3,274,916
edits
ἐσθλός: Difference between revisions
m
Text replacement - ", of character" to ""
m (Text replacement - ", of character" to "") |
|||
| (40 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=esthlos | |Transliteration C=esthlos | ||
|Beta Code=e)sqlo/s | |Beta Code=e)sqlo/s | ||
|Definition= | |Definition=ἐσθλή, ἐσθλόν, Aeol. [[ἔσλος]] Sapph.28, Alc.96: Dor. [[ἐσλός]], ά, όν, Pi.P.8.73, etc. (never in B.); Arc. [[ἑσλός]] Inscr.Olymp.266 (v B. C.): Comp. and Sup. [[ἐσθλότερος]], [[ἐσθλότατος]], AP9.156 (Antiphil.), 6.240 (Phil.): —poet. Adj.,<br><span class="bld">A</span> = [[ἀγαθός]], [[good]] of his kind, ἐ. ἐν σταδίῃ Il.15.283: later c. inf., A.R.1.106, etc.: hence<br><span class="bld">I</span> of persons, [[brave]], [[stout]], ἐσθλὸν ἐνὶ προμάχοισι Il.4.458, etc.; opp. [[δειλός]], Hes.Op.214; [[noble]], opp. [[κακός]], οὔ τινα γὰρ τίεσκον..οὐ κακὸν οὐδὲ μὲν ἐ. Od.22.415; πένιχρος οὐδεὶς πέλετ' ἔσλος οὐδὲ τίμιος Alc.49; τόκηες Id.Supp.25.12; εἴτ' εὐγενὴς πέφυκας εἴτ' ἐσθλῶν κακή S.Ant.38; ἐσθλοῦ πατρὸς παῖς Id.Ph.96; ἀπ' ἐσθλῶν δωμάτων E.Andr.772 (lyr.), etc.; of [[horse]]s, [[well-bred]], Il.23.348.<br><span class="bld">2</span> morally [[good]], [[faithful]], φίλος S.OT611; εἰς ἡμᾶς γεγώς Id.El.24; τινι Naumach. ap. Stob.4.23.7; κύνα ἐσθλὴν ἐκείνῳ, πολεμίαν τοῖς δύσφροσιν A.Ag.608.<br><span class="bld">3</span> like [[ἐΰς]] and [[φίλος]], weakened almost to a possess. pron., ἐσθλὸν ἀνεψιὸν ἐξεναρίξας Il.16. 573, cf. 5.469, Od.3.379.<br><span class="bld">II</span> of things, [[good]] of their kind, [[φάρμακον|φάρμακα]], [[κτήμα]]τα, [[κειμήλιον|κειμήλια]], Il.11.831, Od.2.312, Il.9.330, etc.<br><span class="bld">2</span> of mind, qualities, etc., νόος Od.7.73; βουλή Il.9.76; ἔπος 1.108; κλέος 5.3, Pi.P.4.175: freq. in neut. pl., μυρί'..ἐσθλὰ ἔοργε Il.2.272; ἔσθλ' ἀγορεύοντες, κακὰ δὲ φρεσὶ βυσσοδόμευον Od.17.66; ἔσλων ἢ κάλων Sapph.28, cf. Supp.2.4.<br><span class="bld">3</span> [[fortunate]], [[lucky]], ὄρνιθες Od. 24.311; ὕπαρ 19.547; χάρματα Pi.O.2.19; γάμοι E.IA609; τύχη S.OC1506; ἀράσαντο πάμπαν ἔσλα τῷ γάμβρῳ Sapph.51.4; [[ἐσθλόν]], τό, [[good luck]], [[prosperity]], opp. [[κακόν]], Il.24.530; παρὰ καὶ κακῷ ἐσθλὸν ἔθηκεν Od.15.488; ἐσλὸν βαθύ Pi.O.12.12.<br><span class="bld">4</span> Subst. [[ἐσθλά]], τά, [[goods]], πυρὴν ἐμπλησέμεν ἐσθλῶν Od.10.523; εἴ τις ἐσλὰ πέπαται Pi. P.8.73.<br><span class="bld">5</span> [[ἐσθλόν]], [[ἐσθλόν ἐστι]] c. inf., [[it is good]], it is [[expedient]] to.., Il.24.301: also pl., οὐ γὰρ ἐσθλὰ.. [[κερτομέειν]] Archil.64.—Poet. word, used by X.Cyr.1.5.9, Chrysipp.Stoic.3.60, Luc.Syr.D.19 (Ion.), etc. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1042.png Seite 1042]] dor. [[ἐσλός]], Pind., wie [[ἀγαθός]], gut, tüchtig in seiner Art, brav, [[edel]], von Hom. an bes. bei Dichtern gebräuchlich. Gew. von Menschen, tapfer, | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1042.png Seite 1042]] dor. [[ἐσλός]], Pind., wie [[ἀγαθός]], gut, tüchtig in seiner Art, brav, [[edel]], von Hom. an bes. bei Dichtern gebräuchlich. Gew. von Menschen, tapfer, <span class="ggns">Gegensatz</span> [[κακός]], Il. oft, ἔν τινι, tüchtig in Etwas, 15, 283; von Heerführern u. Fürsten, auch von dem Sauhirten, Od. 16, 557; [[θηρητήρ]], [[ἀγορητής]], [[ἡγεμών]], jeder tüchtig in seiner Art; [[Πέλοψ]], Pind. N. 2, 21; [[κήρυξ]], [[ἄγγελος]], Ol. 13, 96 P. 4, 278; von Helden, Aesch. Pers. 31. 