3,272,952
edits
(22 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=peri | |Transliteration C=peri | ||
|Beta Code=peri/ | |Beta Code=peri/ | ||
| | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
Line 14: | Line 14: | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>adv. et prép.</i><br /><b>A.</b> <i>adv.</i> au-dessus ; <i>fig.</i> par-dessus tout, surtout (<i>en ce sens on accentue</i> [[πέρι]]) : [[πέρι]] [[μέν]] [[σε]] τίον Δαναιοί IL les Grecs | |btext=<i>adv. et prép.</i><br /><b>A.</b> <i>adv.</i> au-dessus ; <i>fig.</i> par-dessus tout, surtout (<i>en ce sens on accentue</i> [[πέρι]]) : [[πέρι]] [[μέν]] [[σε]] τίον Δαναιοί IL les Grecs t'honoraient au-dessus de tous ; σὲ χρὴ [[πέρι]] μὲν [[φάσθαι]] [[ἔπος]] ἠδ' ἐπακοῦσαι IL il te faut plus que tous les autres parler et écouter ; [[πέρι]] κέρδεα οἶδεν OD elle s'entend par-dessus tout aux ruses ; τὸν [[πέρι]] Μοῦσ' ἐφίλησε OD que la Muse aima par-dessus tous les autres ; <i>particul. dans la locut.</i> περὶ κῆρι (<i>où malgré le sens</i> [[περί]] <i>s'accentue comme s'il était prépos. sans que pourtant il faille le joindre à</i> κῆρι) : περὶ κῆρι φιλεῖν IL aimer de tout cœur <i>litt.</i> par-dessus tout de cœur ; ἀπέχθεσθαι περὶ κῆρι IL haïr de tout cœur ; <i>de même dans les locut.</i> περὶ φρεσίν IL, OD <i>m. sign.</i> ; περὶ θυμῷ IL <i>m. sign.</i> ; περὶ σθένει IL de toute sa force;<br /><b>B.</b> <i>Prép. avec le gén., le dat. et l'acc.</i><br />• GÉN;<br /><b>I.</b> [[autour de]] <i>(sens rare et poét.) avec ou sans mouvement</i> : περὶ [[τρόπιος]] βεβαῶτα OD nageant autour de la carène de son vaisseau;<br /><b>II.</b> pour, <i>càd</i> :<br /><b>1</b> [[au sujet de]] <i>(sens qui se rattache au préc. par l'usage primit. de</i> [[περί]] <i>avec les verbes marquant l'idée de combattre)</i> : μάχεσθαι περὶ [[νηός]] IL <i>ou</i> περὶ θανόντος IL combattre autour d'un vaisseau, d'un mort, <i>càd</i> pour un vaisseau, pour un mort (autour duquel luttent les deux partis) ; ἀμύνεσθαι περὶ πάτρης IL combattre pour la terre des ancêtres ; <i>par ext. sans idée de combat</i> : περὶ νόστου [[ἄκουσα]] OD j'ai entendu parler de son retour ; διαλέγεσθαι [[περί]] τινος XÉN s'entretenir au sujet de qch ; κινδυνεύειν [[περί]] τινος HDT courir un danger pour qqn <i>ou</i> pour qch ; [[αἰτία]] [[περί]] τινος PLAT accusation au sujet de qch ; τὰ [[περί]] τινος ce qui concerne qqn <i>ou</i> qch ; <i>au commenc. de la phrase au sens de notre locut.</i> quant à : περὶ μὲν δὴ βρώσεως καὶ πόσεως [[οὕτω]] παρεσκευασμένος [[ἦν]] XÉN en ce qui regarde la nourriture et la boisson, telles étaient ses dispositions ; ἀριθμοῦ δὲ [[πέρι]] μὴ πύθῃ, ὅσοι HDT quant au nombre, ne me demande pas combien;<br /><b>2</b> en vue de : τὴν ἀρχὴν τοῦ πολέμου γεγενημένην περὶ τοῦ τιμωρήσασθαι Φίλιππον DÉM la guerre avait commencé en vue du désir de se venger de Philippe;<br /><b>III.</b> par-dessus, au-dessus de ; <i>fig.</i> au-dessus, plus que : περὶ πάντων [[ἔμμεναι]] ἄλλων IL être au-dessus de tous les autres ; περὶ δ' ἔγχει Ἀχαιῶν φέρτατός ἐσσι IL tu es le plus habile des Grecs pour lancer la javeline ; περὶ [[πολλοῦ]], περὶ πλείονος, περὶ πλείστου ποιεῖσθαι ATT faire grand cas, plus grand cas, très grand cas de, acc. ; περὶ ὀλίγου, ἐλαττονος ποιεῖσθαι ATT faire peu de cas, moins de cas de, acc. ; περὶ παντὸς ποιεῖσθαι XÉN estimer au plus haut point;<br />• DAT;<br /><b>I.</b> autour de : ἔνδυνε περὶ στήθεσσι χιτῶνα IL il revêtit une tunique autour de sa poitrine ; θώρακα περὶ τοῖς στέρνοις ἔχειν XÉN avoir une cuirasse autour de la poitrine ; <i>particul. en parl. de la blessure que fait un fer de lance</i> : περὶ δουρὶ πεπαρμένη IL percée d'une lance ; περὶ τοῖς δορατίοις διεφθείροντο THC ils périssaient percés de javelines ; <i>souv. avec les verbes qui marquent une idée de protection, de défense</i> : ἑσταότες περὶ Πατρόκλῳ IL se tenant debout autour de Patrocle (pour le protéger) ; ἑστήκει [[ὥς]] [[τίς]] [[τε]] [[λέων]] περὶ οἶσι τέκεσσιν IL il se tenait debout comme un lion autour de ses petits (pour les défendre) ; <i>fig.</i><br /><b>1</b> [[autour de]], [[de manière à envelopper]];<br /><b>2</b> [[aux environs de]], [[dans le voisinage de]], [[auprès de]] : μάρναντο περὶ Σκαιῇσι πύλῃσι IL ils combattaient autour des portes Scées ; κείται νεκρὸς περὶ νεκρῷ SOPH mort il est étendu près de la morte;<br /><b>II.</b> pour, <i>càd</i> :<br /><b>1</b> au sujet de : περὶ οἷσι μαχειόμενος κτεάτεσσι OD combattant pour ses biens ; <i>p. anal. (après les verbes exprimant l'idée de crainte ou de confiance)</i> : [[περί]] τινι δεδιέναι IL, δειμαίνειν HDT φοβεῖσθαι THC craindre pour qqn <i>ou</i> qch ; θαρρεῖν [[περί]] τινι PLAT avoir confiance au sujet de qch;<br /><b>2</b> [[à cause de]], [[par suite de]] : περὶ τάρβει ESCHL, περὶ φόβῳ ESCHL par crainte;<br />• ACC;<br /><b>A.</b> [[autour de]];<br /><b>I.</b> <i>dev. un nom de lieu ou de pers.</i><br /><b>1</b> <i>propr.</i> autour de <i>avec ou sans mouv.</i> : περὶ κεῖνον ὁμίλεον OD ils se rassemblaient autour de lui ; περὶ [[ἄστυ]] μάρνασθαι IL combattre autour de la ville;<br /><b>2</b> [[au bord de]], [[le long de]] <i>avec idée d'une ligne circulaire</i> : ἡ ἀγορὰ ἡ περὶ τὰ ἀρχεῖα XÉN la place qui longe tout autour les édifices des magistrats ; ἡ περὶ Λέσβον [[ναυμαχία]] XÉN le combat naval près de Lesbos ; <i>p. ext.</i> au bord de : οἱ περὶ τὴν θάτατταν οἰκοῦντες PLAT ceux qui habitent au bord de la mer, <i>qqf renforcé par</i> [[ἀμφί]] <i>([[quod vide|q.v.]])</i> : [[περί]] τ' [[ἀμφί]] [[τε]] τάφρον IL tout autour du fossé;<br /><b>3</b> contre : ταραχθεῖσαι αἱ [[νῆες]] περὶ ἀλλήλας THC les vaisseaux en désordre et s'étant embarrassés les uns au milieu des autres;<br /><b>4</b> dans la région de : τὰ περὶ τὴν Αἴγυπτον γεγονότα HDT les événements accomplis en Égypte;<br /><b>II.</b> <i>dev. un nom de personne</i> οἱ [[περί]] τινα, les personnes de l'entourage de qqn, <i>particul.</i> les gardes d'un prince, les disciples d'un philosophe ; <i>p. ext.</i> entourage d'une personne avec cette personne même : οἱ περὶ Ἀρχίαν πολέμαρχοι XÉN Archias et les polémarques ses collègues ; <i>et même</i> cette personne seule : οἱ περὶ Φαβρίκιον PLUT Fabricius;<br /><b>III.</b> <i>dev. un n. de temps</i> περὶ λύχνων ἁφάς HDT vers l'heure où l'on allume les lampes ; περὶ πλήθουσαν ἀγοράν XÉN vers l'heure où l'agora est remplie de foule ; περὶ τούτους τοὺς χρόνους THC vers ce temps ; <i>avec un n. de nombre</i> περὶ [[ἑβδομήκοντα]] THC soixante-dix environ;<br /><b>B.</b> [[pour]] <i>avec un rég. désignant primitiv. un objet autour duquel on agit, particul.</i> :<br /><b>1</b> en vue de : περὶ δόρπα πονεῖσθαι IL se donner de la peine pour son repas (<i>propr.