αἰζηός: Difference between revisions

m
no edit summary
(1a)
mNo edit summary
 
(27 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=aizios
|Transliteration C=aizios
|Beta Code=ai)zho/s
|Beta Code=ai)zho/s
|Definition=lengthd. αἰζήϊος (q. v.), ὁ, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">in full bodily strength, vigorous</b>; in Hom. as Adj., ἀνέρι . . αἰζηῷ τε κρατερῷ τε <span class="bibl">Il.16.716</span>, cf. <span class="bibl">23.432</span>; of a <b class="b2">stout, lusty</b> slave, <b class="b3">τεσσερακονταέτης αἰ</b>. <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>441</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Th.</span>863</span>:— freq. as Subst., <span class="bibl">Il.2.660</span>, <span class="bibl">Od.12.440</span>, <span class="bibl">Call.<span class="title">Jov.</span>70</span>, <span class="bibl">A.R.4.268</span>, <span class="bibl">Nic.<span class="title">Al.</span> 176</span>, etc.; κταμένοις ἐπ' αἰζηοῖσι καυχᾶσθαι μέγα <span class="bibl">Cratin.95</span>.</span>
|Definition=lengthened [[αἰζήϊος]] ([[quod vide|q.v.]]), ὁ, [[in full bodily strength]], [[vigorous]]; in Hom. as adjective, ἀνέρι… αἰζηῷ τε κρατερῷ τε Il.16.716, cf. 23.432; of a [[stout]], [[lusty]] [[slave]], [[τεσσερακονταέτης]] αἰζηός Hes.''Op.''441, cf. ''Th.''863:—freq. as [[substantive]], Il.2.660, Od.12.440, Call.''Jov.''70, A.R.4.268, Nic.''Al.'' 176, etc.; κταμένοις ἐπ' αἰζηοῖσι καυχᾶσθαι μέγα Cratin.95.
}}
}}
{{ls
{{DGE
|lstext='''αἰζηός''': ἐκτεταμ. [[αἰζήϊος]], ὁ πλήρη ἔχων τὴν σωματικὴν ῥώμην, σφριγῶν, [[δραστήριος]], παρ’ Ὁμήρ. ἐπὶ βασιλέων καὶ πολεμιστῶν [[καθόλου]]· περὶ τοῦ ἀδελφοῦ τῆς Ἑκάβης, Ἰλ. Π. 716· περὶ ῥωμαλέου καὶ ὀργῶντος δούλου· τεσσαρακονταετὴς [[αἰζηός]], Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 439· πρβλ. Θ. 863: - ὡς οὐσιαστ., [[πολεμιστής]], Κρατῖνος ἐν «Λάκωσι», 1: - ἢ [[ἁπλῶς]] = [[ἀνήρ]], Ἀπολλ. Ρόδ. 4. 268. Τὰ χωρία [[ταῦτα]] δεικνύουσιν ὅτι ἡ [[συνήθης]] [[ἑρμηνεία]] τῆς λέξεως = [[νέος]], [[νεανικός]], [[νεαρός]], [[εἶναι]] [[ἀκατάλληλος]], ἐκτὸς [[μέχρι]] τοῦ βαθμοῦ τοῦ ἐπιτρεπομένου εἰς τὰς ἀντιστοίχους Λατ. juvenis, junior (συνεκδοχικῶς δηλ.), ἴδε Γλάδστ. Ὅμ. 3, 41 κἑξ. (Ἡ παραγωγὴ τῆς λ. δὲν [[εἶναι]] [[εἰσέτι]] βεβαία· ἴδε Κουρτ. Ἑλλ. Ἐτυμ. σ. 615).
