3,258,334
edits
προδίδωμι: Difference between revisions
m
Text replacement - "S.''Ant.''" to "S.''Ant.''"
m (Text replacement - "τὰς" to "τὰς") |
|||
| (13 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{LSJ1 | {{LSJ1 | ||
|Full diacritics= | |Full diacritics=προδῐ́δωμι | ||
|Medium diacritics=προδίδωμι | |Medium diacritics=προδίδωμι | ||
|Low diacritics=προδίδωμι | |Low diacritics=προδίδωμι | ||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=prodidomi | |Transliteration C=prodidomi | ||
|Beta Code=prodi/dwmi | |Beta Code=prodi/dwmi | ||
|Definition= | |Definition=<span class="bld">A</span> [[give beforehand]], [[pay in advance]], X.''HG''1.5.7, ''IG''22.1304.34; [[προεδίδου]] cj. for <b class="b3">προσ-</b> in Plb.8.15.7; [[προδιδούς]], opp. [[ἐπιδιδούς]], Gal.12.174; [[give first]], Ep.Rom.11.35:—Pass., Arist.''Oec.''1350a36; τῶν προδιδεδομένων τιμῶν ''Inscr.Prien.''107.17, cf. ''GDI''5181.34 (Crete); of a menu-tablet, Ath.2.49d.<br><span class="bld">II</span> [[give up]], ([[κλῆρον]]) ''PPetr.''3p.96(iii B.C.); [[deliver up]], τοὺς ὁμοκωμήτας ἡμῖν ''PThead.''17.16(iv A.D.): most freq., [[give up to the enemy]], [[betray]], τοὺς λοιποὺς τοῖσι Σαμίοισι [[Herodotus|Hdt.]]6.23; τὸ σὸν θνητοῖσι π. γέρας [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''38, etc.; π. τὴν Ποτείδαιαν [[Herodotus|Hdt.]]8.128; τὰν φυγάδα A.''Supp.''420(lyr.); ἱκέτας E.''Heracl.''246; πυργώματα A.''Th.''251; <b class="b3">τὰς πύλας, φρούριον</b>, [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''766, ''Ra.''362; of a woman, π. τὸ σῶμα Lys.''Fr.''90: c. inf., ὃν σὺ προὔδωκας θανεῖν [[Euripides|E.]]''[[Orestes|Or.]]''1588, cf. ''Alc.''659:—Pass., προδοθέντες ὑπὸ Σιτάλκεω ἥλωσαν [[Herodotus|Hdt.]]7.137; ἀπόλωλα τλήμων, προδέδομαι S.''Ph.''923.<br><span class="bld">2</span> [[forsake]], [[abandon]], οἵ με φίλοι προὔδωκαν Thgn.813; π. τὴν Ἑλλάδα [[Herodotus|Hdt.]]9.7.β, Ar.''Pax''408; μηδαμῶς… προδῷς με Id.''Th.''229; τὴν μητέρα π. Antipho 1.5; τὴν πολιτείαν [[Plato|Pl.]]''[[Leges|Lg.]]''762c; σαυτόν Id.''Cri.''45c:—Pass., προδεδόμεθα ὑπὸ τῶν συμμάχων [[Herodotus|Hdt.]]9.60, cf. Vett.Val.78.19.<br><span class="bld">3</span> abs., [[play false]], [[desert]], [[Herodotus|Hdt.]]5.113, 6.15, etc.; <b class="b3">οὔτοι προδώσει χρησμός</b> [[will]] not [[prove traitor]], A.''Ch.''269; χάρις… προδοῦσ' ἁλίσκεται [[Sophocles|S.]]''[[Ajax|Aj.]]''1267; <b class="b3">ἢν προδιδῶσι πρὸς τοὺς κατιόντας</b> [[treat treasonably]] with them, [[Herodotus|Hdt.]]3.45: c. acc. cogn., προδοσίαν π. to [[be guilty of treachery]], Din.1.10.