</i> autour de son repas), le préparer ; διατρίβειν [[περί]] τι XÉN s'occuper de qch ; <i>ou sans participe</i> : οἱ περὶ τὰς τελετάς PLAT ceux qui président aux cérémonies des mystères;<br /><b>2</b> [[à l'égard de]] : [[ἄδικος]] [[περί]] τινα XÉN injuste envers qqn ; <i>p. suite</i>, [[περί]] <i>et l'acc. devient une sorte d'équivalent d'un gén.</i> : τὰ περὶ ἐμὲ πράγματα (<i>comme</i> τὰ [[ἐμοῦ]] πράγματα) ATT les affaires qui me concernent, mes affaires ; τὰ περὶ Κῦρον HDT ce qui concerne Cyrus ; τὰ περὶ τὰς [[ναῦς]] THC les affaires navales, ce qui concerne la marine ; <i>ou d'un adj.</i> : οἱ νόμοι οἱ περὶ τοὺς γάμους PLAT les lois sur le mariage;<br /><b>Rem. I.</b> [[περί]] peut se construire en poésie et qqf en prose après son rég. ; il s'accentue alors [[πέρι]] : [[τοῦδε]] πράγματος [[πέρι]] ESCHL au sujet de cette affaire ; [[ἥν]] [[πέρι]] IL autour d'elle ; [[ἄστυ]] [[πέρι]] IL autour de la ville;<br /><b>II.</b> <i>en compos.</i> [[περί]] <i>signifie</i>;<br /><b>1</b> autour ([[περιβαίνω]], [[περιβάλλω]]);<br /><b>2</b> après un circuit complet, retour au point de départ ([[περιάγω]], [[περιβαίνω]], [[περιέρχομαι]]);<br /><b>3</b> par-dessus, au-dessus ([[περιγίγνομαι]], [[περιεργάζομαι]]);<br /><b>4</b> tout à fait ([[περικαλλής]]);<br /><b>5</b> l'idée d'une chose double ([[περιδέξιος]]).<br />'''Étymologie:''' cf. <i>lat.</i> per dans les composés avec idée de Sp. pergratus, perpauci ; <i>skr.</i> pari, autour. | ||
}} | }} | ||
{{elnl | {{elnl | ||
|elnltext=περί, Lesb. πέρ, zelden elis. περ’, niet in Il. en Od.; met anastr. πέρι. adv. ep. van plaats (ruimtelijk) rondom, in het rond:. περὶ Τρωαὶ ἅλις ἦσαν rondom waren de Trojaanse vrouwen verzameld Il. 3.384; γέλασσε δὲ πᾶσα περὶ χθών en heel de aarde lachte rondom Il. 19.362. overdr. bij uitstek, meer dan anderen, bovenmatig, zeer, soms geschreven πέρι:. πέρι καρτερός ἐσσι u bent meer dan de anderen krachtig Il. 9.53; σε χρὴ πέρι μὲν φάσθαι ἔπος het is aangewezen dat u bij uitstek het woord neemt Il. 9.100; ἅ οἱ πέρι δῶκεν Ἀθήνη wat Athena haar meer dan anderen geschonken had Od. 2.116; τὸν πέρι ἐφίλησε die zij bij uitstek liefhad Od. 8.63; περὶ κῆρι ἐχολώθη hij werd bovenmatig boos (in zijn hart) Il. 13.206; περὶ κῆρι φίλησε hij had haar lief met heel zijn hart Il. 13.430. prep. met gen. van plaats (ruimtelijk) rondom, omheen ( vgl. adv. 1. A.):. τετάνυστο περὶ σπείους ἡμερίς rondom de grot strekte zich een wijnrank uit Od. 5.68. overdr. om allerlei relaties uit te drukken bij werkw., subst., adj. en adv. om, over, aangaande, in verband met, vanwege:; οὕτως ἔσχε περὶ τοῦ πρήγματος τούτου zo zat het met die zaak Hdt. 1.117.5; τὰ περὶ τῶν Πλαταιῶν γεγενημένα de gebeurtenissen aangaande de Plateërs Thuc. 2.6.2; voor de inzet van een gevecht of twist:; ἀμύνεσθαι περὶ πάτρης vechten voor het vaderland Il. 12.243; περὶ νίκης om de overwinning Il. 23.496; περὶ τοῦ παντὸς... δρόμον θέοντες een wedloop om hun leven lopend Hdt. 8.74.1; περί τινος κινδυνεύειν voor iets gevaren trotseren Hdt. 8.74.2; met subst.:; περὶ γῆς ὅρων διαφοραί geschillen over de landsgrenzen Thuc. 1.122.2; ἁγών... περὶ πάντων... ἀγαθῶν de strijd gaat om alle goede dingen Xen. Cyr. 3.3.44; voor het onderwerp van een vraag, gesprek of boek:; περὶ πατρὸς ἐρέσθαι vragen stellen over zijn vader Od. 1.135; λέγοντες καὶ ἀκούοντες περὶ ἑκάστου sprekend en luisterend aangaande ieder punt apart Thuc. 4.22.1; περί... θηρίων διεξελθεῖν een uiteenzetting geven over wilde dieren Plat. Plt. 274b; περὶ τούτων παίζειν schertsen daarover Xen. Mem. 1.3.8; Περὶ ποιητικῆς (verhandeling) over de dichtkunst Aristot. Poët. titel; voor de aanleiding voor emoties:. ἄχος περί τ ' αὐτοῦ καὶ περὶ πάντων verdriet om hem en om allen Od. 21.249; σφέων αὐτῶν πέρι ἐφρόντιζον zij waren bezorgd voor hun eigen situatie Hdt. 8.36.2. ep., uitdr. van superioriteit meer dan, over, boven ( vgl. adv. 1. B.):; περὶ πάντων ἔμμεναι ἄλλων superieur zijn aan alle anderen Il. 1.287; τετιμῆσθαι περὶ πάντων geëerd zijn boven allen Il. 9.38; ἐπιστάμενος περὶ πάντων ἀνθρώπων kundiger dan alle mensen Od. 4.231; in proza voor een waardebepaling met uitdr. van hoeveelheid. περὶ πολλοῦ εἶναι boven veel gaan, veel waard zijn Hdt. 1.120.5; περὶ πολλοῦ ποιεῖσθαι hoogschatten Hdt. 1.73.3; περὶ πλείονος ποιεῖσθαι van meer belang achten Xen. An. 7.7.44; περὶ πλείστου ἡγεῖσθαι van het hoogste belang achten Thuc. 2.89.9; περὶ οὐδενὸς ἡγήσασθαι van geen enkel belang achten Lys. 31.31. met dat. (zelden in proza) van plaats (ruimtelijk) om, om... heen:. ἔνδυνε περὶ στήθεσσι χιτῶνα hij trok een chiton rond zijn borst aan Il. 10.21; περὶ δουρὶ πεπαρμένη rond de speer gespietst Il. 21.577; περὶ Πατρόκλῳ βαῖνε hij zette zijn voeten ter weerszijden van Patroclus (ter bescherming) Il. 17.6; σίζ’ ὀφθαλμὸς περὶ μοχλῷ het oog (van de Cycloop) siste rond de staak Od. 9.394; περὶ τῇσι κεφαλῇσι εἶχον τιάρας zij droegen tulbanden om hun hoofd Hdt. 7.61.1; ἔχοντες... στρεπτοὺς περὶ τοῖς τραχήλοις met kettingen om hun nek Xen. An. 1.5.8. overdr. om:; μάχεσθαι περὶ δαιτί strijden om een feestmaal Od. 2.245; οὐ περὶ τῇ Σικελίᾳ ἔσται ὁ ἀγών de strijd zal niet gaan om Sicilië Thuc. 6.34.4; om (ter bescherming van):; περὶ παιδὶ om zijn kind Il. 16.568; bij werkw. van vrezen om, vanwege:; ἔδεισεν δὲ περὶ ξανθῷ Μενελάῳ hij was bezorgd om de blonde Menelaos Il. 10.240; δείσαντες περὶ τῇ χώρᾳ uit angst voor het verlies van ons land Thuc. 1.74.4; ten gevolge van:. περὶ τάρβει uit angst Aeschl. Pers. 696; μὴ περὶ Μαρδονίῳ πταίσῃ ἡ Ἑλλάς dat Griekenland zou stuklopen op Mardonios Hdt. 9.101.3; περὶ αὑτῷ σφαλῆναι door eigen schuld struikelen Thuc. 1.69.5. met acc. van plaats (ruimtelijk) om... heen, rondom:; περὶ νεκρὸν ἤλασαν ἵππους zij reden hun paarden om het lijk heen Il. 23.13; μάρνασθαι περὶ ἄστυ rondom de burcht strijden Il. 6.256; φυλακὰς δεῖ περὶ τὸ στρατόπεδον εἶναι er moeten wachtposten om het legerkamp heen zijn Xen. An. 5.1.9; in de omgeving van:; περὶ τὴν κρήνην εὕδειν rond het bronhuis slapen Plat. Phaedr. 259a; ἡ περὶ Λέσβον ναυμαχία de zeeslag rond Lesbos Xen. Hell. 2.3.32; rondom in, rondom op:; περὶ νῆσον ἀλώμενοι over het eiland rondzwervend Od. 4.368; περὶ Πιερίην διέτριβε hij bracht tijd door in Pieria Hdt. 7.131; bij pers. om... heen, bij:; ἔχειν περὶ αὑτόν in zijn buurt hebben Xen. Hell. 5.3.22; οἱ περὶ αὐτόν zijn volgelingen NT Marc. 4.10; ook als perifrase van een hele groep:; οἱ περὶ τὸν Πείσανδρον πρέσβεις Pisandros en de overige gezanten Thuc. 8.63.3; οἱ περὶ Ἡράκλειτον Heraclitus en zijn school Plat. Crat. 440c; later mogelijk ook als perifrase voor één enkele pers.: οἱ περὶ Δροῦσον Drusus Plut. TG et CG 2.4. van tijd rond, omstreeks:; περὶ λύχνων ἁφάς rond de tijd dat men de lampen aansteekt Hdt. 7.215; περὶ τούτους τοὺς χρόνους rond die tijd Thuc. 3.89.2; περὶ μέσας νύκτας omstreeks middernacht Xen. An. 1.7.1; met een getal ongeveer:. περὶ ἑπτκοσίους ongeveer 700 Xen. Hell. 2.4.5. overdr. omtrent, met betrekking tot:; τὰ περὶ Μίλητον γενόμενα de gebeurtenissen met betrekking tot Milete Hdt. 6.26.1; εὐσεβεῖν περὶ θεούς vroom zijn tegenover de goden Plat. Smp. 193a; οἱ νόμοι οἱ περὶ τοὺς γάμους de wetten omtrent het huwelijk Plat. Crit. 50d; τοιαύτην γνώμην ἔχειν περὶ τὸν πατέρα een dergelijke mening hebben omtrent mijn vader Lys. 10.21; οἱ περὶ Λυσίαν λόγοι de redevoeringen op naam van Lysias Plat. Phaedr. 