ἀμήχανος: Difference between revisions

|Definition=Dor. [[ἀμάχανος]], ον,<br><span class="bld">A</span> [[without means]] or [[without resources]], [[helpless]], Od.19.363; [[πενία]] ἀμήχανος B.1.61; πόριμον αὑτῷ τῇ πόλει δ' ἀ. Ar.''Ra.''1429; ἀμήχανος καὶ [[ἄτεχνος]] [[Plato|Pl.]]''[[Politicus|Plt.]]'' 274c; of animals, opp. [[εὐμήχανος]], [[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]'' 614b34: hence,<br><span class="bld">2</span> [[incapable]], [[awkward]], [[ἀφραδής|ἀφραδέες]] καὶ ἀ. ''h.Ap.'' 192, cf. Theoc.1.85; τὸν ἀ. ὀρθοῦν A.''Th.''227; ἀ. γυνή E.''Hipp.''643; <b class="b3">ἀμήχανος εἴς τι</b> [[awkward]] at thing, Id.''Med.''408. Adv., [[ἀμηχάνως ἔχειν]] = [[ἀμηχανεῖν]], A.''Ch.''407, E., etc.<br><span class="bld">3</span> c. inf., [[at a loss how to]] [[do]], [[unable to]] [[do]], τὸ δὲ βίᾳ πολιτῶν δρᾶν ἔφυν ἀ. S.''Ant.''79; <b class="b3">ἀμηχανώτατος ὅ τι χρὴ λέγειν πορίσασθαι</b> [D.]60.12, etc.<br><span class="bld">II</span> more freq. in pass. sense, [[allowing of no means]]:<br><span class="bld">1</span> [[impracticable]], [[unmanageable]], c. inf., ἀμήχανός ἐσσι [[πιθέσθαι]] Il.13.726.<br><span class="bld">b</span> of things, [[hard]], [[impossible]], <b class="b3">τοῦτό μ' ἄνωγας ἀμήχανον ἄλλο τελέσσαι</b> ib. 14.262; τοῦτο δ' ἀ. εὑρεῖν Pi.''O.''7.25, cf. [[Herodotus|Hdt.]]1.48; ὁδὸς ἀ. [[εἰσελθεῖν]] = [[road]] [[hard]] or [[impossible]] to [[enter]] on, X.''An.''1.2.21; ἀ. ἐστὶ γενέσθαι Emp.12, cf. [[Herodotus|Hdt.]] 1.48,204, S.''Ant.''175, etc.: abs., [[ἀμήχανα]] [[impossibilities]], <b class="b3">ἀμηχάνων ἐρᾶν</b> ib.90, cf. 92; δεινὸς.. [[εὑρεῖν]] κἀξ ἀ. [[πόρος|πόρον]] A.''Pr.''59, cf. [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Knights|Eq.]]''759: Sup., Them. ''in Ph.''91.12.<br><span class="bld">2</span> [[against whom nothing can be done]] or [[against which nothing can be done]], [[irresistible]], freq. in Hom. of [[Zeus]], Hera, Achilles; <b class="b3">ἀ. ἐσσι, ἀ. ἔπλευ</b>, Il.10.167, 16.29; Ἔρος.. ἀ. ὄρπετον Sapph.40.<br><span class="bld">b</span> of things, <b class="b3">ἀ. ἔργα</b> [[mischief]] [[without help]] or [[without remedy]], Il.8.130; [[δόλος]] Hes.''Th.'' 589; κήδεα Archil.66; δύαι A.''Eu.''561 (lyr.); [[ἄλγος]], [[νόσος|νόσοι]], S.''El.''140 (lyr.), ''Ant.''363 (lyr.); [[συμφορά]] Simon.5.11, cf. E.''Med.''392; [[κακόν]] ib.447: Comp. ἀμηχανωτέρα, ἀγλαΐα Them.''Or.''4.51c.<br><span class="bld">c</span> especially of [[dream]]s, [[inexplicable]], [[not to be interpreted]], Od.19.560.<br><span class="bld">3</span> [[extraordinary]], [[enormous]], ποταμῶν ἀ. μεγέθη [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 111d;ἡδοναί Id.''Phlb.''46e; <b class="b3">ἀμήχανον εὐδαιμονίας</b> an [[inconceivable]] [[amount]] of [[happiness]], Id.''Ap.''41c: freq.c.acc., ἀμήχανον τὸ [[μέγεθος]], τὸ [[κάλλος]], τὸ [[πλῆθος]], etc., i.e. [[inconceivable]] in [[point]] of [[size]], etc., Id.''R.''584b, 615a, [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''7.5.38: c. dat., ἀ. πλήθει τε καὶ ἀτοπία [[Plato|Pl.]]''[[Phaedrus|Phdr.]]''229d ([[nisi legendum|nisi leg.]] <b class="b3">ἀμηχάνων πλήθη τε καὶ ἀτοπίαι</b>, where ἀ. = [[monster]]s): abs., [[infinitely great]], [[δύναμις]] Plot.5.3.16.<br><span class="bld">b</span> freq. in Pl. with [[οἷος]], [[ὅσος]], ἀμήχανον ὅσον χρόνον ''Phd'' 95c; [[ἀμηχάνῳ ὅσῳ πλέονι]] = [[by it is impossible to say how much more]], ''R.''588a; ἀμήχανόν τι οἷον ''Chrm.''155d. Adv., [[ἀμηχάνως ὡς εὖ]] = [[extraordinarily]] [[well]] ''R.''527e; ἀμηχάνως γε ὡς σφόδρα ''Phdr.''263d.

