εὐφυΐα: Difference between revisions

m
Text replacement - "Theophrastus" to "Thphr."
m (Text replacement - "<span class="sense"><p>" to "<span class="sense">")
m (Text replacement - "Theophrastus" to "Thphr.")
 
(13 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=effyia
|Transliteration C=effyia
|Beta Code=eu)fui/+a
|Beta Code=eu)fui/+a
|Definition=ἡ, <span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[natural goodness of growth]] or [[shape]], [[shapeliness]], δακτύλων <span class="bibl">Hp. <span class="title">Off.</span>4</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Art.</span>82</span>; εὐ. καὶ ὥρα <span class="bibl">Plu. <span class="title">Sol.</span>1</span>; <b class="b3">ἡ τῶν ζῴων εὐ</b>. <span class="bibl">Porph. <span class="title">Abst.</span>3.24</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> [[good natural parts]], and morally, [[goodness of disposition]], freq. in both senses at once, <span class="bibl">Arist. <span class="title">EN</span>1114b12</span>, <span class="bibl"><span class="title">Rh.</span>1362b24</span>, etc.; defined as <b class="b3">τάχος μαθήσεως</b>, <span class="bibl">Pl.<span class="title">Def.</span>413d</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> of places, [[fertility]], [[favourable situation]], etc., εὐ. πρός τι <span class="bibl">Thphr. <span class="title">CP</span>1.2.3</span>; <b class="b3">ἡ τῶν τόπων εὐ</b>. <span class="bibl">Plb.2.68.5</span>.—[[εὐφύεια]] is cited from <span class="bibl">Alex.317</span>, and is found in Pap., as Anon. <span class="title">in Tht.</span>4.43,al.</span>
|Definition=ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[natural goodness of growth]] or [[shape]], [[shapeliness]], δακτύλων Hp. ''Off.''4, cf. ''Art.''82; εὐ. καὶ ὥρα Plu. ''Sol.''1; <b class="b3">ἡ τῶν ζῴων εὐ.</b> Porph. ''Abst.''3.24.<br><span class="bld">II</span> [[good natural parts]], and morally, [[goodness of disposition]], freq. in both senses at once, [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1114b12, ''Rh.''1362b24, etc.; defined as <b class="b3">τάχος μαθήσεως</b>, Pl.''Def.''413d.<br><span class="bld">2</span> of places, [[fertility]], [[favourable situation]], etc., εὐ. πρός τι [[Theophrastus|Thphr.]] ''CP''1.2.3; <b class="b3">ἡ τῶν τόπων εὐ.</b> Plb.2.68.5.—[[εὐφύεια]] is cited from Alex.317, and is found in Pap., as Anon. ''in Tht.''4.43,al.
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=ας (ἡ) :<br /><b>1</b> heureuse croissance ; bonne nature, bonne qualité;<br /><b>2</b> <i>au mor.</i> bon naturel, heureuses dispositions, talent.<br />'''Étymologie:''' [[εὐφυής]].
|btext=ας (ἡ) :<br /><b>1</b> [[heureuse croissance]] ; bonne nature, bonne qualité;<br /><b>2</b> <i>au mor.</i> [[bon naturel]], [[heureuses dispositions]], [[talent]].<br />'''Étymologie:''' [[εὐφυής]].
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=η (ΑΜ [[εὐφυΐα]]) [[ευφυής]]<br />(για τη διανοητική [[κατάσταση]]) [[οξύνοια]], [[εξυπνάδα]], [[νοημοσύνη]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> καλή [[φυσική]] [[ανάπτυξη]], καλή [[διαμόρφωση]] («[[φιλία]] τὸ πρῶτον ἦν αὐτοῑς πολλὴ μὲν διὰ τὴν εὐφυΐαν καὶ ὥραν», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>2.</b> (για τη διανοητική και την [[ηθική]] [[κατάσταση]] [[μαζί]]) η [[εξυπνάδα]] και η καλή [[διάθεση]] («[[εὐφυΐα]] [[τάχος]] μαθήσεως, [[γέννησις]] φύσεως ἀγαθή<br />[[ἀρετὴ]] ἐν φύσει», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>3.</b> (για [[τόπο]]) α) [[ευφορία]], [[γονιμότητα]]<br />β) [[καταλληλότητα]], στρατηγική [[θέση]] («ἡ τῶν τόπων [[εὐφυΐα]]», <b>Πολ.</b>).
