3,274,216
edits
(2a) |
m (Text replacement - "Theophrastus" to "Thphr.") |
||
(52 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=koroni | |Transliteration C=koroni | ||
|Beta Code=korw/nh | |Beta Code=korw/nh | ||
|Definition=ἡ, a sea-bird, possibly < | |Definition=ἡ, a sea-[[bird]], possibly<br><span class="bld">A</span> [[shearwater]], [[Puffinus kuhlii]] or [[Puffinus anglorum]], τανύγλωσσοί τε κορῶναι εἰνάλιαι Od.5.66, cf. 12.418, [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]''593b13, [[Theophrastus|Thphr.]] ''Sign.''16, Arat.950, Ael.''NA''15.23; λάροι καὶ αἴθυιαι καὶ κ. Arr.''Peripl.M.Eux.''32 (but confounded with λάροι and αἴθυιαι by Sch.Od.1.441, cf. [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]).<br><span class="bld">2</span> [[crow]] (including the [[hooded crow]], [[Corvus cornix]], and prob. also the [[rook]], [[Corvus corone]]), μή τοι ἐφεζομένη κρώξῃ λακέρυζα κ. Hes.''Op.''747; συκῆ πετραίη πολλὰς βόσκουσα κ. Archil.19: distinguished from [[κολοιός]], [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''5 (cf. 7); ἐννέα τοι ζώει γενεὰς λακέρυζα κ. ἀνδρῶν γηράντων Hes.''Fr.''171; πέντ' ἀνδρῶν γενεὰς ζώει λακέρυζα κ. Ar. ''Av.''609; <b class="b3">πολιαὶ κ.</b> ib.967; [[κορώνην δευτέραν ἀναπλήσας]] = [[having lived out twice a full crow's-age]], Babr.46.9; ὑπὲρ τὰς κορώνας βεβιωκώς Poll.2.16: [[proverb|prov.]], [[κορώνη σκορπίον]] [ἥρπασε]</b> '[[caught a Tartar]]', ''AP'' 12.92 (Mel.), cf.Zen.4.57, [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]], Suid.; invoked at weddings, Ael. ''NA''3.9.<br><span class="bld">3</span> [[κορώνη Δαυλία]] = [[ἀηδών]], Ar.''Fr.''716.<br><span class="bld">II</span> anything [[hooked]] or [[curved]], like a [[crow]]'s [[bill]],<br><span class="bld">1</span> [[door-handle]], θύρην δ' ἐπέρυσσε κορώνῃ ἀργυρέῃ Od.1.441; ἱμάντα… ἀπέλυσε κορώνης 21.46; χρυσέη κορώνη 7.90, cf. Poll.7.107, al.<br><span class="bld">2</span> [[tip of a bow]], on which the [[bow]]-[[string]] was hooked, πᾶν δ' εὖ λειήνας χρυσέην ἐπέθηκε κ. Il.4.111, cf. Od.21.138: generally, [[end]], [[tip]], Artem.5.65: metaph., v. infr.7.<br><span class="bld">3</span> [[curved stern of a ship]], Arat.345.<br><span class="bld">4</span> [[tip]] of the [[plough]]-[[pole]] ([[ἱστοβοεύς]]), upon which the [[yoke]] is [[hook]]ed or tied, A.R.3.1318, Poll.1.252.<br><span class="bld">5</span> [[coronoid process]] of the [[ulna]], Hp.''Art.''18, Gal.''UP''2.14, Id.18(2).617; of the [[jaw]], Id.''UP''11.20, 18(1).426.<br><span class="bld">6</span> kind of [[crown]], [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]<br><span class="bld">7</span> [[κορώνη παννυχική]] = [[crown]], i.e. [[culmination]], of a [[festival]], Posidipp. ap. Ath. 10.414d; cf. [[μέχρι]] τῆς κ. Call.''Fr.''2.5 P.: generally, <b class="b3">χρυσῷ βίῳ</b> (with play on [[βιῷ]]) χρυσῆν κορώνην ἐπιθεῖναι Luc.''Peregr.''33, v. supr. 11.2. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{bailly | ||