279a; subst..; τὰ περὶ Κῦρον alles wat met Cyrus te maken heeft Hdt. 1.95.1; τὰ περὶ τὰς ναῦς de scheepvaart Thuc. 1.13.2; τὰ περὶ τὸν πόλεμον de oorlogsvoering Plat. Resp. 468a; bij werkw. die bezigheid uitdrukken bezig met:. περὶ δόρπα πονεῖσθαι druk in de weer zijn met de maaltijd Il. 24.444; εἶναι περὶ ταῦτα daarmee bezig zijn Thuc. 7.31.3; οἱ περὶ τὴν φιλοσοφίαν ὄντες degenen die zich op filosofie toeleggen Isocr. 9.8. | |elnltext=περί, Lesb. πέρ, zelden elis. περ’, niet in Il. en Od.; met anastr. πέρι. adv. ep. van plaats (ruimtelijk) rondom, in het rond:. περὶ Τρωαὶ ἅλις ἦσαν rondom waren de Trojaanse vrouwen verzameld Il. 3.384; γέλασσε δὲ πᾶσα περὶ χθών en heel de aarde lachte rondom Il. 19.362. overdr. bij uitstek, meer dan anderen, bovenmatig, zeer, soms geschreven πέρι:. πέρι καρτερός ἐσσι u bent meer dan de anderen krachtig Il. 9.53; σε χρὴ πέρι μὲν φάσθαι ἔπος het is aangewezen dat u bij uitstek het woord neemt Il. 9.100; ἅ οἱ πέρι δῶκεν Ἀθήνη wat Athena haar meer dan anderen geschonken had Od. 2.116; τὸν πέρι ἐφίλησε die zij bij uitstek liefhad Od. 8.63; περὶ κῆρι ἐχολώθη hij werd bovenmatig boos (in zijn hart) Il. 13.206; περὶ κῆρι φίλησε hij had haar lief met heel zijn hart Il. 13.430. prep. met gen. van plaats (ruimtelijk) rondom, omheen (vgl. adv. 1. A.):. τετάνυστο περὶ σπείους ἡμερίς rondom de grot strekte zich een wijnrank uit Od. 5.68. overdr. om allerlei relaties uit te drukken bij werkw., subst., adj. en adv. om, over, aangaande, in verband met, vanwege:; οὕτως ἔσχε περὶ τοῦ πρήγματος τούτου zo zat het met die zaak Hdt. 1.117.5; τὰ περὶ τῶν Πλαταιῶν γεγενημένα de gebeurtenissen aangaande de Plateërs Thuc. 2.6.2; voor de inzet van een gevecht of twist:; ἀμύνεσθαι περὶ πάτρης vechten voor het vaderland Il. 12.243; περὶ νίκης om de overwinning Il. 23.496; περὶ τοῦ παντὸς... δρόμον θέοντες een wedloop om hun leven lopend Hdt. 8.74.1; περί τινος κινδυνεύειν voor iets gevaren trotseren Hdt. 8.74.2; met subst.:; περὶ γῆς ὅρων διαφοραί geschillen over de landsgrenzen Thuc. 1.122.2; ἁγών... περὶ πάντων... ἀγαθῶν de strijd gaat om alle goede dingen Xen. Cyr. 3.3.44; voor het onderwerp van een vraag, gesprek of boek:; περὶ πατρὸς ἐρέσθαι vragen stellen over zijn vader Od. 1.135; λέγοντες καὶ ἀκούοντες περὶ ἑκάστου sprekend en luisterend aangaande ieder punt apart Thuc. 4.22.1; περί... θηρίων διεξελθεῖν een uiteenzetting geven over wilde dieren Plat. Plt. 274b; περὶ τούτων παίζειν schertsen daarover Xen. Mem. 1.3.8; Περὶ ποιητικῆς (verhandeling) over de dichtkunst Aristot. Poët. titel; voor de aanleiding voor emoties:. ἄχος περί τ ' αὐτοῦ καὶ περὶ πάντων verdriet om hem en om allen Od. 21.249; σφέων αὐτῶν πέρι ἐφρόντιζον zij waren bezorgd voor hun eigen situatie Hdt. 8.36.2. ep., uitdr. van superioriteit meer dan, over, boven (vgl. adv. 1. B.):; περὶ πάντων ἔμμεναι ἄλλων superieur zijn aan alle anderen Il. 1.287; τετιμῆσθαι περὶ πάντων geëerd zijn boven allen Il. 9.38; ἐπιστάμενος περὶ πάντων ἀνθρώπων kundiger dan alle mensen Od. 4.231; in proza voor een waardebepaling met uitdr. van hoeveelheid. περὶ πολλοῦ εἶναι boven veel gaan, veel waard zijn Hdt. 1.120.5; περὶ πολλοῦ ποιεῖσθαι hoogschatten Hdt. 1.73.3; περὶ πλείονος ποιεῖσθαι van meer belang achten Xen. An. 7.7.44; περὶ πλείστου ἡγεῖσθαι van het hoogste belang achten Thuc. 2.89.9; περὶ οὐδενὸς ἡγήσασθαι van geen enkel belang achten Lys. 31.31. met dat. (zelden in proza) van plaats (ruimtelijk) om, om... heen:. ἔνδυνε περὶ στήθεσσι χιτῶνα hij trok een chiton rond zijn borst aan Il. 10.21; περὶ δουρὶ πεπαρμένη rond de speer gespietst Il. 21.577; περὶ Πατρόκλῳ βαῖνε hij zette zijn voeten ter weerszijden van Patroclus (ter bescherming) Il. 17.6; σίζ’ ὀφθαλμὸς περὶ μοχλῷ het oog (van de Cycloop) siste rond de staak Od. 9.394; περὶ τῇσι κεφαλῇσι εἶχον τιάρας zij droegen tulbanden om hun hoofd Hdt. 7.61.1; ἔχοντες... στρεπτοὺς περὶ τοῖς τραχήλοις met kettingen om hun nek Xen. An. 1.5.8. overdr. om:; μάχεσθαι περὶ δαιτί strijden om een feestmaal Od. 2.245; οὐ περὶ τῇ Σικελίᾳ ἔσται ὁ ἀγών de strijd zal niet gaan om Sicilië Thuc. 6.34.4; om (ter bescherming van):; περὶ παιδὶ om zijn kind Il. 16.568; bij werkw. van vrezen om, vanwege:; ἔδεισεν δὲ περὶ ξανθῷ Μενελάῳ hij was bezorgd om de blonde Menelaos Il. 10.240; δείσαντες περὶ τῇ χώρᾳ uit angst voor het verlies van ons land Thuc. 1.74.4; ten gevolge van:. περὶ τάρβει uit angst Aeschl. Pers. 696; μὴ περὶ Μαρδονίῳ πταίσῃ ἡ Ἑλλάς dat Griekenland zou stuklopen op Mardonios Hdt. 9.101.3; περὶ αὑτῷ σφαλῆναι door eigen schuld struikelen Thuc. 1.69.5. met acc. van plaats (ruimtelijk) om... heen, rondom:; περὶ νεκρὸν ἤλασαν ἵππους zij reden hun paarden om het lijk heen Il. 23.13; μάρνασθαι περὶ ἄστυ rondom de burcht strijden Il. 6.256; φυλακὰς δεῖ περὶ τὸ στρατόπεδον εἶναι er moeten wachtposten om het legerkamp heen zijn Xen. An. 5.1.9; in de omgeving van:; περὶ τὴν κρήνην εὕδειν rond het bronhuis slapen Plat. Phaedr. 259a; ἡ περὶ Λέσβον ναυμαχία de zeeslag rond Lesbos Xen. Hell. 2.3.32; rondom in, rondom op:; περὶ νῆσον ἀλώμενοι over het eiland rondzwervend Od. 4.368; περὶ Πιερίην διέτριβε hij bracht tijd door in Pieria Hdt. 7.131; bij pers. om... heen, bij:; ἔχειν περὶ αὑτόν in zijn buurt hebben Xen. Hell. 5.3.22; οἱ περὶ αὐτόν zijn volgelingen NT Marc. 4.10; ook als perifrase van een hele groep:; οἱ περὶ τὸν Πείσανδρον πρέσβεις Pisandros en de overige gezanten Thuc. 8.63.3; οἱ περὶ Ἡράκλειτον Heraclitus en zijn school Plat. Crat. 440c; later mogelijk ook als perifrase voor één enkele pers.: οἱ περὶ Δροῦσον Drusus Plut. TG et CG 2.4. van tijd rond, omstreeks:; περὶ λύχνων ἁφάς rond de tijd dat men de lampen aansteekt Hdt. 7.215; περὶ τούτους τοὺς χρόνους rond die tijd Thuc. 3.89.2; περὶ μέσας νύκτας omstreeks middernacht Xen. An. 1.7.1; met een getal ongeveer:. περὶ ἑπτκοσίους ongeveer 700 Xen. Hell. 2.4.5. overdr. omtrent, met betrekking tot:; τὰ περὶ Μίλητον γενόμενα de gebeurtenissen met betrekking tot Milete Hdt. 6.26.1; εὐσεβεῖν περὶ θεούς vroom zijn tegenover de goden Plat. Smp. 193a; οἱ νόμοι οἱ περὶ τοὺς γάμους de wetten omtrent het huwelijk Plat. Crit. 50d; τοιαύτην γνώμην ἔχειν περὶ τὸν πατέρα een dergelijke mening hebben omtrent mijn vader Lys. 10.21; οἱ περὶ Λυσίαν λόγοι de redevoeringen op naam van Lysias Plat. Phaedr. 279a; subst..; τὰ περὶ Κῦρον alles wat met Cyrus te maken heeft Hdt. 1.95.1; τὰ περὶ τὰς ναῦς de scheepvaart Thuc. 1.13.2; τὰ περὶ τὸν πόλεμον de oorlogsvoering Plat. Resp. 468a; bij werkw. die bezigheid uitdrukken bezig met:. περὶ δόρπα πονεῖσθαι druk in de weer zijn met de maaltijd Il. 24.444; εἶναι περὶ ταῦτα daarmee bezig zijn Thuc. 7.31.3; οἱ περὶ τὴν φιλοσοφίαν ὄντες degenen die zich op filosofie toeleggen Isocr. 