προπίνω: Difference between revisions

|Definition=[ῑ], impf. προὔπῑνον: fut. προπίομαι: aor. προὔπῐον: pf. [[προπέπωκα]]:—<br><span class="bld">A</span> [[drink before]] or [[first]], opp. [[μεταπίνω]], Hp.''Acut.''56 (Pass.), [[Theophrastus|Thphr.]] ''De Odoribus'' 48 (Pass.), Luc.''Sat.''18, Ath.4.156e.<br><span class="bld">2</span> [[take a snack before dinner]], Mart.5.78.3.<br><span class="bld">3</span> [[drink up]], [[drain dry]], ὅκως ἄμυστιν προπίω Anacr.63.3: metaph., <b class="b3">ψυχὰν τὰν ἐν ἐμοὶ π.</b> [[drink]] it in, AP5.170 (Mel.):—Pass., ἡ προποθεῖσα κύλιξ Call.''Epigr.''37.<br><span class="bld">II</span> [[drink to]] another, i.e. [[to his health]], [[pledge]] him (cf. Ath.5.193a, 10.432d), φιάλαν… δωρήσεται… γαμβρῷ π. Pi.''O.''7.4; ᾧ προπιεῖν ἐθέλει Critias ''Fr.''6.8 D., cf. 33 D.; π. σοι X.''An.''7.3.26; also π. φιλοτησίας τινί D. 19.128, cf. Alex.291; προπινομένη ποίησις Dionys.Eleg.1.<br><span class="bld">2</span> [[make a present of]] the cup to the person pledged, [ἔκπωμα χρυσοῦν] σοι μεστὸν ἀκράτου προπίομαι Plu.''Alex.''39; τὰ ἐκπώματα… ἐμπιμπλὰς προὔπινε καὶ ἐδωρεῖτο [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''8.3.35, cf. Sch.Pi.l.c.: hence,<br><span class="bld">3</span> simply, [[give freely]], [[make a present of]], Anacr.66; ἄλλα τε πολλὰ... καὶ ἐκπώματ' ἀργυρᾶ καὶ χρυσᾶ προὔπινεν αὐτοῖς D.19.139; <b class="b3">π. τὴν ἐλευθερίαν Φιλίππῳ</b> [[make]] liberty [[a drinking-present]] to Philip, [[give]] it [[carelessly]] to him, Id.18.296; [[sacrifice]] one's friends, A.''Fr.'' 131 (anap.), E.''Rh.''405, ''PLond.''3.887.5 (iii B.C.); τούτῳ προέπιεν ὁ βασιλεὺς κώμην τινά Steph.Com.1.1; π. αὐτοῖς τὰς πατρίδας Plu.''Arat.'' 14; αὐτῇ πέντε καὶ εἴκοσι μυριάδας ἀργυρίου Id.''Galb.''17; π. σοὶ ἄνδρα Ἕλληνα Philostr.''VA''3.28: c. gen. pretii, <b class="b3">προπέποται τῆς παραυτίχ' ἡδονῆς καὶ χάριτος τὰ τῆς πόλεως πράγματα</b> the interests of the state [[have been sacrificed]] for mere present pleasure, D.3.22, cf. App.''BC''2.143 ([[varia lectio|v.l.]]).

{{bailly

|btext=<i>impf.</i> προέπινον-προὔπινον, <i>f.</i> προπίομαι, <i>ao.2</i> προέπιον-[[προὔπιον]], <i>pf.</i> προπέπωκα;<br /><b>1</b> boire avant, gén.;<br /><b>2</b> boire à la santé de τινί, de qqn ; τινί τι boire qch à la santé de qqn ; <i>p. suite fig.</i> livrer, trahir : τὴν ἐλευθερίαν Φιλίππῳ DÉM livrer la liberté (de la Grèce) à Philippe, <i>litt.</i> « la lui offrir en buvant » ; <i>en gén.</i> faire présent de, acc..<br />'''Étymologie:''' [[πρό]], [[πίνω]].

|elnltext=προ-πίνω, imperf. προυπινον en προέπινον; aor. προὔπιον en προέπιον; aor. pass. προεπόθην; perf. προπέπωκα, med.-pass. προπέπομαι; fut. med. προπίομαι als eerste drinken: van voorproever; τούτου προεσθίοντος καὶ προπίνοντος wanneer hij als eerste eet en als eerste drinkt Luc. 33.59; pass.. προπινόμενον wat eerder gedronken wordt Hp. Acut. 56. op (iemands) gezondheid drinken, toedrinken, toosten; met dat..; προπίνω σοι, ὦ Σεύθη op je gezondheid, Seuthes! Xen. An. 7.3.26; met dat. en acc. v. h. inw. obj.. Φιλίππῳ... φιλοτησίας προὔπινεν hij dronk Philippus toe op de vriendschap Dem. 19.128. als drinkgeschenk geven; uitbr. aanbieden, cadeau doen; met dat. van pers. en acc. v. zaak; τὴν ἐλευθερίαν προπεπωκότες... Φιλίππῳ onze vrijheid cadeau gedaan aan Philippus Dem. 18.296; pass.. προπέποται τῆς παραυτίκα χάριτος τὰ τῆς πόλεως πράγματα het staatsbelang is verbrast voor de populariteit van het ogenblik Dem. 3.22.

{{elru

|elrutext='''προπίνω:''' (ῑ) (fut. προπίομαι, aor. 2 προέπιον - стяж. [[προὔπιον]], pf. προπέπωκα)<br /><b class="num">1</b> [[пить раньше]]: πάντες πᾶσι προπινέτωσαν Luc. пусть все пьют вкруговую (досл. перед всеми); π. τινός Luc. пить, обращаясь к кому-л. (и передавать ему чашу);<br /><b class="num">2</b> [[пить за здоровье]], [[поднимать тост]]: π. τινί Xen., Plut. и π. φιλοτησίας τινί Dem. пить за чье-л. здоровье; τὰ ἐκπώματα ἐμπιπλὰς προὔπινε καὶ ἐδωρεῖτο Xen. наполнив бокалы, (Феравл) выпил их за здоровье (Сака) и подарил (их ему);<br /><b class="num">3</b> [[преподносить]], [[дарить]] (ἐκπώματα ἀργυρᾶ τινι Dem.);<br /><b class="num">4</b> ирон. [[дарить словно за пиршественным столом]], [[великодушно предоставлять]] (τὴν ἐλευθερίαν τινί Dem.; χίλια τάλαντα νομίσματός τινι Plut.): π. τὰ τῆς πόλεως πράγματά τινος Dem. приносить в жертву государственные интересы ради чего-л.

|sltr=<b>προπῑνω</b> [[offer]] a [[toast]] (in [[welcome]]) φιάλαν ὡς εἴ [[τις]] δωρήσεται νεανίᾳ γαμβρῷ προπίνων [[οἴκοθεν]] [[οἴκαδε]] (O. 7.4)

|lsmtext='''προπίνω:''' παρατ. <i>προὔπῑνον</i>· μέλ. -[[πίομαι]], αόρ. βʹ [[προὔπιον]], παρακ. <i>προπέπωκα</i>·<br /><b class="num">I.</b> [[πίνω]] [[πριν]] από άλλον, με γεν., σε Λουκ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[πίνω]] για [[χάρη]] κάποιου, [[πίνω]] στην [[υγεία]] του, κάνω [[πρόποση]] σε αυτόν, Λατ. propinare, [[επειδή]] η [[συνήθεια]] ήταν να πίνει [[κάποιος]] [[πρώτος]] και [[έπειτα]] να δίνει το [[ποτήρι]] σε αυτόν προς τον οποίο έγινε η [[πρόποση]], [[προπίνω]] σοι, σε Ξεν.· επίσης, [[προπίνω]] φιλοτησίας τινί, (βλ. [[φιλοτήσιος]] II), σε Δημ.<br /><b class="num">2.</b> σε εορταστικές περιστάσεις ήταν [[έθιμο]] να δίνεται [[δώρο]] ένα [[ποτήρι]] στο [[πρόσωπο]] για το οποίο γινόταν [[πρόποση]], <i>τὰἐκπώματα ἐμπίμπλας προὔπινε καὶ ἐδωρεῖτο</i>, σε Ξεν.· απ' όπου [[απλώς]], [[δωρίζω]], [[προσφέρω]] [[δώρο]], [[προπίνω]] τὴν ἐλευθερίαν Φιλίππῳ, [[χαρίζω]] την [[ελευθερία]] ως [[δώρο]] στον Φίλιππο, [[παραδίδω]] αυτήν απερίσκεπτα στον Φίλιππο, σε Δημ. — Παθ. με γεν. του τιμήματος, προπέποται τῆς [[αὐτίκα]] [[χάριτος]], <i>τὰ τῆς πόλεως πράγματα</i>, τα συμφέροντα της πολιτείας θυσιάστηκαν για απλή και πρόσκαιρη [[ευχαρίστηση]], στον ίδ.

