3,277,218
edits
τελαμών: Difference between revisions
m
no edit summary
(Bailly1_5) |
mNo edit summary |
||
| (33 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=telamon | |Transliteration C=telamon | ||
|Beta Code=telamw/n | |Beta Code=telamw/n | ||
|Definition= | |Definition=τελαμῶνος, ὁ,<br><span class="bld">A</span> [[broad strap]] or [[band for bearing]] or [[supporting]] anything (from τελᾰ- 'bear' (v. [[Τλάω]], [[τελάσσαι]]), whence also the hero Telamon took his name):<br><span class="bld">1</span> [[leather strap]] or [[belt]], freq. in Hom., Il.17.290; <b class="b3">δύω τελαμῶνε περὶ στήθεσσι τετάσθην, ἤτοι ὁ μὲν σάκεος, ὁ δὲ φασγάνου</b>, of Ajax, 14.404; for the sword alone, ξίφος σὺν κολεῷ τε καὶ ἐϋτμήτῳ τελαμῶνι 7.304, cf. 23.825; μαχαίρας εἶχον.. ἐξ ἀργυρέων τελαμώνων 18.598; <b class="b3">περὶ στήθεσσι.. χρύσεος ἦν τ.</b> Od. 11.610; for the shield, Il.2.388, 11.38, 18.480; it passed over the shoulder and bore the chief weight, 5.796, 16.803, cf. [[Herodotus|Hdt.]]1.171; τ. φαεινός Il.12.401; χάλκεος Hes.''Sc.''222.<br><span class="bld">2</span> [[broad linen bandage]] for wounds, [[Herodotus|Hdt.]]7.181, Antyll. ap. Orib.7.9.1, Herod. Med. ap. eund.10.18.15, Sor.1.28, al.; ἀμφὶ τραύματ'.. τελαμῶνας βαλεῖν E.''Ph.''1669; also, a [[long linen bandage]] or [[roller]], for swathing mummies, [[Herodotus|Hdt.]]2.86, cf. ''AP''11.125.<br><span class="bld">3</span> [[band]] for the hair, Callistr.''Stat.''11.<br><span class="bld">II</span> in Architecture, [[Τελαμῶνες]] were [[colossal male figures used as bearing-pillars]], being the Roman name for [[Ἄτλαντες]], Vitr.6.7.6.<br><span class="bld">2</span> [[base]] of a <b class="b3">στήλη, ἁ στάλα καὶ ὁ τελαμὼν</b> (prob. written [[τελαμὼ]], v. ''Mnemos.''58.28) ἱαρὰ τᾶς Ἥρας ''IG''4.517 (Argos, v B.C.); [ἀναγράψαι εἰς σ]τήλην λευκοῦ λίθου [κα]ὶ ἀναθ[εῖναι αὐτὴν ἐπὶ τελα]μ[ῶ]νος prob. rest. in ''CIG''2056d (loc.inc., perhaps Odessus); simply = [[στήλη]], ἀναγράψαι.. εἰς τελαμῶνα λευκοῦ λίθου καὶ ἀναθεῖναι κτλ. ''SIG''731.41 (Tomi, i B.C.), al., cf. ''Milet.''3p.377No.153.39, ''BMus.Inscr.''1007 (Cyzicus, ii A.D.), etc. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1084.png Seite 1084]] | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1084.png Seite 1084]] τελαμῶνος, ὁ (τλῆναι, ταλάσαι), ein breiter, lederner Tragriemen, Wehrgehenk, sowohl den Schild als das Schwert daran zu tragen; ἀσπίδος, Il. 2, 388. 5, 796 u. sonst; [[ἀργύρεος]], 18, 480; [[φαεινός]], 12, 401; auch von Gold, Od. 11, 610; [[ξίφος]] σὺν κολεῷ τε φέρων καὶ ἐϋτμήτῳ τελαμῶνι, Il. 7, 304; μαχαίρας εἶχον χρυσείας ἐξ ἀργυρέων τελαμώνων, 18, 598; vgl. bes. 14, 404, wo es von Aias heißt δύω τελαμῶνε περὶ στήθεσσι [[τετάσθην]], [[ἤτοι]] ὁ μὲν σάκεος, ὁ δὲ φασγάνου. – Eine linnene Binde, Wunden zu verbinden, Verband, δησάμενος τελαμῶνι παρὰ [[σφυρόν]], Il. 17, 290; Her. 7, 180; Eur. Troad. 