313; übertr., δωμάτων κύνα ἐσθλήν, der treue Wächter des Hauses, Ag. 594; φίλον ἐσθλόν Soph. O. R. 311; [[ἀνήρ]] Ai. 1324 u. öfter; bes. vom Edlen, <span class="ggns">Gegensatz</span> [[κακός]], Phil. 96 Ant. 38; Eur. u. sp. D., auch c. inf., Ap. Rh. 1, 106. 3, 917 u. sonst; bei Plat. nur in Dichterstellen; sonst noch Xen. Cyr. 1, 5, 9; Luc. Dea Syr. 15 u. Plut. – Über die Abstufungen des Begriffs vgl. [[ἀγαθός]], mit dem es auch die Bdtg des Reichen gemein hat; Hes. O. 214. – Von edlen Rossen, Il. 23, 348. – Von Dingen u. Zuständen, [[νόος]], [[νόημα]], [[μένος]], [[βουλή]], [[φάτις]] u. ä., gut, was seinem Zweck entspricht; φάρμακα, wirksame Heilmittel; ὄρνιθες, Glück bedeutende, Od. 24, 311; [[ὕπαρ]] 19, 547; [[κλέος]] Pind. P. 4, 175; χάρματα Ol. 2, 21; ἀλεὴς [[ὕπνος]] [[ἐσθλός]] Soph. Phil. 847; [[τύχη]] O. C. 1502; γάμοι Eur. I. A. 609; φῆμαι Hel. 1298. Neutr. τὸ ἐσθλόν, das Glück, Il. 24, 530; auch ἐσθλόν mit dem inf., es hilft, nützt, 24, 301; τὰ ἐσθλά, Güter, Od. 10, 523; so bei Folgdn oft, πολλῶν γὰρ ἐσθλῶν τὴν ὄνησιν εἱλόμην Aesch. Ag. 341; λόγῳ μὲν ἐσθλά, τοῖσι δ' ἔργοισι κακά Soph. O. C. 768; Eur. u. sp. D. – Den compar. ἐσθλότερος hat Antiphil. 10 (IX,156); den superl., βασιλῆος ἐσθλοτάτου, Philp. 47 (VI, 240). | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ή, όν :<br /><b>I.</b> <i>en parl. de pers.</i><br /><b>1</b> [[probe]], [[honnête]];<br /><b>2</b> [[courageux]], [[viril]];<br /><b>3</b> [[noble]], [[de noble race]] ; de nobles sentiments, généreux : [[εἴς]] τινα, fidèle envers qqn;<br /><b>4</b> [[riche]];<br /><b>5</b> [[habile]] : ἔν τινι, en qch;<br /><b>6</b> [[sensé]], [[sage]], [[prudent]];<br /><b>II.</b> <i>en parl. de choses</i>;<br /><b>1</b> [[efficace]], [[utile]] ; ἐσθλόν ἐστι avec l'inf. il est bon de, <i>etc.</i><br /><b>2</b> [[heureux]], [[favorable]] ; τὸ ἐσθλόν IL le bonheur;<br /><b>3</b> précieux (biens, richesses, <i>etc.</i>) ; τὰ ἐσθλά OD les biens.<br />'''Étymologie:''' DELG vieux mot d'étym. incertaine. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἐσθλός:''' дор. [[ἐσλός]] 3<br /><b class="num">1</b> [[хороший]], [[отличный]], [[славный]] ([[ἑταῖρος]], ἵπποι Λαομέδοντος Hom.);<br /><b class="num">2</b> [[храбрый]], [[мужественный]] ([[ἡγεμών]] Hom.);<br /><b class="num">3</b> [[славный]], [[благородный]], [[знатный]] ([[πατήρ]] Soph.; δώματα Eur.): ἐσθλῶν [[κακός]] Soph. дурной отпрыск славных предков;<br /><b class="num">4</b> [[богатый]] ([[βροτός]] Hes.);<br /><b class="num">5</b> дорогой, (драго)ценный (ἀγάλματα, κτήματα, κειμήλια Hom.);<br /><b class="num">6</b> [[благой]], [[добрый]], [[благожелательный]] ([[ἔπος]] Hom.);<br /><b class="num">7</b> [[предвещающий счастье]], [[благоприятный]] (ὄρνιθες, [[ὕπαρ]] Hom.; [[ὕπνος]] Soph.);<br /><b class="num">8</b> [[счастливый]] ([[τύχη]] Soph.; γάμοι Eur.);<br /><b class="num">9</b> [[целительный]] (φάρμακα Hom.): ἐσθλὸν Διὶ χεῖρας [[ἀνασχέμεν]] Hom. полезно воздевать руки к Зевсу;<br /><b class="num">10</b> [[преданный]], [[верный]] (δωμάτων χύων Aesch.; εἴς τινα Soph.);<br /><b class="num">11</b> [[разумный]], [[мудрый]] ([[βουλή]] Hom.);<br /><b class="num">12</b> [[искусный]], [[опытный]] (ἐν σταδίῃ Hom.