|dgtxt=-οῦ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> dór. [[αἰζαός]] Hsch.; [[αἰζήϊος]] <i>Il</i>.17.520, <i>Od</i>.12.83, Hes.<i>Sc</i>.408<br /><b class="num">I</b> [[que está en la flor de la vida]], [[robusto]], [[ἀνήρ]] <i>Il</i>.16.716, 23.432, <i>Od</i>.12.83<br /><b class="num">•</b>[[vigoroso]] pred. ὃν ... δονέων αἰζηὸς ἰάλλει volteando el cual (el disco) lo lanza vigoroso Nonn.<i>D</i>.37.438.<br /><b class="num">II</b> subst. ὁ αἰζηός<br /><b class="num">1</b> [[joven vigoroso]], [[joven]] gener. en plu. ἀρηϊθόων αἰζηῶν <i>Il</i>.8.298, cf. 2.660, 3.26, 15.66, Hes.<i>Th</i>.863, Call.<i>Iou</i>.70, <i>Fr</i>.551, A.R.4.268, Nic.<i>Al</i>.176, ὅτ' αἰζηοὶ Δημήτερα κωλοτομεῦσι cuando los jóvenes abren la tierra (con el arado o la azada)</i>, Hom.<i>Fr</i>.15, irón. κταμένοις ἐπ' αἰζηοῖσι καυχᾶσθαι μέγα Cratin.102<br /><b class="num">•</b>en sg. τεσσαρακονταέτης αἰζηός = un hombre robusto de unos cuarenta años Hes.<i>Op</i>.441.<br /><b class="num">2</b> otro n. del [[mediodía]] Hsch.l.c.<br /><b class="num">• Etimología:</b> Cf. 1 [[ἄζω]] o quizá rel. c. chipr. ὑϝαῖς ζᾶν.
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=οῦ;<br /><i>adj.</i><br />qui est dans la force de l’âge, fort, robuste ; <i>subst.</i> homme robuste.<br />'''Étymologie:''' DELG origine inconnue ; étym. pop. ant. [[ἀεί]], [[ζῆν]].
|btext=οῦ;<br /><i>adj.</i><br />qui est dans la force de l'âge, [[fort]], [[robuste]] ; <i>subst.</i> [[homme robuste]].<br />'''Étymologie:''' DELG origine inconnue ; étym. pop. ant. [[ἀεί]], [[ζῆν]].
}}
{{Autenrieth
|auten=[[vigorous]]; [[with]] [[ἀνήρ]], and as subst. (Od. 12.440); esp. pl., θαλεροί, ἀρηίθοοι αἰζηοί, ‘[[lusty]],’ ‘[[doughty]] youths.’
}}
}}
{{DGE
{{elnl
|dgtxt=-οῦ<br /><br /><b class="num">• Alolema(s):</b> dór. αἰζαός Hsch.; [[αἰζήϊος]] <i>Il</i>.17.520, <i>Od</i>.12.83, Hes.<i>Sc</i>.408<br /><b class="num">I</b> [[que está en la flor de la vida]], [[robusto]], [[ἀνήρ]] <i>Il</i>.16.716, 23.432, <i>Od</i>.12.83<br /><b class="num">•</b>[[vigoroso]] pred. ὃν ... δονέων αἰζηὸς ἰάλλει volteando el cual (el disco) lo lanza vigoroso</i> Nonn.<i>D</i>.37.438.<br /><b class="num">II</b> subst. ὁ αἰ.<br /><b class="num">1</b> [[joven vigoroso]], [[joven]] gener. en plu. ἀρηϊθόων αἰζηῶν <i>Il</i>.8.298, cf. 2.660, 3.26, 15.66, Hes.<i>Th</i>.863, Call.<i>Iou</i>.70, <i>Fr</i>.551, A.R.4.268, Nic.<i>Al</i>.176, ὅτ' αἰζηοὶ Δημήτερα κωλοτομεῦσι cuando los jóvenes abren la tierra (con el arado o la azada)</i>, Hom.<i>Fr</i>.15, irón. κταμένοις ἐπ' αἰζηοῖσι καυχᾶσθαι μέγα Cratin.102<br /><b class="num">•</b>en sg. τεσσαρακονταέτης αἰ. un hombre robusto de unos cuarenta años</i> Hes.<i>Op</i>.441.<br /><b class="num">2</b> otro n. del [[mediodía]] Hsch.l.c.<br /><br /><b class="num">• Etimología:</b> Cf. 1 [[ἄζω]] o quizá rel. c. chipr. ὑϝαῖς ζᾶν.
|elnltext=[[αἰζηός]] en [[αἰζήϊος]] -ον [[met volle lichaamskracht]], [[volwassen]]; subst. ὁ αἰζηός (krachtige) man.