9.8. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''περί:''' <b class="num">II</b> анастрофически [[πέρι|πέρῐ]]<br /><b class="num">1</b> praep. [[cum]] gen.: 1.1) вокруг, около (π. [[τρόπιος]] Hom.; περὶ Δαρδανίας Eur.); 1.2) за, из-за (μάχεσθαι περὶ τινος Hom.; κινδυνεύειν περὶ τινος Her.; [[δεδιέναι]] περὶ τινος Plat.; περὶ ψυχῆς ὁ [[ἀγών]] Xen.; [[μάχη]] περί τινος Plat.); 1.3) касательно, насчет, о (π. τινος [[ἀκουέμεναι]] Hom.; περὶ τινος διαλέγεσθαι Xen.): περὶ μὲν δὴ βρώσεως καὶ πόσεως Xen. что же касается пищи и питья; ἀριθμοῦ δὲ [[πέρι]] Her. что же касается количества; περὶ γενέσεως καὶ φθορᾶς Plat. (вопрос) о возникновении и гибели; τοῦ [[πέρι]]; Plat. насчет чего?; 1.4) с целью, для, ради: περὶ τοῦ τιμωρήσασθαι Φίλιππον Dem. чтобы отомстить Филиппу; 1.5) поверх, по (π. γᾶς [[Sappho]]); 1.6) выше: περὶ πάντων [[ἔμμεναι]] ἄλλων Hom. быть выше всех прочих; περὶ πάντων [[κρατερός]] Hom. сильнейший из всех; περὶ παντὸς ποιεῖσθαι Xen. ставить выше всего; περὶ [[πολλοῦ]] ποιεῖσθαι Thuc. ставить высоко; περὶ ὀλίγου ποιεῖσθαι Xen. невысоко ставить; περὶ οὐδενὸς ἡγεῖσθαι Lys. ни во что не ставить;<br /><b class="num">2</b> praep. [[cum]] dat.: 2.1) вокруг, около (π. στήθεσσι Hom.; περὶ [[τῇσι]] κεφαλῇσι Her.; περὶ τῇ χειρί Plat.): ἑσταότες περὶ Πατρόκλῳ Hom. стоящие вокруг (тела) Патрокла; 2.2) с помощью, посредством: περὶ δουρὶ [[πεπαρμένος]] Hom. пронзенный копьем; 2.3) возле, рядом с, у, при (π. πύλῃσι Hom.; νεκρὸς περὶ νεκρῷ Soph.); 2.4) за, из-за (π. τινι μάχεσθαι Hom.; περὶ τινι φοβεῖσθαι Thuc.); 2.5) касательно, насчет: θαρρεῖν περὶ τινι Plat. питать доверие, т. е. быть уверенным насчет чего-л.; 2.6) вследствие, в связи с, из-за (π. φόβῳ Aesch.): περὶ [[αὑτῷ]] Thuc. по собственной вине; 2.7) целиком, вполне: περὶ κῆρι, περὶ φρεσίν или περὶ θυμῷ Hom. всем сердцем, от всей души; περὶ σθένεϊ Hom. изо всех сил;<br /><b class="num">3</b> praep. [[cum]] acc.: 3.1) кругом, около, вокруг (π. τινα, περὶ [[ἄστυ]] Hom.; περὶ [[στρατόπεδον]] Xen.): ἡ ἀγορὰ ἡ περὶ τὰ ἀρχεῖα Xen. площадь вокруг официальных учреждений; οἱ περὶ Ἡράκλειτον Plat. последователи Гераклита; οἱ περὶ τὸν Πείσανδρον Thuc. Писандр и его спутники; 3.2) рядом с, у, при, возле (ἡ περὶ Λέσβον [[ναυμαχία]] Xen.): οἱ περὶ τὴν θάλατταν οἰκοῦντες Plat. обитающие у моря; περὶ τὴν κρήνην Plat. у источника; 3.3) (при глаголах со знач. столкновения) на, о: περὶ λίθον [[πεσεῖν]] Arph. упасть на (т. е. удариться о) камень; περὶ ἀλλήλους Thuc. (столкнуться) друг с другом; 3.4) в пределах, в области, в: περὶ Πιερίην Her. в Пиерии; τὰ περὶ τὴν Αἴγυπτον γεγονότα Her. то, что произошло в Египте; 3.5) среди, у (π. τοὺς βαρβάρους ἢ τοὺς Ἓλληνας Plat.); 3.6) приблизительно, около (π. τούτους τοὺς χρόνους Thuc.; περὶ [[ἑξήκοντα]] Plat.): περὶ λύχνων ἁφάς Her. около того времени, когда зажигаются огни; 3.7) (при глаголах со смыслом работы, занятия) над, насчет (обычно не переводится): περὶ τι πονεῖσθαι Hom. трудиться над чем-л.; περὶ τι εἶναι Xen. или γίγνεσθαι Polyb. быть занятым чем-л.; οἱ περὶ τὴν ποίησιν ὄντες Isocr. те, которые занимаются поэзией; οἱ περὶ τὴν θήραν Plat. охотники; 3.8) по отношению к ([[ἄδικος]] περὶ τινα Xen.; εὐσεβεῖν περὶ θεούς Plat.); 3.9) касательно, насчет, о: τὰ περὶ Κῦρον Her. то, что касается Кира; τὰ περὶ τὰς [[ναῦς]] Thuc. мореходное дело; οἱ νόμοι οἱ περὶ τοὺς γάμους Plat. законы о браке; ὄργανα ὅσα περὶ γεωργίαν Plat. сельскохозяйственные орудия; 3.10) (со смыслом принадлежности - без перевода): οἱ περὶ Λυσίαν λόγοι Plat. речи Лисия. | |elrutext='''περί:''' <b class="num">II</b> анастрофически [[πέρι|πέρῐ]]<br /><b class="num">1</b> praep. [[cum]] gen.: 1.1) вокруг, около (π. [[τρόπιος]] Hom.; περὶ Δαρδανίας Eur.); 1.2) за, из-за (μάχεσθαι περὶ τινος Hom.; κινδυνεύειν περὶ τινος Her.; [[δεδιέναι]] περὶ τινος Plat.; περὶ ψυχῆς ὁ [[ἀγών]] Xen.; [[μάχη]] περί τινος Plat.); 1.3) касательно, насчет, о (π. τινος [[ἀκουέμεναι]] Hom.; περὶ τινος διαλέγεσθαι Xen.): περὶ μὲν δὴ βρώσεως καὶ πόσεως Xen. что же касается пищи и питья; ἀριθμοῦ δὲ [[πέρι]] Her. что же касается количества; περὶ γενέσεως καὶ φθορᾶς Plat. (вопрос) о возникновении и гибели; τοῦ [[πέρι]]; Plat. насчет чего?; 1.4) с целью, для, ради: περὶ τοῦ τιμωρήσασθαι Φίλιππον Dem. чтобы отомстить Филиппу; 1.5) поверх, по (π. γᾶς [[Sappho]]); 1.6) выше: περὶ πάντων [[ἔμμεναι]] ἄλλων Hom. быть выше всех прочих; περὶ πάντων [[κρατερός]] Hom. сильнейший из всех; περὶ παντὸς ποιεῖσθαι Xen. ставить выше всего; περὶ [[πολλοῦ]] ποιεῖσθαι Thuc. ставить высоко; περὶ ὀλίγου ποιεῖσθαι Xen. невысоко ставить; περὶ οὐδενὸς ἡγεῖσθαι Lys. ни во что не ставить;<br /><b class="num">2</b> praep. [[cum]] dat.: 2.1) вокруг, около (π. στήθεσσι Hom.; περὶ [[τῇσι]] κεφαλῇσι Her.; περὶ τῇ χειρί Plat.): ἑσταότες περὶ Πατρόκλῳ Hom. стоящие вокруг (тела) Патрокла; 2.2) с помощью, посредством: περὶ δουρὶ [[πεπαρμένος]] Hom. пронзенный копьем; 2.3) возле, рядом с, у, при (π. πύλῃσι Hom.; νεκρὸς περὶ νεκρῷ Soph.); 2.4) за, из-за (π. τινι μάχεσθαι Hom.; περὶ τινι φοβεῖσθαι Thuc.); 2.5) касательно, насчет: θαρρεῖν περὶ τινι Plat. питать доверие, т. е. быть уверенным насчет чего-л.; 2.6) вследствие, в связи с, из-за (π. φόβῳ Aesch.): περὶ [[αὑτῷ]] Thuc. по собственной вине; 2.7) целиком, вполне: περὶ κῆρι, περὶ φρεσίν или περὶ θυμῷ Hom. всем сердцем, от всей души; περὶ σθένεϊ Hom. изо всех сил;<br /><b class="num">3</b> praep. [[cum]] acc.: 3.1) кругом, около, вокруг (π. τινα, περὶ [[ἄστυ]] Hom.; περὶ [[στρατόπεδον]] Xen.): ἡ ἀγορὰ ἡ περὶ τὰ ἀρχεῖα Xen. площадь вокруг официальных учреждений; οἱ περὶ Ἡράκλειτον Plat. последователи Гераклита; οἱ περὶ τὸν Πείσανδρον Thuc. Писандр и его спутники; 3.2) рядом с, у, при, возле (ἡ περὶ Λέσβον [[ναυμαχία]] Xen.): οἱ περὶ τὴν θάλατταν οἰκοῦντες Plat. обитающие у моря; περὶ τὴν κρήνην Plat. у источника; 3.3) (при глаголах со знач. столкновения) на, о: περὶ λίθον [[πεσεῖν]] Arph. упасть на (т. е. удариться о) камень; περὶ ἀλλήλους Thuc. (столкнуться) друг с другом; 3.4) в пределах, в области, в: περὶ Πιερίην Her. в Пиерии; τὰ περὶ τὴν Αἴγυπτον γεγονότα Her. то, что произошло в Египте; 3.5) среди, у (π. τοὺς βαρβάρους ἢ τοὺς Ἓλληνας Plat.); 3.6) приблизительно, около (π. τούτους τοὺς χρόνους Thuc.; περὶ [[ἑξήκοντα]] Plat.): περὶ λύχνων ἁφάς Her. около того времени, когда зажигаются огни; 3.7) (при глаголах со смыслом работы, занятия) над, насчет (обычно не переводится): περὶ τι πονεῖσθαι Hom. трудиться над чем-л.; περὶ τι εἶναι Xen. или γίγνεσθαι Polyb. быть занятым чем-л.; οἱ περὶ τὴν ποίησιν ὄντες Isocr. те, которые занимаются поэзией; οἱ περὶ τὴν θήραν Plat. охотники; 3.8) по отношению к ([[ἄδικος]] περὶ τινα Xen.; εὐσεβεῖν περὶ θεούς Plat.); 3.9) касательно, насчет, о: τὰ περὶ Κῦρον Her. то, что касается Кира; τὰ περὶ τὰς [[ναῦς]] Thuc. мореходное дело; οἱ νόμοι οἱ περὶ τοὺς γάμους Plat. законы о браке; ὄργανα ὅσα περὶ γεωργίαν Plat. сельскохозяйственные орудия; 3.10) (со смыслом принадлежности - без перевода): οἱ περὶ Λυσίαν λόγοι Plat. речи Лисия.<br />'''περί:'''<br /><b class="num">I</b> (ῐ) adv. вокруг, кругом: περὶ τ᾽ [[ἀμφί]] τε HH (по)всюду кругом - см. тж. [[πέρι]] I. | ||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
