω [[μετέπειτα]], κ. [[δνόφος]] Σιμων. 50. 8· λόχμαι Πινδ. Ο. 6. 69· ἅλς Εὐρ. Ι. Τ. 7, κτλ.· Ἄιδης Ἑλλ. Ἐπιγρ. 1046. 84. ― Πρβλ. Γλάδστωνος Hom. Stud. 3. 462 κἐφ. ῡ μόνον [[χάριν]] τοῦ μέτρου ἐν δακτυλικῷ στίχῳ, Ὅμ., Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 449, κτλ.
|lstext='''κυάνεος''': -α, -ον, συνῃρ. [[κυανοῦς]], ῆ, οῦν, Πλάτ. καὶ [[ἴσως]] ἐν Αἰσχύλ. Πέρσ. 81· ([[κύανος]])· ― [[κυρίως]], τὸ [[χρῶμα]] [[κυανοῦς]], βαθὺς [[κυανοῦς]] («μπλὲ») ἢ ἔχων [[χρῶμα]] ἀποστίλβον, ὡς τὸ τοῦ ὄφεως (ἴδε [[κύανος]]), Ἰλ. Λ. 26, 38, Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 167· ἐπὶ τῆς χελιδόνος, Σιμων. 21· ἐπὶ τῆς ἁλκυόνος, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 14, 1· ἐπὶ τοῦ δέρματος τοῦ δελφῖνος, [[αὐτόθι]] 6. 12, 3· ἐπὶ τῆς βαθείας θαλάσσης, Σιμων. 18, Εὐρ. Ι. Τ. 7· πρβλ. [[κυανοειδής]]· ― ἀκολούθως, 2) [[καθόλου]], [[σκοτεινός]], [[μαῦρος]], ἐπὶ τῆς πενθίμου καλύπτρας τῆς Θέτιδος, Ἰλ. Ω. 93 (πρβλ. [[κυανόπεπλος]])· ἐπὶ νεφῶν, Ε. 345., Υ. 418, Ὀδ. Μ. 75· ἐπὶ τῶν ὀφρύων τοῦ [[Διός]], Ἰλ. Α. 528., Ρ. 209· ἐπὶ τῆς [[κόμης]] τοῦ Ἕκτορος, Υ. 401· ἐπὶ τοῦ πώγωνος τοῦ Ὀδυσσέως, Ὀδ. Π. 176 (πρβλ. [[κυανοχαίτης]])· ἐπὶ τῆς χροιᾶς τῶν Αἰθιόπων, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 525· ἐπὶ τῆς ἄμμου τῆς φαινομένης, ἐν τῷ πυθμένι τῆς θαλάσσης, ὅτε ἡ [[Χάρυβδις]] ἐρρόφει τὸ [[ὕδωρ]], Ὀδ. Μ. 242· κυανέη [[κάπετος]], σκοτεινὸν κοῖλον [[ὄρυγμα]], βαθεῖα [[τάφρος]], Ἰλ. Σ. 564, πρβλ. Πινδ. Ο. 6. 69· κυάνεαι φάλαγγες, ἀμαυρὰ πλήθη πολεμιστῶν, Ἰλ. Δ. 282· κυάνεον Τρώων [[νέφος]] Π. 66· μεταφ., Κῆρες κυάνεαι Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 249· οὕτω [[μετέπειτα]], κ. [[δνόφος]] Σιμων. 50. 8· λόχμαι Πινδ. Ο. 6. 69· ἅλς Εὐρ. Ι. Τ. 7, κτλ.· Ἄιδης Ἑλλ. Ἐπιγρ. 1046. 84. ― Πρβλ. Γλάδστωνος Hom. Stud. 3. 462 κἐφ. ῡ μόνον [[χάριν]] τοῦ μέτρου ἐν δακτυλικῷ στίχῳ, Ὅμ., Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 449, κτλ.
}}
}}
{{bailly
{{mdlsj
|btext=έα, εον;<br /><b>1</b> d’un bleu sombre;<br /><b>2</b> sombre, noir.<br />'''Étymologie:''' [[κύανος]] ; v. [[Κυάνεαι]].
|mdlsjtxt=[[κυάνεος]], η, ον [[κύανος]]<br /><b class="num">1.</b> [[properly]], [[dark]]-[[blue]], [[glossy]]-[[blue]], of a [[serpent]]'s iridescent hues, Il., Hes.; of the [[swallow]], [[Simon]].; of the [[deep]] sea, Eur.<br /><b class="num">2.</b> [[generally]], [[dark]], [[black]], of the [[mourning]] [[veil]] of [[Thetis]], Il.; of clouds, Hom.; of [[hair]], Il.; κυανέη [[κάπετος]] a [[deep]] [[dark]] [[trench]], Il.; κυάνεαι φάλαγγες [[dark]] masses of warriors, Il., etc.
}}
{{elmes
|esmgtx=-ον [[oscuro]] de Hécate-Selene φολίσιν σὺ δρακόντων κυανέα, ὀφεοπλόκαμε καὶ ζωνοδράκοντι <b class="b3">tú, oscura de escamas de serpientes, ensortijada con serpientes y de serpientes ceñida</b> P IV 2864
}}
}}