σίαλος: Difference between revisions

← Older edit

σίαλος (view source)

Revision as of 07:35, 2 November 2024

5,550 bytes added , 2 November

m

Text replacement - "Theophrastus" to "Thphr."

Spiros

Bureaucrats, Interface administrators, Administrators

3,274,917

edits

@@ Line 8: / Line 8: @@
 |Transliteration C=sialos
 |Beta Code=si/alos
-|Definition=[<b class="b3">ῐ], ὁ</b>, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">fat hog</b>, <span class="bibl">Il.21.363</span>, <span class="bibl">Od.2.300</span>, <span class="bibl">20.163</span>, <span class="bibl">Q.S.11.170</span>; also <b class="b3">σῦς σ</b>. <span class="bibl">Il.9.208</span>, <span class="bibl">Od.14.41</span>,<span class="bibl">81</span>, etc., where <b class="b3">σίαλος</b> is the specific Subst., added as in <b class="b3">ἴρηξ κίρκος, σῦς κάπρος</b>, etc.:—also in Prose, Thphr. ap. <span class="bibl">Porph.<span class="title">Abst.</span>2.25</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> <b class="b2">fat, grease</b>, Hp.<span class="title">Acut.</span> (<span class="title">Sp.</span>) <span class="bibl">37</span> codd. MV, but <b class="b3">λάσιον</b> is prob. to be restored fr. Erot. and Gal. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> = [[σίαλον]], <span class="bibl"><span class="title">EM</span>712.3</span>.</span>
+|Definition=[ῐ], ὁ,<br><span class="bld">A</span> [[fat hog]], Il.21.363, Od.2.300, 20.163, Q.S.11.170; also <b class="b3">σῦς σίαλος</b> Il.9.208, Od.14.41,81, etc., where [[σίαλος]] is the specific Subst., added as in [[ἴρηξ]] [[κίρκος]], σῦς [[κάπρος]], etc.:—also in Prose, [[Theophrastus|Thphr.]] ap. Porph.''Abst.''2.25.<br><span class="bld">2</span> [[fat]], [[grease]], Hp.''Acut.'' (''Sp.'') 37 codd. MV, but [[λάσιον]] is prob. to be restored fr. Erot. and Gal.<br><span class="bld">II</span> = [[σίαλον]], ''EM''712.3.
 }}
 {{pape
-|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0877.png Seite 877]] ὁ, ein fettes, gemästetes Schwein, ein<b class="b2"> Mastschwein</b>; Il. 21, 363 Od. 2, 300. 10, 390. 14, 19. 20, 163; auch σῦς [[σίαλος]], Il. 9, 208 Od 14, 41. 81. 17, 181. 20, 251. Uebh. Schwein, Qu. Sm. 11, 170. – Fett, Schmalz, Hippocr. – Uebertr., ein Dummkopf, nach Hesych. auch [[σιαλίς]], weil die Alten meinten, zu große Fettigkeit schade der Geisteskraft (vgl. pingue ingenium u. dgl.). Andere wollten diese Bdtg von [[σίαλον]] ableiten; nach E. M. σιαλίζει μὲν τὰ βρέφη καὶ οἱ ὑπεργηράσαντες, οὓς ἀναισθήτους λέγο υσιν. – Auch = [[σίαλον]], wo es nach Suid. σιαλός geschrieben werden soll, aber zw.
+|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0877.png Seite 877]] ὁ, ein fettes, gemästetes Schwein, ein [[Mastschwein]]; Il. 21, 363 Od. 2, 300. 10, 390. 14, 19. 20, 163; auch σῦς [[σίαλος]], Il. 9, 208 Od 14, 41. 81. 17, 181. 20, 251. Übh. Schwein, Qu. Sm. 11, 170. – Fett, Schmalz, Hippocr. – Übertr., ein Dummkopf, nach Hesych. auch [[σιαλίς]], weil die Alten meinten, zu große Fettigkeit schade der Geisteskraft (vgl. pingue ingenium u. dgl.). Andere wollten diese Bdtg von [[σίαλον]] ableiten; nach E. M. σιαλίζει μὲν τὰ βρέφη καὶ οἱ ὑπεργηράσαντες, οὓς ἀναισθήτους λέγο υσιν. – Auch = [[σίαλον]], wo es nach Suid. σιαλός geschrieben werden soll, aber zw.