Line 32: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{Slater | {{Slater | ||
|sltr=[[περί]] ([[πέρι]] in anastrophe: πεῤ [[before]] [[vowels]].) <br /> <b>a</b> prep. c. acc.,<br /> <b>I</b> [[round]], [[around]] περὶ [[τέρμα]] δρόμου ἵππων φυτεῦσαι (O. 3.34) περὶ δωδέκατον δρόμον ἐλαυνόντεσσιν (O. 6.75) <br /> <b>II</b> in ἃν περὶ ψυχὰν [[ἐπεὶ]] γάθησεν (P. 4.122) <br /> <b>b</b> c. gen.,<br /> <b>I</b> [[concerning]] ἀγῶνα νέμειν [[ἀνδρῶν]] τ' ἀρετᾶς [[πέρι]] καὶ διφρηλασίας (O. 3.37) ὁ μὲν Πυθῶνάδ' ᾤχετ ἰὼν μαντευσάμενος ταύτας πεῤ ἀτλάτου πάθας (O. 6.38) εἴ τιν' [[ἔχει]] λόγον ἀνθρώπων [[πέρι]] (O. 8.4) [[διδοῖ]] ψᾶφον περ' αὐτᾶς (P. 4.265) [[πότμος]] δὲ κρίνει συγγενὴς ἔργων [[πέρι]] πάντων (N. 5.40) [[πεῖραν]] μὲν ἀγάνορα Φοινικοστόλων ἐγχέων ταύταν θανάτου [[πέρι]] καὶ ζωᾶς ἀναβάλλομαι (N. 9.29) εἰ δὲ κασιγνήτου [[πέρι]] μάρνασαι (N. 10.85) πολλὰ μὲν ἀρτιεπὴς γλῶσσά μοι τοξεύματ' [[ἔχει]] περὶ κείνων κελαδέσαι (I. 5.47) ἀμφιπόλοις δὲ [μ]υρ[ιᾶν] περὶ τιμᾶν δηριαζόμενον (Pae. 6.118)<br /> <b>b</b> [[beyond]] περὶ θνατῶν δ' [[ἔσεσθαι]] μάντιν ἐπιχθονίοις ἔξοχον ([[fort]]. tmesis, περι-[[ἔσεσθαι]]) (O. 6.50) <br /> <b>c</b> c. dat.,<br /> <b>I</b> of the [[object]] at [[stake]], [[over]], [[about]], in [[respect]] of [[δηρίομαι]] πολέσιν περὶ πλήθει [[καλῶν]] (O. 13.45) εἰ δέ [[τις]] [[ἤδη]] κτεάτεσσί τε καὶ περὶ τιμᾷ λέγει (P. 2.59) ἐσλοῖσι μάρναται [[πέρι]] [[πᾶσα]] [[πόλις]] (N. 5.47) [[ὅστις]] ἁμιλλᾶται περὶ ἐσχάτων ἀέθλων κορυφαῖς (N. 10.31) περὶ δ' ὑψικόμῳ Ἑλένᾳ [[χρῆν]] [[ἄρα]] [[Πέργαμον]] εὐρὺν ἀιστῶσαι [[σέλας]] αἰθομένου [[πυρός]] (Pae. 6.95) ἢ περὶ χρήμασι μοχθίζει [[βιαίως]] fr. 123. 7.<br /> <b>II</b> by [[reason]] of, [[for]] κεῖνόν γε καὶ [[βαρύκομποι]] λέοντες περὶ δείματι φύγον (P. 5.58) [[ἄπεπλος]] ἐκ λεχέων νεοτόκων [ ]νόρουσε περὶ φόβῳ (Pae. 20.15)<br /> <b>g</b> [[around]], i. e. [[with]] [[ἴστε]] μὰν Αἴαντος ἀλκάν, φοίνιον τὰν ὀψίᾳ ἐν νυκτὶ ταμὼν περὶ ᾧ φασγάνῳ μομφὰν [[ἔχει]] (cf. [[φασγάνῳ]] ἀμφικυλίσαις (N. 8.23) ) (I. 4.36) <br /> <b>d</b> in tmesis. περὶ δὲ πάξαις (v. περιπάγνυμι) (O. 10.45), cf. (O. 6.50) <br /> <b>e</b> frag. ][[πέρι]] (Pae. 4.58) περιπ[ Παρθ. 2. 49. | |sltr=[[περί]] ([[πέρι]] in anastrophe: πεῤ [[before]] [[vowels]].) <br /> <b>a</b> prep. c. acc.,<br /> <b>I</b> [[round]], [[around]] περὶ [[τέρμα]] δρόμου ἵππων φυτεῦσαι (O. 3.34) περὶ δωδέκατον δρόμον ἐλαυνόντεσσιν (O. 6.75) <br /> <b>II</b> in ἃν περὶ ψυχὰν [[ἐπεὶ]] γάθησεν (P. 4.122) <br /> <b>b</b> c. gen.,<br /> <b>I</b> [[concerning]] ἀγῶνα νέμειν [[ἀνδρῶν]] τ' ἀρετᾶς [[πέρι]] καὶ διφρηλασίας (O. 3.37) ὁ μὲν Πυθῶνάδ' ᾤχετ ἰὼν μαντευσάμενος ταύτας πεῤ ἀτλάτου πάθας (O. 6.38) εἴ τιν' [[ἔχει]] λόγον ἀνθρώπων [[πέρι]] (O. 8.4) [[διδοῖ]] ψᾶφον περ' αὐτᾶς (P. 4.265) [[πότμος]] δὲ κρίνει συγγενὴς ἔργων [[πέρι]] πάντων (N. 5.40) [[πεῖραν]] μὲν ἀγάνορα Φοινικοστόλων ἐγχέων ταύταν θανάτου [[πέρι]] καὶ ζωᾶς ἀναβάλλομαι (N. 9.29) εἰ δὲ κασιγνήτου [[πέρι]] μάρνασαι (N. 10.85) πολλὰ μὲν ἀρτιεπὴς γλῶσσά μοι τοξεύματ' [[ἔχει]] περὶ κείνων κελαδέσαι (I. 5.47) ἀμφιπόλοις δὲ [μ]υρ[ιᾶν] περὶ τιμᾶν δηριαζόμενον (Pae. 6.118)<br /> <b>b</b> [[beyond]] περὶ θνατῶν δ' [[ἔσεσθαι]] μάντιν ἐπιχθονίοις ἔξοχον ([[fort]]. tmesis, περι-[[ἔσεσθαι]]) (O. 6.50) <br /> <b>c</b> c. dat.,<br /> <b>I</b> of the [[object]] at [[stake]], [[over]], [[about]], in [[respect]] of [[δηρίομαι]] πολέσιν περὶ πλήθει [[καλῶν]] (O. 13.45) εἰ δέ [[τις]] [[ἤδη]] κτεάτεσσί τε καὶ περὶ τιμᾷ λέγει (P. 2.59) ἐσλοῖσι μάρναται [[πέρι]] [[πᾶσα]] [[πόλις]] (N. 5.47) [[ὅστις]] ἁμιλλᾶται περὶ ἐσχάτων ἀέθλων κορυφαῖς (N. 10.31) περὶ δ' ὑψικόμῳ Ἑλένᾳ [[χρῆν]] [[ἄρα]] [[Πέργαμον]] εὐρὺν ἀιστῶσαι [[σέλας]] αἰθομένου [[πυρός]] (Pae. 6.95) ἢ περὶ χρήμασι μοχθίζει [[βιαίως]] fr. 123. 7.<br /> <b>II</b> by [[reason]] of, [[for]] κεῖνόν γε καὶ [[βαρύκομποι]] λέοντες περὶ δείματι φύγον (P. 5.58) [[ἄπεπλος]] ἐκ λεχέων νεοτόκων [ ]νόρουσε περὶ φόβῳ (Pae. 20.15)<br /> <b>g</b> [[around]], i. e. [[with]] [[ἴστε]] μὰν Αἴαντος ἀλκάν, φοίνιον τὰν ὀψίᾳ ἐν νυκτὶ ταμὼν περὶ ᾧ φασγάνῳ μομφὰν [[ἔχει]] (cf. [[φασγάνῳ]] ἀμφικυλίσαις (N. 8.23)) (I. 4.36) <br /> <b>d</b> in tmesis. περὶ δὲ πάξαις (v. περιπάγνυμι) (O. 10.45), cf. (O. 6.50) <br /> <b>e</b> frag. ][[πέρι]] (Pae. 4.58) περιπ[ Παρθ. 2. 49. | ||
}} | }} | ||
{{Abbott | {{Abbott | ||
Line 41: | Line 38: | ||
}} | }} | ||
{{Thayer | {{Thayer | ||
|txtha=([[akin]] to [[πέρα]], [[πέραν]]; ([[Curtius]], § 359)), preposition, joined in the N. T. [[with]] the genitive and the accusative (in classical Greek [[also]] [[with]] the dative), and indicating [[that]] the [[person]] or [[thing]] [[relative]] to [[which]] an [[act]] or [[state]] is predicated is as it were encompassed by [[this]] [[act]] or [[state]]; Latin circum, circa; [[around]], [[about]]. I. [[with]] the GENITIVE it denotes [[that]] [[around]] [[which]] an [[act]] or [[state]] revolves; [[about]], [[concerning]], as [[touching]], etc. (Latin Deuteronomy, quod attinet ad, causa [[with]] a genitive propter) (cf. Winer's Grammar, 372 f (349)).<br /><b class="num">a.</b> [[about]], [[concerning]], (Latin de; in [[later]] Latin [[also]] circa): [[after]] verbs of [[speaking]], [[teaching]], [[writing]], etc., [[see]] [[under]] [[ἀναγγέλλω]], ἀπαγμαι, [[διαγνωρίζω]], [[διαλέγομαι]], [[διδάσκω]], διηγοῦμαι ([[διήγησις]], [[εἶπον]] and [[προεῖπον]], [[ἐπερωτάω]] and [[ἐρωτάω]], [[κατηχέω]], [[λαλέω]], [[λέγω]], λόγον [[αἰτέω]], λόγον [[ἀποδίδωμι]], λόγον [[δίδωμι]], [[μαρτυρέω]], [[μνεία]], [[μνημονεύω]], [[προκαταγγέλλω]], [[προφητεύω]], [[ὑπομιμνῄσκω]], χρηματίζομαι, [[ἦχος]], [[φήμη]], etc.; [[after]] verbs of [[hearing]], [[knowing]], ascertaining, [[inquiring]], [[see]] [[under]] [[ἀκούω]], [[γινώσκω]], [[ἐπίσταμαι]], [[εἶδον]], [[ἐξετάζω]], [[ζητέω]], [[ἐκζητέω]], [[ἐπιζητέω]], [[ζήτημα]], [[πυνθάνομαι]], etc.; [[after]] verbs of [[thinking]], deciding, [[supposing]], doubting, etc.; [[see]] [[under]] [[διαλογίζομαι]], [[ἐνθυμέομαι]], [[πέπεισμαι]], [[πιστεύω]], [[διαπορέω]], [[ἐλέγχω]], etc.<br /><b class="num">b.