τέρμα: Difference between revisions

|Definition=ατος, τό, <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[end]], [[boundary]], chiefly poet.: </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">I</span> [[goal round which horses and chariots had to turn]] at races, περὶ τέρμαθ' ἑλισσέμεν <span class="bibl">Il.23.309</span>; <b class="b3">περὶ τ. βαλούσας, εὖ σχεθέειν περὶ τέρμα</b>, ib.<span class="bibl">462</span>,<span class="bibl">466</span>; <b class="b3">τέρματα θεῖναι</b> or <b class="b3">σημῆναι</b>, ib.<span class="bibl">333</span>,<span class="bibl">358</span>; ἔστασεν ἐν τέρμασιν ἀγῶνος <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span> 9.114</span>; <b class="b3">τ. δωδεκάγναμπτον</b>, i.e. doubled twelve times, <span class="bibl">Id.<span class="title">O.</span>3.33</span>; <b class="b3">δρόμου τέρματα</b> dub. l. in <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>686</span>; <b class="b3">ἐξωτέρω ἀποκάμπτειν τοῦ τ</b>. <span class="bibl">Arist. <span class="title">Rh.</span>1409b23</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[mark set to show how far a quoit was thrown]], ἔθηκε δὲ τέρματ' Ἀθήνη <span class="bibl">Od.8.193</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> metaph., [[issue]], [[event]], <span class="bibl">A. <span class="title">Ag.</span>781</span>,<span class="bibl">1177</span> (both lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> generally, [[end]], [[limit]], δολιχῆς τ. κελεύθου <span class="bibl">Id.<span class="title">Pr.</span>286</span> (anap.), cf. <span class="bibl">706</span>, <span class="bibl">823</span>; <b class="b3">ποῦ τὸ τ. τῆς φυγῆς</b>; <span class="bibl">Id.<span class="title">Eu.</span> 422</span>: pl., ὁδοῦ τέρματα <span class="bibl">Thgn.1166</span>; <b class="b3">ἐπὶ τέρμασι τοῖσι ἐκείνης</b> (sc. <b class="b3">τῆς Εὐρώπης</b>) <span class="bibl">Hdt.7.54</span>; <b class="b3">συνάγουσι τὰ τέρματα</b> (oftwo rivers) they contract their [[bounds]], i.e. draw together and so contract the space between them, <span class="bibl">Id.4.52</span>: metaph., <b class="b3">πλούτου τέρμα</b> a [[limit]] to wealth, <span class="bibl">Thgn. 227</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> [[end]], in point of time or distance, <b class="b3">ἐπὶ τέρμ' ἀφίκετο</b> reached the [[limit]], was at the [[end]], <span class="bibl">S.<span class="title">Aj.</span>48</span>; <b class="b3">Ἑρμῆς σφ' ἄγει . . πρὸς αὐτὸτ</b>. <span class="bibl">Id.<span class="title">El.</span>1397</span> (lyr.); <b class="b3">βιότουτ</b>. the [[term]] or [[end]] of life, [[death]], <span class="bibl">Simon. 85.13</span>; <b class="b3">τ. βίου</b> or <b class="b3">τοῦ βίου</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Fr.</span>362</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OT</span>1530</span> (troch.), <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>643</span>; <b class="b3">γήρως ἐσχάτοις πρὸς τ</b>. <span class="bibl">Id.<span class="title">Andr.</span>1081</span>; <b class="b3">τ. μόχθων, πόνων, ἄθλου</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>100</span> (anap.), <span class="bibl">186</span> (lyr.), <span class="bibl">259</span>; Σισύφου πέτρος ἀνήνυτος, οὗ τὰ τέρματα αὖθις ἄρχει πόνων <span class="bibl">Pl.<span class="title">Ax.</span>371e</span>; <b class="b3">ἐπὶ τέρματι</b> <b class="b2">at last</b>, <span class="bibl">A.<span class="title">Eu.