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''ἐσθλός''': -ή, -όν, Δωρ. [[ἐσλός]], ή, όν· συγκρ. καὶ ὑπερθ. -ότερος, -ότατος, Ἀνθ. Π. 9. 156., 6. 240. (Ἐκ τῆς √ΕΣ, [[εἰμὶ]] (ἐσμί), κατὰ τὸν Κούρτ.· πρβλ. Σανσκρ. sat (ὤν, bonus), su-(εὖ), sv-astis ([[εὐεστώ]]). Ποιητ. ἐπίθ. = τῷ [[ἀγαθός]], καλὸς εἰς τὸ εἶδός του, ἢ (ὡς συνήθως) ἐπὶ ἀρχηγῶν, ἢ καὶ ἐπὶ χοιροβοσκοῦ, ὡς ἐν Ὀδ. Ο. 557· ἐπὶ ἵππων, Ἰλ. Β. 348· ἐσθλὸς ἔν τινι Ἰλ. Ο. 283· ἀκολούθως μετ’ ἀπαρ., Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 106, κτλ.: - [[ἐντεῦθεν]] κατὰ πολλὰς σχέσεις, 1) ἐπὶ προσώπων, ἐκ τῆς κοινῆς παρὰ τοῖς ἀρχαιοτάτοις ἰδέας περὶ ὑπεροχῆς καὶ ἐξοχότητος, [[ἀγαθός]], [[γενναῖος]], [[ἰσχυρός]], Ὅμ., ἰδίως ὲν τῇ Ἰλ.· [[ὡσαύτως]], [[ὄλβιος]], [[πλούσιος]], Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 212· καὶ ἀκολούθως, [[εὐγενής]], ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ κακός (ἴδε ἐν λέξει [[ἀγαθός]] ΙΙ), εἴτ’ [[εὐγενής]] πέφυκας εἴτ’ ἐσθλῶν κακή Σοφ. Ἀντ. 38· ἐσθλοῦ πατρὸς [[παῖς]]· ὁ αὐτ. ἐν Φιλ. 96· ἀπ’ ἐσθλῶν δωμάτων Εὐριπ. Ἀνδρ. 772, κτλ.· πρβλ. Welcker ἐν προοιμ. Θεόγν. σ. XXII· ἐπὶ εὐγενῶν ἵππων, Ἰλ. Ψ. 348. 2) ἐπὶ τοῦ νοῦ καὶ τῶν ἰδιοτήτων τοῦ ἀνθρώπου, [[νόος]], [[μένος]], [[κλέος]], κτλ., Ὅμ., καὶ | |lstext='''ἐσθλός''': -ή, -όν, Δωρ. [[ἐσλός]], ή, όν· συγκρ. καὶ ὑπερθ. -ότερος, -ότατος, Ἀνθ. Π. 9. 156., 6. 240. (Ἐκ τῆς √ΕΣ, [[εἰμὶ]] (ἐσμί), κατὰ τὸν Κούρτ.· πρβλ. Σανσκρ. sat (ὤν, bonus), su-(εὖ), sv-astis ([[εὐεστώ]]). Ποιητ. ἐπίθ. = τῷ [[ἀγαθός]], καλὸς εἰς τὸ εἶδός του, ἢ (ὡς συνήθως) ἐπὶ ἀρχηγῶν, ἢ καὶ ἐπὶ χοιροβοσκοῦ, ὡς ἐν Ὀδ. Ο. 557· ἐπὶ ἵππων, Ἰλ. Β. 348· ἐσθλὸς ἔν τινι Ἰλ. Ο. 283· ἀκολούθως μετ’ ἀπαρ., Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 106, κτλ.: - [[ἐντεῦθεν]] κατὰ πολλὰς σχέσεις, 1) ἐπὶ προσώπων, ἐκ τῆς κοινῆς παρὰ τοῖς ἀρχαιοτάτοις ἰδέας περὶ ὑπεροχῆς καὶ ἐξοχότητος, [[ἀγαθός]], [[γενναῖος]], [[ἰσχυρός]], Ὅμ., ἰδίως ὲν τῇ Ἰλ.· [[ὡσαύτως]], [[ὄλβιος]], [[πλούσιος]], Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 212· καὶ ἀκολούθως, [[εὐγενής]], ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ κακός (ἴδε ἐν λέξει [[ἀγαθός]] ΙΙ), εἴτ’ [[εὐγενής]] πέφυκας εἴτ’ ἐσθλῶν κακή Σοφ. Ἀντ. 38· ἐσθλοῦ πατρὸς [[παῖς]]· ὁ αὐτ. ἐν Φιλ. 96· ἀπ’ ἐσθλῶν δωμάτων Εὐριπ. Ἀνδρ. 772, κτλ.· πρβλ. Welcker ἐν προοιμ. Θεόγν. σ. XXII· ἐπὶ εὐγενῶν ἵππων, Ἰλ. Ψ. 348. 2) ἐπὶ τοῦ νοῦ καὶ τῶν ἰδιοτήτων τοῦ ἀνθρώπου, [[νόος]], [[μένος]], [[κλέος]], κτλ., Ὅμ., καὶ συχν. παρ’ Ἀττ.· ἔσθλ’ ἀγορεύοντες, κακὰ δὲ φρεσὶ βυσσοδόμευον Ὀδ. Ρ. 66· ἐσθλὸς εἴς τινα, [[καλός]], [[πιστός]], Σοφ. Ἠλ. 24· τινι Ναυμάχιος 48. 3) ἐπὶ πραγμάτων, κτλ., φάρμακα, τεύχεα, κτήματα, κειμήλια, κτλ., Ὅμ. καὶ Ἀττ. 4) εὐοίωνος, [[αἴσιος]], [[καλός]], [[τυχηρός]], ὄρνιθες Ὀδ. Ω. 311· [[ὕπαρ]] Τ. 547· [[μοῖρα]], [[γάμος]], κτλ., Τραγ. 5) ὡς οὐσιαστ., ἐσθλά, τά, ἀγαθὰ (δηλ. πράγματα), πυρὴν ἐμπλησέμεν ἐσθλῶν Ὀδ. Κ. 523· εἴ τις ἐσλά πέπαται Πινδ. Π. 8. 103· - ἀλλὰ ἐσθλόν, τό, καλή [[τύχη]], [[εὐτυχία]], ἐν ἀντιθ. πρὸς τὸ κακόν, Ἰλ. Ω. 530· παρὰ καὶ κακῷ ἐσθλὸν ἔθηκεν Ὀδ. Ο. 488· ἐσλὸν βαθὺ Πινδ. Ο. 12. 17. 6) ἐσθλόν ἐστι, μετ’ ἀπαρ., [[εἶναι]] καλόν, συμφέρον νά..., Ἰλ. Ω. 301. - Ποιητικὴ [[λέξις]] ᾗ χρῆται καὶ ὁ Χρύσιππ. παρὰ Πλουτ. 2. 441Β, Ξεν. Κύρ. 1. 5, 9, Λουκ. περὶ τῆς Συρ. Θεοῦ 19 (ἐν Ἰων. διαλέκτ.), κτλ. | ||
