3,258,334
edits
ἀμπέχω: Difference between revisions
m
Text replacement - "E.''Supp.''" to "E.''Supp.''"
m (Text replacement - "<b class="b2">([\w]+)<\/b>" to "$1") |
|||
| (42 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=ampecho | |Transliteration C=ampecho | ||
|Beta Code=a)mpe/xw | |Beta Code=a)mpe/xw | ||
|Definition=(dissimil. fr. | |Definition=(dissimil. fr. [[ἀμφέχω]]), Semon. 12 (dub.), [[Aeschylus|A.]]''[[The Persians|Pers.]]''848, S. (v. infr.), later ἀμφέχω ''AP''7.693 (Apollonid.), ''IG''12(3).220 (Thera), Aret.''CA''1.4, etc.; Med.,<br><span class="bld">A</span> ἀμφέχετο A.R.1.324; also [[ἀμπίσχω]] E. ''Hipp.''192, ''Supp.''165: Ep. impf. ἄμπεχον Od.6.225 (late ἄμφεχον Q.S. 3.6, 5.106): fut. ἀμφέξω E.''Cyc.''344: aor. 2 ἤμπεσχον Ar.''Lys.''1156, etc.:—Med., [[ἀμπέχομαι]] Ar. (v. infr. II.2); [[ἀμπίσχομαι]] E.''Hel.''422, 3pl. ἀμπισχνοῦνται [[Aristophanes|Ar.]]''[[The Birds|Av.]]''1090: impf. ἠμπειχόμην [[Plato|Pl.]]''[[Phaedo|Phd.]]'' 87b, Ep. [[ἀμφεχόμην]] A.R.1.324: fut. ἀμφέξομαι Pherecr.7 D., Philetaer.19: aor. 2 ἠμπεσχόμην E.''Med.''1159, Ar.''Th.''165, 2sg. subj. ἀμπίσχῃ E.''IA'' 1439, part. [[ἀμπισχόμενος]] Ar.''V.''1150.—The aor. forms, [[ἀμπισχεῖν]], [[ἀμπισχών]], are sometimes falsely written (as if pres.) [[ἀμπίσχειν]], [[ἀμπίσχων]]:<br><span class="bld">I</span> [[surround]], [[cover]], [[enclose]], ἅλμη οἱ νῶτα ἄμπεχεν Od.6.225; κυνῆ πρόσωπα Θεσσαλίς νιν ἀμπέχει [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''314, cf. A.l.c.: metaph., <b class="b3">ἀ. τινὰ σμικρότητι</b> [[invest]] one with... [[Plato|Pl.]]''[[Protagoras|Prt.]]'' 320e: abs., <b class="b3">σκότος ἀμπίσχων</b> [[surrounding]] [[darkness]], E.''Hipp.''192; <b class="b3">κρυπτὸν ἀμπισχὼν δόρυ</b>, of the [[wooden horse]], Id.''Tr.''12; τὰ ἀμπέχοντα ὑμένια Aret.''SA'' 2.2.<br><span class="bld">2</span> [[embrace]]. γόνυ σὸν ἀμπίσχειν χερί [[Euripides|E.]]''[[Supplices|Supp.]]''165.<br><span class="bld">II</span> [[put round]], esp. [[put]] [[clothes]] and the like [[on]] another, c. dupl. acc., κρίβανόν μ' ἀμπίσχετε Ar.''V.''1153, cf. ''Ra.''1063, ''Lys.''1156: with prep., <b class="b3">τοίχοισιν δ' ἔπι ἤμπισχεν.. ὑφάσματα</b> [[put]] them all over... [[Euripides|E.]]''[[Ion]]''1159: metaph., ἡ βασιλικὴ τέχνη δούλους καὶ ἐλευθέρους ἀμπίσχουσα [[Plato|Pl.]]''[[Politicus|Plt.]]'' 311c.