</span>633</span>: also <b class="b3">τέρμα</b> abs., like [[τέλος]], <span class="bibl">Ps.-Phoc.138</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b2">culmination, highest point, goal</b>, <b class="b3">τ. ἀέθλων</b> [[prize]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>4(3).85(67)</span>; κακῶν <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span> 369</span> (lyr.); πρὸς τέρμασιν ὥρας <span class="bibl">Ar.<span class="title">Av.</span>705</span>; τέρματα νίκης <span class="bibl">Archestr. <span class="title">Fr.</span>34.10</span>; τ. τέχνης <span class="bibl">Parrhas. 2</span>; <b class="b3">ὑγιείας ἀκόρεστον τ</b>. the [[bounds]] of health are insatiable, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1002</span> (lyr.); ἀγχόνης τέρματα <span class="bibl">Id.<span class="title">Eu.</span>746</span>; <b class="b3">θανάτου τ</b>. <span class="bibl">E.<span class="title">Hipp.</span>140</span> (lyr.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> [[highest power]], [[supremacy]], <b class="b3">τ. Κορίνθου ἔχειν</b> to be [[sovereign]] of Corinth, <span class="bibl">Simon.112</span>; θεοὶ . . πάντων τέρμ' ἔχοντες <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>617</span> (lyr.); <b class="b3">σωτηρίας γὰρ τέρμ' ἔχεις ἡμῖν μόνη</b> you are the <b class="b2">arbiter . .</b>, <span class="bibl">Id.<span class="title">Or.</span>1343</span>; <b class="b3">τ. τῆς σωτηρίας</b> <b class="b2">final pledge . .</b>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>725</span>; δαίμονες οἳ φιλίης τέρματ' . . ἔχετε <span class="title">AP</span>12.170 (Diosc.). (Cf. <b class="b3">τέρμων, τέρθρον</b>, Skt. [[tárati]], [[tiráti]] 'cross, win through, overcome', Lat. <b class="b2">terminus, trans, in-trare</b>.) </span>

|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-1094.png Seite 1094]] ατος, τό, 1) Ende, Gränze, Ziel; – a) das Ziel, um welches beim Wettfahren die Wagen nach links umbiegen mußten; dah. ἑλίσσειν περὶ τέρματα, στρέφειν, βάλλειν od. εὖ σχεθέειν περὶ [[τέρμα]], Il. 23, 309. 323. 333. 462. 466. – b) das Ziel, bis zu welchem die Wettrenner laufen mußten, Il. 23, 332. 358. 757; [[δωδεκάγναμπτον]] περὶ [[τέρμα]] δρόμου, Pind. O. 3, 33; u. übertr., δρόμου δ' ἔσωσας τῇ φύσει τὰ τέρματα, Soph. El. 678; τί [[τέρμα]] τόλμης καὶ θράσους γενήσεται, Eur. Hipp. 140. – c) das Malzeichen, durch welches beim Wettkampfe mit dem Diskos die Stelle bezeichnet wurde, wo ein Diskos niedergefallen war, Od. 8, 193. – 2) das äußerste Ende, z. B. des Laufes eines Flusses, Her. 4, 52; Εὐρώπης, 7, 54; πῆ ποτε μόχθων χρὴ τέρματα τῶνδ' ἐπιτεῖλαι, Aesch. Prom. 100; ὡς ἂν τέρματ' ἐκμάθῃς ὁδοῦ, 708, u. öfter; vgl. πολλῶν ἄκουσον τέρματ' αἰδοίων λόγων, Suppl. 450; jedes Aeußerste oder Höchste, Gipfel, τέρμ' ἀέθλων, Pind. I. 3, 85; τέχνης, der höchste Gipfel, die Vollendung der Kunst; βίου, das Ziel, der Gipfel des Lebens, Alter, Tod, Soph. O. R. 1530; vgl. Xen. Lac. 10, 1 u. Plut. Philop. 18; auch θανάτου [[τέρμα]], Eur. Hipp. 140; auch in sp. Prosa, wie Luc. Tim. 20. – 3) bes. die oberste Gewalt, die letzte, höchste Entscheidung, θεοὶ ἁπάντων τέρμ' ἔχοντες, die Götter, die über Alles die höchste Gewalt od. Entscheidung haben, Eur. Suppl. 615; [[τέρμα]] σωτηρίας ἔχειν, die Macht haben Heil zu verleihen, Or. 1343; [[τέρμα]] Κορίνθου ἔχειν, die Obergewalt über Korinth haben, Simonds. 85; θεοί, οἳ φιλίης τέρματ' ἐμῆς ἔχετε, Diosc. 5 (XII, 170). – Auch adv. [[τέρμα]], endlich, zuletzt, wie [[τέλος]], Phocylid. 130.