</b> as respects (A. V. [[often]] (as) [[touching]]); α. [[with]] verbs, to [[indicate]] [[that]] [[what]] is expressed by the [[verb]] (or verbal [[noun]]) holds so [[far]] [[forth]] as [[some]] [[person]] or [[thing]] is concerned; [[with]] [[regard]] to, in [[reference]] to: ἡ [[περί]] [[σου]] [[μνεία]], ἐξουσίαν ἔχειν, ἐπιταγήν ἔχειν, ibid. 25; [[see]] [[ἐντέλλομαι]], [[ἐντολή]], [[παρακαλέω]], [[παραμυθέομαι]], [[πρόφασις]], [[ἔκδικος]], [[λαγχάνω]] to [[cast]] lots. β. [[with]] the neuter plural (and [[singular]]) of the [[article]], τά [[περί]] τίνος the things [[concerning]] a [[person]] or [[thing]], i. e. [[what]] relates to, [[can]] be said [[about]], etc.: τά [[περί]] τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ); L Tr WH [[omit]] τά); τά [[περί]] τῆς ὁδοῦ, [[one]]'s affairs, his [[condition]] or [[state]]: [[one]]'s [[cause]] or [[case]], τά [[περί]] Ἰησοῦ (or τοῦ κυρίου) (the (rumors) [[about]] Jesus (as a [[worker]] of miracles), T Tr marginal [[reading]] brackets WH); the things ([[necessary]] to be [[known]] and believed) [[concerning]] Jesus | |txtha=([[akin]] to [[πέρα]], [[πέραν]]; ([[Curtius]], § 359)), preposition, joined in the [[NT|N.T.]] [[with]] the genitive and the accusative (in classical Greek [[also]] [[with]] the dative), and indicating [[that]] the [[person]] or [[thing]] [[relative]] to [[which]] an [[act]] or [[state]] is predicated is as it were encompassed by [[this]] [[act]] or [[state]]; Latin circum, circa; [[around]], [[about]]. I. [[with]] the GENITIVE it denotes [[that]] [[around]] [[which]] an [[act]] or [[state]] revolves; [[about]], [[concerning]], as [[touching]], etc. (Latin Deuteronomy, quod attinet ad, causa [[with]] a genitive propter) (cf. Winer's Grammar, 372 f (349)).<br /><b class="num">a.</b> [[about]], [[concerning]], (Latin de; in [[later]] Latin [[also]] circa): [[after]] verbs of [[speaking]], [[teaching]], [[writing]], etc., [[see]] [[under]] [[ἀναγγέλλω]], ἀπαγμαι, [[διαγνωρίζω]], [[διαλέγομαι]], [[διδάσκω]], διηγοῦμαι ([[διήγησις]], [[εἶπον]] and [[προεῖπον]], [[ἐπερωτάω]] and [[ἐρωτάω]], [[κατηχέω]], [[λαλέω]], [[λέγω]], λόγον [[αἰτέω]], λόγον [[ἀποδίδωμι]], λόγον [[δίδωμι]], [[μαρτυρέω]], [[μνεία]], [[μνημονεύω]], [[προκαταγγέλλω]], [[προφητεύω]], [[ὑπομιμνῄσκω]], χρηματίζομαι, [[ἦχος]], [[φήμη]], etc.; [[after]] verbs of [[hearing]], [[knowing]], ascertaining, [[inquiring]], [[see]] [[under]] [[ἀκούω]], [[γινώσκω]], [[ἐπίσταμαι]], [[εἶδον]], [[ἐξετάζω]], [[ζητέω]], [[ἐκζητέω]], [[ἐπιζητέω]], [[ζήτημα]], [[πυνθάνομαι]], etc.; [[after]] verbs of [[thinking]], deciding, [[supposing]], doubting, etc.; [[see]] [[under]] [[διαλογίζομαι]], [[ἐνθυμέομαι]], [[πέπεισμαι]], [[πιστεύω]], [[διαπορέω]], [[ἐλέγχω]], etc.<br /><b class="num">b.</b> as respects (A. V. [[often]] (as) [[touching]]); α. [[with]] verbs, to [[indicate]] [[that]] [[what]] is expressed by the [[verb]] (or verbal [[noun]]) holds so [[far]] [[forth]] as [[some]] [[person]] or [[thing]] is concerned; [[with]] [[regard]] to, in [[reference]] to: ἡ [[περί]] [[σου]] [[μνεία]], ἐξουσίαν ἔχειν, ἐπιταγήν ἔχειν, ibid. 25; [[see]] [[ἐντέλλομαι]], [[ἐντολή]], [[παρακαλέω]], [[παραμυθέομαι]], [[πρόφασις]], [[ἔκδικος]], [[λαγχάνω]] to [[cast]] lots. β. [[with]] the neuter plural (and [[singular]]) of the [[article]], τά [[περί]] τίνος the things [[concerning]] a [[person]] or [[thing]], i. e. [[what]] relates to, [[can]] be said [[about]], etc.: τά [[περί]] τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ,); L Tr WH [[omit]] τά); τά [[περί]] τῆς ὁδοῦ, [[one]]'s affairs, his [[condition]] or [[state]]: [[one]]'s [[cause]] or [[case]], τά [[περί]] Ἰησοῦ (or τοῦ κυρίου) (the (rumors) [[about]] Jesus (as a [[worker]] of miracles), T Tr marginal [[reading]] brackets WH); the things ([[necessary]] to be [[known]] and believed) [[concerning]] Jesus, 31; the things [[that]] befell Jesus, his [[death]], T Tr WH τό etc.). γ. [[περί]] τίνος, [[absolutely]], at the [[beginning]] of sentences, [[concerning]], as to: Winer's Grammar, 373 (350).<br /><b class="num">c.</b> on [[account]] of; α. of the [[subject]] [[matter]], [[which]] at the [[same]] [[time]] occasions the [[action]] expressed by the [[verb]]: so [[after]] verbs of accusing, [[see]] [[ἐγκαλέω]], [[κατηγορέω]], [[κρίνω]] τινα [[περί]] τίνος, etc.; [[after]] verbs expressing [[emotion]], [[see]] [[θαυμάζω]], [[ἀγανακτέω]], [[καυχάομαι]], [[σπλαγχνίζομαι]], [[εὐχαριστέω]], [[εὐχαριστία]], [[αἰνέω]], μέλειμοι [[μεριμνάω]]; [[also]] [[after]] [[εὔχομαι]], [[πᾶς]]. II:2b. θ'. β. of the [[cause]] for (on [[account]] of) [[which]] a [[tiring]] is done, or of [[that]] [[which]] gave [[occasion]] for the [[action]] or [[occurrence]]: [[περί]] τῆς βλασφημίας λάβετε αὐτόν, Ev. Nic c. 4, p. 546, Thilo edition (p. 221, Tdf. edition)); R G). γ. on [[account]] of i. e. for, for the [[benefit]] or [[advantage]] of: R G; [[περί]] and [[ὑπέρ]] alternate in Winer's Grammar, 383 (358) n. [[also]] § 50,3; Buttmann, § 147,21, 22; Wieseler, Meyer, Lightfoot, Ellicott on δ. [[περί]] is used of the [[design]] or [[purpose]] for removing [[something]] or [[taking]] it [[away]]: [[περί]] ἁμαρτίας, to [[destroy]] [[sin]], διδόναι ἑαυτόν [[περί]] τῶν ἁμαρτιῶν, to [[expiate]], atone for, sins, R WH [[text]] [[ὑπέρ]] ([[see]] as in [[above]], and cf. [[ὑπέρ]], I:6)); [[also]] to [[offer]] sacrifices, and [[simply]] sacrifices, [[περί]] ἁμαρτιῶν. R G [[ὑπέρ]]; [[see]] as [[above]]); [[περί]] ἁμαρτιῶν ἔπαθε (ἀπέθανεν), [[περί]] ἁμαρτίας [[namely]], θυσίαι, sacrifices for [[sin]], [[expiatory]] sacrifices, [[ἁμαρτία]], 3; τά [[περί]] τῆς ἁμαρτίας τό [[περί]] τῆς ἁμαρτίας, [[ἱλασμός]] [[περί]] τῶν ἁμαρτιῶν, II. [[with]] the ACCUSATIVE (Winer's Grammar, 406 (379));<br /><b class="num">a.</b> of [[place]]; [[about]], [[around]]: as, [[about]] parts of the [[body]], L T Tr WH); τά [[περί]] [[τόν]] τόπον ἐκεῖνον, the neighborhood of [[that]] [[place]], οἱ [[περί]] [[with]] an accusative of [[place]], those [[dwelling]] [[about]] a [[place]] or in its [[vicinity]], T Tr WH [[omit]]; L brackets οἱ). οἱ [[περί]] τινα, those [[about]] [[one]], i. e. [[with]] him, his companions, associates, friends, etc., Mark 16 WH (rejected) Shorter Conclusion); according to Greek idiom οἱ [[περί]] [[τόν]] Παῦλον, Paul and his companions (German [[die]] Paulusgesellschaft) (cf. Winer's Grammar, 406 (379); Buttmann, § 125,8), αἱ [[περί]] Μάρθαν denotes Martha herself, L Tr WH [[read]] [[πρός]] [[τήν]] (for τάς [[περί]]) Μάρθαν); cf. Matthiae, § 583,2; Bernhardy (1829), p. 263; Kühncr ii., p. 230f; (Winer's Grammar, and Buttmann, as [[above]]). in phrases the underlying [[notion]] of [[which]] is [[that]] of revolving [[about]] sometiring: of persons [[engaged]] in [[any]] [[occupation]], οἱ [[περί]] τά τοιαῦτα ἐργάται (A. V. the workmen of [[like]] [[occupation]]), περισπᾶσθαι, πυρβάζεσθαι [[περί]] τί, L T Tr WIt [[text]] θορυβάζῃ [[which]] [[see]] (and WH marginal [[reading]] omits [[περί]] [[πολλά]])) ([[περί]] [[τήν]] γεωργίαν γίνεσθαι, as to, in [[reference]] to, [[concerning]]: so [[after]] [[ἀδόκιμος]], ἀστόχειν, ναυάγειν, νόσειν, [[περί]] πάντα ἑαυτόν παρέχεσθαι τύπον, τά [[περί]] [[ἐμέ]], the [[state]] of my affairs, αἱ [[περί]] τά λοιπά ἐπιθυμίαι αἱ [[περί]] τό [[σῶμα]] ἐπιθυμίαι, [[Aristotle]], rhet. 2,12, 3; τά [[περί]] ψυχήν [[καί]] [[σῶμα]] ἀγαθά, eth. Nic. 1,8); cf. Winer's Grammar, § 30,3 N. 5; (Buttmann, § 125,9).