τλάω: Difference between revisions

1,183 bytes added ,  15 November 2024
m
Text replacement - "E.''Hec.''" to "E.''Hec.''"
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(<\/b>) ([a-zA-ZÀ-ÿŒ'œ ]+) <i>" to "$1 $2 <i>")
m (Text replacement - "E.''Hec.''" to "E.''Hec.''")
 
(18 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=tlao
|Transliteration C=tlao
|Beta Code=tla/w
|Beta Code=tla/w
|Definition=never found in pres. (exc. in very late writers, as <span class="bibl">Tz.<span class="title">H.</span> 9.133</span>), this tense being supplied by the pf. [[τέτλαμεν]], etc., or by [[τολμάω]]: fut. <span class="sense"><span class="bld">A</span> τλήσομαι <span class="bibl">Il.11.317</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1290</span>; Aeol. and Dor. τλάσομαι Sapph.75, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>3.41</span>; later fut. [[ταλάσσω]] Lyc.746: Ep. aor. 1. ἐτάλασσα <span class="bibl">Il.17.166</span>; subj. ταλάσσω <span class="bibl">13.829</span>, <span class="bibl">15.164</span> (an aor. Med. [[ταλάσσατο]], <span class="bibl">Opp.<span class="title">C.</span>3.155</span>); inf. τελάσσαι Hsch. (cf. [[τελαμών]]): but the usually aor. was [[ἔτλην]], <span class="bibl">Il.18.433</span>, etc., Ep. τλῆν <span class="bibl">5.385</span>, al., Dor. ἔτλᾱν <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span> 224</span> (lyr.), etc.; 3pl. ἔτλησαν <span class="bibl">E.<span class="title">Supp.</span>171</span>, Dor. ἔτλᾱσαν <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>1201</span> (lyr.), Ep. ἔτλᾰν <span class="bibl">Il.21.608</span>, <span class="bibl">Simon.107.7</span> (= <span class="title">IG</span>7.53); imper. τλῆθι <span class="bibl">Thgn.1237</span>, Orac. ap. <span class="bibl">Hdt.5.56</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>475</span>, etc., Dor. τλᾶθι <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>4.276</span>; 2sg. subj. τλῇς <span class="bibl">A.<span class="title">Supp.</span>428</span> (lyr.); opt. [[τλαίην]], 3pl. τλαῖεν <span class="bibl">Il.17.490</span>; inf. τλῆναι <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>704</span>, Ep. τλήμεναι <span class="bibl">Theoc.25.174</span>; part. [[τλάς]], [[τλᾶσα]], <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1453</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span>753</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1077</span> (lyr.): pf. [[τέτληκα]], in 2sg., <span class="bibl">Il.1.228</span>,<span class="bibl">543</span>, <span class="bibl">Ar.<span class="title">Pl.</span>280</span>, <span class="bibl"><span class="title">Th.</span>544</span>, 3sg., <span class="bibl">Od.19.347</span>; in shorter forms with pres. sense, Ep. 1pl. τέτλαμεν <span class="bibl">20.311</span>; imper. τέτλᾰθι <span class="bibl">Il.5.382</span>, τετλάτω <span class="bibl">Od.16.275</span>; opt. τετλαίην <span class="bibl">Il.9.373</span>; Ep. inf. τετλάμεναι <span class="bibl">Od.13.307</span>, τετλάμεν <span class="bibl">6.190</span>, τετλάναι <span class="bibl">Metag.18</span> (hex.); Ep. part. [[τετληώς]], fem. τετληυῖα <span class="bibl">Od.20.23</span>, masc. dat. τετληότι <span class="bibl">4.447</span>, al., pl. τετληότες <span class="bibl">Il.5.873</span>, -ῶτες <span class="bibl">Orph.