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-0124.png Seite 124]] ([[μηχανή]]), ohne Mittel u. Rath, Hom. zehnmal, in zwei Bedeutungen, Einer der nichts auszurichten weiß, Einer gegen den man nichts auszurichten weiß, πρὸς ὃν οὐκ ἔστι μηχανὴν [[εὑρεῖν]], ὁ μὴ δυνάμενος μηχανὴν [[εὑρεῖν]]; Iliad. 10, 167 σὺ δ' ἀμήχανός ἐσσι, γεραιέ, Scholl. Aristonic. ἡ [[διπλῆ]], ὅτι [[ἀμήχανος]] δύο σημαίνει, ἓν μὲν [[ἀνίκητος]] (corrupt), ἓν δὲ ἀντὶ τοῦ πρὸς ὃν οὐκ ἔστι μ ηχανὴν [[εὑρεῖν]], [[ὅπερ]] καὶ νῦν σημαίνει, ἵνα τῶν πόνων ἀποστῇ; 15, 14 ἦ [[μάλα]] δη [[κακότεχνος]], ἀμήχανε, σὸς [[δόλος]], Ἕρη, Ἕκτορα [[δῖον]] ἔπαυσε μάχης, Scholl. Ariston. ἡ [[διπλῆ]], ὅτι δύο σημαίνει ἡ [[λέξις]], [[ἤτοι]] μὴ δυναμένη μηχανὴν [[εὑρεῖν]], ἢ πρὸς ἣν οὐκ ἔστι μηχανήσασθαι· [[ὅπερ]] καὶ θέλει εἰπεῖν; 16, 29 σὺ δ' [[ἀμήχανος]] ἔπλευ, Ἀχιλλεῦ, Scholl. Ariston. ἡ [[διπλῆ]], ὅτι νῦν [[ἀμήχανος]] πρὸς ὃν οὐκ ἔστι μηχανήσασθαι, οὐκ αὐτὸς μὴ δυνάμενος μηχανήσασθαι; Od. 19, 363 ὤ μοι ἐγὼ σέο, [[τέκνον]], [[ἀμήχανος]]· ἦ σε περὶ Ζεὺς ἀνθρώπων ἡχθηρε, Scholl. πρὸς ὃν, [[δηλονότι]] τὸν Δία, οὐκ ἔστι τινὰ μηχανὴν [[εὑρεῖν]], bei welcher Erklärung die Interpunction nach [[ἀμήχανος]] wegfällt; 560 [[ἤτοι]] μὲν ὄνειροι ἀμήχανοι ἀκριτόμυθοι γίγνονται, Scholl. πρὸς οὓς μηχανὴν [[εὑρεῖν]] οὐκ ἔστιν, man kann sie nicht deuten, weil sie ἀκριτόμυθοι sind, d. h. verworren reden; Iliad. t 9, 273 [[οὐδέ]] κε κούρην ἦγεν ἐμεῦ ἀέκοντος [[ἀμήχανος]]· [[ἀλλά]] ποθι Ζεὺς ήθελε, Scholl. Nicanor. τὸ [[ἀμήχανος]] τοῖς [[ἑξῆς]] [[συναπτέον]], ἵνα ἐπὶ τοῦ Διὸς ᾖ, πρὸς ὃν [[οὐδείς]] τι δύναται μηχανήσασθαι; 13, 726 ἀμήχανός ἐσσι παραρρητοῖσι πιθέσθαι, acc. Graec., [[ἀμήχανος]] in Bezug auf das πιθέσθαι, man kann nichts mit dir anfangen, wenn es sich darum handelt, Anderer Rathe zu folgen; 14, 262 νῦν αὖ τοῦτό μ' ἄνωγας ἀμήχανον ἄλλο τελέσσαι; 8, 130. 11, 310 [[ἔνθα]] κε λοιγὸς ἔην καὶ ἀμήχανα ἔργα γένοντο, [[καί]] νύ κεν –, εἰ μή –; – Theocrit. 