σκαληνός: Difference between revisions

|Definition=σκαληνή, σκαληνόν, also ός, όν Leon. ap. Stob.4.52.28:—[[uneven]], [[unequal]], [[rough]], Democr. ap. [[Theophrastus|Thphr.]] ''Sens.''66, Epicur.''Ep.''2p.50U.; <b class="b3">ἀταρπὸς σ.</b> a [[rugged]] path, Leon. [[l.c.]]; <b class="b3">σκαληνὴ φλέψ</b> a [[slanting]] [[vein]], Hp.''Anat.''1; ἀριθμὸς σκαληνός</b> [[odd]] [[number]] (v. [[ἰσοσκελής]]), [[Plato|Pl.]]'' [[Euthyphro|Euthyphr.]] '' 12d, cf. Nicom.''Ar.''2.16; [[τρίγωνον]] σκαληνόν = a [[triangle]] [[with unequal sides]], Ti.Locr.98b, cf. Call.''Iamb.''1.125; <b class="b3">τὸ σκαληνόν</b> Arist.''APo.''84b7; <b class="b3">κῶνος σκαληνός</b> [[oblique]] [[cone]], Apollon.Perg.''Con.''1 ''Def.''1.3; cf. [[σκαληνής]]. (Prob.akin to [[σκολιός]].)

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0888.png Seite 888]] 1) [[hinkend]], [[wankend]]. – 2) [[uneben]], [[ungleich]], [[höckerig]], [[ἀταρπός]], Leon. Tar. 68 (App. 48); [[schief]], <span class="ggns">Gegensatz</span> [[ἰσοσκελής]], Plat. ''Euthyphr.'' 12 d; [[τρίγωνον]], ein ungleichseitiges [[Dreieck]], Euclid.; στερεά, Körper mit drei ungleichen Ausdehnungen, Nicom. arithm. 2, 16; [[φλέψ]], die schiefe od. krumme Blutader, Hippocr.

|btext=ή, όν :<br />[[boiteux]].<br />'''Étymologie:''' R. Σκαλ, boiter ; cf. [[σκολιός]].

|elnltext=σκαληνός -ή -όν [[σκάλλω]] [[ongelijk]], [[oneven]]. Plat. Euthyph. 12d.

|elrutext='''σκᾰληνός:''' 3, редко<br /><b class="num">1</b> [[неровный]], [[кривой]] ([[ἀταρπός]] Anth.);<br /><b class="num">2</b> [[нечетный]] ([[ἀριθμός]] Plat.);<br /><b class="num">3</b> мат. [[неравносторонний]], [[разносторонний]] ([[τρίγωνον]] Plat., Arst.).

|mltxt=-ή, -ό / [[σκαληνός]], -ή, -όν, ΝΑ, θηλ. και -ός, Α<br /><b>1.</b> [[άνισος]], [[ασύμμετρος]], [[ανισοσκελής]]<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> α) «σκαληνό(ν) [[τρίγωνο]](ν)» — [[τρίγωνο]] που έχει και τις [[τρεις]] πλευρές του άνισες<br />β) «σκαληνοί μύες» — [[τρεις]] μύες της πλάγιας τραχηλικής χώρας, ο [[πρόσθιος]], ο [[μέσος]] και ο [[οπίσθιος]], που ενεργούν ως επικουρικοί εισπνευστικοί μύες<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>φρ.</b> «[[σύνδρομο]] του πρόσθιου σκαληνού (μυός)» — [[σύνδρομο]] που οφείλεται σε [[συμπίεση]] του βραχιόνιου πλέγματος και της υποκλείδιας αρτηρίας [[πάνω]] στην 1η [[πλευρά]] λόγω υπερτονίας του μυός [[αυτού]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[λοξός]], [[σκολιός]] («σκαληνὴ [[φλέψ]]» — λοξή [[φλέβα]], Ιπποκρ.)<br /><b>2.</b> [[ανώμαλος]], [[ακανόνιστος]] («ἀταρπὸς [[σκαληνός]]» — ανώμαλο, ακανόνιστο [[μονοπάτι]], <b>Στοβ.</b>)<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> α) «σκαληνὰ [[στερεά]]» — [[στερεά]] σώματα τών οποίων οι [[τρεις]] διαστάσεις [[είναι]] άνισες [[μεταξύ]] τους<br />β) «ὁ [[ἀριθμός]] ὃς ἂν μὴ σκαληνὸς ἦ ἀλλ' [[ἰσοσκελής]]» — ο [[περιττός]] [[αριθμός]]. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>σκαληνῶς</i> Α<br />με άνισο, ακανόνιστο τρόπο («[[ὄφις]] σκαληνῶς διαβαίνων», Επιφάν.).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> θ. <i>σκαλ</i>- του [[σκάλλω]] <span style="color: red;">+</span> κατάλ. -<i>ηνός</i> ([[πρβλ]]. [[γαληνός]])].

|mantxt=(=[[ἄνισος]], [[ἀνώμαλος]]). Σκαληνόν [[τρίγωνον]] (=πού [[ἔχει]] ἄνισες πλευρές). Πιθανόν ἀπό τό [[σκολιός]] (=[[λοξός]], [[στραβός]]). Ἴσως [[ἔχει]] σχέση μέ τό [[σκάζω]] (=[[κουτσαίνω]]).