<br><span class="bld">2</span> Med., [[put round oneself]], [[put on]], [[πέπλος|πέπλους]] E.''Med.''1159; [[wear]], τὸ τῆς γυναικὸς ἀμπέχει [[χιτώνιον]] Ar.''Ec.''374; <b class="b3">λευκὸν ἀμπέχει</b>; do you [[wear]] a [[white]] [[cloak]]? Id.''Ach.''1023; χλαίνας οὐκ ἀμπισχνοῦνται Id.''Av.''1090; <b class="b3">καλῶς ἠμπίσχετο</b> [[was]] well [[dressed]], Id.''Th.''165; ἐπ' ἀριστερὰ ἀ. Id.''Av.''1567; [[ἀμπεχόμενοι]] = [[with their cloaks on]], opp. [[γυμνοί]] (cf. [[γυμνός]] 1.5), [[Plato|Pl.]]''[[Gorgias|Grg.]]'' 523c, Arist.''Pr.''867a19; <b class="b3">ἄνω τοῦ γόνατος ἀμφέξει</b> [[wear]] a [[tunic]] not reaching to the [[knee]], Philetaer.l.c.; [[περιττῶς]] ἀμπέχομαι = to [[be]] [[gorgeously]] [[dressed]], Plu.''Demetr.''41: c. dat., [[clothe]] or [[cover]] oneself with (v. [[ἔκβολος]]), E.''Hel.''422. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=<b class="num">• Alolema(s):</b> tb. [[ἀμφέχω]] E.<i>Cyc</i>.344, Pherecr.125A<br /><b class="num">• Morfología:</b> [impf. med. ἠμπείχετο Pl.<i>Phd</i>.87b, aor. ἠμπέσχον Ar.<i>Lys</i>.1156]<br /><b class="num">I</b> v. act.<br /><b class="num">1</b> [[cubrir]], [[recubrir]] ἄλμην, ἥ οἱ νῶτα ... ἄμπεχεν <i>Od</i>.6.225, ἀτιμίαν ... ἐσθημάτων ... ἥ νιν ἀμπέχει A.<i>Pers</i>.848, cf. E.<i>Cyc</i>.344, <i>AP</i> 7.693 (Apollonid.), κυνῆ πρόσωπα Θεσσαλίς νιν ἀμπέχει S.<i>OC</i> 314, τὸν δῆμον ὑμῶν χλαῖναν ἠμπέσχον cubrieron a vuestro pueblo con un manto de lana</i> Ar.<i>Lys</i>.1156.<br /><b class="num">2</b> [[cubrir]], [[invadir]] κελαινὴ δ' οὐρανὸν ἀχλὺς ἄμπεχεν A.R.2.1104, ἄστεα ... σκοτερὴ δέ τε ἄμφεχεν ὄρφνη Orph.<i>A</i>.1042, τῶν τὴν κεφαλὴν ἀμφεχόντων χυμῶν de los humores que invaden la cabeza</i> Aret.<i>CA</i> 1.4.4<br /><b class="num">•</b>fig. τοῖόν μιν ἀμήχανον ἄμπεχε πένθος Opp.<i>H</i>.5.512, cf. Q.S.3.6, 25.<br /><b class="num">3</b> [[rodear]], [[envolver]], [[proteger]] δράκοντά θ', ὃς πάγχρυσον ἀμπέχων [[δέρας]] σπείραις ἔσῳζε E.<i>Med</i>.480, Καρχηδὼν πολυήρατον ἀμπέχει ὅρμον D.P.195<br /><b class="num">•</b>abs. τὰ ἀμπέχοντα ὑμένια Aret.<i>SA</i> 2.2.8.<br /><b class="num">II</b> v. med. [[vestirse]], [[cubrirse con]], [[cubrirse de]], [[ponerse]] c. ac. doble [[δέρμα]] δ' ὁ μὲν ταύροιο ... ἀμφέχετ' ὤμους llevaba una piel de toro en los hombros</i> A.R.1.324<br /><b class="num">•</b>c. ac. de cosa, esp. prendas de vestir πέπλους E.<i>Med</i>.1159, χιτώνιον Ar.<i>Ec</i>.374, (ἱμάτιον) Ar.<i>Ec</i>.540, τριβῶνιον Ar.<i>Pl</i>.897, τρίβωνα Luc.<i>Peregr</i>.15, ἐσθῆτα Luc.<i>Somn</i>.11, τηβέννας D.H.6.13, cf. Eub.37, X.