+}}
+{{bailly
+|btext=ου (ὁ) :<br />porc gras, <i>animal ; adj.</i> [[σῦς]] [[σίαλος]] <i>m. sign.</i><br />'''Étymologie:''' sorte de dim. de [[σῦς]] ; cf. [[σίαλον]].
+}}
+{{elnl
+|elnltext=σίαλος -ου, ὁ vetgemest varken.
+}}
+{{elru
+|elrutext='''σίᾰλος:''' ὁ (тж. [[σῦς]] σ.) откормленный боров Hom.
+}}
+{{Autenrieth
+|auten=[[fat]] [[hog]], [[with]] and [[without]] [[σῦς]].
+}}
+{{grml
+|mltxt=<b>(I)</b><br />ο, ΝΜΑ<br />το [[σάλιο]], αλλ. [[σίαλο]](ν) και [[σίελο]](ν) και [[σίελος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Μεταπλασμένος τ. του [[σίαλον]] / <i>σίελον</i> [[κατά]] τα αρσ.].<br /> <b>(II)</b><br />και [[σίελος]], ὁ, Α<br /><b>1.</b> ο [[παχύς]] και [[τρυφερός]] [[χοίρος]], το [[θρεφτάρι]]<br /><b>2.</b> [[πάχος]], [[λίπος]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Αβέβαιης ετυμολ. Κατά την επικρατέστερη [[άποψη]], η λ. έχει σχηματιστεί πιθ. από τον αμάρτυρο τ. <i>σις</i> (<b>πρβλ.</b> [[σίκα]], λακων. τ. του <i>ὗς</i> «[[γουρούνι]]» [[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>) με [[επίθημα]] -<i>αλoς</i> [[κατά]] το [[πίαλος]], άλλον τ. του [[πιαλέος]] «[[παχύς]], [[λιπαρός]]» (<span style="color: red;"><</span> [[πῖαρ]]). Ωστόσο, η [[σύνδεση]] της λ. με έναν δευτερεύοντα τ., όπως [[είναι]] το [[πίαλος]], γεννά ορισμένες δυσχέρειες. Αντίθετα, η σύνδεσή της με την [[έννοια]] του γουρουνιού επιβεβαιώνεται και από το [[γεγονός]] ότι η λ. μαρτυρείται ήδη στην Μυκηναϊκή (<b>πρβλ.</b> μυκην. <i>sia</i><sub>2</sub><i>ro</i>, που απαντά σε έναν κατάλογο, σε [[κάθε]] [[γραμμή]] του οποίου εμφανίζεται το [[ιδεόγραμμα]] του γουρουνιού). Γι' αυτό, εξάλλου, δεν θεωρείται πιθανή η [[σύνδεση]] της λ. με το [[σίαλον]] «[[σάλιο]]» (<span style="color: red;"><</span> [[σίαι]] με σημ. «[[φτύνω]]»). Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], λιγότερο πιθανή, η λ. συνδέεται με το γερμ. <i>pw</i><i>ī</i><i>nan</i> «[[αδυνατίζω]], [[εξασθενώ]]» (<span style="color: red;"><</span> ΙΕ ριζα <i>tui</i>, <b>πρβλ.</b> [[τήκω]] «[[λειώνω]]») ή με το σλαβ. <i>ty</i>-<i>ti</i> «[[παχαίνω]]» (<span style="color: red;"><</span> ΙΕ [[ρίζα]] <i>tu</i>-<i>iă</i> «[[πάχος]]»). Για τον περιορισμό της σημ. του [[σίαλος]] «παχύ [[γουρούνι]]» σε «[[πάχος]]» <b>πρβλ.</b> γαλλ. <i>veau</i> «[[μοσχάρι]], μοσχαρήσιο [[δέρμα]]»].
+}}
+{{lsm
+|lsmtext='''σίᾰλος:''' ὁ, [[παχύς]] [[χοίρος]], με ή [[χωρίς]] το [[σῦς]], σε Όμηρ.
 }}
 {{ls
 |lstext='''σίᾰλος''': ὁ, παχὺς [[χοῖρος]] [[τρυφερός]], Ἰλ. Φ. 363, Ὀδ. Β. 300, Υ. 163· [[ὡσαύτως]], σῦς [[σίαλος]] Ἰλ. Ι. 208, Ὀδ. Ξ. 41, 81, κτλ., ― [[ἔνθα]] τὸ [[σίαλος]] [[εἶναι]] τὸ εἰδικώτερον [[ὄνομα]] ἐπαγόμενον πρὸς πληρέστερον προσδιορισμόν, ὡς ἐν τοῖς ἀνὴρ [[βασιλεύς]], ἴρηξ, [[κίρκος]], σῦς [[κάπριος]], κτλ. 2) [[πάχος]], [[λίπος]], [[στέαρ]], Ἱππ. 403. 11. ΙΙ. = [[σίαλον]], Ἐτυμολ. Μέγ. 712. 3, Μοῖρις, κλπ. (Ἴδε [[σίαλον]]). ― Καθ’ Ἡσύχ.: «σίαλοι· εὐτραφεῖς, λιπαροί».