| | |btext=<span class="bld">1</span>ης (ἡ) :<br /><b>I.</b> corneille, <i>oiseau ; ◊ [[proverb|prov.]] (à cause de la longévité de la corneille)</i> [[κορώνην δευτέραν ἀναπλήσας]] BABR [[ayant atteint deux fois l'âge d'une corneille]] ; <i>dans HOM (avec ou sans</i> εἰναλίη) la corneille de rivage, le cormoran;<br /><b>II.</b> tout objet recourbé, <i>particul.</i><br /><b>1</b> extrémité recourbée (d'un marteau de porte, d'un arc);<br /><b>2</b> <i>fig.</i> couronnement, fin, achèvement d'une chose : χρυσῷ βίῳ χρυσῆν κορώνην ἐπιθεῖναι LUC à une vie d'or mettre un couronnement d'or.<br />'''Étymologie:''' DELG apparenté à [[κόραξ]] ; > <i>lat.</i> [[corona]].<br /><span class="bld">2</span>ης (ἡ) :<br /><b>1</b> [[rondelle sur le joug de l'attelage]];<br /><b>2</b> <i>p. anal., [[pudenda muliebria]]</i> ; τὸ [[ἄκρον]] τοῦ αἰδοίου Suid..<br />'''Étymologie:''' [[κορώνη]]¹. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=κορώνη -ης, ἡ [~ κόραξ] voor verschillende vogels pijlstormvogel; kraai; spreekw.: οἷα κορώνη σκορπίον zoals een kraai een schorpioen (te pakken neemt) (voor gevaarlijke ondernemingen) AP 12.92.3. gebogen object ring, haak:; θύρην δ’ ἐπέρυσσε κορώνῃ zij trok de deur met de haak dicht Od. 1.441; gebogen uiteinde:; χρυσέην ἐπέθηκε κορώνην hij zette (aan de boog) een gouden uiteinde Il. 4.111; overdr. einde:; χρυσῷ βίῳ χρυσῆν κορώνην ἐπιθεῖναι aan een gouden leven een gouden einde toevoegen Luc. 55.33; anat. haakvormig uitsteeksel aan de ellepijp. Hp. | |||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=ἡ (vgl. [[κορωνός]] und [[κορωνίς]]),<br><b class="num">1</b> bei Hom. ein Meervogel, <i>die Meerkrähe; Od</i>. 12.418, 14.308; κορῶναι εἰνάλιαι 5.66; vgl. Ael. <i>H.A</i>. 15.23 und 3.9. – <i>Die eigentliche [[Krähe]]</i>, [[λακέρυζα]], Hes. <i>O</i>. 745; Archil. bei Ath. XIII.594d. Man schrieb ihr ein [[langes]] [[Leben]] zu; dah. [[ὑπὲρ]] τὰς κορώνας βεβιωκώς, von sehr alten Leuten, Poll. 2.16. [[sprichwörtlich]] [[κορώνη]] τὸν [[σκορπίον]], Mel. 4 (XII.92); vgl. Zenob. 4.57.<br><b class="num">2</b> <i>[[alles]] Gebogene, [[Gekrümmte]]</i>;<br><b class="num">a</b> <i>der Ring an der [[Haustür]]</i>, mit dem diese [[zugezogen]] wird, θύρην δ' ἐπέρυσσε κορώνῃ ἀργυρέῃ <i>Od</i>. 1.441, vgl. 7.90, 21.138; Sp.; auch wie [[κόραξ]], <i>ein [[Türklopfer]]</i>.<br><b class="num">b</b> <i>das [[äußerste]], gekrümmte und mit einem [[Ringe]] versehene Ende des Bogens</i>, von [[Metall]], an dem man die [[Bogensehne]] befestigte, [[πᾶν]] δ' εὖ λειήνας χρυσέην ἐπέθηκε κορώνην <i>Il</i>. 4.111, vgl. <i>Od</i>. 21.165.<br><b class="num">c</b> <i>das gebogene [[Hinterteil]] des Schiffes und die [[daran]] angebrachten [[Verzierungen]]</i>, Arat. 345. Vgl. [[κορωνίς]].<br><b class="num">d</b> <i>das [[äußerste]], gekrümmte oder in einen [[Knopf]] auslaufende Ende der [[Pflugdeichsel]]</i>, [[woran]] das Joch mit dem [[Jochriemen]] [[befestigt]] wurde, Ap.Rh. 3.1317; Poll. 1.252.<br><b class="num">e</b> <i>[[Kranz]], [[Krone]], [[corona]]</i>, Sp.<br><b class="num">3</b> aus b) folgt die [[Verbindung]] κορώνην ἐπιθεῖναί τινι, z.B. τῷ βίῳ, Luc. <i>Peregrin</i>. 33, <i>ein Ende, den [[Beschluß]] [[machen]]</i>, Sp. – S. [[κορωνίς]]. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{elru | ||