<i>Cyn</i>.6.17, Str.15.1.8, 17.3.7, D.C.46.31.2<br /><b class="num">•</b>c. dat. instrum. χλανιδίοις [[ἀμπέχεσθαι]] λεπτοῖς D.H.7.9, en v. pas. ἠμπέσχετο πορφυρίσιν ὁ νεκρός I.<i>AI</i> 17.197<br /><b class="num">•</b>fig. τῇ σῇ γὰρ δόξῃ μνῆμα τόδ' ἀμπέχεται <i>AP</i> 7.46, ὁ νοῦς ὁ μήτε κακίᾳ μήτε ἀρετῇ [[ἀμπεχόμενος]] Ph.1.76<br /><b class="num">•</b>c. ac. adv. ἐπαρίστερ' οὕτως ἀμπέχει; ¿así te vistes, echando tu manto hacia el lado izquierdo?</i> Ar.<i>Au</i>.1567, λευκὸν ἀμπέχει; ¿te vistes de luto?</i> Ar.<i>Ach</i>.1024<br /><b class="num">•</b>c. adv. μήδ' ἀγροίκως <πως> [[ἄνω]] <τοῦ> γόνατος ἀμφέξει; Philetaer.19, ἀμπεχόμενον ... [[περιττῶς]] = [[extravagantemente vestido]] Plu.<i>Demetr</i>.41<br /><b class="num">•</b>abs. [[ἀμπεχόμενος|ἀμπεχόμενοι]] op. [[γυμνός|γυμνοί]] = [[vestido]]s, de los [[vivo]]s, que tienen [[cuerpo]], op. a los [[muerto]]s, Pl.<i>Grg</i>.523c, Arist.<i>Pr</i>.867<sup>a</sup>19, cf. Thphr.<i>HP</i> 4.4.5.<br /><b class="num">• Diccionario Micénico:</b> <i>a-pi-e-ke</i> (?). | |||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
| Line 14: | Line 17: | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=<i>f.</i> [[ἀμφέξω]];<br />envelopper : [[ἅλμη]] ἥ | |btext=<i>f.</i> [[ἀμφέξω]];<br />envelopper : [[ἅλμη]] ἥ οἱ νῶτα ἄμπεχεν OD l'eau de mer qui lui couvrait le dos ; [[κυνῆ]] πρόσωπά νιν ἄμπέχει SOPH un chapeau (thessalien) lui recouvre le visage;<br /><i><b>Moy.</b></i> [[ἀμπέχομαι]] (<i>impf.</i> [[ἠμπειχόμην]], <i>f.</i> [[ἀμφέχομαι]], <i>ao.2</i> [[ἠμπεσχόμην]]) s'envelopper, se vêtir de, acc..<br />'''Étymologie:''' [[ἀμπί]], éol. c. [[ἀμφί]], [[ἔχω]]. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=([[ἀμφί]], [[ἔχω]]): [[surround]], [[cover]], [[ἅλμη]] ἅμπεχεν ὤμους, Od. 6.225†. | |auten=([[ἀμφί]], [[ἔχω]]): [[surround]], [[cover]], [[ἅλμη]] ἅμπεχεν ὤμους, Od. 6.225†. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
| Line 26: | Line 26: | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἀμπέχω:''' και ἀμπ-[[ίσχω]]· Επικ. παρατ. <i>ἄμπεχον</i>· μέλ. [[ἀμφέξω]], αόρ. | |lsmtext='''ἀμπέχω:''' και ἀμπ-[[ίσχω]]· Επικ. παρατ. <i>ἄμπεχον</i>· μέλ. [[ἀμφέξω]], αόρ. βʹ <i>ἤμπεσχον</i> — Μέσ. <i>ἀμπέχομαι</i> και [[ἀμπίσχομαι]], με γʹ πληθ. <i>ἀμπισχνοῦνται</i>· παρατ. [[ἠμπειχόμην]], μέλ. <i>ἀμφέξομαι</i>· αόρ. βʹ [[ἠμπεσχόμην]], μτχ. <i>ἀμπισχόμενος</i>· ([[ἀμπί]] Αιολ. αντί [[ἀμφί]])·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[περικυκλώνω]], [[καλύπτω]], [[τυλίγω]], Λατ. cingere, με αιτ., σε Ομήρ. Οδ., Σοφ. κ.λπ.