 }}
-{{bailly
+{{etym
-|btext=ου (ὁ) :<br />porc gras, <i>animal ; adj.</i> [[σῦς]] [[σίαλος]] <i>m. sign.</i><br />'''Étymologie:''' sorte de dim. de [[σῦς]] ; cf. [[σίαλον]].
+|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: [[fat pig]], [[porker]], also appositive to [[σῦς]] <b class="b2">id.</b> (Hom., Q.S., Thphr ap. Porph.) with <b class="b3">σιαλ-ώδης</b> [[porker-like]], [[fat]] (Hp.), <b class="b3">-οῦται τρέφεται</b> H.; also (metaph.) [[fat]], [[grease]] (Hp. Acut. [Sp.] 37; cf. bel.).<br />Other forms: Myc. <b class="b2">sia₂ro</b>.<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Without convincing etymology. After Kretschmer Glotta 13, 132f. and 27, 24 cross of <b class="b3">*σίς</b> [[swine]] (cf. [[σίκα]] s. [[σῦς]]) and [[πίαλος]], the last of which is however only a secondary byform of [[πιαλέος]] (s. [[πῖαρ]]). Other attempts: to Germ., e.g. OE [[Þwīnan]] [[become weak]], [[die away]] (IE <b class="b2">*tu̯ī-</b> beside [[tā]]([[i]])- in [[τήκω]]; Lidén IF 19, 351 f.); to OCS [[ty-ti]] [[become fat]] (IE <b class="b2">*tu-ia</b>, <b class="b2">-ī</b> f. [[fatness]]; WP. 1, 706 asking; cf. Bechtel Lex. s.v.). Against the semant. possible identification of [[σίαλος]] [[grease]], [[lard]] with [[σίαλον]] [[spittle]] (Lidén [[l.c.]]) speaks the primary <b class="b3">σίαι πτύσαι</b>; also the hapax [[σίαλος]] [[grease]] may have arisen through ellipsis of [[σίαλος]] [[fat swine]]; cf. e.g. Fr. [[veau]] [[calb]], also <b class="b2">calf (-calf-leather</b>). -- The word will almost certainly be Pre-Greek.
+}}
+{{mdlsj
+|mdlsjtxt=σίᾰλος, ὁ,<br />a fat hog, with or without σῦς, Hom.
+}}
+{{FriskDe
+|ftr='''σίαλος''': {síalos}<br />'''Forms''': myk. ''si''-''a<sub>2</sub>''-''ro'',<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[fettes Schwein]], [[Mastschwein]], auch appositiv zu [[σῦς]] ib. (Hom., Q.S., Thphr ap. Porph.) mit [[σιαλώδης]] [[mastschweinähnlich]], [[fett]] (Hp.), -οῦται· τρέφεται H.; auch (übertr.) [[Fett]], [[Schmiere]] (Hp. ''Acut''. [''Sp''.] 37; vgl. unten).<br />'''Etymology''': Ohne überzeugende Etymologie. Nach Kretschmer Glotta 13, 132f. und 27, 24 Kreuzung von *σίς [[Schwein]] (vgl. [[σίκα]] s. [[σῦς]]) und [[πίαλος]], welch letzteres indessen nur eine sekundäre Nebenform von [[πιαλέος]] ist (s. [[πῖαρ]]). Andere Versuche: zu germ., z.B. ags. ''þwīnan'' [[weich werden]], [[einschwinden]] (idg. *''tu̯ī''- neben ''tā''[''i'']- in [[τήκω]]; Lidén IF 19, 351 f.); zu aksl. ''ty''-''ti'' [[fett werden]] (idg. *''tu''-''iă'', -''ī'' f. [[Fette]]; WP. 1, 706 fragend; vgl. Bechtel Lex. s.v.). Gegen die semantisch gewiß mögliche Gleichsetzung von [[σίαλος]] [[Fett]], [[Schmalz]] mit [[σίαλον]] [[Speichel]] (Lidén a. O.) spricht das primäre σίαι· πτύσαι; außerdem kann das einmalige [[σίαλος]] [[Fett]] durch Ellipse aus [[σίαλος]] [[fettes Schwein]] entstanden sein; vgl. z.B. frz. ''veau'' [[Kalb]], auch [[Kalbleder]].<br />'''Page''' 2,700
 }}