πρηστήρ: Difference between revisions

|Definition=ῆρος, ὁ, ([[πρήθω]]) <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[hurricane]] or [[waterspout]] [[attend]]ed with [[lightning]] (<span class="title">Placit.</span>3.3.1, <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mete.</span>371a16</span>, <span class="bibl">Chrysipp.Stoic.2.203</span>, <span class="bibl">Epicur. <span class="title">Ep.</span>2p.47U.</span>, Lucr.<span class="bibl">6.424</span>,<span class="bibl">445</span>), πρηστήρων ἀνέμων <span class="bibl">Hes.<span class="title">Th.</span>846</span>; θαλάσσης τὸ μὲν ἥμισυ γῆ, τὸ δ' ἥμισυ π. <span class="bibl">Heraclit.31</span>; βρονταί τε καὶ πρηστῆρες ἐπεσπίπτουσι <span class="bibl">Hdt.7.42</span>; τυφῷ καὶ πρηστῆρι <span class="bibl">Ar.<span class="title">Lys.</span>974</span>; ὁ… νεὼς τῆς Ἀθηνᾶς ἐνεπρήσθη π. ἐμπεσόντος <span class="bibl">X.<span class="title">HG</span>1.3.1</span>; πρηστὴρ [[χθόνιος]] = [[tornado]], <span class="bibl">Arist.<span class="title">Mu.</span>395a10</span>; πρηστῆρες καὶ κεραυνοί <span class="bibl">Thphr.<span class="title">Ign.</span>1</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> ὀμμάτων δ' ἄπο αἱμοσταγεῖς πρηστῆρες οἴσονται κάτω / ὀμμάτων δ' ἄπο αἱμοσταγῆ πρηστῆρε ῥεύσονται κάτω = [[whirlwind]]s of [[bloody]] [[tear]]s will [[bear]] [[down]] from the [[eye]]s, <span class="bibl">E. <span class="title">Fr.</span>384</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[pair of bellows]], πρηστῆρος αὐλός <span class="title">Placit.</span>2.20.1, 2.25.1: pl., <span class="bibl">A.R.4.777</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">III</span> pl., [[veins of the neck when swollen by anger]], <span class="bibl">Poll.2.134</span>, Hsch. </span><span class="sense"><span class="bld">IV</span> a kind of [[serpent]], whose bite is [[poisonous]], Dsc.4.37, <span class="bibl">Philum.<span class="title">Ven.</span>19</span>, <span class="bibl">Ael.<span class="title">NA</span>6.51</span>.</span>

|mltxt=-ῆρος, ὁ, Α<br /><b>1.</b> [[θύελλα]] συνοδευόμενη από κεραυνούς, [[ορμητικός]] [[ανεμοστρόβιλος]] που μοιάζει με τυφώνα («πρηστήρων ἀνέμων τε κεραυνοῦ τε φλεγέθοντος», <b>Ησίοδ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>στον πληθ.</b> <i>οἱ πρηστῆρες</i><br />α) [[ζεύγος]] φυσητήρων, τα φυσερά τών σιδηρουργών<br />β) οι φλέβες του λαιμού, [[ιδίως]] οι [[καρωτίδες]], όταν φουσκώνουν από [[οργή]]<br /><b>3.</b> [[είδος]] φιδιού του οποίου το [[δήγμα]] [[είναι]] δηλητηριώδες<br /><b>4.</b> <b>μτφ.</b><br />[[χείμαρρος]], [[ποταμός]] δακρύων («ὀμμάτων ἄπο αἱμοσταγῆ πρηστῆρε ῥεύσονται [[κάτω]]», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «πρηστὴρ [[χθόνιος]]» <br />α) [[ανεμοστρόβιλος]]<br />β) ισχυρό [[ρεύμα]] αέρα προερχόμενο από υπόγεια σπήλαια.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> θ. <i>πρη</i>- του <i>πίμ</i>-<i>πρη</i>-<i>μι</i> «[[πυρπολώ]], [[φουσκώνω]]» <span style="color: red;">+</span> [[επίθημα]] -(<i>σ</i>)<i>τήρ</i>. Η [[παρουσία]] του -<i>σ</i>- αποτελεί αναλογικό σχηματισμό (<b>πρβλ.</b> <i>βρασ</i>-<i>τήρ</i>)].