· απόλ. [[σκότος]] ἀμπίσχων, το [[περιβάλλον]] [[σκοτάδι]], σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> [[αγκαλιάζω]], στον ίδ.<br /><b class="num">II. 1.</b> [[περιβάλλω]], Λατ. [[circumdo|circumdare]], [[ιδίως]] [[περιβάλλω]] κάποιον, με [[διπλή]] αιτ., σε Αριστοφ. κ.λπ.<br /><b class="num">2.</b> Μέσ., περιτυλίγομαι, φορώ, <i>χλαίνας οὐκ ἀμπισχνοῦνται</i>, στον ίδ.· <i>[[ἀμπισχόμενος]]</i>, τυλιγμένος με το [[μανδύα]] [[σου]], στον ίδ. | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''ἀμπέχω:''' и [[ἀμπίσχω]], поздн. Anth. [[ἀμφέχω]] (aor. [[ἤμπισχον]]; med.: impf. [[ἠμπειχόμην]], aor. 2 [[ἠμπεσχόμην]])<br /><b class="num">1 | |elrutext='''ἀμπέχω:''' и [[ἀμπίσχω]], поздн. Anth. [[ἀμφέχω]] (aor. [[ἤμπισχον]]; med.: impf. [[ἠμπειχόμην]], aor. 2 [[ἠμπεσχόμην]])<br /><b class="num">1</b> [[окружать]], [[облекать]], [[покрывать]] (νῶτα καὶ ὤμους τινί Hom.): ἀ. τινί τι Eur. накидывать что-л. на что-л., покрывать что-л. чем-л.; πρόσωπα ἀ. Soph. закрывать лицо (от солнца); [[σκότος]] ἀμπίσχων Eur. окружающая (нас) тьма; (γένη), ἃ αὐτῶν σμικρότητι ἤμπισχε (ὁ [[Ἐπιμηθεύς]]) Plat. виды (животных), которых Эпиметей защитил, сделав их ничтожными по размерам;<br /><b class="num">2</b> [[охватывать]], [[обнимать]] ([[γόνυ]] τινὸς χερί Eur.);<br /><b class="num">3</b> [[надевать]] (τι Arph., Luc.); окутывать, одевать: ἀ. τινά τι Arph. и τινά τινι Eur. одевать кого-л. во что-л.;<br /><b class="num">4</b> med. [[одеваться или быть одетым]] Plat., Plut. | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=[[ἀμπί]] aeolic for [[ἀμφί]].]<br /><b class="num">I.</b> to [[surround]], [[cover]], Lat. cingere, c. acc., Od., Soph., etc.:—absol., [[σκότος]] ἀμπίσχων [[surrounding]] [[darkness]], Eur.<br /><b class="num">2.</b> to [[embrace]], Eur.<br /><b class="num">II.</b> to put [[round]], Lat. circumdare, esp. to put on [[another]], c. dupl. acc., Ar., etc.<br /><b class="num">2.</b> Mid. to | |mdlsjtxt=[[ἀμπί]] aeolic for [[ἀμφί]].]<br /><b class="num">I.</b> to [[surround]], [[cover]], Lat. cingere, c. acc., Od., Soph., etc.:—absol., [[σκότος]] ἀμπίσχων [[surrounding]] [[darkness]], Eur.<br /><b class="num">2.</b> to [[embrace]], Eur.<br /><b class="num">II.</b> to put [[round]], Lat. circumdare, esp. to put on [[another]], c. dupl. acc., Ar., etc.<br /><b class="num">2.</b> Mid. to [[put round oneself]], to [[wear]], χλαίνας οὐκ ἀμπισχοῦνται Ar.; ἀμπισχόμενος with [[your]] [[cloak]] [[round]] you, Ar. | ||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[cover]]=== | |||