1232 Phoen. 1663. – Auch Leinwandstreifen, um Todte, die einbalsamirt werden sollen, einzuwickeln, Her. 2, 86; Ep. ad. 96 (XI, 125); ein abgerissener Streifen vom Kleide, D. Hal. 2, 68; übh. Binde, Band, vgl. S. Emp. pyrrh. 3, 228. – In der Baukunst Tragbalken, Träger, bes. eine männliche, Gebälk tragende Bildsäule, sonst ἄτλαντες. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=τελαμῶνος (ὁ) :<br /><b>1</b> [[baudrier de cuir pour suspendre l'épée]] <i>ou</i> le bouclier;<br /><b>2</b> <i>p. anal.</i> bande d'étoffe pour bander une blessure <i>ou</i> [[une plaie]], [[pour embaumer un mort]].<br />'''Étymologie:''' [[τλάω]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''τελᾰμών:''' τελαμῶνος ὁ<br /><b class="num">1</b> [[перевязь]], [[ремень]] Her.; [[δύω]] τελαμῶνε, ὁ μὲν σάκεος, ὁ δὲ φασγάνου Hom. две перевязи, одна у щита, другая у меча;<br /><b class="num">2</b> [[повязка]], [[бинт]]: τὸν νεκρὸν κατειλίσσειν τελαμῶσι Her. обматывать (набальзамированное) тело бинтами; ἀμφὶ τραύματα τελαμῶνας [[βαλεῖν]] Eur. наложить повязки на раны. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''τελᾰμών''': | |lstext='''τελᾰμών''': τελαμῶνος, ὁ, πλατὺς ἱμὰς χρησιμεύων εἰς πολλὰ (ἐκ τῆς √ΤΛΑ, [[τλάω]], ἐξ οὗ καὶ ὁ [[ἥρως]] Τελαμὼν ἔλαβε τὸ [[ὄνομα]], πρβλ. Ἄτλας)· 1) [[ἱμάς]], [[λωρίον]] ἐκ δέρματος, συχν. παρ’ Ὁμήρῳ, δύω τελαμῶνε περὶ στήθεσσι [[τετάσθην]], [[ἤτοι]] ὁ μὲν σάκεος, ὁ δὲ φασγάνου, ἐπὶ τοῦ Αἴαντος, Ἰλ. Ξ. 404 μόνον διὰ τὸ [[ξίφος]], [[ξίφος]] σὺν κολεῷ τε καὶ ἐϋτμήτῳ τελαμῶνι Η. 304, πρβλ. Ψ. 825· μαχαίρας εἶχον... ἐξ ἀργυρέων τελαμώνων Σ. 598· περὶ στήθεσσι... [[χρύσεος]] ἦν τ. Ὀδ. Λ. 610, - ἀλλὰ συνήθως διὰ τὴν ἀσπίδα, Ἰλ. Λ. 38., Σ. 480, κ. ἀλλ.· δὲν ἐζωννύετο δὲ περὶ τὴν ὀσφὺν ἀλλὰ περιέβαλλε τὸν ὦμον καὶ τὸ [[στῆθος]], Ε. 796., Π. 803, πρβλ. Ἡρόδ. 1. 171· - παρ’ Ὁμ. ὁ τελαμὼν [[εἶναι]] συνήθως [[ἀργύρεος]], [[ὡσαύτως]] δὲ [[χρύσεος]], ἴδε ἀνωτ.· φαεινὸς Ἰλ. Μ. 401, Ἡσ. Ἀσπ. Ἡρ. 222. 2) πλατὺς [[λινοῦς]] [[ἐπίδεσμος]], [[χρήσιμος]] διὰ τραύματα, Ἰλ. Ρ. 290, Ἡρόδ. 7. 181· ἀμφὶ τραύματ’... τελαμῶνας βαλεῖν Εὐριπ. Φοίν. 1669· - [[ὡσαύτως]] μακρὸν καὶ στενὸν [[ὕφασμα]] ἐκ λίνου, [[εἶδος]] «φασκ~ιᾶς», δι’ ἧς περιειλίσσοντο τὰ νεκρὰ σώματα τῶν Αἰγυπτίων (αἱ μούμμιαι), Ἡρόδ. 2. 86, Ἀνθ. Π. 11. 125. 3) [[ταινία]] ἀναδέουσα τὴν κόμην, Νόνν. Εὐαγγ. κ. Ἰω. 20, στίχ. 8, Καλλίστρ. Στατ. 11. ΙΙ. ἐν τῇ Ἀρχιτεκτονικῇ, Τελαμῶνες ἦσαν κολοσσιαῖα ἀγάλματα ἀνδρῶν χρησιμεύοντα ἀντὶ κιόνων· ἦτο δὲ τοῦτο Ρωμαϊκὸν [[ὄνομα]] ἀντὶ τοῦ Ἑλλην. Ἄτλαντες, Müller Archäol. d. Kunst § 279, Συλλ. Ἐπιγρ. 2, σ. 76. 78· πρβλ. Καρυάτιδες. - Καθ’ Ἡσύχ.: «[[τελαμών]]· [[λῶρος]]. καὶ ὁ ἀναφορεὺς τοῦ ξίφους καὶ τῆς ἀσπίδος, ἢ [[δεσμός]], ἢ «[[φασκία]]». - «Τελαμῶνα ᾄδειν· ἀρχὴ σκολίου» ὁ αὐτ. - «Τελαμώνιοι κόνδυλοι· οἱ προσδεόμενοι τῶν τελαμώνων· ἢ μεγάλοι, χαλεποὶ» ὁ αὐτ. | ||