}} | }} | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=a poetic synonym of [[ἀγαθός]], q. v.; examples are [[numerous]] in [[every]] [[application]] of the [[meaning]] [[good]], opp. [[κακός]], [[ἄλλοτε]] [[μέν]] τε κακῷ ὅ γε κύρεται, [[ἄλλοτε]] δ' ἐσθλῷ, Il. 24.530. | |auten=a poetic synonym of [[ἀγαθός]], [[quod vide|q.v.]]; examples are [[numerous]] in [[every]] [[application]] of the [[meaning]] [[good]], opp. [[κακός]], [[ἄλλοτε]] [[μέν]] τε κακῷ ὅ γε κύρεται, [[ἄλλοτε]] δ' ἐσθλῷ, Il. 24.530. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[ἐσθλός]], -ή, -όν και δωρ. και αρκαδ. τ. [[ἐσλός]], -ά, -όν και αιολ. ἔσλος (Α)<br /><b>1.</b> [[αγαθός]], [[άξιος]] στο [[είδος]] του (στο [[επάγγελμα]] ή στην ιδιότητά του)<br /><b>2.</b> [[γενναίος]], [[ανδρείος]], [[ισχυρός]]<br /><b>3.</b> [[ευγενής]], [[έξοχος]] ( | |mltxt=[[ἐσθλός]], -ή, -όν και δωρ. και αρκαδ. τ. [[ἐσλός]], -ά, -όν και αιολ. ἔσλος (Α)<br /><b>1.</b> [[αγαθός]], [[άξιος]] στο [[είδος]] του (στο [[επάγγελμα]] ή στην ιδιότητά του)<br /><b>2.</b> [[γενναίος]], [[ανδρείος]], [[ισχυρός]]<br /><b>3.</b> [[ευγενής]], [[έξοχος]] («ἐσθλοῦ πατρὸς παῖς», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>4.</b> (για άλογα) αυτός που ανήκει σε καλή [[ράτσα]]<br /><b>5.</b> [[ηθικός]], [[χρηστός]], [[πιστός]] («ἐσθλὸς [[φίλος]]», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>6.</b> (για [[σκύλο]]) [[πιστός]], [[ωφέλιμος]]<br /><b>7.</b> (για οιωνούς) [[αίσιος]], [[ευοίωνος]]<br /><b>8.</b> (<b>για πράγμ.</b>) [[αρμόδιος]], [[επιτήδειος]], [[ωφέλιμος]] («πολλὰ καὶ ἐσθλὰ κτήματα», <b>Ομ.</b> Οδ)<br /><b>9.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ ἐσθλόν</i><br />η καλή [[τύχη]], η [[ευτυχία]]<br /><b>10.</b> (<b>το ουδ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>τὰ ἐσθλά</i><br />α) αγαθές πράξεις ή σκέψεις ή ιδέες<br />β) τα [[αγαθά]], η [[περιουσία]]<br /><b>11.</b> <b>φρ.</b> «ἐσθλόν (ἐστί)» — [[είναι]] καλό, [[συμφέρον]] να...<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ο τ. [[εσθλός]] συνδέεται με αρχ. ινδ. <i>edhate</i> «[[ευμενής]]» και ανάγεται σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>es</i>- «[[είμαι]]» με [[παρέκταση]] -<i>dh</i>- ( <i>esdh</i>-), αν δεν αποτελεί σύνθετο <i>es</i>-<i>dhl</i>-<i>ό</i>: από [[μόρφημα]] <i>es</i>-, [[ρίζα]] του <i>εύς</i> «[[καλός]], [[ανδρείος]], [[ευγενής]]», και β’ σύνθ. -<i>dhl</i>-, μηδενισμένη [[βαθμίδα]] του ΙE <i>dh</i><i>ē</i>-<i>lo</i> «[[θέτω]]» ([[πρβλ]]. αρχ. σλαβ. <i>d</i><i>ě</i><i>lo</i> «[[πράξη]]»). Οι αιολ. τ. <i>έσλος</i>, <i>εσλός</i>, όπως και ο αρκαδ. τ. <i>εσλός</i>, προήλθαν με [[απλοποίηση]] του συμφωνικού συμπλέγματος -<i>σθλ</i>-]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἐσθλός:''' -ή, -όν, Δωρ. [[ἐσλός]], -ά, -όν, όπως το [[ἀγαθός]]·<br /><b class="num">1.