<br><span class="bld">4</span> with a thing as subject, [[betray]], [[fail]] one, [αἱ κάτω πλίνθοι] π. τὰς ἄνω X.''HG''5.2.5; ὁ ὀφθαλμὸς π. τινά D.52.13: intr., [[fail]], of wine, Xenoph. 1.5; of a river, [[run dry]], [[Herodotus|Hdt.]]7.187; of a barricade that has proved useless, Id.8.52.<br><span class="bld">5</span> with a thing as object, [[surrender]], [[give up]], προδέδοται τὰ κρυπτά E.''IA''1140; <b class="b3">χάριν π.</b> to be thankless, Id.''Heracl.'' 1036; τὰ πράγματα [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''241; τὸ δοκοῦν ἀληθὲς οὐχ ὅσιον προδιδόναι [[Plato|Pl.]]''[[Republic|R.]]'' 607c; τὸ δίκαιον Id.''Lg.''907a; <b class="b3">ἑτέροισι τὴν νίκην</b> ib.906e; καιρὸν τοῖς ἐναντίοις D.19.6; to [[be false to]], [[fail to uphold]], ὅρκους [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''5.1.22; τὴν καταχειροτονίαν D.21.120; [[give up as lost]], [[bid adieu to]], ἡδονάς [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''1166; τὰς ἐλπίδας Ar.''Nu.''1500; τὴν ἐκείνου προαίρεσιν D. 60.28; τὸν ἀγῶνα Aeschin.1.115. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
| Line 14: | Line 14: | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>f.</i> προδώσω, <i>ao.</i> προέδωκα, <i>p. contr.</i> [[προὔδωκα]], <i>ao.2</i> προέδων, <i>p. contr.</i> [[προὔδων]], <i>etc.</i><br /><b>I.</b> donner d'avance, payer d'avance, faire l'avance de, avancer, acc.;<br /><b>II.</b> [[livrer]] :<br /><b>1</b> livrer par trahison : τινά <i>ou</i> τί τινι une personne <i>ou</i> une chose à qqn;<br /><b>2</b> trahir, déserter, abandonner | |btext=<i>f.</i> προδώσω, <i>ao.</i> προέδωκα, <i>p. contr.</i> [[προὔδωκα]], <i>ao.2</i> προέδων, <i>p. contr.</i> [[προὔδων]], <i>etc.</i><br /><b>I.</b> [[donner d'avance]], [[payer d'avance]], [[faire l'avance de]], [[avancer]], acc.;<br /><b>II.</b> [[livrer]] :<br /><b>1</b> livrer par trahison : τινά <i>ou</i> τί τινι une personne <i>ou</i> une chose à qqn;<br /><b>2</b> [[trahir]], [[déserter]], [[abandonner lâchement]] : τινά qqn ; <i>Pass.</i> être trahi, être abandonné : [[ὑπό]] τινος par qqn ; [[πρός]] τινα passer par trahison dans le parti de qqn ; <i>fig.</i> ὅρκους XÉN trahir des serments ; <i>avec un suj. de chose</i> faire défaut à, acc.;<br /><b>3</b> [[renoncer à]] : τὸν ἀγῶνα ESCHN à la lutte ; ἡδονάς SOPH aux plaisirs.<br />'''Étymologie:''' [[πρό]], [[δίδωμι]]. | ||
}} | }} | ||
{{elnl | {{elnl | ||