|lstext='''τέρμα''': τό, [[τέλος]], [[ἄκρον]], [[ὅριον]], Λατ. terminus, [[κυρίως]] ποιητ.· 1) τὸ [[ἄκρον]] καθ’ ὃ ἐν τῷ ἀγῶνι οἱ ἵπποι καὶ τὰ ἅρματα ἔπρεπε νὰ κάμψωσι, [[καμπτήρ]], περὶ τέρμαθ’ ἑλισσέμεν Ἰλ. Ψ. 309· βάλλειν ἢ εὖ σχεθέειν περὶ [[τέρμα]] [[αὐτόθι]] 462, 466· τέρματα [[θεῖναι]] ἢ σημαίνειν [[αὐτόθι]] 333, 358, 757· ἔστασεν ἐν τέρμασιν ἀγῶνος Πινδ. Π. 9. 202· δρόμου τέρματα Σοφ. Ἠλ. 686, καὶ ἴδε ἐν λ. [[δωδεκάγναμπτος]]· ἔξω ἀποκάμπτειν τοῦ τ. Ἀριστ. Ρητορ. 3. 9, 6· - τὸ παρὰ Ρωμαίοις meta, ἀλλαχοῦ [[καμπτήρ]], [[νύσσα]]. 2) τὸ [[σημεῖον]] [[ὅπερ]] ἐτίθετο [[ὅπως]] δεικνύῃ [[μέχρι]] τίνος ἔφθασε [[δίσκος]] τις ῥιφθείς, ἔθηκε δὲ τέρματ’ [[Ἀθήνη]] Ὀδ. Θ. 193. 3) μεταφορ., [[τέλος]], [[ἀποτέλεσμα]], συμβάν, Αἰσχύλ. Ἀγ. 781, 1176, ΙΙ. [[καθόλου]], [[τέλος]], [[ὅριον]], δολιχῆς τ. κελεύθου ὁ αὐτ. ἐν Πρ. 284, πρβλ. 706, 823· ποῦ τὸ τ. τῆς φυγῆς; ὁ αὐτ. ἐν Εὐμεν. 422· - [[οὕτως]] ἐν τῷ πληθ., ὁδοῦ τέρματα Θέογν. 1166Β· ἐπὶ τέρμασι τοῖσι ἐκείνης (ἐξυπακουομ. τῆς Εὐρώπης) Ἡρόδ. 7. 54· τέρματα συνάγουσι (ἐπὶ δύο ποταμῶν) συστέλλουσι τὰ ὅρια αὐτῶν, δηλ. πλησιάζουσι πρὸς ἀλλήλους καὶ [[οὕτως]] ἐλαττοῦσι τὸ μεταξὺ αὐτῶν [[διάστημα]], ὁ αὐτ. 4. 53· - μεταφορ., [[τέρμα]] πλούτου, [[ὅριον]]..., Θέογν. 227. 2) [[τέλος]] ὡς πρὸς χρόνον ἢ τόπον, πρὸς [[τέρμα]] [[εἶναι]], ἐπὶ τέρμ’ ἀφικέσθαι Αἰσχύλ. Πρ. 828, Σοφ. Αἴ. 48· [[Ἑρμῆς]] σφ’ ἄγει... πρὸς αὐτὸ τ. ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 1397· τ. βιότου, τὸ [[ὅριον]] ἢ [[τέλος]] τῆς ζωῆς, Σιμωνίδ. 85. 13· τ. τοῦ βίου ἢ βίου Αἰσχύλ. Ἀποσπ. 299, Σοφ. Ο. Τ. 1530, Εὐρ. Ἄλκ. 643· [[γήρως]] ἐσχάτοις πρὸς τ. ὁ αὐτ. ἐν Ἀνδρ. 1081· τ. μόχθων, πόνων, ἄθλου Αἰσχύλ. Πρ. 100, 184, 257· πρβλ. Πλάτ. Ἀξίοχ. 371Ε· - ἐπὶ τέρματι, ἐπὶ τέλους, Αἰσχύλ. Εὐμεν. 