{{ls

|lstext='''προπίνω''': παρατ. προὔπῑνον· μέλλ. προπίομαι· ἀόρ. προὔπιον· πρκμ. προπέπωκα. Πίνω πρότερον ἢ πρῶτος, ἀντίθετον τῷ [[μεταπίνω]], Ἱππ. π. Διαίτ. Ὀξ. 393, Ἀθήν. 156Ε· πρ. τινός, [[πίνω]] πρὸ ἄλλου, Λουκ. Κρονοσόλ. 18· ― μεταφρ., εἴθ’ ὑπ’ ἐμοῖς νῦν χείλεσι χείλεα θεῖσα ἀπνευστὶ ψυχὰν τὰν ἐν ἐμοὶ προπίοι Ἀνθ. Π. 5. 171. ΙΙ. ὡς καὶ νῦν, [[προπίνω]] εἰς ὑγείαν τινός, Λατ. propinare, [[διότι]] ἡ ἑλληνικὴ [[συνήθεια]] ἦτο νὰ πίνῃ τις πρῶτος, [[εἶτα]] δὲ νὰ δίδῃ τὸ [[ποτήριον]] εἰς ἐκεῖνον εἰς ὑγείαν τοῦ ὁποίου ἔπιεν, ([[οὐδαμοῦ]] παρ’ Ὁμήρῳ ἴδε Ἀθην. 193Α· [[οὔτε]] ἐν Σπάρτῃ ἐγίνοντο προπόσεις, ὁ αὐτ. 432D), [[ὅκως]] ἄμυστιν προπίω, [[ὅπως]] πίω πρῶτος ἢ εἰς ὑγείαν τινὸς [[ἀπνευστί]], Ἀνακρ. 63· φιάλαν... γαμβρῷ πρ., [[πίνω]] εἰς ὑγείαν [[αὐτοῦ]], Πινδ. Ο. 7. 5· [[προπίνω]] σοι Ξεν. Ἀν. 7. 3. 26, πρβλ. Ἀθήν. 426Α, 434Α, 463Ε· πρ. μεστὸν ἀκράτου τινὶ Πλουτ. Ἀλέξ. 39· [[ὡσαύτως]], πρ. φιλοτησίας τινὶ (ἴδε [[φιλοτήσιος]] ΙΙ) Δημ. 380, ἐν τέλ., πρβλ. Ἄλεξ. ἐν Ἀδήλ. 24· προπινομένη [[ποίησις]] Διονύσ. ὁ Χαλκοῦς 1. 2) ἐν εὐωχίαις [[συνήθεια]] ἦν νὰ δωρῆταί τις τὸ [[ποτήριον]] εἰς τὸν [[ὑπὲρ]] οὗ ἐγένετο ἡ [[πρόποσις]], τὰ ἐκπώματα... ἐμπιμπλὰς προὔπινε καὶ ἐδωρεῖτο Ξεν. Κύρ. 8. 3, 35· τοῦτο ἐγίνετο [[μάλιστα]] ὅτε ὁ πατὴρ ἠρραβώνιζε τὴν [[ἑαυτοῦ]] θυγατέρα, ἴδε Πίνδ. ἔνθ’ ἀνωτ., Χάρητα παρ’ Ἀθην. 575D· ― [[ἐντεῦθεν]], 3) [[ἁπλῶς]] δωροῦμαι, «χαρίζω», ἄλλα τε πολλά..., καὶ ἐκπώματ’ ἀργυρᾶ καὶ χρυσᾶ προὔπινεν αὐτοῖς Δημ. 384. 13· πρ. τὴν ἐλευθερίαν Φιλίππῳ, χαρίζω τὴν ἐλευθερ. εἰς τὸν Φίλιππον ὡς [[δῶρον]] προπόσεως, δηλ. [[παραδίδω]] αὐτὴν ἀπερισκέπτως εἰς αὐτόν, Δημ. 324. 23, πρβλ. Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 128, Εὐρ. Ρῆσ. 405· τούτῳ προέπιεν ὁ βασιλεὺς κώμην τινὰ Στέφανος ὁ κωμικὸς ἐν «Φιλολάκωνι» 1· πρ. τὰς πατρίδας Πλουτ. Ἄρατ. 14· [[πέντε]] καὶ [[εἴκοσι]] μυριάδας ἀργυρίου ὁ αὐτ. ἐν Γάλβ. 17· μετὰ γεν., τοῦ τιμήματος, προπέποται τῆς [[αὐτίκα]] χάριτος τὰ τῆς πόλεως πράγματα, τὰ συμφέροντα τῆς πολιτείας ἐθυσιάσθησαν ἀντὶ ἁπλῆς προσκαίρου χάριτος, Δημ. 34. 24· Ἀππ. Ἐμφυλ. 2. 143.