|elnltext=προ-δίδωμι, imperf. 3 plur. προυδίδοσαν, προεδίδοσαν en later προεδίδουν; ptc. aor. προδούς en later προδώσας; overgeven, prijsgeven, uitleveren: met acc. (en dat. ); ὅστις τὸ σὸν θνητοῖσι προύδωκεν γέρας die jouw kostbare bezit aan stervelingen heeft prijsgegeven Aeschl. PV 38; met fin. inf..; ὃν σὺ προύδωκας θανεῖν die jij hebt uitgeleverd om te sterven Eur. Or. 1588; overdr..; ἑτέροισι τὴν νίκην ζεύγεσι προδοῦναι de overwinning aan een ander tweespan prijsgeven Plat. Lg. 906e; καιρὸν... τοῖς ἐναντίοις... π. het gunstige moment aan de tegenstanders prijsgeven Dem. 19.6; verraden:; τὸ δίκαιον π. verraad plegen aan het rechtvaardige Plat. Lg. 907a; pass..; προδοθέντες... ὑπὸ Σιτάλκεω... ἥλωσαν na verraden te zijn door Sitalces, werden ze gevangengenomen Hdt. 7.137.3; προδέδοται τὰ κρυπτά μου mijn geheim is verraden Eur. IA 1140; abs. verraad plegen, vals spelen:; οὔτοι προδώσει Λοξίου... χρησμός het orakel van Loxias zal zeker geen vals spel spelen Aeschl. Ch. 269; overdr.. ἄλλος δ’ οἶνος ἑτοῖμος, ὅς οὔποτέ φησι προδώσειν een andere wijn staat klaar, die zegt nooit te zullen verzaken Xenoph. B 1.5. opgeven, in de steek laten: met acc..; μὴ προδῷς τὰ πράγματα laat onze zaak niet in de steek Aristoph. Eq. 241; ἢν ἡ σμινύη μοι μὴ προδῷ τὰς ἐλπίδας als mijn houweel mijn verwachtingen niet beschaamt Aristoph. Nub. 1500; abs. (het) opgeven, het begeven, onvoldoende zijn, verzaken: van zaken. προδοῦναι τὰ ῥέεθρα τῶν ποταμῶν rivieren hadden te weinig water Hdt. 7.187.1; τοῦ φράγματος προδεδωκότος de versperring had het begeven Hdt. 8.52.1; ἡδοναὶ ὅταν προδῶσιν ἀνδρός wanneer de genoegens van een man ophouden Soph. Ant. 1166. van tevoren geven, vooruit betalen:. καὶ ἔτι μηνὸς προέδωκεν en hij betaalde nog een maand vooruit Xen. Hell. 1.5.7. | |elnltext=προ-δίδωμι, imperf. 3 plur. προυδίδοσαν, προεδίδοσαν en later προεδίδουν; ptc. aor. προδούς en later προδώσας; overgeven, prijsgeven, uitleveren: met acc. (en dat.); ὅστις τὸ σὸν θνητοῖσι προύδωκεν γέρας die jouw kostbare bezit aan stervelingen heeft prijsgegeven Aeschl. PV 38; met fin. inf..; ὃν σὺ προύδωκας θανεῖν die jij hebt uitgeleverd om te sterven Eur. Or. 1588; overdr..; ἑτέροισι τὴν νίκην ζεύγεσι προδοῦναι de overwinning aan een ander tweespan prijsgeven Plat. Lg. 906e; καιρὸν... τοῖς ἐναντίοις... π. het gunstige moment aan de tegenstanders prijsgeven Dem. 19.6; verraden:; τὸ δίκαιον π. verraad plegen aan het rechtvaardige Plat. Lg. 907a; pass..; προδοθέντες... ὑπὸ Σιτάλκεω... ἥλωσαν na verraden te zijn door Sitalces, werden ze gevangengenomen Hdt. 7.137.3; προδέδοται τὰ κρυπτά μου mijn geheim is verraden Eur. IA 1140; abs. verraad plegen, vals spelen:; οὔτοι προδώσει Λοξίου... χρησμός het orakel van Loxias zal zeker geen vals spel spelen Aeschl. Ch. 269; overdr.. ἄλλος δ’ οἶνος ἑτοῖμος, ὅς οὔποτέ φησι προδώσειν een andere wijn staat klaar, die zegt nooit te zullen verzaken Xenoph. B 1.5. opgeven, in de steek laten: met acc..; μὴ προδῷς τὰ πράγματα laat onze zaak niet in de steek Aristoph. Eq. 241; ἢν ἡ σμινύη μοι μὴ προδῷ τὰς ἐλπίδας als mijn houweel mijn verwachtingen niet beschaamt Aristoph. Nub. 1500; abs. (het) opgeven, het begeven, onvoldoende zijn, verzaken: van zaken. προδοῦναι τὰ ῥέεθρα τῶν ποταμῶν rivieren hadden te weinig water Hdt. 7.187.1; τοῦ φράγματος προδεδωκότος de versperring had het begeven Hdt. 8.52.1; ἡδοναὶ ὅταν προδῶσιν ἀνδρός wanneer de genoegens van een man ophouden Soph. Ant. 1166. van tevoren geven, vooruit betalen:. καὶ ἔτι μηνὸς προέδωκεν en hij betaalde nog een maand vooruit Xen. Hell. 1.5.7. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
| Line 38: | Line 38: | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=fut. -[[δώσω]]<br /><b class="num">I.</b> to [[give]] [[beforehand]], pay in [[advance]], Xen.<br /><b class="num">II.</b> to [[give]] up to the [[enemy]], [[deliver]] up, [[betray]], Lat. prodere, Hdt.:—c. inf., ὃν σὺ προὔδωκας [[θανεῖν]] Eur.:—Pass., Hdt., Soph.<br /><b class="num">2.</b> to [[forsake]] in [[distress]], [[abandon]], Hdt., | |mdlsjtxt=fut. -[[δώσω]]<br /><b class="num">I.</b> to [[give]] [[beforehand]], pay in [[advance]], Xen.<br /><b class="num">II.</b> to [[give]] up to the [[enemy]], [[deliver]] up, [[betray]], Lat. prodere, Hdt.:—c. inf., ὃν σὺ προὔδωκας [[θανεῖν]] Eur.:—Pass., Hdt., Soph.<br /><b class="num">2.</b> to [[forsake]] in [[distress]], [[abandon]], Hdt., Attic:—Pass., Hdt.<br /><b class="num">3.</b> absol. to [[play]] false, [[desert]], Hdt., etc.; προδοῦσ' ἁλίσκεται is convicted of [[treachery]], Soph.; πρ. πρὸς τοὺς κατιόντας to [[treat]] treasonably with them, Hdt.<br /><b class="num">4.</b> with a [[thing]] as [[subject]], to [[betray]] or [[fail]] one, Xen.:—intr. to [[fail]], Lat. deficere, of a [[river]] that has run dry, Hdt.; of a [[tottering]] [[wall]], Hdt.<br /><b class="num">5.</b> with a [[thing]] as [[object]], to [[betray]], [[give]] up, Eur.; [[χάριν]] πρ. to be [[thankless]], Eur.:—[[hence]], to [[give]] up as [[lost]], bid [[adieu]] to, ἡδονάς Soph.; τὰς ἐλπίδας Ar. | ||
}} | }} | ||
{{Chinese | {{Chinese | ||
|sngr='''原文音譯'''：prod⋯dwmi 普羅-笛多米<br />'''詞類次數'''：動詞（1）<br />'''原文字根'''：先-給<br />'''字義溯源'''：（在對方交付前就交給）先給，預先給，出賣；由（[[πρό]]）*=前）與（[[διδῶ]] / [[δίδωμι]]）*=給）組成<br />'''出現次數'''：總共（1）；羅（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 先給了（1） 羅11:35 | |sngr='''原文音譯'''：prod⋯dwmi 普羅-笛多米<br />'''詞類次數'''：動詞（1）<br />'''原文字根'''：先-給<br />'''字義溯源'''：（在對方交付前就交給）先給，預先給，出賣；由（[[πρό]]）*=前）與（[[διδῶ]] / [[δίδωμι]]）*=給）組成<br />'''出現次數'''：總共（1）；羅（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 先給了（1） 羅11:35 | ||
}} | }} | ||