}} | |||
{{Autenrieth | |||
|auten=τελαμῶνος ([[root]] ταλ): [[any]] [[belt]] or [[strap]] to [[bear]] or [[support]] [[something]], [[hence]] (1) [[sword]]-[[belt]], baldric (see cuts Nos. 86, 109).—(2) [[shield]]-[[strap]], Od. 11.610, Il. 14.404 (see [[cut]]).—(3) [[thong]] [[attached]] to the ankles of a [[dead]] [[body]], to [[drag]] it [[away]], Il. 17.290. (Cf. [[cut]] No. 16.) | |||
}} | |||
{{eles | |||
|esgtx=[[cinta]], [[banda de tela]] | |||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=ο / [[τελαμών]], τελαμῶνος, ΝΜΑ, και [[λόγιος]] τ. [[τελαμών]] Ν, και [[ταλαμών]] Α<br /><b>1.</b> [[λουρί]] [[συνήθως]] από [[δέρμα]] ή ύφασμα για την [[ανάρτηση]] από τον ώμο σπαθιού ή τυμπάνου («[[ξίφος]] σὺν κολεῷ τε και ἐντμήτῳ τελαμῶνι», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>ως κύριο όν.</b> <i>Τελαμών</i><br />α) [[γιος]] του Αμακού και της Ενδηίδος, [[αδελφός]] του Πηλέως και [[πατέρας]] του Αίαντος και του Τεύκρου<br />β) [[ονομασία]] αστέρων του αστερισμού του Ωρίωνα<br /><b>νεοελλ.</b><br />[[φυσιγγιοθήκη]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[επίδεσμος]] για [[επίδεση]] τραυμάτων («ἀμφὶ τραύματ'... τελαμῶνας βαλεῖν», Ευ ρ.)<br /><b>2.</b> [[ταινία]] για [[επίδεση]] μούμιας<br /><b>3.</b> [[κορδέλα]] για τα μαλλιά («πλοκάμων τελεμῶνα», <b>Νόνν.</b>)<br /><b>4.</b> [[βάση]] στήλης ή αγάλματος («ἁ [[στάλα]] καὶ ὁ τελαμὼν ἱερὰ τᾱς Ἥρας», <b>επιγρ.</b>)<br /><b>5.</b> [[στήλη]] («ἀναγράψαντα τὸ [[ψήφισμα]] εἰς τελαμῶνα λευκοῦ λίθου», <b>επιγρ.</b>)<br /><b>6.</b> (<b>στον πληθ. ως κύριο όν.</b>) <i>οἱ Τελαμῶνες</i><br />ανδριάντες που χρησίμευαν [[αντί]] για κίονες σε [[οικοδόμημα]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. <i>τελα</i>-<i>μών</i> έχει σχηματιστεί από τη δισύλλαβη [[μορφή]] <i>τελᾶ</i>- της ΙΕ ρίζας <i>tel</i>- «[[σηκώνω]], [[ζυγίζω]], [[μεταφέρω]]» (<b>βλ. λ.</b> [[τάλας]]) με απαθές το πρώτο και συνεσταλμένο το δεύτερο [[φωνήεν]], εμφανίζει [[επίθημα]] -<i>μων</i> ([[πρβλ]]. [[κευθμών]], [[λειμών]]) και έχει, [[επομένως]], αρχική σημ. «αυτός που σηκώνει, που μεταφέρει», από την οποία προήλθαν οι ειδικότερες σημ. της λέξης]. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''τελᾰμών:''' τελαμῶνος, ὁ, [[πλατύς]] [[ιμάντας]] για τη [[μεταφορά]] οποιουδήποτε πράγματος (από τη √<i>ΤΛΑ</i>, *[[τλάω]], απ' όπου πήρε το όνομά του και ο [[ήρωας]] Τελαμώνας, πρβλ. [[Ἄτλας]])·<br /><b class="num">1.</b> [[δερμάτινος]] [[ιμάντας]] ή [[λουρί]], για τη [[μεταφορά]] της ασπίδας ή του σπαθιού, σε Όμηρ.