</b> [[καλός]] στο είδος του, [[αγαθός]], [[γενναίος]], [[ισχυρός]], σε Όμηρ., [[ιδίως]], σε Ομήρ. Ιλ.· επίσης, [[πλούσιος]], σε Ησίοδ.· [[ευγενής]], αντίθ. προς το [[κακός]] (βλ. [[ἀγαθός]] I), <i>εἴτ' εὐγενὴς πέφυκας εἴτ' ἐσθλῶν κακή</i>, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πράγματα, σε Όμηρ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[καλός]], [[ευοίωνος]], [[ευνοϊκός]], [[αίσιος]], [[τυχερός]], σε Ομήρ. Οδ., Τραγ.<br /><b class="num">4.</b> ως ουσ., <i>ἐσθλά</i>, <i>τά</i>, τα [[αγαθά]], σε Ομήρ. Οδ.· [[αλλά]], <i>ἐσθλόν</i>, <i>τό</i>, [[καλή]] [[τύχη]], [[ευτυχία]], σε Όμηρ.<br /><b class="num">5.</b> <i>ἐσθλόν</i> (<i>ἐστι</i>), με απαρ., είναι καλό να, είναι [[πρόσφορο]] να, σε Ομήρ. Ιλ. | |lsmtext='''ἐσθλός:''' -ή, -όν, Δωρ. [[ἐσλός]], -ά, -όν, όπως το [[ἀγαθός]]·<br /><b class="num">1.</b> [[καλός]] στο είδος του, [[αγαθός]], [[γενναίος]], [[ισχυρός]], σε Όμηρ., [[ιδίως]], σε Ομήρ. Ιλ.· επίσης, [[πλούσιος]], σε Ησίοδ.· [[ευγενής]], αντίθ. προς το [[κακός]] (βλ. [[ἀγαθός]] I), <i>εἴτ' εὐγενὴς πέφυκας εἴτ' ἐσθλῶν κακή</i>, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> λέγεται για πράγματα, σε Όμηρ. κ.λπ.<br /><b class="num">3.</b> [[καλός]], [[ευοίωνος]], [[ευνοϊκός]], [[αίσιος]], [[τυχερός]], σε Ομήρ. Οδ., Τραγ.<br /><b class="num">4.</b> ως ουσ., <i>ἐσθλά</i>, <i>τά</i>, τα [[αγαθά]], σε Ομήρ. Οδ.· [[αλλά]], <i>ἐσθλόν</i>, <i>τό</i>, [[καλή]] [[τύχη]], [[ευτυχία]], σε Όμηρ.<br /><b class="num">5.</b> <i>ἐσθλόν</i> (<i>ἐστι</i>), με απαρ., είναι καλό να, είναι [[πρόσφορο]] να, σε Ομήρ. Ιλ. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[good]], [[brave]], [[stout]], [[noble]] of men and objects (Il.).<br />Other forms: Aeol. Pi. | |etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[good]], [[brave]], [[stout]], [[noble]] of men and objects (Il.).<br />Other forms: Aeol. Pi. [[ἔσλος]], [[ἐσλός]], Arc [[ἑσλός]]<br />Compounds: As 1. member in <b class="b3">ἐσθλο-δότης</b> (Man.),<br />Derivatives: [[ἐσθλότης]] (Chrysipp.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Unknown. Acc. to Brugmann K. vergl. Gr. 201, 522, Grundr. 22: 3, 128; 374, Benveniste Origines 191 to Skt. [[édhate]] [[thrive]] (< <b class="b2">*azdh-</b>, Av. [[azd-ya-]] [[well-fed]], [[stout]]; IE <b class="b2">*es-dh-</b>), further to [[ἐύς]] (s. v.). Schwyzer 533 n. 5 prefers a compound <b class="b2">*es-dhl-ó-</b> [[ἀγαθοεργός]], from <b class="b3">ἐσ-</b> in [[ἐΰς]] and a zero grade variant of OCS [[dělo]] [[deed]] (IE <b class="b2">*dheh₁-lo-</b>; s. [[τίθημι]]). Diff. again Specht Ursprung 256, Pisani Ist. Lomb. 77, 550 (s. Glotta 35, 62). | ||
}} | }} | ||
{{mdlsj | {{mdlsj | ||