1, 85 ἆ δύσερώς τις [[ἄγαν]] καὶ ἀμάχανός ἐσσι; Plat. vbdt es mit [[ἄτεχνος]] Polit. 274 c, ohne Hülfsmittel; ἀμήχανον ποιεῖν, τιθέναι τινά Prot. 344 d, in Verlegenheit bringen; [[ἀμήχανος]] ἔφυν – δρᾶν, ich bin nicht im Stande, Soph. Ant. 79; γυναῖκες εἰς τὰ ἐσθλὰ ἀμηχανώταται, ungeschickt zum Guten, Eur. Med. 408, vgl. Hipp. 643; ἀμηχανώτατος πορίσασθαι ἃ χρὴ λέγειν Dem. 60, 12; mit [[ἄπορος]] vbdn Xen. An. 2, 5, 21, vgl. Cyr. 7, 5, 69; Ar. Ran. 1425 dem [[πόριμος]] entgegengesetzt; – Hes. O. 83 ἐπεὶ δόλον αἰπὺν ἀμήχανον ἐξετέλεσσεν; Hymn. Merc. 157 δεσμά; δύαι, δυσπραξίαι Aesch. Eum. 531. 739; νεφέλαι Spt. 209, [[βόσκημα]] πημονῆς Suppl. 695; κάματοι πολέμιοι Pind. P. 2, 19; [[ἄλγος]], [[νόσος]] Soph. El. 138 Ant. 360; ξυμφορά, κακόν Eur. Med. 392. 447; vgl. Simonid. bei Plat. Prot. 344 c; κήδεα Archil. 31; ἄτη Ap. Rh. 2, 625 u. Sp. D.; τὰ ἀμήχανα heilloses Leid, [[παθεῖν]] Eur. Hipp. 598; πολλὰ καίἀμήχανα Xen. An. 2, 3, 18; das Unmögliche τὰ ἀμήχανα Aesch. Pr. 59; τῶν ἀμ. ἐρᾶν nach dem Unmöglichen streben Soph. Ant. 90, τὰ ἀμ. θηρᾶν 92; τὰ ἀμήχανα ἐᾶν Eur. Heracl. 707; Ar. Equ. 756 ἐκ τῶν ἀμηχάνων πόρους ε ὐμηχάνους πορίζειν, das Unmögliche möglich machen; ἀμήχανόν ἐστι, es ist schwierig, unmöglich, mit folgd. Inf., Her. 1, 48. 204, [[μήποτε]] ἐγγίνηται damit arb. 5, 3; ebenso Folgende; ὁδὸς [[ἀμήχανος]] ἐςελθεῖν ein Weg, auf dem es unmöglich ist einzudringen Xen. An. 1, 2, 21; ἀμήχανοι τὸ [[πλῆθος]] Xen. Cyr. 7, 5, 38, ἀμήχανοι τὸ [[μέγεθος]] Plat. Rep. IX, 584 b, eigtl. unmöglich zu zählen an Menge, in unermeßlicher Menge, unglaublich groß; [[πλῆθος]] Tim. 39 d. [[κάλλος]] Conv. 218 e; ἀμήχανοι τὸ [[κάλλος]] Rep. X, 615 a; πλήθει ἀμήχανοι Phil. 47 d. Häufig ist seit Plat. die Vbdg [[ἀμήχανος]] [[ὅσος]], mirum quantum, ἀμήχανον ὅσον χρόνον unendlich lange Zeit Phaed. 80 c, σοφίαν ἀμήχανον ὅσην Euthyd. 275 c; ἀμήχανον οἷον Charm. 155 d, auf unaussprechliche Weise. – Adv. ebenso, ἀμηχάνως ὡς [[σφόδρα]] unglaublich sehr Phaedr. 263 d, vgl. Rep. VII, 527 o.