| | |elrutext='''κορώνη:''' ἡ<br /><b class="num">1</b> [[ворона]] (ей приписывалась особая долговечность): [[κορώνην δευτέραν ἀναπλήσας]] Babr. [[достигший возраста двух ворон]], т. е. [[чрезвычайно старый]];<br /><b class="num">2</b> (тж. κ. εἰναλίη Hom.) [[морская ворона]], предполож. [[баклан]] Hom.;<br /><b class="num">3</b> [[дверная скоба]]: θύρην ἐπέρυσσε κορώνῃ ἀργυρέῃ Hom. (Эвриклея) притворила дверь серебряной скобой;<br /><b class="num">4</b> [[загнутый конец лука]] (на котором укреплялась тетива) Hom.;<br /><b class="num">5</b> перен. [[венец]], [[конец]], [[завершение]] (χρυσῷ βίῳ χρυσὴν κορώνην ἐπιθεῖναι Luc.). | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=[[anything]] [[crooked]] or [[curved]]. —(1) the [[ring]] on a [[door]], Od. 1.441. (See cuts Nos. 68 and 56.)—(2) the [[curved]] [[end]] of the [[bow]] [[over]] [[which]] the [[loop]] of the [[bow]]-[[string]] [[was]] brought. (See [[cut]] No. 34.)—(3) [[sea]]-[[crow]] cormorant | |auten=[[anything]] [[crooked]] or [[curved]]. —(1) the [[ring]] on a [[door]], Od. 1.441. (See cuts Nos. 68 and 56.)—(2) the [[curved]] [[end]] of the [[bow]] [[over]] [[which]] the [[loop]] of the [[bow]]-[[string]] [[was]] brought. (See [[cut]] No. 34.)—(3) [[sea]]-[[crow]] cormorant, 66. | ||
}} | }} | ||
{{eles | {{eles | ||
Line 23: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=η (ΑM [[κορώνη]])<br /><b>1.</b> η [[κουρούνα]]<br /><b>2.</b> <b>ναυτ.</b> το [[άκρο]] της πρύμνης τών παλαιών ιστιοφόρων πλοίων το οποίο ήταν [[ελαφρά]] υπερυψωμένο και έφερε [[συνήθως]] το εθνικό [[έμβλημα]] με διάφορες ξυλόγλυπτες διακοσμήσεις, κν. [[καλκάνι]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (στον Όμηρο) θαλάσσιο [[πτηνό]], η θαλάσσια [[καρακάξα]] («σκῶπες τ' ἴρηκές τε τανύγλωσσοί τε κορῶναι εἰνάλιαι», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> το [[άσμα]] που τραγουδιόταν στους γάμους [[μετά]] τον υμέναιο<br /><b>3.</b> ο [[κρίκος]] της πόρτας από τον οποίο αυτή σύρεται («θύρην δ' ἐπέρυσε κορώνῃ ἀργυρέη», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>4.</b> [[άκρο]]<br /><b>5.</b> το [[κορώνισμα]]<br /><b>6.</b> [[απόφυση]] του πήχεος, του βραχίονα<br /><b>7.</b> το καμπύλο [[άκρο]] του ρυμού του αρότρου στο οποίο έδεναν τον [[ζυγό]] με τον ζευγλόδεσμο<br /><b>8.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> [[είδος]] στεφάνου<br /><b>9.</b> <b>φρ.</b> α) «κορώνην ἐπιτίθημί τινι» — [[τελειώνω]] [[κάτι]] («χρυσῷ βίῳ χρυσῆν κορώνην | |mltxt=η (ΑM [[κορώνη]])<br /><b>1.</b> η [[κουρούνα]]<br /><b>2.</b> <b>ναυτ.