<span class="title">A.</span>1350</span>: plpf. ἐτέτλαμεν <span class="bibl">A.R. 1.807</span>:—poet. Verb, used by <span class="bibl">Isoc.4.96</span> (quoted by <span class="bibl">Arist.<span class="title">Rh.</span>1408b16</span>), <span class="bibl">X.<span class="title">Cyr.</span>3.1.3</span>; but [[τολμάω]] is the common prose form (cf. [[τλήμων]]): </span><span class="sense"><span class="bld">I</span> [[suffer]], [[undergo]] [[hardship]], [[disgrace]], etc. (never like [[φέρω]], of [[bodily]] [[load]]s or [[burden]]s): </span><span class="sense"><span class="bld">1</span> abs., [[hold out]], [[endure]], [[be patient]], [[submit]], ἤτοι ἐγὼ μενέω καὶ τλήσομαι <span class="bibl">Il.11.317</span>, cf. <span class="bibl">19.308</span>; ἔτι τλαίης ἐνιαυτόν <span class="bibl">Od.1.288</span>, cf. <span class="bibl">2.219</span>; especially in imper., τέτλαθι, μῆτερ ἐμή, καὶ ἀνάσχεο <span class="bibl">Il. 1.586</span>; τλῆτε, φίλοι <span class="bibl">2.299</span>; τέτλαθι δή, κραδίη <span class="bibl">Od.20.18</span>: so in inf., σὺ δὲ τετλάμεναι καὶ ἀνάγκῃ <span class="bibl">13.307</span>: in part., τετληότι θυμῷ <span class="bibl">4.447</span>, etc.; κραδίη τετληυῖα <span class="bibl">20.23</span>: sometimes followed by a relat. clause, τλῆ μὲν Ἄρης, ὅτε μιν . . δῆσαν <span class="bibl">Il.5.385</span>, cf. <span class="bibl">392</span>; δηρὸν ἐτέτλαμεν εἴ κε . . μεταστρέψωσι νόον A.R. [[l.c.]] </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> c. acc. rei, [[ἔτλην ἀνέρος εὐνήν]] = [[I submitted to be wedded to a man]], <span class="bibl">Il.18.433</span>; ῥίγιστα . . τετληότες εἰμέν <span class="bibl">5.873</span>; τλῆ δ' Ἀΐδης . . ὀϊστόν = bore up under the wound from it, ib. <span class="bibl">395</span>; ἔτλαν πένθος <span class="bibl">Pi.<span class="title">I.</span>7(6).37</span>; οἷα χρὴ πάθη τλῆναι πρὸς Ἥρας <span class="bibl">A. <span class="title">Pr.</span>704</span>, cf. <span class="bibl"><span class="title">Ag.</span>1453</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">Ch.</span>753</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">OC</span>1077</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">Tr.</span>71</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span> 1251</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> c. inf., [[dare]] or [[venture]] to do, οὔτε λόχονδ' ἰέναι τέτληκας θυμῷ <span class="bibl">Il.1.228</span>, cf. <span class="bibl">7.480</span>, <span class="bibl">21.150</span>, etc.; [[bring oneself to do something contrary to one's feelings]], whether good or bad, have the [[courage]], [[hardihood]], [[effrontery]], [[cruelty]], or the [[grace]], [[charity]], [[patience]], to do anything, ἔστε δὴ πατρὶ ἔτλην γεγωνεῖν νυκτίφοιτα δείματα = I took [[courage]] to... <span class="bibl">A.<span class="title">Pr.</span>657</span>; ἔτλα θυτὴρ γενέσθαι θυγατρός <span class="bibl">Id.<span class="title">Ag.</span> 224</span> (lyr.); ἔτλα . . φῶς ἀλλάξαι = [[submit]]ted to [[exchange]]... <span class="bibl">S.<span class="title">Ant.</span> 944</span> (lyr.); [[πῶς ἔτλης σὰς ὄψεις μαρᾶναι]]; = [[how couldst thou quench thy orbs of sight]]? <span class="bibl">Id.