634· οὕτω καὶ [[τέρμα]] ἀπολ., ὡς τὸ [[τέλος]], Ψευδοφωκυλ. 130. 3) τὸ [[τέλος]] ἢ ὕψιστον [[σημεῖον]], τ. ἀέθλων, τὸ [[βραβεῖον]], Πινδ. Ι. 4. 115 (3. 86)· κακῶν Εὐρ. Ἱκ. 367· πρὸς τέρμασιν ὥρας Ἀριστοφ. Ὄρν. 705· τέρματα νίκης Ἀρχέστρ. παρ’ Ἀθην. 302Α· τ. τέχνης Παρρασ. [[αὐτόθι]] 543Ε· - [[ἐνίοτε]] κεῖται [[ἁπλῶς]] ἐν περιφράσει, τέρματα ἐμπορίης ἀντὶ ἐμπορίη Θέογν. 1168· [[τέρμα]] ὑγιείας = [[ὑγίεια]] Αἰσχύλ. Ἀγ. 1002· ἀγχόνης τέρματα ὁ αὐτ. ἐν Εὐμ. 746· τ. τῆς σωτηρίας Σοφ. Ο. Κ. 725· τ. θανάτου Εὐρ. Ἱππ. 140, Ὀρ. 1343. 4) ἡ [[ἄκρα]] ἢ ἡ ὑψίστη [[ἐξουσία]], [[ἡγεμονία]], τ. Κορίνθου ἔχω, εἶμαι [[ἡγεμών]], βασιλεὺς τῆς Κορίνθου, Σιμωνίδ. 117, πρβλ. Buttm. Λεξίλ. ἐν λ. [[ἕρμα]] 3, σημ.· θεοί... ἁπάντων τέρματ’ ἔχοντες Εὐρ. Ἱκέτ. 617, πρβλ. Ἀνθ. Π. 12. 170· ἴδε [[τέλος]], κῦρος. (Πρὸς τὸ τέρμα πρβλ. τὸ τέρμων, τέρθρον· Σανσκρ. t.ri, tar-âmi (trajicio), tir-as· Ζενδ. tar-ô (trans), tîr-as (ripa)· Λατ. ter-minus, in-tr-are, tr-ans).

|btext=ατος (τό) :<br /><b>I.</b> but, <i>particul.</i><br /><b>1</b> borne autour de laquelle évoluent les chars dans la carrière;<br /><b>2</b> but pour le jet du disque;<br /><b>3</b> <i>fig.</i> but : πρὸς [[τέρμα]] [[εἶναι]] ESCHL être près du but ; [[ἀφικέσθαι]] ἐπὶ [[τέρμα]] SOPH parvenir au but;<br /><b>II.</b> <i>p. suite</i> extrémité, terme : [[τέρμα]] κελεύθου ESCHL terme d’une route ; [[τέρμα]] φυγῆς ESCHL terme d’une fuite ; <i>au plur.</i> τέρματα Εὐρώπης HDT les extrémités de l’Europe ; <i>fig.</i> fin, cessation : μόχθων ESCHL, πόνων ESCHL terme des épreuves, des fatigues, des maux ; [[τέρμα]] βίου SOPH terme de la vie, la mort ; <i>adv.</i> • ἐπὶ τέρματι ESCHL à la fin, enfin.<br />'''Étymologie:''' R. Τερ, traverser, v. [[τείρω]] ; cf. <i>lat.</i> terminus, trans.