</b> το [[άκρο]] της πρύμνης τών παλαιών ιστιοφόρων πλοίων το οποίο ήταν [[ελαφρά]] υπερυψωμένο και έφερε [[συνήθως]] το εθνικό [[έμβλημα]] με διάφορες ξυλόγλυπτες διακοσμήσεις, κν. [[καλκάνι]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (στον Όμηρο) θαλάσσιο [[πτηνό]], η θαλάσσια [[καρακάξα]] («σκῶπες τ' ἴρηκές τε τανύγλωσσοί τε κορῶναι εἰνάλιαι», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>2.</b> το [[άσμα]] που τραγουδιόταν στους γάμους [[μετά]] τον υμέναιο<br /><b>3.</b> ο [[κρίκος]] της πόρτας από τον οποίο αυτή σύρεται («θύρην δ' ἐπέρυσε κορώνῃ ἀργυρέη», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br /><b>4.</b> [[άκρο]]<br /><b>5.</b> το [[κορώνισμα]]<br /><b>6.</b> [[απόφυση]] του πήχεος, του βραχίονα<br /><b>7.</b> το καμπύλο [[άκρο]] του ρυμού του αρότρου στο οποίο έδεναν τον [[ζυγό]] με τον ζευγλόδεσμο<br /><b>8.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> [[είδος]] στεφάνου<br /><b>9.</b> <b>φρ.</b> α) «κορώνην ἐπιτίθημί τινι» — [[τελειώνω]] [[κάτι]] («χρυσῷ βίῳ χρυσῆν κορώνην ἐπιθεῖναι», <b>Λουκιαν.</b>)<br />β) «[[κορώνη]] Δαυλία» — το [[αηδόνι]] (<b>Αριστοφ.</b>)<br /><b>10.</b> <b>παροιμ.</b> «[[κορώνη]] τὸν [[σκορπίον]] (ἥρπασε)» — γι' αυτούς που επιχειρούν τα δύσκολα και επικίνδυνα.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. εμφανίζει παρεκτεταμένο θ. <i>kor</i>-<i>on</i> που ανάγεται στην ετεροιωμένη [[βαθμίδα]] <i>kor</i>- της ΙΕ ρίζας <i>ker</i>- «ηχομίμηση βραχνών φωνών ορισμένων ζώων» και συνδέεται με άλλες ονομ. πτηνών, [[πρβλ]]. [[κόραξ]], [[κόραφος]], όπως και με λατ. <i>cornix</i> «[[κουρούνα]]» και ουμβρ. <i>curnaco</i> «[[κουρούνα]]». Η λ. χρησιμοποιήθηκε [[ευρέως]] μεταφορικά με τη γενική [[έννοια]] της κυρτότητας (κυρτό [[άκρο]] της πρύμνης, [[κρίκος]] της πόρτας, [[άκρη]] του τόξου, [[απόφυση]] του βραχίονα, [[άκρο]] τόξου <b>κ.λπ.</b>). Η μτφ. αυτή [[χρήση]] της λ. οφείλεται πιθ. στην [[κυρτότητα]] του ράμφους και τών ποδιών του πτηνού [[αυτού]] ([[πρβλ]]. [[κόραξ]], λατ. <i>corvus</i>, γαλλ. <i>corbeau</i>, αγγλ. <i>crow</i>). Με τη μτφ. αυτή [[έννοια]] τη λ. δανείστηκε η Λατινική με τη [[μορφή]] <i>[[corona]]</i> «[[στέμμα]]» και από αυτήν η Ελληνική ([[πρβλ]]. [[κορόνα]]). Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], η λ. [[κορώνη]] με την [[έννοια]] της καμπυλότητας, όπως και οι τ. [[κορωνίς]], [[κορωνός]], ανάγονται στην [[ίδια]] [[ρίζα]] με τη λ. [[κυρτός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΠΑΡ.</span></b> [[κορωνίδα]](<i>ίς</i>)<br /><b>αρχ.</b><br />[[κορώνεως]], [[κορωνιδεύς]], [[κορωνίζω]], [[κορωνίης]], [[κορώνιος]], [[κορωνόν]], [[κορωνός]].<br /><b><span style="color: brown;">ΣΥΝΘ.</span></b> (Α' συνθετικό) [[κορωνόπους]]<br /><b>αρχ.</b><br />[[κορωνεκάβη]], [[κορωνοβόλος]]<br /><b>αρχ.-μσν.</b><br />[[κορωνοπόδιον]]<br /><b>μσν.</b><br />[[κορωνόβιος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[κορωνοειδής]]. (Β' συνθετικό) <b>αρχ.</b> [[τετρακόρωνος]], [[τρικόρωνος]]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''κορώνη:''' ἡ, Λατ. [[cornix]],<br /><b class="num">I. 1.