<span class="title">OT</span>1327</span>; οὐδ' ἔτλης . . ἐφυβρίσαι = nor hadst thou the [[cruelty]] to... <span class="bibl">Id.<span class="title">Aj.</span>1384</span>; [[μὴ τλῇς με προδοῦναι]] = [[be not so cruel as to forsake me]], <span class="bibl">E.<span class="title">Alc.</span>275</span> (anap.); [[οὐ γὰρ ἂν τλαίην ἰδεῖν]] = [[I could not bear to see]], <span class="bibl">Ar.<span class="title">Nu.</span>119</span>, cf. <span class="bibl">1387</span> (lyr.), <span class="bibl"><span class="title">V.</span>1159</span>, <span class="bibl"><span class="title">Pl.</span>280</span>; so also in <span class="bibl">Il.24.35</span>,<span class="bibl">505</span>,<span class="bibl">519</span>, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>718</span>, Sapph.75, <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>3.41</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> c. acc. rei, [[dare]] a thing, i.e. [[dare to do]] it, ἄτλητα τλᾶσα <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>408</span> (lyr.). </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> c. part., τάδε τέτλαμεν εἰσορόωντες <span class="bibl">Od.20.311</span> (but in <span class="bibl">5.362</span>, <span class="bibl">Il.5.383</span> the part. is independent of the Verb), cf. <span class="bibl">Simon.85.14</span>, <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span>1041</span> ([[si vera lectio|s. v.l.]]), <span class="bibl"><span class="title">Th.</span>756</span> (lyr.), <span class="bibl">S.<span class="title">El.</span>943</span>. (Root τελᾰ- (τᾰλᾰ-) alternating with τλᾱ-: also in [[πολύτλας]], [[τάλας]], [[τάλαντον]], [[τολμάω]], [[τελαμών]], Lat. [[tollo]], OE. [[polian]] '[[endure]]', etc.)</span>
|Definition=never found in pres. (exc. in very late writers, as Tz.''H.'' 9.133), this tense being supplied by the pf. [[τέτλαμεν]], etc., or by [[τολμάω]]: <span class="bld">A</span> fut. τλήσομαι Il.11.317, [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''1290; Aeol. and Dor. [[τλάσομαι]] Sapph.75, Pi.''P.''3.41; later fut. ταλάσσω Lyc.746: Ep. aor. 1. ἐτάλασσα Il.17.166; subj. ταλάσσω 13.829, 15.164 (an aor. Med. [[ταλάσσατο]], Opp.''C.''3.155); inf. τελάσσαι [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]] (cf. [[τελαμών]]): but the usually aor. was [[ἔτλην]], Il.18.433, etc., Ep. [[τλῆν]] 5.385, al., Dor. ἔτλᾱν [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]'' 224 (lyr.), etc.; 3pl. ἔτλησαν [[Euripides|E.]]''[[Supplices|Supp.]]''171, Dor. ἔτλᾱσαν S.''Ph.''1201 (lyr.), Ep. ἔτλᾰν Il.21.608, Simon.107.7 (= ''IG''7.53); imper. τλῆθι Thgn.1237, Orac. ap. [[Herodotus|Hdt.]]5.56, S.''Ph.''475, etc., Dor. [[τλᾶθι]] Pi.''P.''4.276; 2sg. subj. τλῇς A.''Supp.''428 (lyr.); opt. [[τλαίην]], 3pl. τλαῖεν Il.17.490; inf. τλῆναι [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''704, Ep. [[τλήμεναι]] Theoc.25.174; part. [[τλάς]], [[τλᾶσα]], [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''1453 (lyr.), ''Ch.''753, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''1077 (lyr.): pf. [[τέτληκα]], in 2sg., Il.1.228,543, Ar.''Pl.''280, ''Th.''544, 3sg., Od.19.347; in shorter forms with pres. sense, Ep. 1pl. τέτλαμεν 20.311; imper. τέτλᾰθι Il.5.382, τετλάτω Od.16.275; opt. τετλαίην Il.9.373; Ep. inf. τετλάμεναι Od.13.307, τετλάμεν 6.190, τετλάναι Metag.18 (hex.); Ep. part. [[τετληώς]], fem. τετληυῖα Od.20.23, masc. dat. τετληότι 4.447, al., pl. τετληότες Il.5.873, -ῶτες Orph.''A.''1350: plpf. ἐτέτλαμεν A.R. 1.807:—poet. Verb, used by Isoc.4.96 (quoted by Arist.''Rh.''1408b16), [[Xenophon|X.]]''