|mdlsjtxt=[[much]] like [[ἀγαθός]],]<br /><b class="num">1.</b> [[good]] of his [[kind]], [[good]], [[brave]], Hom., | |mdlsjtxt=[[much]] like [[ἀγαθός]],]<br /><b class="num">1.</b> [[good]] of his [[kind]], [[good]], [[brave]], Hom., especially in Il.;—also, [[rich]], [[wealthy]], Hes.: [[noble]], opp. to [[κακός]] (v. [[ἀγαθός]] 1), εἴτ' εὐγενὴς πέφυκας εἴτ' ἐσθλῶν κακή Soph.<br /><b class="num">2.</b> of things, Hom., etc.<br /><b class="num">3.</b> [[good]], [[fortunate]], [[lucky]], Od., Trag.<br /><b class="num">4.</b> as [[substantive]], ἐσθλά, τά, [[goods]], Od.:—but ἐσθλόν, [[good]] [[luck]], Hom.<br /><b class="num">5.</b> ἐσθλόν [ἐστι], c. inf. it is [[good]], [[expedient]] to do, Il. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''ἐσθλός''': {esthlós}<br />'''Forms''': äol. Pi. ἔσλος, [[ἐσλός]], ark. ἑσλός<br />'''Meaning''': [[tüchtig]], [[brav]], [[edel]] von Menschen und Sachen (poet. s. Il.).<br />'''Composita''' : Als Vorderglied in [[ἐσθλοδότης]] (Man.),<br />'''Derivative''': Ableitung [[ἐσθλότης]] (Chrysipp.).<br />'''Etymology''' : Nicht sicher erklärt. Nach Brugmann K. vergl. Gr. 201, 522, Grundr. 2<sup>2</sup> : 3, 128; 374, Benveniste Origines 191 zu aind. ''édhate'' [[gedeiht]] (aus *''azdh''-, aw. ''azd''-''ya''- [[wohlgenährt]], [[kräftig]]; idg. *''es''-''dh''-) mit weiterer Beziehung zu [[ἐύ̄ς]] (s. d.). Schwyzer 533 A. 5 zieht vor, darin ein Kompositum *''es''-''dhl''-''ó''- [[ἀγαθοεργός]] zu sehen, von ἐσ- in [[ἐΰς]] und einer schwundstufigen Variante von aksl. ''dělo'' [[Tat]] (idg. *''dhē''-''lo''-; s. [[τίθημι]]). Wieder anders Specht Ursprung 256, Pisani Ist. Lomb. 77, 550 (s. Glotta 35, 62).<br />'''Page''' 1,574 | |ftr='''ἐσθλός''': {esthlós}<br />'''Forms''': äol. Pi. ἔσλος, [[ἐσλός]], ark. ἑσλός<br />'''Meaning''': [[tüchtig]], [[brav]], [[edel]] von Menschen und Sachen (poet. s. Il.).<br />'''Composita''': Als Vorderglied in [[ἐσθλοδότης]] (Man.),<br />'''Derivative''': Ableitung [[ἐσθλότης]] (Chrysipp.).<br />'''Etymology''': Nicht sicher erklärt. Nach Brugmann K. vergl. Gr. 201, 522, Grundr. 2<sup>2</sup>: 3, 128; 374, Benveniste Origines 191 zu aind. ''édhate'' [[gedeiht]] (aus *''azdh''-, aw. ''azd''-''ya''- [[wohlgenährt]], [[kräftig]]; idg. *''es''-''dh''-) mit weiterer Beziehung zu [[ἐύ̄ς]] (s. d.). Schwyzer 533 A. 5 zieht vor, darin ein Kompositum *''es''-''dhl''-''ó''- [[ἀγαθοεργός]] zu sehen, von ἐσ- in [[ἐΰς]] und einer schwundstufigen Variante von aksl. ''dělo'' [[Tat]] (idg. *''dhē''-''lo''-; s. [[τίθημι]]). Wieder anders Specht Ursprung 256, Pisani Ist. Lomb. 77, 550 (s. Glotta 35, 62).<br />'''Page''' 1,574 | ||
}} | |||
{{WoodhouseReversedUncategorized | |||
|woodrun=[[good]], [[high-born]], [[noble]], [[well-born]], [[brave man]], [[of birth]], [[of gentle birth]], [[well born]] | |||
}} | |||
{{trml | |||
|trtx====[[good]]=== | |||
Afrikaans: goed; Albanian: mirë; Alviri-Vidari: ودر; Ambonese Malay: bai, ae; American Sign Language: OpenB@Chin-PalmBack-OpenB@CenterChesthigh-PalmUp OpenB@Palm-PalmUp-OpenB@CenterChesthigh-PalmUp; Amharic: ጥሩ; Arabic: حَسَن, جَيِّد, طَيِّب; Egyptian Arabic: كويس; Moroccan Arabic: مزِيان ملِيح; Tunisian Arabic: باهي; Aramaic: טבא; Armenian: լավ, բարի; Aromanian: bun, bunã; Assamese: ভাল; Asturian: bonu; Azerbaijani: yaxşı, xeyir, xoş; Bashkir: яҡшы; Belarusian: до́бры; Bengali: ভাল; Bikol Central: marhay; Bulgarian: добъ́р; Burmese: ကောင်း; Catalan: bo, bon; Cebuano: maayo; Chamicuro: pewa; Chickasaw: chokma; Chinese Dungan: хо; Mandarin: 好, 良; Min Dong: 好; Coptic: ⲁⲅⲁⲑⲟⲥ; Czech: dobrý; Dalmatian: bun, buna; Danish: god, godt; Dutch: goed; Eastern Bontoc: ammay; Esperanto: bona; Estonian: hea; Faliscan: dueno; Faroese: góður; Finnish: hyvä; Franco-Provençal: bon; French: bon, bonne; Friulian: bon; Galician: bo, boa; Georgian: კარგი; German: gut; Gothic: 𐌲𐍉𐌸𐍃, 𐌸𐌹𐌿𐌸𐌴𐌹𐌲𐍃; Greek: [[καλός]], [[αγαθός]]; Ancient Greek: [[ἀγαθός]], [[ἐσθλός]]; Gujarati: સારું; Haitian Creole: bon; Hebrew: טוֹב; Hindi: अच्छा, भला, उत्तम, नेक, खूब, ख़ूब, नीति; Hungarian: jó; Icelandic: góður, góð, gott; Ido: benigna, bona; Ilocano: naimbag; Indonesian: baik; Ingrian: hüvä; Irish: maith; Istro-Romanian: bur; Italian: buono; Japanese: 良い, いい, 善意の; Kannada: ಉತ್ತಮ; Kazakh: жақсы; Khmer: ល្អ; Kikuyu: -ega; Korean: 좋다; Kumyk: яхшы; Kyrgyz: жакшы; Ladin: bon; Lao: ດີ; Latgalian: lobs; Latin: bonus; Latvian: labs; Lithuanian: geras; Livonian: jõvā; Lombard: bón; Luxembourgish: gutt; Lü: ᦡᦲ; Macedonian: добар; Malay: baik; Malayalam: നല്ലത്; Maltese: tajjeb; Maori: pai; Marathi: चांगला, चांगली, चांगले, भला, भली, भले; Mazanderani: خار; Middle Persian: 𐭭𐭩𐭪; Mongolian: сайн; Mòcheno: guat; Navajo: yáʼátʼééh; North Frisian: gödj; Northern Kankanay: gawis; Northern Thai: ᨯᩦ; Norwegian: god, godt; Occitan: bon; Old Church Slavonic: добръ; Old Frisian: gōd; Old Norse: góðr; Old Turkic: 𐰓𐰏𐰇; Ossetian: хорз; Pashto: ښه; Persian: خوب, نیک; Plautdietsch: goot; Polish: dobry; Portuguese: bom; Quechua: allin; Romanian: bun, bună; Romansch: bun; Russian: хоро́ший, до́брый; Sanskrit: साधु, सु-; Scots: guid; Scottish Gaelic: math; Serbo-Croatian Cyrillic: до̏бар; Roman: dȍbar; Shan: လီ; Sicilian: bonu; Sinhalese: හොඳ; Slovak: dobrý; Slovene: dóber; Sorbian Lower Sorbian: dobry; Upper Sorbian: dobry; Southern Kalinga: mamfaru; Spanish: bueno; Sundanese: hadé; Swahili: nzuri; Swedish: god, gott, bra; Sylheti: ꠜꠣꠟꠣ; Tagalog: mabuti, mabait; Tai Tajik: хуб; Talysh: چاک; Tamil: நன்மை; Tatar: яхшы; Telugu: మంచి, నీతి; Thai: ดี, ดี ๆ; Tibetan: བཟང; Tok Pisin: gutpela; Turkish: iyi; Turkmen: gowy, ýagşy; Tzotzil: lek; Ugaritic: 𐎉𐎁; Ukrainian: до́брий, хоро́ший, га́рний; Urdu: اچھا, بهلا; Uyghur: ياخشى; Uzbek: yaxshi; Venetian: bon; Vietnamese: tốt, hay, tuyệt; Vilamovian: güt; Votic: üvä; Walloon: bon; Waray-Waray: maupay; Welsh: da; West Frisian: goed; White Hmong: zoo; Yagnobi: хуб; Yakut: үчүгэй; Yiddish: גוט; Zazaki: weş; Zealandic: goed; Zhuang: ndei | |||
===[[brave]]=== | |||
Afrikaans: dapper, braaf; Albanian: i guximshëm; Arabic: شُجَاع, جَرِيء, جَسُور; Egyptian Arabic: شجيع; Armenian: քաջ; Aromanian: gioni; Asturian: bravu, valiente; Azerbaijani: cəsur, mərd, comərd, ürəkli; Bashkir: батыр, ҡыйыу; Basque: ausart; Belarusian: храбры, адважны, смелы; Bengali: সাহসী; Breton: kaloneg; Bulgarian: храбър, смел; Burmese: ရဲရင့်, သတ္တိကောင်း; Catalan: valent, coratjós, audaç; Chechen: майра; Cherokee: ᏧᎵᏨᏯᏍᏗ; Chinese Gan: 勇敢, 有量, 猛, 敢, 俹／𱎫; Mandarin: 勇敢; Czech: odvážný, statečný; Danish: modig; Dutch: [[moedig]]; Esperanto: brava, kuraĝa; Estonian: vapper, vahva, julge; Faroese: djarvur; Finnish: rohkea, urhea, reipas; French: [[courageux]]; Friulian: di fiât; Galician: bravo, valente; Georgian: გამბედავი, მამაცი, გულადი, გაბედული, ვაჟკაცი, გულოვანი; German: [[tapfer]], [[mutig]]; Greek: [[γενναίος]], [[θαρραλέος]]; Ancient Greek: [[ἀγαθός]], [[ἀγανόρειος]], [[ἀγασός]], [[ἀγηνόρειος]], [[ἀγήνωρ]], [[ἀδείλανδρος]], [[ἀζαθός]], [[ἀλκήεις]], [[ἄλκιμος]], [[ἀνδρεῖος]], [[ἀνδρήιος]], [[ἀνόρεος]], [[ἀρρενῶδες]], [[ἀρρενώδης]], [[εἰνάρετος]], [[ἐνάρετος]], [[ἐσθλός]], [[ἐσλός]], [[ἔσλος]], [[εὐθαρσής]], [[εὐκάρδιος]], [[ἐύς]], [[ἐΰς]], [[εὐτλήμων]], [[εὔτολμος]], [[εὔψυχος]], [[ἠΰς]], [[θαρσητικός]], [[θρασύς]], [[θρασύσπλαγχνος]], [[θυμοειδής]], [[ἰνάρετος]], [[ἰσχυροκάρδιος]], [[κινδυνευτής]], [[κρατερόφρων]], [[μεγαθαρσής]], [[μεγαλήτωρ]], [[μεγαλόθυμος]], [[μεγαλοθύμων]], [[μεγαλόφρων]], [[πανθαρσής]], [[περίσπλαγχνος]], [[ταλαίφρων]], [[ταλακάρδιος]], [[ταλαύρινος]], [[τλάθυμος]], [[τλάμων]], [[τλήθυμος]], [[τλήμων]], [[τολμάεις]], [[τολμήεις]], [[τολμῆεν]], [[τολμήεσσα]], [[τολμῇν]], [[τολμηρός]], [[τολμῇς]], [[τολμῇσσα]], [[φαρυμός]]; Haitian Creole: brav; Hawaiian: koa; Hebrew: אַמִּיץ, אמיצה; Hindi: बहादुर, व्यकित; Hungarian: bátor; Icelandic: hugrakkur; Ido: brava, kurajoza; Igbo: ebube; Indonesian: berani; Ingush: майра; Irish: calma, misniúil, cróga, móruchtúil, fearúil; Italian: [[coraggioso]], [[ardito]], [[baldo]], [[audace]], [[valoroso]], [[impavido]]; Japanese: 勇敢な, 勇気ある, 勇猛な, 雄々しい; Javanese: wani; Kazakh: ержүрек, батыл, батыр, дәділ; Khmer: ក្លាហាន; Korean: 용감하다; Kurdish Central Kurdish: ئازا, قارەمان; Kyrgyz: кайраттуу, жүрөктүү, батымдуу; Ladino: korajozo; Lao: ກຳແຫງ, ກ້າຫານ, ກ້າ; Latin: [[animosus]], [[fortis]], [[magnanimus]]; Latvian: drosmīgs, drošs; Lithuanian: drąsus; Luxembourgish: daper, couragéiert; Macedonian: храбар, смел; Malay: berani; Malayalam: ധീര, ധൈര്യമുള്ള; Maltese: kuraġġuż; Manchu: ᠪᠠᡨᡠ᠋ᡵᡠ; Maori: hautoa, māia, toa; Marathi: चातुर्य; Middle English: doughty; Mongolian: эрэлхэг, зоригтой; Norman: brave; Norwegian: modig; Occitan: coratjós, valent; Ojibwe: zoongide'e; Old English: beald; Old Javanese: wani; Ottawa: aakde'e, zoongde'e; Ottoman Turkish: قوچاق; Persian: شجاع, دلیر, نیو; Plautdietsch: brow; Polish: odważny, chrobry, dzielny; Portuguese: [[bravo]], [[valente]], [[corajoso]]; Romanian: curajos, brav; Russian: [[храбрый]], [[смелый]], [[отважный]], [[бесстрашный]], [[бравый]]; Scots: wicht; Scottish Gaelic: misneachail, tapaidh; Serbo-Croatian Cyrillic: храбар; Roman: hrabar; Sicilian: curaggiusu; Slovak: odvážny, statočný; Slovene: pogumen, hraber; Somali: geesi; Southern Altai: јӱректӱ; Spanish: [[valiente]], [[valeroso]], [[corajudo]]; Swahili: jasiri; Swedish: modig; Tagalog: matapang; Tajik: шуҷоъ, далер, диловар, шуҷоатманд; Tamil: தைரியசாலி; Telugu: ధైర్యమైన; Thai: กล้าหาญ, กล้า; Tibetan: བློ་ཁོག་ཆེན་པོ; Turkish: cesur, mert, korkusuz, yürekli, cesaretli; Turkmen: batyr, mert; Tuvan: эккер-эрес, кайгал, дидим; Ukrainian: хоробрий, відважний, сміливий; Urdu: بهادر; Uyghur: باتۇر, قورقماس, جەسۇر, مەرد; Uzbek: jasur, mard, botir, dovyurak; Vietnamese: dũng cảm), mạnh dạn, mạnh bạo, gan dạ; Volapük: kuradik; Walloon: coraedjeus, bråve, franc; Welsh: dewr, gwrdd, gwrol, eofn, glew; Yiddish: העלדיש, מוטיק; Zulu: -nesibindi | |||
}} | }} | ||