</b> [[καλιακούδα]] ή θαλάσσιο [[κοράκι]], είδος μικρού κόρακα με κόκκινα πόδια και [[ράμφος]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> [[κόραξ]], [[κόρακας]], σε Ησίοδ., Αριστοφ.<br /><b class="num">II.</b> οτιδήποτε γαμψοειδές ή καμπυλωτό, όπως το [[ράμφος]] του κόρακα.<br /><b class="num">1.</b> [[χερούλι]] πόρτας, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> [[άκρο]] τόξου, στο οποίο δένεται η [[χορδή]], σε Όμηρ.· μεταφ., <i>βιῷ κορώνην ἐπιθεῖναι</i>, [[τερματίζω]] την [[ζωή]], σε Λουκ. | |lsmtext='''κορώνη:''' ἡ, Λατ. [[cornix]],<br /><b class="num">I. 1.</b> [[καλιακούδα]] ή θαλάσσιο [[κοράκι]], είδος μικρού κόρακα με κόκκινα πόδια και [[ράμφος]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> [[κόραξ]], [[κόρακας]], σε Ησίοδ., Αριστοφ.<br /><b class="num">II.</b> οτιδήποτε γαμψοειδές ή καμπυλωτό, όπως το [[ράμφος]] του κόρακα.<br /><b class="num">1.</b> [[χερούλι]] πόρτας, σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">2.</b> [[άκρο]] τόξου, στο οποίο δένεται η [[χορδή]], σε Όμηρ.· μεταφ., <i>βιῷ κορώνην ἐπιθεῖναι</i>, [[τερματίζω]] την [[ζωή]], σε Λουκ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{ls | ||
| | |lstext='''κορώνη''': ἡ, (πρβλ. [[κόραξ]] ἐν τέλ.) τὸ Λατ. cornix (πρβλ. [[κόραξ]] = corvus), [[θαλασσία]] [[κορώνη]], μικρὸν [[εἶδος]] πτηνοῦ μετὰ ἐρυθρῶν ποδῶν καὶ ἐρυθροῦ ῥάμφους (πρβλ. [[κολοιός]]), Ὀδ. Μ. 418., Ξ 308· τανύγλωσσοί τε κορῶναι εἰνάλιαι Ε. 66· [[οὕτως]], ἐνάλιαι κ. Αἰλ. π. Ζ. 15. 23· ζῇ δὲ πλησίον τῆς θαλάσσης καὶ τρώγει τὰ ἐκβρασθέντα πτώματα, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 8. 3· διακρινομένη ἀπὸ τοῦ λάρου καὶ τῆς [[αἰθυίας]] παρ’ Ἀρρ. ἐν Περίπλ. Εὐξ. σελ. 22, ἀλλὰ συγχέεται μετ’ αὐτῶν ὑπὸ τοῦ Σχολ. Ὀδ. Α. 441, Ε. 66. 2) πτηνόν τι ἐκ τοῦ εἴδους τοῦ [[κόρακος]], «κουροῦνα», Corvus coroné, μή τοι ἐφεζομένη κρώζῃ [[λακέρυζα]] κ. Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 745· συκῆ πετραίη πολλὰς βόσκουσα κ. Ἀρχίλ. 44· ῥητῶς δὲ διακρίνεται ἀπὸ τοῦ κολοιοῦ ὑπὸ τοῦ Ἀριστοφ. Ὄρν. 5 καὶ 7· μεταφορικ. ἐπὶ ἐχθροῦ, ὁ αὐτ. ἐν Ἱππ. 1051· ἡ δὲ [[μακροβιότης]] αὐτῆς ἦν [[παροιμιώδης]], πέντ’ ἀνδρῶν γενεὰς ζώει [[λακέρυζα]] κ. ὁ αὐτ. ἐν Ὄρν. 609· πολιαὶ κ. [[αὐτόθι]] 967· κορώνην δευτέραν ἀναπλήσας, ζήσας δὶς πλήρη ζωὴν κορώνης, Βαβρ. 46 3· [[ὑπὲρ]] τὰς κορώνας βεβιωκὼς Πολυδ. Β΄, 16· ― [[κορώνη]] σκορπίον ἥρπασε, «[[παροιμία]] ἐπὶ τῶν δυσχερέσι καὶ βλαβεροῖς ἐπιχειρούντων» Ζηνοβίου Ἐπιτομ. ἐν Παροιμιογρ. IV. 60, Ἀνθ. Π. 12. 92, Ἡσύχ., Σουΐδ. [[Κατὰ]] τοὺς παλαιοὺς χρόνους ἐν τοῖς γάμοις μετὰ τὸν ὑμέναιον ᾖδον τὴν κορώνην, δηλ. ᾆσμα τῆς κορώνης, Αἰλ. π. Ζ. 3. 9, [[ἔνθα]] ἴδε Ἰακώψ. ΙΙ. πᾶν [[πρᾶγμα]] ἀγκιστροειδές, κυρτὸν ἢ καμπύλον, ὡς τὸ [[ῥάμφος]] [[κόρακος]], (πρβλ. [[κόραξ]] ΙΙ). 1) [[ἐπίσπαστρον]] ἢ [[κοράκιον]] τῆς θύρας, οὗ ἐπιλαμβανόμενοι ἔκλειον αὐτὴν, θύρην δ’ ἐπέρυσε κορώνῃ ἀργυρέῃ Ὀδ. Α. 441, πρβλ. Φ. 46· χρυσέη δὲ [[κορώνη]] Η. 90, πρβλ. Πολυδ. Ζ΄, 107, 111., Ι΄, 22. 2) τοῦ τόξου τὸ [[ἄκρον]] εἰς ὃ ἡ νευρὰ δέδεται, πᾶν δ’ εὖ λειήνας χρυσέην ἐπέθηκε κορώνην Ἰλ. Δ. 111, πρβλ. Ὀδ. Φ. 138, 165· ― [[καθόλου]] [[ἄκρον]], Ἀρτεμίδ. 