<br /><b class="num">c.</b> of [[time]]; in a [[somewhat]] [[indefinite]] specification of [[time]], [[about]], [[near]]: [[περί]] τρίτην ὥραν, Acts 10:(L T Tr WH),III. in COMPOSITION [[περί]] in the [[NT|N.T.]] signifies:<br /><b class="num">1.</b> in a [[circuit]], [[round]] [[about]], [[all]] [[around]], as [[περιάγω]], [[περιβάλλω]], [[περιαστράπτω]], [[περίκειμαι]], [[περιοικέω]], etc., etc.<br /><b class="num">2.</b> [[beyond]] ([[because]] [[that]] [[which]] surrounds a [[thing]] does [[not]] belong to the [[thing]] itself [[but]] is [[beyond]] it): [[περίεργος]], [[περισσεύω]].<br /><b class="num">3.</b> [[through]] (?) — intensive, [[rather]] | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=ΝΜΑ, με [[αναστροφή]] πέρι, θεσσαλ., δελφ. και αιολ τ. περ, ελεατ. τ. παρ Α<br />[[πρόθεση]] η οποία συντάσσεται: 1. με γεν. α) (για [[δήλωση]] του αντικειμένου, του θέματος για το οποίο γίνεται [[λόγος]] ή για το οποίο ενδιαφέρεται [[κάποιος]]), για, σχετικά με..., όσον αφορά (α. «έγινε [[συζήτηση]] [[περί]] μετατάξεων» β. «[[περί]] ορέξεως [[ουδείς]] [[λόγος]]» γ. «τοῦ Θεοῦ περὶ ἡμῶν κρεῖττόν τι προβλεψαμένου», ΚΔ<br />γ. «ἠγγέλθη εὐθὺς τὰ περὶ τῶν Πλαταιῶν γεγενημένα», <b>Θουκ.</b>)<br />β) (για [[δήλωση]] σκοπού) για [[χάρη]] κάποιου, [[υπέρ]] (α. «[[μεριμνώ]] [[περί]] της θετικής εκβάσεως του αγώνος» β. «εἷς οιωνὸς [[ἄριστος]] ἀμύνεσθαι περὶ πάτρης» β. «ἐκ τοῦδ' ἀνδρός, οὗ [[θνήσκω]] πέρι», <b>Ευρ.</b>)<br />γ) για [[δήλωση]] αξίας, [[τιμής]], σημασίας που δίνεται σε κάποιον ή σε [[κάτι]] (α. «τον έχει [[περί]] πολλού» — τον εκτιμά πολύ<br />β. «ἅπαντας τοὺς πολίτας περὶ οὐδενὸς ἡγήσατο», Λυσ.)<br /><b>2.</b> με αιτ. α) (για [[δήλωση]] του αντικειμένου [[γύρω]] από το οποίο γίνεται μια [[κίνηση]]) [[γύρω]], [[τριγύρω]], [[ολόγυρα]] ή [[πλησίον]], [[κοντά]] (α. «η [[περί]] τα Κούναξα [[μάχη]]» β. «μαρνάμενοι περὶ [[ἄστυ]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br />β) για [[δήλωση]] του αντικειμένου, του πράγματος ή του θέματος για το οποίο φροντίζει ή ενδιαφέρεται ή με το οποίο ασχολείται [[κανείς]] (α. «ασχολείται [[περί]] την μουσικήν» β. «οἱ περὶ τὴν φιλοσοφίαν», Ισοκρ.)<br />γ) (για [[δήλωση]] αναφοράς ή σχέσεως) ως [[προς]] κάποιον ή [[κάτι]], όσον αφορά («εὐσεβεῖν περὶ θεούς», <b>Πλάτ.</b>)<br />δ) (για [[δήλωση]] χρονικού σημείου ή αριθμού όχι ακριβώς καθορισμένου) [[περίπου]], [[πάνω]]-[[κάτω]] (α. «[[περί]] τα [[μεσάνυχτα]]» β. «συνειλεγμένων... περὶ ἑπτακοσίιους», <b>Ξεν.</b>)<br />ε) <b>φρ.</b> «οι [[περί]] τον...» ή «οἱ [[περί]] [[τίνα]]» — οι οπαδοί, οι ακόλουθοι κάποιου («οἱ περὶ Ἡράκλειτον», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br />Ι. ως [[πρόθεση]]: 1. με γεν. α) [[πέριξ]], [[ολόγυρα]] («ἡ δ' αὐτοῦ τετάνυστο περὶ σπείους | |mltxt=ΝΜΑ, με [[αναστροφή]] πέρι, θεσσαλ., δελφ. και αιολ τ. περ, ελεατ. τ. παρ Α<br />[[πρόθεση]] η οποία συντάσσεται: 1. με γεν. α) (για [[δήλωση]] του αντικειμένου, του θέματος για το οποίο γίνεται [[λόγος]] ή για το οποίο ενδιαφέρεται [[κάποιος]]), για, σχετικά με..., όσον αφορά (α. «έγινε [[συζήτηση]] [[περί]] μετατάξεων» β. «[[περί]] ορέξεως [[ουδείς]] [[λόγος]]» γ. «τοῦ Θεοῦ περὶ ἡμῶν κρεῖττόν τι προβλεψαμένου», ΚΔ<br />γ. «ἠγγέλθη εὐθὺς τὰ περὶ τῶν Πλαταιῶν γεγενημένα», <b>Θουκ.</b>)<br />β) (για [[δήλωση]] σκοπού) για [[χάρη]] κάποιου, [[υπέρ]] (α. «[[μεριμνώ]] [[περί]] της θετικής εκβάσεως του αγώνος» β. «εἷς οιωνὸς [[ἄριστος]] ἀμύνεσθαι περὶ πάτρης» β. «ἐκ τοῦδ' ἀνδρός, οὗ [[θνήσκω]] πέρι», <b>Ευρ.</b>)<br />γ) για [[δήλωση]] αξίας, [[τιμής]], σημασίας που δίνεται σε κάποιον ή σε [[κάτι]] (α. «τον έχει [[περί]] πολλού» — τον εκτιμά πολύ<br />β. «ἅπαντας τοὺς πολίτας περὶ οὐδενὸς ἡγήσατο», Λυσ.)<br /><b>2.</b> με αιτ. α) (για [[δήλωση]] του αντικειμένου [[γύρω]] από το οποίο γίνεται μια [[κίνηση]]) [[γύρω]], [[τριγύρω]], [[ολόγυρα]] ή [[πλησίον]], [[κοντά]] (α. «η [[περί]] τα Κούναξα [[μάχη]]» β. «μαρνάμενοι περὶ [[ἄστυ]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br />β) για [[δήλωση]] του αντικειμένου, του πράγματος ή του θέματος για το οποίο φροντίζει ή ενδιαφέρεται ή με το οποίο ασχολείται [[κανείς]] (α. «ασχολείται [[περί]] την μουσικήν» β. «οἱ περὶ τὴν φιλοσοφίαν», Ισοκρ.)<br />γ) (για [[δήλωση]] αναφοράς ή σχέσεως) ως [[προς]] κάποιον ή [[κάτι]], όσον αφορά («εὐσεβεῖν περὶ θεούς», <b>Πλάτ.</b>)<br />δ) (για [[δήλωση]] χρονικού σημείου ή αριθμού όχι ακριβώς καθορισμένου) [[περίπου]], [[πάνω]]-[[κάτω]] (α. «[[περί]] τα [[μεσάνυχτα]]» β. «συνειλεγμένων... περὶ ἑπτακοσίιους», <b>Ξεν.</b>)<br />ε) <b>φρ.</b> «οι [[περί]] τον...» ή «οἱ [[περί]] [[τίνα]]» — οι οπαδοί, οι ακόλουθοι κάποιου («οἱ περὶ Ἡράκλειτον», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br />Ι. ως [[πρόθεση]]: 1. με γεν. α) [[πέριξ]], [[ολόγυρα]] («ἡ δ' αὐτοῦ τετάνυστο περὶ σπείους γλαφυροῖο ἡμερὶς ἡβώωσα», <b>Ομ. Οδ.</b>)<br />β) [[πλησίον]], [[κοντά]]<br />γ) (για [[δήλωση]] της αιτίας για την οποία γίνεται [[κάτι]] [[παρά]] για [[δήλωση]] του σκοπού) εξαιτίας, [[ένεκα]] («περὶ ἔριδος μάρνασθαι», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br />δ) (για [[δήλωση]] συγκριτικής υπεροχής) περισσότερο από [[κάθε]] άλλον («ἐφάμην σε περὶ φρένας ἔμμεναι ἄλλων», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> με δοτ. α) [[πέριξ]], [[τριγύρω]] (α. «χαλκὸς ἔλαμπε περὶ στήθεσι», <b>Ομ. Ιλ.</b><br />β. «[[Αἴας]] περὶ Πατρόκλῳ ἥρωι βεβήκειν», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br />β) για κάποιον, εξαιτίας κάποιου ή για [[χάρη]] κάποιου (α. «[[ἀνάγκη]]... κινδυνεύοντα περὶ αὐτῷ», Αντιφ.<br />β. «μὴ περὶ Μαρδονίῳ πταίσῃ ἡ [[Ἑλλάς]]», <b>Ηρόδ.</b>)<br />II. ως επίρρ. 1. [[γύρω]] («γέλασσε δὲ πᾶσα περὶ [[χθών]]», <b>Ομ. Ιλ.</b>)<br /><b>2.</b> [[κοντά]]<br /><b>3.</b> [[πάρα]] πολύ, υπερβολικά («πέρι γὰρ σφε Ποσειδάων ἀγαπάζει», Οππ.)<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «περὶ κῆρι» — εκ βάθους καρδίας, εγκαρδίως<br />β) «[[περί]] [[κάτω]]» — [[προς]] τα [[κάτω]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η [[πρόθεση]] [[περί]] ανάγεται σε ΙΕ τ. <i>per</i> / <i>peri</i>, δηλωτικό κατεύθυνσης (<b>πρβλ.</b> [[παρά]], [[πάρος]], <i>προ</i>, [[προς]]) και εμφανίζει κατάλ. -<i>ι</i> πιθ. τοπικής πτώσης. Η [[πρόθεση]] [[περί]] συνδέεται με αρχ. ινδ. <i>pari</i>, αβεστ. <i>pairi</i>, [[καθώς]] και με τ. [[χωρίς]] ληκτικό -<i>ι</i> (<b>πρβλ.</b> λατ. <i>per</i>, γερμ. <i>ver</i>-, λιθουαν. perκ.λπ.). Η λ. μπορεί, [[επίσης]], να συνδεθεί με τα: [[πέρα]]., [[πείρω]] και πιθ. το εγκλιτικό [[μόριο]] -<i>περ</i>. Ο τ. <i>πέρι</i> έχει σχηματιστεί με αναβιβασμό του τόνου όταν η [[πρόθεση]] έπεται του ονόματος, ενώ ο τ. <i>περ</i> κατ' αποκοπήν του [[περί]]. Η [[πρόθεση]] [[περί]] μαρτυρείται και στη Μυκηναϊκή στους σύνθ. τ. <i>periroqo</i> = <i>περίλοιποι</i>, <i>peritowo</i> = <i>Πειρίθοος</i>, <i>perimede</i> = <i>Περιμήδης</i>, <i>perirawo</i> = <i>ΠερίλαFος</i>. Τέλος, η [[πρόθεση]] [[περί]] απαντά</i> ως α' συνθετικό πολλών λ. (<b>βλ.</b> <i>περι</i>-)]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