}}
}}
{{lsm
{{pape
|lsmtext='''αἰζηός:''' εκτεταμ. [[τύπος]] [[αἰζήϊος]], <i></i>, [[δυνατός]], [[ρωμαλέος]], [[εύρωστος]], [[σφριγηλός]], γερός, [[σθεναρός]], σε Όμηρ. (αμφίβ. προέλ.).
|ptext=<i>der [[jugendliche]], rüstige Mann</i>, Hes. <i>O</i>. 441 τεσσαρακονταετὴς [[αἰζηός]] (vgl. [[ζάω]], [[ζέω]]); Hom. oft, [[zweimal]] als adjekt. und [[mitten]] im [[Verse]], <i>Il</i>. 16.716 ἀνέρι εἰσάμενος αἰζηῷ τε κρατερῷ τε, Ἀσίῳ, ὃς [[μήτρως]] ἦν Ἕκτορος, 23.432 δίσκου, ὅντ' αἰζηὸς ἀφῆκεν ἀνὴρ πειρώμενος ἥβης, [[sonst]] [[immer]] als subst. und Versende, κύνες μετεκίαθον ἠδ' αἰζηοί <i>Il</i>. 18.581, ἔργα κατήριπε κάλ' αἰζηῶν 5.92, δικαζομένων αἰζηῶν <i>Od</i>. 12.440, δαϊκταμένων αἰζ. <i>Il</i>. 21.146, 301, ἀρηιθόων αἰζ. <i>Il</i>. 8.298, 15.315, 20.167, διοτρεφέων αἰζ. <i>Il</i>. 2.660, 4.280, θαλερῶν αἰζ. <i>Il</i>. 14.4, 10.259, κύνες θαλεροί τ' αἰζηοί <i>Il</i>. 3.26, 11.414, κύνας θαλερούς τ' αἰζηούς Li. 17.282, πολέας ὀλέσαντ' αἰζηούς <i>Il</i>. 15.66; – Hes. <i>Th</i>. 863 [[κασσίτερος]] ὡς τέχνῃ, ὑπ' αἰζηῶν ὑπό τ' εὐτρήτου χοάνοιο [[θαλφθείς]]; – Ap.Rh. 4.268 προτερηγενέων αἰζηῶν.
}}
}}
{{elru
{{elru
|elrutext='''αἰζηός:''' <b class="num">I</b> и [[αἰζήϊος]], ου adj. m полный сил, крепкий, бодрый ([[ἀνήρ]], κύνες Hom.).<br /><b class="num">II</b> ὁ силач, удалец, молодец Hom., Hes.
|elrutext='''αἰζηός:'''<br /><b class="num">I</b> и [[αἰζήϊος]], ου adj. m [[полный]] сил, [[крепкий]], [[бодрый]] ([[ἀνήρ]], κύνες Hom.).<br /><b class="num">II</b> ὁ [[силач]], [[удалец]], [[молодец]] Hom., Hes.
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: unknown; [[strong]]? (Il.).<br />Other forms: Also <b class="b3">αἰζήϊος</b>; <b class="b3">αἰζήεις</b> (Theopomp. Col.), <b class="b3">αἰζᾶεν εὑτραφες βλάστημα</b> H<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Danielsson De voce <b class="b3">αἰζηός</b> (Upsala 1892) gives no definitive answer. The gloss suggests connection with <b class="b3">ἀεὶ</b> and <b class="b3">ζῆν</b>, which may be folk etymology (DELG). (Wrong Fur. 234: to <b class="b3">Αἴσηπος</b>.)