5. 65· ― μεταφ. (ἐκ τοῦ Ὁμηρ. χωρίου), χρυσῷ βίῳ χρυσῆν κορώνην ἐπιθεῖναι Λουκ. Περεγρ. 33· πρβλ. κορωνὶς ΙΙ. 2. 3) ἡ κυρτὴ [[πρύμνα]] πλοίου, Ἄρατ. 345· πρβλ. κορωνὶς Ι. 4) τὸ [[ἄκρον]] τοῦ ἱστοβοέως τοῦ ἀρότρου, εἰς ὃ ἐνηρμόζετο ἢ προσεδένετο ὁ [[ζυγός]], Ἀπολλ. Ρόδ. Γ. 1318, Πολυδ. Α΄, 252· πρβλ. [[ἱστοβοεύς]]. 5) ἀπόφυσις ὀστοῦ εἰς ὀξὺ λήγουσα, Ἱππ. π. Ἄρθρ. 794, Γαλην. 4. 330, 12. 261, κτλ. 6) [[εἶδος]] στεφάνου, Ἡσύχ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[crow]], also [[shearwater]], | |etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[crow]], also [[shearwater]], [[Corvus corone]], [[cornix]], [[frugilegus]], [[Puffinus yelkuan]] (Od.);<br />Compounds: rarely in compp., e. g. <b class="b3">κορωνο-βόλος</b> [[shooting crows]], <b class="b3">τρι-κόρωνος</b> [[have three times the age of a crow]] (AP). - Often metaph. of all kinds of curved or hook-formed objects (cf. below): [[tip of a bow]] (Il.), [[grip of a door]] (Od., Poll.), [[tip of the plough-pole]] (A. R.), [[back of a ship]] (Arat.), <b class="b2">pathological tumour of the elbow etc.</b> (Hp.), [[kind of crown]] (Sophr. 163, H.).<br />Derivatives: [[κορωνιδεύς]] m. [[young crow]] (Cratin. 179; Boßhardt Die Nom. auf <b class="b3">-ευς</b> 46); [[κορώνεως]] f. [[tree with raven-black figs]] (Ar. Pax 628; cf. on [[ἐρινεώς]] s. [[ἐρινεός]]). - [[κορωνίς]] f. [[curbed]], [[with tail]], of ships (Hom.), of cattle (Theoc.), as subst. [[crown]] (Stesich.), [[curved line]], [[ornament]] at the end of a book etc., as orthographic sign, metaph. [[end]] (hell.); also m. [[κορωνός]] <b class="b2">curbed etc.</b> (Archil., Hp., EM), also PN [[Κόρωνος]] (Β 746; Sommer Nominalkomp. 122), n. [[κορωνόν]] <b class="b2">knob of bone(s)</b>, <b class="b3">τὰ κόρωνα</b> [[elbow]] (medic.); <b class="b3">κορώνιος μηνοειδῆ ἔχων κέρατα βοῦς</b> H., also monthsname (Knossos), [[κορώνιον]] n. <b class="b2">Krähenkraut(=?)</b> (Ps.-Dsc.; Strömberg Pflanzennamen 42); [[κορωνίης]] m. [[who proudly bows his neck]] ([[ἵππος]]; Semon.) with [[κορωνιάω]] [[id.]], [[be proud]] (hell.), also [[curb oneself]] (<b class="b3">κορωνιόωντα πέτηλα</b> Hes. Sc. 289; metr. conditioned). - Denomin. verb [[κορωνίζω]] [[end]], [[finish]] (of [[κορωνίς]]; Pontos); also of [[κορώνη]] as basis of [[κορωνισταί]] pl. "crow-singer", [[κορωνίσματα]] pl. "crow-songs", i. e. [[begging singer]], [[-songs]] (Ath.). - See on [[κορώνη]] Thompson Birds s. v.<br />Origin: IE [Indo-European] [567] <b class="b2">*ker-/kor-v/n-</b> [[crow]]<br />Etymology: The Italic words for [[crow]], Lat. [[corn-īx]], Umbr. [[curn-aco]] [[cornicem]], make also for <b class="b3">κορών-η</b> an old [[n-]]stem <b class="b2">*koron-</b>, <b class="b2">*korn-</b> probable (also in [[κόραξ]] and [[κόραφος]]? (diff. Brugmann Grundr.2 2: 1, 280; s. also Schwyzer 491); an u-stem alternating with this [[n-]]stem is seen in