|sltr=[[τέρμα]] (τέρμ（α) nom., acc., -ασιν.) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> starting, [[finishing]] [[mark]] [[δωδεκάγναμπτον]] περὶ [[τέρμα]] δρόμου (O. 3.33) ἔστασεν γὰρ ἅπαντα χορὸν ἐν τέρμασιν αὐτίκ' ἀγῶνος (P. 9.114) met., ἀπομνύω μὴ [[τέρμα]] προβαὶς ἄκονθ' ὥτε χαλκοπάρᾳον ὄρσαι θοὰν γλῶσσαν (N. 7.71) καὶ δεύτερον [[ἆμαρ]] ἐτείων τέρμ' ἀέθλων γίνεται, ἰσχύος [[ἔργον]] (Er. Schmid: ἀέθλων [[τέρμα]] codd.: i. e. ends in a [[trial]] of [[strength]]) (I. 4.67)

|mltxt=το, ΝΜΑ<br /><b>1.</b> το τελικό [[σημείο]] ή όριο χώρου ή χρόνου στο οποίο καταλήγει [[κανείς]] ή περατώνεται [[κάτι]], [[τέλος]], [[πέρας]] (α. «[[τέρμα]] οδού» β. «[[τέρμα]] του καλοκαιριού» γ. «[[οἶσθα]] γὰρ εὖ [[περί]] τέρμαθ' ἑλισσέμεν», <b>Ομ. Ιλ.</b><br />δ. «[[τέρμα]] κελεύθου διαμειψάμενος», <b>Αισχύλ.</b><br />ε. «πήποτε μόχθων χρὴ τέρματα τῶνδ' ἐπιτεῑλαι», Αισχύλ)<br /><b>2.</b> [[τερματισμός]], [[λήξη]] (α. «το [[τέρμα]] της συνεδρίασης» β. «πλούτου δ' οὐδὲν [[τέρμα]] πεφασμένον ἀνθρώποισι», <b>Θέογν.</b>)<br /><b>3.</b> το [[σημείο]] ή η [[γραμμή]] που δείχνει την [[κατάληξη]] ενός αγώνα δρόμου<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> «το [[τέρμα]] του βίου» και «βιότου [[τέρμα]]» — τα [[βαθιά]] [[γεράματα]] ή το [[τέλος]] της ζωής, ο [[θάνατος]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (στο [[ποδόσφαιρο]], στην [[υδατοσφαίριση]] και στη [[χειροσφαίριση]]) η [[εστία]] μιας ομάδας, που ορίζεται από δοκάρια και δίχτια και την οποία [[πρέπει]] να παραβιάσει ο [[αντίπαλος]] ρίχνοντας την [[μπάλα]] για να σημειώσει [[επιτυχία]]<br /><b>2.</b> (<b>κατ' επέκτ.</b>) το [[πέρασμα]] της μπάλας [[πέρα]] από τη [[γραμμή]] της εστίας, [[γκολ]] («σημείωσε [[πέντε]] τέρματα»)<br /><b>3.</b> [[τελευταίος]] [[σταθμός]] συγκοινωνιακής γραμμής<br /><b>4.</b> <b>μτφ.</b> [[τελικός]] [[σκοπός]], [[κατάληξη]] δράσης ή ενέργειας («το [[τέρμα]] τών προσπαθειών του»)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «[[θέτω]] [ή [[βάζω]]] [[τέρμα]] στη ζωή μου» — [[αυτοκτονώ]]<br /><b>μσν.</b><br />(<b>ως επίρρ.</b>) [[τέρμα]]<br />επιτέλους<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (με ειδική σημ.) α) ([[κατά]] την [[αρματοδρομία]]) το [[σημείο]] στο οποίο έπρεπε να κάνουν [[καμπή]] και να στρίψουν τα άρματα [[προς]] τα αριστερά, [[καμπτήρας]], [[νύσσα]]<br />β) το [[σημάδι]] με το οποίο καθόριζαν ώς πού έφθανε ο [[δίσκος]] που έριχνε [[ένας]] [[αθλητής]]<br /><b>2.</b> (<b>κατ' επέκτ.</b>) το ανώτερο [[σημείο]] το οποίο μπορεί να φτάσει [[κάποιος]] ή [[κάτι]], [[αποκορύφωμα]] (α. «[[τέρμα]] ἀέθλων» — το [[βραβείο]], <b>Πίνδ.</b><br />β. «τέρματα νίκης», Αρχέστρ.)<br /><b>3.