[[Cyropaedia|Cyr.]]''3.1.3; but [[τολμάω]] is the common prose form (cf. [[τλήμων]]):<br><span class="bld">I</span> [[suffer]], [[undergo]] [[hardship]], [[disgrace]], etc. (never like [[φέρω]], of [[bodily]] [[load]]s or [[burden]]s):<br><span class="bld">1</span> abs., [[hold out]], [[endure]], [[be patient]], [[submit]], ἤτοι ἐγὼ μενέω καὶ τλήσομαι Il.11.317, cf. 19.308; ἔτι τλαίης ἐνιαυτόν Od.1.288, cf. 2.219; especially in imper., τέτλαθι, μῆτερ ἐμή, καὶ ἀνάσχεο Il. 1.586; τλῆτε, φίλοι 2.299; τέτλαθι δή, κραδίη Od.20.18: so in inf., σὺ δὲ τετλάμεναι καὶ ἀνάγκῃ 13.307: in part., τετληότι θυμῷ 4.447, etc.; κραδίη τετληυῖα 20.23: sometimes followed by a relat. clause, τλῆ μὲν Ἄρης, ὅτε μιν.. δῆσαν Il.5.385, cf. 392; δηρὸν ἐτέτλαμεν εἴ κε.. μεταστρέψωσι νόον A.R. [[l.c.]]<br><span class="bld">2</span> c. acc. rei, [[ἔτλην ἀνέρος εὐνήν]] = [[I submitted to be wedded to a man]], Il.18.433; ῥίγιστα.. τετληότες εἰμέν 5.873; τλῆ δ' Ἀΐδης.. ὀϊστόν = bore up under the wound from it, ib. 395; ἔτλαν πένθος Pi.''I.''7(6).37; οἷα χρὴ πάθη τλῆναι πρὸς Ἥρας A. ''Pr.''704, cf. ''Ag.''1453 (lyr.), ''Ch.''753, [[Sophocles|S.]]''[[Oedipus Coloneus|OC]]''1077 (lyr.), ''Tr.''71, [[Euripides|E.]]''[[Hecuba|Hec.]]'' 1251.<br><span class="bld">II</span> c. inf., [[dare]] or [[venture]] to do, οὔτε λόχονδ' ἰέναι τέτληκας θυμῷ Il.1.228, cf. 7.480, 21.150, etc.; [[bring oneself to do something contrary to one's feelings]], whether good or bad, have the [[courage]], [[hardihood]], [[effrontery]], [[cruelty]], or the [[grace]], [[charity]], [[patience]], to do anything, ἔστε δὴ πατρὶ ἔτλην γεγωνεῖν νυκτίφοιτα δείματα = I took [[courage]] to... [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''657; ἔτλα θυτὴρ γενέσθαι θυγατρός Id.''Ag.'' 224 (lyr.); ἔτλα.. φῶς ἀλλάξαι = [[submit]]ted to [[exchange]]... [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]'' 944 (lyr.); [[πῶς ἔτλης σὰς ὄψεις μαρᾶναι]]; = [[how couldst thou quench thy orbs of sight]]? Id.''OT''1327; οὐδ' ἔτλης.. ἐφυβρίσαι = nor hadst thou the [[cruelty]] to... Id.''Aj.''1384; [[μὴ τλῇς με προδοῦναι]] = [[be not so cruel as to forsake me]], [[Euripides|E.]]''[[Alcestis|Alc.]]''275 (anap.); [[οὐ γὰρ ἂν τλαίην ἰδεῖν]] = [[I could not bear to see]], Ar.''Nu.''119, cf. 1387 (lyr.), ''V.''1159, ''Pl.''280; so also in Il.24.35,505,519, Hes.''Op.''718, Sapph.75, Pi.''P.''3.41, etc.<br><span class="bld">2</span> c. acc. rei, [[dare]] a thing, i.e. [[dare to do]] it, ἄτλητα τλᾶσα [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''408 (lyr.).<br><span class="bld">3</span> c. part., τάδε τέτλαμεν εἰσορόωντες Od.20.311 (but in 5.362, Il.5.383 the part. is independent of the Verb), cf. Simon.85.14, [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]''1041 ([[si vera lectio|s. v.l.]]), ''Th.''756 (lyr.), S.''El.''943. (Root τελᾰ- (τᾰλᾰ-) alternating with τλᾱ-: also in [[πολύτλας]], [[τάλας]], [[τάλαντον]], [[τολμάω]], [[τελαμών]], Lat. [[tollo]], OE. polian '[[endure]]', etc.)