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: unknown; [[strong]]? (Il.).<br />Other forms: Also [[αἰζήϊος]]; [[αἰζήεις]] (Theopomp. Col.), <b class="b3">αἰζᾶεν εὑτραφες βλάστημα</b> H<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Danielsson De voce [[αἰζηός]] (Upsala 1892) gives no definitive answer. The gloss suggests connection with [[ἀεὶ]] and [[ζῆν]], which may be folk etymology (DELG). (Wrong Fur. 234: to [[Αἴσηπος]].)
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=<br />[[strong]], [[lusty]], [[vigorous]], Hom. [deriv. uncertain].]
|mdlsjtxt=[[strong]], [[lusty]], [[vigorous]], Hom. [deriv. uncertain].
}}
{{Autenrieth
|auten=[[vigorous]]; [[with]] [[ἀνήρ]], and as subst. (Od. 12.440); esp. pl., θαλεροί, ἀρηίθοοι αἰζηοί, ‘[[lusty]],’ ‘[[doughty]] [[youth]]s.’
}}
{{lsm
|lsmtext='''αἰζηός:''' εκτεταμ. [[τύπος]] [[αἰζήϊος]], <i>ὁ</i>, [[δυνατός]], [[ρωμαλέος]], [[εύρωστος]], [[σφριγηλός]], [[γερός]], [[σθεναρός]], σε Όμηρ. (αμφίβ. προέλ.).
}}
{{ls
|lstext='''αἰζηός''': ἐκτεταμ. [[αἰζήϊος]], ὁ πλήρη ἔχων τὴν σωματικὴν ῥώμην, σφριγῶν, [[δραστήριος]], παρ’ Ὁμήρ. ἐπὶ βασιλέων καὶ πολεμιστῶν [[καθόλου]]· περὶ τοῦ ἀδελφοῦ τῆς Ἑκάβης, Ἰλ. Π. 716· περὶ ῥωμαλέου καὶ ὀργῶντος δούλου· τεσσαρακονταετὴς [[αἰζηός]], Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 439· πρβλ. Θ. 863: - ὡς οὐσιαστ., [[πολεμιστής]], Κρατῖνος ἐν «Λάκωσι», 1: - ἢ [[ἁπλῶς]] = [[ἀνήρ]], Ἀπολλ. Ρόδ. 4. 268. Τὰ χωρία [[ταῦτα]] δεικνύουσιν ὅτι ἡ [[συνήθης]] [[ἑρμηνεία]] τῆς λέξεως = [[νέος]], [[νεανικός]], [[νεαρός]], [[εἶναι]] [[ἀκατάλληλος]], ἐκτὸς [[μέχρι]] τοῦ βαθμοῦ τοῦ ἐπιτρεπομένου εἰς τὰς ἀντιστοίχους Λατ. juvenis, junior (συνεκδοχικῶς δηλ.), ἴδε Γλάδστ. Ὅμ. 3, 41 κἑξ. (Ἡ παραγωγὴ τῆς λ. δὲν [[εἶναι]] [[εἰσέτι]] βεβαία· ἴδε Κουρτ. Ἑλλ. Ἐτυμ. σ. 615).
}}
{{FriskDe
|ftr='''αἰζηός''': {aizēós}<br />'''Forms''': auch [[αἰζήϊος]], Nebenform [[αἰζήεις]] (Theopomp. Kol.), [[αἰζᾶεν]]· εὐτραφὲς [[βλάστημα]] H.<br />'''Meaning''': episches Adjektiv unbekannter Bedeutung (etwa [[kräftig]], [[rüstig]]).<br />'''Etymology''': Trotz der eingehenden Behandlung von Danielsson De voce [[αἰζηός]] quaestio etymologica (Upsala 1892) unerklärt. Andere Deutungsversuche s. Bq.<br />'''Page''' 1,36
}}
}}