</b> (με γεν.) η [[τελειότητα]] («[[τέρμα]] τέχνης», Παρρ.)<br /><b>4.</b> <b>μτφ.</b> α) [[έκβαση]], [[αποτέλεσμα]]<br />β) η ανώτατη [[εξουσία]] («τέρματα Κορίνθου ἔχω» — [[είμαι]] [[ηγεμόνας]] της Κορίνθου, <b>Σιμων.</b>)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> α) «ἐπὶ τέρματι» — επιτέλους (<b>Αισχύλ.</b>)<br />β) «ὑγείας [[τέρμα]]» — η [[υγεία]] (<b>Αισχύλ.</b>)<br />γ) «ἀγχόνης τέρματα» — [[θάνατος]] με απαγχονισμό (<b>Αισχύλ.</b>)<br />δ) «θανάτου [[τέρμα]]» — ο [[θάνατος]], <b>Ευρ.</b>)<br />ε) «[[τέρμα]] της σωτηρίας» — η [[σωτηρία]] (<b>Σοφ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Η λ. [[τέρμα]] έχει σχηματιστεί, [[κατά]] την επικρατέστερη [[άποψη]], από τη [[ρίζα]] <i>ter</i>- «[[τρυπώ]], [[περνώ]], [[διαπερνώ]]» (<b>πρβλ.</b> [[τείρω]], [[τετραίνω]], [[τέρετρο]], [[τέρθρο]]), με την [[κατάληξη]] -<i>μα</i> τών ουδέτερων ουσιαστικών και συνδέεται με τα λατ. <i>termen</i>, -<i>inis</i> και <i>termo</i>, -<i>ō</i><i>nis</i> (<b>πρβλ.</b> [[τέρμων]]), [[καθώς]] και με το αρχ. ινδ. ρ. <i>tarati</i>, <i>tirati</i> «[[περνώ]] [[απέναντι]]». Στο ουδ. [[τέρμα]] αντιστοιχεί το αρσ. [[τέρμων]], -<i>ονος</i> (<b>πρβλ.</b> [[μνῆμα]]: [[μνήμων]]). Στις λ. [[τέρμα]], [[τέρμων]] και [[τέρθρον]] η [[ρίζα]] <i>ter</i>- «[[τρυπώ]], [[περνώ]]» χρησιμοποιείται με τη σημ. του [[διαπερνώ]], [[φθάνω]] ώς το [[τέλος]]].

|lsmtext='''τέρμα:''' -ατος, τό, [[τέλος]], όριο, Λατ. [[terminus]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[σημείο]], [[άκρο]] γύρω από το οποίο έπρεπε τα άρματα να στρίβουν στους αγώνες, Λατ. [[meta]], σε Ομήρ. Ιλ.· <i>δρόμου τέρματα</i>, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> το [[σημάδι]] που τοποθετούνταν για να [[δείξει]] πόσο [[μακριά]] είχε ριφθεί ο [[δίσκος]], σε Ομήρ. Οδ.<br /><b class="num">3.</b> μεταφ., [[τέλος]], [[αποτέλεσμα]], [[γεγονός]], σε Αισχύλ.<br /><b class="num">II. 1.</b> γενικά, [[τέλος]], όριο, στον ίδ.· ομοίως στον πληθ., [[σύνορα]], σε Ηρόδ.<br /><b class="num">2.</b> [[τέλος]], πρὸς [[τέρμα]] [[εἶναι]], ἐπὶ τέρμ' [[ἀφικέσθαι]], έχοντας φτάσει στο όριο, έχοντας συναντήσει το [[τέρμα]], σε Αισχύλ., Σοφ.· [[τέρμα]] βίου, [[τέλος]] ζωής, [[θάνατος]], σε Σοφ., Ευρ. κ.λπ.· <i>ἐπὶ τέρματι</i>, στο [[τέλος]], σε Αισχύλ.<br /><b class="num">3.</b> η [[άκρη]] ή το ψηλότερο [[σημείο]], <i>κακῶν</i>, σε Ευρ.· <i>πρὸς τέρμασιν ὥρας</i>, σε Αριστοφ.<br /><b class="num">4.</b> περιφραστ., [[τέρμα]] ὑγιείας = ὑγιεία, σε Αισχύλ.· [[τέρμα]] τῆς σωτηρίας, σε Σοφ.<br /><b class="num">5.</b> ύψιστη [[εξουσία]], [[ηγεμονία]], [[τέρμα]] Κορίνθου ἔχειν, είμαι [[βασιλιάς]] της Κορίνθου, σε Σιμων.· <i>θεοὶἁπάντων τέρμ' ἔχοντες</i>, σε Ευρ.