|mltxt=η (ΑΜ [[εὐφυΐα]]) [[ευφυής]]<br />(για τη διανοητική [[κατάσταση]]) [[οξύνοια]], [[εξυπνάδα]], [[νοημοσύνη]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> καλή [[φυσική]] [[ανάπτυξη]], καλή [[διαμόρφωση]] («[[φιλία]] τὸ πρῶτον ἦν αὐτοῖς πολλὴ μὲν διὰ τὴν εὐφυΐαν καὶ ὥραν», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>2.</b> (για τη διανοητική και την [[ηθική]] [[κατάσταση]] [[μαζί]]) η [[εξυπνάδα]] και η καλή [[διάθεση]] («[[εὐφυΐα]] [[τάχος]] μαθήσεως, [[γέννησις]] φύσεως ἀγαθή<br />[[ἀρετὴ]] ἐν φύσει», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>3.</b> (για [[τόπο]]) α) [[ευφορία]], [[γονιμότητα]]<br />β) [[καταλληλότητα]], στρατηγική [[θέση]] («ἡ τῶν τόπων [[εὐφυΐα]]», <b>Πολ.</b>).
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''εὐφυΐα:''' ἡ,<br /><b class="num">I.</b> [[καλή]] [[φυσική]] [[κατάσταση]], [[καλή]] [[φυσική]] [[ανάπτυξη]], σε Πλούτ.<br /><b class="num">II.</b> [[φυσικά]] προτερήματα, [[εξυπνάδα]], μεγαλοφυΐα· και με [[ηθική]] [[σημασία]], [[καλοσύνη]], σε Αριστ.
|lsmtext='''εὐφυΐα:''' ἡ,<br /><b class="num">I.</b> [[καλή]] [[φυσική]] [[κατάσταση]], [[καλή]] [[φυσική]] [[ανάπτυξη]], σε Πλούτ.<br /><b class="num">II.</b> [[φυσικά]] προτερήματα, [[εξυπνάδα]], μεγαλοφυΐα· και με [[ηθική]] [[σημασία]], [[καλοσύνη]], σε Αριστ.
}}
}}
{{elru
{{elru
|elrutext='''εὐφῠΐα:''' ἡ<br /><b class="num">1)</b> хорошее развитие, высокий рост (τοῦ πλατάνου Luc.);<br /><b class="num">2)</b> изящество, красота (εὐ. καὶ [[ὥρα]] Plut.);<br /><b class="num">3)</b> одаренность, даровитость, природные способности (sc. τῆς ψυχῆς Plut.);<br /><b class="num">4)</b> благородство (τοῦ ἤθους Plut.);<br /><b class="num">5)</b> удобное местоположение, выгодность (τῶν τόπων Arst., Polyb.).
|elrutext='''εὐφῠΐα:''' ἡ<br /><b class="num">1</b> [[хорошее развитие]], [[высокий рост]] (τοῦ πλατάνου Luc.);<br /><b class="num">2</b> [[изящество]], [[красота]] (εὐ. καὶ [[ὥρα]] Plut.);<br /><b class="num">3</b> [[одаренность]], [[даровитость]], [[природные способности]] (''[[sc.]]'' τῆς ψυχῆς Plut.);<br /><b class="num">4</b> [[благородство]] (τοῦ ἤθους Plut.);<br /><b class="num">5</b> [[удобное местоположение]], [[выгодность]] (τῶν τόπων Arst., Polyb.).
}}
{{pape
|ptext=ἡ, <i>der [[schöne]] [[Wuchs]]</i>, Hippocr.; τοῦ πλατάνου Luc.; καὶ [[ὥρα]] Plut. <i>Sol</i>. 1; ὄρθιον [[ὑπόδημα]] δείκνυσι ποδὸς εὐφυΐαν <i>Amator</i>. 21; von der [[guten]] Lage eines Ortes, dem günstigen [[Terrain]], Pol. 2.68.5; χώρας [[εὐβοσία]] καὶ εὐφ. vrbdt Theophr. – Gew. übertragen auf den [[Geist]], <i>gute [[Anlagen]], [[Talent]]</i>, vgl. bes. Arist. <i>Eth. Nic</i>. 3.7 und Plat. <i>defin</i>. 413d; [[εὐφυΐα]] [[τάχος]] μαθήσεως, [[öfter]] bei Plut. und a. Sp, wie DS. 1.97 διὰ τὴν εὐφυΐαν ἀξιωθεὶς [[μεγάλης]] δόξης.
}}
}}