Arabic: غَطَّى; Armenian: ծածկել; Aromanian: acoapir; Asturian: anubrir; Azerbaijani: örtmək, bürümək; Basque: estali; Belarusian: пакрываць, пакрыць, прыкрываць, прыкрыць, укрываць, ўкрываць, укрыць, ўкрыць; Bulgarian: скривам, покривам; Burmese: ကာ; Catalan: cobrir; Chinese Mandarin: 覆蓋／覆盖, 覆; Czech: krýt, přikrýt; Dalmatian: coprer; Danish: dække; Dutch: [[dekken]], [[bedekken]]; Esperanto: kovri; Extremaduran: cubril; Finnish: piilottaa, peittää, suojata; French: [[couvrir]]; Friulian: cuvierzi, cuviergi; Galician: abrigar, cubrir; Georgian: დაფარვა; German: [[decken]], [[abdecken]]; Gothic: 𐌳𐌹𐍃𐌷𐌿𐌻𐌾𐌰𐌽; Ancient Greek: [[ἀμπέχω]], [[ἀμπίσχω]], [[ἀμφικαλύπτω]], [[βατέω]], [[βατῶ]], [[εἰλύω]], [[καλύπτω]], [[κατανύω]], [[κεύθω]], [[κρύπτω]], [[περιπέσσω]], [[περιπέττω]], [[πυκάζω]], [[πυκάσδω]], [[πωμάζω]], [[σκεπάζω]], [[σκεπάω]], [[σκεπῶ]], [[στέγω]]; Guaraní: jaho'i; Hebrew: כיסה; Hungarian: fed, lefed, befed, burkol, beburkol, takar, betakar; Icelandic: þekja; Irish: cumhdaigh; Italian: [[coprire]], [[nascondere]]; Japanese: 覆う; Kabuverdianu: bafa; Korean: 씌우다, 덮다, 싸다; Kurdish Central Kurdish: داپۆشھ; Latin: [[cooperio]], [[occulo]], [[operio]], [[tego]]; Latvian: segt; Lithuanian: dengti; Luxembourgish: couvréieren; Macedonian: покрива; Malay: menutup; Maori: taupoki, whakapūngenengene, tūruru, tāuhi, poreku; Mauritian Creole: kouver; Mongolian: бүтээх; Nanai: бури-; Nepali: ढाक्नु; Norwegian Bokmål: dekke; Occitan: cobrir; Old English: þeċċan, wrēon; Old Javanese: tutup; Ossetian: бамбӕрзын; Polish: zakrywać, zakryć, przykrywać, przykryć, okrywać, okryć, skrywać, zasłaniać, zasłonić, osłaniać, osłonić; Portuguese: [[acobertar]], [[esconder]], [[ocultar]], [[cobrir]]; Quechua: qatay; Romanian: acoperi; Russian: [[закрывать]], [[закрыть]], [[накрывать]], [[накрыть]], [[покрывать]], [[покрыть]], [[прикрывать]], [[прикрыть]]; Sanskrit: स्कुनाति; Scottish Gaelic: còmhdaich; Serbo-Croatian Cyrillic: покривати, покрити; Roman: pokrivati, pokriti; Sherpa: འགེབ; Slovak: kryť, prikrývať, prikryť; Slovene: pokriti; Sorbian Lower Sorbian: kšyś; Spanish: [[esconder]], [[ocultar]], [[abrigar]], [[cubrir]]; Swedish: täcka, skydda; Tagalog: takpan; Telugu: మూయు; Thai: ปก, กรูม, กำบัง; Tibetan: འགེབས; Tocharian B: wāl-; Tok Pisin: karamapim; Turkish: örtmek; Ukrainian: покривати, покрити, прикривати, прикрити, укривати, вкривати, укрит́и, вкрити; Venetian: cuèrzar; Vietnamese: che | |||
}} | }} | ||