|elrutext='''τέρμα:''' ατος τό<br /><b class="num">1)</b> (на ристалищах) конечный столб, мета Hom., Pind., Soph., Arst.;<br /><b class="num">2)</b> отметка, знак Hom.;<br /><b class="num">3)</b> исход, результат: τ. δ᾽ ἀμηχανῶ Aesch. недоумеваю, каков будет исход;<br /><b class="num">4)</b> конец, край, предел (τὰ τέρματα τῆς Εὐρώπης Her.): τ. θανάτου Eur. смертный конец; τ. τοῦ βίου Soph. жизненный предел, кончина; [[γήρως]] ἐσχάτοις πρὸς τέρμασιν Eur. в самой глубокой старости; τέρματα ὥρας Arph. конец юности;<br /><b class="num">5)</b> высшая степень, верх: τ. ὑγιείας Aesch. цветущее здоровье;<br /><b class="num">6)</b> осуществление, исполнение: τ. τῆς σωτηρίας Soph. оказание помощи; ἀγχόνης τέρματα Aesch. повешение;<br /><b class="num">7)</b> верховенство, высшая власть (ἁπάντων τ. ἔχειν Aesch.);<br /><b class="num">8)</b> награда, приз (τ. ἀέθλων Pind.).

|mdlsjtxt=[[τέρμα]], ατος, τό,<br /><b class="num">I.</b> an end, [[boundary]], Lat. [[terminus]]:<br /><b class="num">1.</b> the [[goal]] [[round]] [[which]] chariots had to [[turn]] at races, Lat. [[meta]], Il.; δρόμου τέρματα Soph.<br /><b class="num">2.</b> the [[mark]] set to [[shew]] how far a [[quoit]] was thrown, Od.<br /><b class="num">3.</b> metaph. an end, [[issue]], [[event]], Aesch.<br /><b class="num">II.</b> [[generally]], an end, [[limit]], Aesch.; so in pl. boundaries, Hdt.<br /><b class="num">2.</b> an end, πρὸς [[τέρμα]] [[εἶναι]], ἐπὶ τέρμ' [[ἀφικέσθαι]] to [[have]] reached the [[limit]], be at the end, Aesch., Soph.; τ. βίου the [[term]] or end of [[life]], [[death]], Soph., Eur., etc.; ἐπὶ τέρματι at [[last]], Aesch.<br /><b class="num">3.</b> the end or [[highest]] [[point]], κακῶν Eur.; πρὸς τέρμασιν ὥρας Ar.<br /><b class="num">4.</b> periphr., [[τέρμα]] ὑγιείας = ὑγιεία, Aesch.; τ. τῆς σωτηρίας Soph.<br /><b class="num">5.</b> the [[highest]] [[power]], [[supremacy]], τ. Κορίνθου ἔχειν to be [[sovereign]] of [[Corinth]], [[Simon]].; θεοὶ ἁπάντων τέρμ' ἔχοντες Eur.