Line 50: | Line 47: | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt= | |mdlsjtxt=[[Perseus]]. [[around]], [[round]] [[about]] with [[genitive]], dat., and acc.<br />prep. with [[genitive]], dat., and acc.: Radical [[sense]], [[round]] [[about]], all [[round]], [[whereas]] [[ἀμφί]] [[properly]] [[means]] on [[both]] sides.<br />A. WITH GENITIVE:<br /><b class="num">I.</b> of [[place]], [[round]] [[about]], [[around]], Lat. [[circum]], Od.<br /><b class="num">2.</b> [[about]], near, ἑσδόμεναι περὶ [[σεῖο]] Mosch.<br /><b class="num">II.</b> Causal, to [[denote]] the [[object]] [[about]] or for [[which]] one does [[something]]:<br /><b class="num">1.</b> with Verbs of [[fighting]] or contending, μάχεσθαι περὶ πτόλιος Il.; περὶ Πατρόκλοιο θανόντος Il.; so, τρέχειν περὶ [[ἑωυτοῦ]], περὶ τῆς ψυχῆς Hdt.<br /><b class="num">2.</b> [[about]], for, on [[account]] of, μερμηρίζειν [[περί]] τινος Il.; φροντίζειν [[περί]] τινος Hdt.<br /><b class="num">3.</b> with Verbs of [[hearing]], [[knowing]], [[speaking]], [[about]], [[concerning]], Lat. [[circa]], de, περὶ νόστου [[ἄκουσα]] Od., etc.<br /><b class="num">4.</b> [[rather]] of the [[motive]], [[than]] the [[object]], περὶ ἔριδος μάρνασθαι to [[fight]] for [[very]] [[enmity]], Il.; περὶ [[τῶνδε]] for these reasons, Il.<br /><b class="num">5.</b> [[about]], as to, in [[reference]] to, [[οὕτως]] ἔσχε περὶ τοῦ πρήγματος [[τούτου]] Hdt.; so, τὰ [[περί]] τινος his circumstances, Thuc.:—also without the Art., ἀριθμοῦ [[πέρι]] as to [[number]], Hdt.<br /><b class="num">III.</b> like Lat. [[prae]], [[before]], [[above]], [[beyond]], περὶ πάντων [[ἔμμεναι]] ἄλλων Il.; [[τετιμῆσθαι]] περὶ πάντων Il.; κρατερὸς περὶ πάντων Hom.: in [[this]] [[sense]], divided from its gen., περὶ φρένας [[ἔμμεναι]] ἄλλων in [[understanding]] to be [[beyond]] them, Il.<br /><b class="num">IV.</b> to [[denote]] [[value]], περὶ [[πολλοῦ]] ἐστὶν [[ἡμῖν]] it is [[worth]] [[much]] to us, Hdt.; περὶ [[πολλοῦ]] ποιεῖσθαί τι to [[reckon]] a [[thing]] for, i. e. [[worth]], [[much]], Lat. [[magni]] facere, Hdt.; περὶ πλείστου ἡγεῖσθαι Thuc.<br />B. WITH DATIVE:<br /><b class="num">I.</b> of [[place]], [[round]] [[about]], [[around]], of [[close]]-[[fitting]] dresses, [[armour]], etc., ἔνδυνε περὶ στήθεσσι χιτῶνα Il.; κνημῖδας περὶ κνήμῃσιν ἔθηκεν Il.; περὶ δ' ἔγχεϊ… [[καμεῖται]] [[will]] [[grow]] [[weary]] by [[grasping]] the [[spear]], Il.; περὶ δουρὶ [[πεπαρμένος]] spitted [[upon]] it, transfixed by it, Il.; πεπτῶς περὶ ξίφει Soph.<br /><b class="num">2.</b> of a [[warrior]], [[standing]] [[over]] or [[going]] [[round]] a [[dead]] [[comrade]] so as to [[defend]] him (v. [[ἀμφιβαίνω]], περιβαίνὠ; [[Αἴας]] περὶ Πατρόκλῳ βεβήκει Il.<br /><b class="num">II.</b> Causal, [[much]] like [[περί]] c. gen., of an [[object]] for or [[about]] [[which]] one struggles, μαχήσασθαι περὶ δαιτί Od.; περὶ τοῖς φιλτάτοις κυβεύειν Plat.<br /><b class="num">2.</b> so also with Verbs denoting [[fear]], ἔδδεισεν δὲ περὶ ξανθῷ Μενελάῳ Il.; [[δεῖσαι]] περὶ τῷ χωρίῳ Thuc.<br /><b class="num">3.</b> [[generally]], of the [[cause]] or [[occasion]], for, on [[account]] of, by [[reason]] of, Lat. [[prae]], μὴ περὶ Μαρδονίῳ πταίσῃ ἡ [[Ἑλλάς]] Hdt.; περὶ [[σφίσιν]] αὐτοῖς πταίειν Thuc.:—in Poets also, περὶ δείματι for [[fear]], Pind.; περὶ τάρβει, περὶ φόβῳ Aesch.<br />C. WITH ACCUSATIVE:<br /><b class="num">I.</b> of [[place]], [[properly]] referring to the [[object]] [[round]] [[about]] [[which]] [[motion]] takes [[place]], περὶ βόθρον ἐφοίτων came flocking [[round]] the pit, Od.; [[ἄστυ]] [[πέρι]] διώκειν Il.:—[[hence]], near, ἑστάμεναι περὶ τοῖχον Il.; οἳ περὶ Πηνειὸν [[ναίεσκον]] Il.; περὶ τὴν κρήνην [[somewhere]] near it, Plat.; ἡ περὶ Λέσβον [[ναυμαχία]] the sea-[[fight]] off [[Lesbos]], Xen.<br /><b class="num">2.</b> of persons who are [[about]] one, οἱ [[περί]] τινα a [[person]]'s [[suite]], attendants, associates, οἱ περὶ τὸν Πείσανδρον πρέσβεις Thuc.; οἱ περὶ Ἡράκλειτον his [[school]], Plat.; οἱ περὶ Ἀρχίαν πολέμαρχοι [[Archias]] and his colleagues, Xen.:—[[later]], οἱ [[περί]] τινα [[periphrasis]] for the [[person]] [[himself]], Plut.<br /><b class="num">3.</b> of the [[object]] [[about]] [[which]] one is [[occupied]] or concerned, περὶ δόρπα πονεῖσθαι Hom.; [[εἶναι]] or γίγνεσθαι [[περί]] τι Thuc., etc.; ὁ περὶ τὸν ἵππον the [[groom]], Xen.<br /><b class="num">4.</b> denoting [[motion]] [[about]] or in a [[place]], περὶ νῆσον ἀλώμενοι [[wandering]] [[about]] the [[island]], Od.; χρονίζειν περὶ Αἴγυπτον Hdt.<br /><b class="num">5.</b> [[about]], in the [[case]] of, τὰ περὶ τὴν Αἴγυπτον γεγονότα Hdt.; εὐσεβεῖν περὶ θεούς Plat.: —also without a Verb, [[about]], in [[respect]] of, in [[regard]] to, πονηρὸς περὶ τὸ [[σῶμα]] Plat.; [[ἀκόλαστος]] περὶ [[ταῦτα]] Aeschin.; τὰ περὶ τὰς [[ναῦς]] [[naval]] affairs, Thuc.; τὰ περὶ τοὺς θεούς Xen., etc.<br /><b class="num">II.</b> of [[time]], περὶ λύχνων ἁφάς [[about]] the [[time]] of [[lamp]]-lighting, Hdt.; περὶ μέσας νύκτας [[about]] [[midnight]], Xen.; περὶ ἡλίου δυσμάς Xen.<br /><b class="num">2.</b> of numbers [[loosely]] given, περὶ [[ἑβδομήκοντα]] [[about]] [[seventy]], Thuc.<br />D. POSITION: [[περί]] may [[follow]] its Subst., [[when]] it suffers [[anastrophe]], ἥν [[πέρι]], [[ἄστυ]] [[πέρι]].<br />E. absol., as ADV., [[around]], [[about]], also near, by, Hom.<br /><b class="num">II.</b> [[before]] or [[above]] others, in [[which]] [[case]] it [[commonly]] suffers [[anastrophe]], Τυδείδη, [[πέρι]] μέν σε τίον [[Δαναοί]] Il.; [[πέρι]] κέρδεα οἶδεν Od.<br /><b class="num">2.</b> περὶ κῆρι [[very]] [[much]] in [[heart]], [[right]] [[heartily]], περὶ κῆρι φιλεῖν Il.; περὶ κῆρι χολοῦσθαι Il.; so, περὶ σθένεϊ Il.<br /><b class="num">3.</b> strengthened [[περὶ πρό]], [[where]] also [[περί]] recovers its [[accent]], Il.<br />F. IN COMPOS. all its [[chief]] senses [[recur]]:<br /><b class="num">I.</b> all [[round]], as in [[περιβάλλω]], [[περιβλέπω]], [[περιέχω]].<br /><b class="num">II.</b> of [[return]] to the [[same]] [[point]], [[about]], as in [[περιάγω]], [[περιβαίνω]], [[περιστρέφω]].<br /><b class="num">III.</b> [[above]], [[before]], as in [[περιγίγνομαι]], [[περιτοξεύω]]; also [[beyond]] [[measure]], [[very]], [[exceedingly]], as in [[περικαλλής]], [[περιδείδω]], like Lat. per- in [[permultus]], [[pergratus]].<br /><b class="num">IV.</b> [[rarely]] = [[ἀμφί]], as in [[περιδέξιος]].<br />G. PROSODY:—[[though]] ι in [[περί]] is [[short]], [[περί]] does not [[suffer]] elision. The exceptions to [[this]] [[rule]] are few. | ||
}} | }} | ||
{{Chinese | {{Chinese |