<br /><b class="num">2.</b> [[πλατύς]] [[λινός]] [[επίδεσμος]] [[χρήσιμος]] ως [[επίδεσμος]], σε Ομήρ. Ιλ., Ηρόδ., Ευρ.· λέγεται για το [[τύλιγμα]] με επιδέσμους των [[νεκρών]] σωμάτων των Αιγυπτίων (για τις μούμιες), σε Ηρόδ. | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=τελᾰμών, τελαμῶνος,<br /><b class="num">1.</b> a [[broad]] [[strap]] for [[bearing]] [[anything]] [from Root !τλα, *[[τλάω]], [[whence]] also the [[hero]] [[Telamon]] took his [[name]], cf. [[Ἄτλας]]<br /><b class="num">1.</b> a [[leather]] [[strap]] or [[belt]], for [[bearing]] [[both]] [[shield]] or [[sword]], Hom.<br /><b class="num">2.</b> a [[broad]] [[linen]] [[bandage]] for wounds, Il., Hdt., Eur.; for swathing mummies, Hdt. | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''τελαμών''': τελαμῶνος<br />{telamṓn}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[Tragriemen]], [[Wchrgehenk]], [[Riemen]], [[Binde]], [[Verband]] (ep. ion. seit Il.), als Ausdruck der Baukunst [[Säule]] (hell. u. sp. Inschr.; Pontusgebiet), auch [[Säulenbasis]] (Argos V<sup>a</sup>) ?; pl. ''telamones'' [[männliche Figuren als Tragsäulen benutzt]] = ἄτλαντες (Vitr.). Auch als mythischer PN (urspr. Träger des Himmelsgewölbes ?; s. Kretschmer Glotta 15, 192 f. m. Lit.)<br />'''Derivative''': Davon [[τελαμωνίδιον]] n. [[kleiner Verband]] (sp. Mediz.), -ίζομαι [[verbunden werden]] (hell.). Patronymikon [[Τελαμώνιος]] ([[Αἴας]]; Il. usw.).<br />'''Etymology''': Eig. "Träger"; wie [[τλήμων]] Nom. agentis des Verbs für [[tragen]] in [[τλῆναι]], [[ταλάσσαι]] (s. d.) mit Hochstufe wie in [[τελάσσαι]]· τολμῆσαι, [[τλῆναι]] H. Zum Ablaut vgl. noch [[τεράμων]], zum Sufflx [[ἡγεμών]] u.a. Eine ähnliche Bildung ist in einem keltischen Wort für [[Schlinge]], [[Schleuder]], [[Dohne]] vermutet worden, z.B. air. ''tailm'', Gen. ''telma'' (mit ''sm''-''i''-Suffix; Lewis-Pedersen 55 u. 172). — Zur Bed. ausführlich Solmsen Wortforsch. 74ff.; Zweifel bei Schwyzer 522 A. 6, der auch die Bed. [[Säule]] aus [[Riemen]] erklären will(?). Über etr. ''Telmun'', Gen. ''Tlamunus'' Althein. Μνήμης [[χάριν]] 1, 1ff.<br />'''Page''' 2,868 | |||
}} | |||
{{WoodhouseReversedUncategorized | |||
|woodrun=[[bandage]] | |||
}} | }} | ||
{{ | {{mantoulidis | ||
| | |mantxt=-ῶνος ὁ (=λουρί ἀπό [[δέρμα]]). Ἀπό ρίζα τλα- τοῦ [[τλάω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. | ||
}} | |||
{{elmes | |||
|esmgtx=ὁ [[cinta]], [[banda de tela]] negra ἔχων τελαμῶνα ὁλομέλανα Ἰσιακὸν ἐπὶ τοῖς ὀφθαλμοῖς <b class="b3">con una cinta enteramente negra de Isis sobre los ojos</b> P I 58 κέλευέ σου περικαλύπτεσθαι τοὺς ὀφθαλμοὺς τελαμῶνι μέλανι <b class="b3">pide que te cubran los ojos con una cinta negra</b> P IV 176 | |||
}} | }} | ||