Lat. [[corvus]], MIr. [[crū]] [[raven]]. The words are all based on an onomatop. (diff. Specht Ursprung 118: orig. colour word). - Generally [[κορώνη]] is as name for curbed abjects beside [[κορωνίς]], [[κορωνός]] separated from [[κορώνη]] [[crow]] and connected with [[κυρτός]] (s. v.). Against a separation in two diff. words speaks the remarkable formation of the Greek word. The metaphorical use of [[κορώνη]] [[crow]] has nothing remarkable ([[κόραξ]], Lat. [[corvus]], Fr. [[corbeau]], NEngl. [[crow]], Swed. [[kråka]] etc.). Both the beak and the feet of the bird may have caused the metaphors. - From here Lat. [[corōna]], [[corōnis]] with westeuropean derivv. - Cf. on [[κόραξ]]. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
Line 41: | Line 44: | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''κορώνη''': {korṓnē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Krähe]], auch [[Seekrähe]], [[Saatkrähe]], [[Corvus corone]], [[cornix]], [[frugilegus]], [[Puffinus yelkuan]] (seit Od.);<br />'''Composita''' : vereinzelt in Kompp., z. B. [[κορωνοβόλος]] [[Krähen erschießend]], [[τρικόρωνος]] [[dreifaches Krähenalter habend]] (''AP''). — Oft übertr. von allerhand gekrümmten oder hakenförmigen Gegenständen (vgl. unten): [[Bogenende]] (Il.), [[Türgriff]] (Od., Poll.), [[Ende des Pflugbaumes]] (A. R. u. a.), [[Achterschiff]] (Arat.), [[krankhafter Auswuchs des Ellbogenbeins]] (Hp. u. a.), [[Art Kranz]] (Sophr. 163, H.).<br />'''Derivative''': Ableitungen: [[κορωνιδεύς]] m. [[junge Krähe]] (Kratin. 179; Boßhardt Die Nom. auf -ευς 46); [[κορώνεως]] f. [[Baum mit rabenschwarzen Feigen]] (Ar. ''Pax'' 628; vgl. zu [[ἐρινεώς]] s. [[ἐρινεός]]). — [[κορωνίς]] f. [[gekrümmt]], [[geschweift]], von Schiffen (Hom.), von Rindern (Theok.), als Subst. [[Kranz]] (Stesich.), [[Krummlinie]], [[Schnörkel]] am Ende eines Buchs usw., als orthographisches Zeichen, übertr. [[Ende]] (hell. u. sp.); dazu m. [[κορωνός]] [[krumm]] (Archil., Hp., ''EM''), auch PN Κόρωνος (Β 746; Sommer Nominalkomp. 122), n. [[κορωνόν]] [[Gelenkknoten]], τὰ κόρωνα [[Ellbogen]] (Mediz.); [[κορώνιος]] | |ftr='''κορώνη''': {korṓnē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Krähe]], auch [[Seekrähe]], [[Saatkrähe]], [[Corvus corone]], [[cornix]], [[frugilegus]], [[Puffinus yelkuan]] (seit Od.);<br />'''Composita''': vereinzelt in Kompp., z. B. [[κορωνοβόλος]] [[Krähen erschießend]], [[τρικόρωνος]] [[dreifaches Krähenalter habend]] (''AP''). — Oft übertr. von allerhand gekrümmten oder hakenförmigen Gegenständen (vgl. unten): [[Bogenende]] (Il.), [[Türgriff]] (Od., Poll.), [[Ende des Pflugbaumes]] (A. R. u. a.), [[Achterschiff]] (Arat.), [[krankhafter Auswuchs des Ellbogenbeins]] (Hp. u. a.), [[Art Kranz]] (Sophr. 163, H.).<br />'''Derivative''': Ableitungen: [[κορωνιδεύς]] m. [[junge Krähe]] (Kratin. 