|ftr='''τέρμα''': {térma}<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': ‘Ziel (der Rennbahn), Endpunkt, höchster Punkt, oberste Gewalt’ (vorw. ep. poet. seit Il.).<br />'''Composita''' : Als Vorderglied m [[τερμοδρομέω]] [[ans Ziel laufen]] (Man.), [[τερματοῦχος]] H. als Erld. von [[βαλβιδοῦχος]]. Oft als Hinterglied (auch auf [[τέρμων]] beziehbar). z.B. [[ἀτέρμων]] [[ohne Ende]], [[grenzenlos]] (A., E., Arist. u.a.).<br />'''Derivative''': Davon 1. [[τέρμιος]] [[am Ende befindlich]], [[letzt]] (S.); vgl. στόμιος von [[στόμα]]. 2. -ιεύς m. Bein. des Zeus (als Inhaber der obersten Gewalt oder als Grenzwächter? Lyk.), vgl. Bosshardt 66 f.; nach [[Πολιεύς]], nicht mit Bosshardt von [[τέρμιος]]. 3. -ιόεις Beiwort von [[ἀσπίς]] (''H'' 804), von [[χιτών]] (τ 242, Hes. ''Op''. 537), Bed. unklar (nach den Alten = [[ποδηνεκής]], zustimmend Picard Rev. arch. Sér. 6 : 46, 68ff.), vgl. Trümpy, Fachausdrücke 24; Bildung wie [[τειχιόεις]] (s. zu τειχος m. Lit.); daraus [[τέρμις]]· [[πούς]] H. (anders darüber Lejeune Mem. de phil. myc. 338f. und Minos N. S. 9,35m. A. 62 anläßlich myk. ''te''-''mi''-''dwe''-''te'', -''ta''; noch anders v. Blumenthal Hesychst. 46). 4. -άζω [[begrenzen]] (''Tab''.''Heracl''., ThermonIII^a) mit -αστῆρες pl. m. [[Grenzbehörden]] (Epid.III^a; Fraenkel Nom. ag. 1, 159 m. A. 1). 5. -ατίζω, ganz vereinzelt m. ἀπο-, ἐπι-, ib. (Str., S.E., Vett. Val. u.a.). — Daneben [[τέρμων]], -ονος m. [[Ende]], [[Grenze]], [[Kante]] (A., E., hell. u. sp. Prosa; wie [[μνῆμα]] : [[μνήμων]] u.a.) mit [[τερμόνιος]] [[am Ende befindlich]] (A. ''Pr''. 117 [lyr.]), -ονίζω [[abgrenzen]], -ονισμός [[Abgrenzung]] (Epid. III^a); erweitert τερμοσύνα f. (''Trag''.''Adesp''. 509 [lyr.]), Gelegenheitsbildung (Wyss -σύνη 40).<br />'''Etymology''' : Zu [[τέρμα]] bzw. [[τέρμων]] stimmen lat. ''termen'', -''inis'' n. bzw. ''ter''-''mō'', -''ōnis'' m. [[Grenzstein]], [[Markstein]], [[Grenze]] ebenso wie, formal, aind. ''tárman''- n. [[Spitze des Opferpfostens]] (unbel.), ''su''-''tárman''- [[eine schöne Überfahrt gewährend]] (RV; vom Schiff); dazu mit thematischer Erweiterung lat. ''terminus'' und umbr. ''termnom''-''e'' [[ad terminum]]. Hierher noch venet. ''termo'' [[terminus]], auch heth. ''tarma''- [[Nagel]], [[Pflock]], wenn urspr. *’Grenzpflock’ (Stammvokal mehrdeutig; Kronasser ̨ 102, 4); vgl. indessen auch zu [[τόρμος]]. Das zugrunde liegende Verb ist in aind. ''tárati'', ''tiráti'' [[übersetzen]], [[hinüberfahren]] vorhanden. —Uralte Beziehung zu [[τετραίνω]], [[τείρω]] [[durchbohren]] ist nicht ausgeschlossen. Weitere Formen m. Lit. bei WP. 1, 732 ff., Pok. 1074 f., Bq s. [[τέρμα]] und [[τερμιόεις]], W.-Hofmanns.''terminus'', Mayrhofer s. ''tárma''. S. auch [[τέρθρον]].<br />'''Page''' 2,880