179; Boßhardt Die Nom. auf -ευς 46); [[κορώνεως]] f. [[Baum mit rabenschwarzen Feigen]] (Ar. ''Pax'' 628; vgl. zu [[ἐρινεώς]] s. [[ἐρινεός]]). — [[κορωνίς]] f. [[gekrümmt]], [[geschweift]], von Schiffen (Hom.), von Rindern (Theok.), als Subst. [[Kranz]] (Stesich.), [[Krummlinie]], [[Schnörkel]] am Ende eines Buchs usw., als orthographisches Zeichen, übertr. [[Ende]] (hell. u. sp.); dazu m. [[κορωνός]] [[krumm]] (Archil., Hp., ''EM''), auch PN Κόρωνος (Β 746; Sommer Nominalkomp. 122), n. [[κορωνόν]] [[Gelenkknoten]], τὰ κόρωνα [[Ellbogen]] (Mediz.); [[κορώνιος]]· μηνοειδῆ ἔχων κέρατα [[βοῦς]] H., auch Monatsname (Knossos), κορώνιον n. [[Krähenkraut]] (Ps.-Dsk.; Strömberg Pflanzennamen 42); [[κορωνίης]] m. [[der stolz den Hals beugt]] ([[ἵππος]]; Semon.) mit [[κορωνιάω]] [[stolz den Hals beugen]], [[sich brüsten]] (hell. u. sp.), auch [[sich krümmen]] (κορωνιόωντα >πέτηλα Hes. ''Sc''. 289; metrisch bedingt). — Denominatives Verb [[κορωνίζω]] [[beendigen]], [[vollenden]] (von [[κορωνίς]]; Pontos); auch von [[κορώνη]] als Grundlage von [[κορωνισταί]] pl. "Krähensänger", κορωνίσματα pl. "Krähengesänge", d. h. [[Bettelsänger]], [[Bettelgesänge]] (Ath.). — Ausführlich über [[κορώνη]] [[Krähe]] Thompson Birds s. v.<br />'''Etymology''': Die italischen Wörter für [[Krähe]], lat. ''corn''-''īx'', umbr. ''curn''-''aco'' [[cornicem]], machen auch für [[κορώνη]] einen alten ''n''-Stamm *''koron''-, *''korn''- wahrscheinlich, der ebenfalls in [[κόραξ]] und [[κόραφος]] vorliegen kann (anders Brugmann Grundr.<sup>2</sup> 2: 1, 280; s. auch Schwyzer 491); ein mit diesem ''n''-Stamm alternierender ''u''-Stamm steckt in lat. ''corvus'', mir. ''crū'' [[Rabe]]. Die Wörter gehen wohl alle auf eine Schallnachahmung zurück (anders Specht Ursprung 118: urspr. Farbwort). — Allgemein wird [[κορώνη]] als Benennung gekrümmter Gegenstände nebst [[κορωνίς]], [[κορωνός]] von [[κορώνη]] [[Krähe]] getrennt und zu [[κυρτός]] (s. d.) usw. gezogen. Gegen eine Zerlegung in zwei verschiedene Wörter spricht indessen schon die eigenartige Bildung des griechischen Wortes. Die Annahme eines metaphorischen Gebrauchs von [[κορώνη]] [[Krähe]] hat in Anbetracht der ähnlichen Verwendung der entsprechenden Vogelnamen im Griechischen und anderen Sprachen ([[κόραξ]], lat. ''corvus'', frz. ''corbeau'', nengl. ''crow'', schwed. ''kråka'' u. a. m.) nichts Auffallendes. Nicht nur der Schnabel sondern auch die Füße der betreffenden Vögel haben die Metaphern veranlassen können. — Aus [[κορώνη]], [[κορωνίς]] lat. ''corōna'', ''corōnis'' mit westeuropäischen Ablegern. — Vgl. zu [[κόραξ]].<br />'''Page''' 1,927-928 | ||
}} | |||
{{elmes | |||
|esmgtx=ἡ [[corneja]] de la que se usa su sangre λαβὼν μίλτον καὶ αἷμα περιστερᾶς λευκῆς, ὅμοιον καὶ κορώνης ... καὶ γράφε <b class="b3">toma minio, sangre de una paloma blanca e, igualmente, de corneja y escribe</b> P VII 223 P VIII 69 un huevo λαβὼν ᾠὸν κορώνης καὶ κορωνοποδίου βοτάνης χυλὸν καὶ χολὴν νάρκας ποταμίας τρῖψον μετὰ μέλιτος <b class="b3">toma un huevo de corneja, jugo de la planta «cuerno de ciervo» y la hiel de un torpedo de río y machácalo con miel</b> P XXXVI 283 | |||
}} | }} |