}}
}}
{{bailly
{{bailly
|btext=<i>f.</i> τλήσομαι, <i>f. réc.</i> τλήσω, <i>ao. épq.</i> [[ἐτάλασσα]];<br /><i>ao.2</i> [[ἔτλην]] (<i>dor.</i> [[ἔτλαν]]) &gt; <i>impér.</i> [[τλῆθι]], <i>sbj.</i> τλῶ, <i>opt.</i> τλαίην, <i>inf.</i> [[τλῆναι]], <i>part.</i> τλάς, τλᾶσα, τλάν;<br /><i>pf. au sens d'un prés.</i><br /><i>litt.</i> prendre sur soi, se charger de, <i>d'où</i> :<br /><b>I.</b> supporter, souffrir, acc. ; <i>abs.</i> [[τλῆτε]] φίλοι IL tenez bon, amis ; [[τέτλαθι]], μῆτερ ἐμή, καὶ [[ἀνάσχεο]] IL supporte cela, ô ma mère, et résigne-toi ; τετληότι θυμῷ OD d'une âme patiente, avec un cœur patient ; avec un inf. : [[οὐ]] γὰρ ἂν τλαίην [[ἰδεῖν]] AR car je ne supporterais pas de voir ; avec un part. : [[τάδε]] καὶ τέτλαμεν εἰσορόωντες OD nous supportons d'être témoins de cela, nous supportons encore cela avec patience;<br /><b>II.</b> avec un acc. : prendre la force de ; τλ. τὸ γενναῖον SOPH prendre la force d'être courageux ; avec une nég. : ne pas faire l'effort de, <i>càd</i> ne pas juger nécessaire de;<br /><b>III.</b> avec un inf. :<br /><b>1</b> se résigner à, avoir le courage de : ἔτλα ἀλλάξαι οὐράνιον [[φῶς]] SOPH (Danaé) supporta d'être privée de la lumière du ciel ; [[πῶς]] ἔτλης σὰς ὄψεις μαρᾶναι ; SOPH comment as-tu eu le courage de mutiler tes yeux ?;<br /><b>2</b> [[avoir la hardiesse]] <i>ou</i> la cruauté de.<br />'''Étymologie:''' R. Ταλ &gt; Τλα par métath. ; cf. [[τάλας]], [[τλήμων]], <i>lat.</i> tollo, tuli, tolero.
|btext=<i>f.</i> τλήσομαι, <i>f. réc.</i> τλήσω, <i>ao. épq.</i> [[ἐτάλασσα]];<br /><i>ao.2</i> [[ἔτλην]] (<i>dor.</i> [[ἔτλαν]]) &gt; <i>impér.</i> [[τλῆθι]], <i>sbj.</i> τλῶ, <i>opt.</i> τλαίην, <i>inf.</i> [[τλῆναι]], <i>part.</i> τλάς, τλᾶσα, τλάν;<br /><i>pf. au sens d'un prés.</i><br /><i>litt.</i> prendre sur soi, se charger de, <i>d'où</i> :<br /><b>I.</b> [[supporter]], [[souffrir]], acc. ; <i>abs.</i> [[τλῆτε]] φίλοι IL tenez bon, amis ; [[τέτλαθι]], μῆτερ ἐμή, καὶ [[ἀνάσχεο]] IL supporte cela, ô ma mère, et résigne-toi ; τετληότι θυμῷ OD d'une âme patiente, avec un cœur patient ; avec un inf. : [[οὐ]] γὰρ ἂν τλαίην [[ἰδεῖν]] AR car je ne supporterais pas de voir ; avec un part. : [[τάδε]] καὶ τέτλαμεν εἰσορόωντες OD nous supportons d'être témoins de cela, nous supportons encore cela avec patience;<br /><b>II.</b> avec un acc. : prendre la force de ; τλ. τὸ γενναῖον SOPH prendre la force d'être courageux ; avec une nég. : ne pas faire l'effort de, <i>càd</i> ne pas juger nécessaire de;<br /><b>III.</b> avec un inf. :<br /><b>1</b> [[se résigner à]], [[avoir le courage de]] : ἔτλα ἀλλάξαι οὐράνιον [[φῶς]] SOPH (Danaé) supporta d'être privée de la lumière du ciel ; [[πῶς]] ἔτλης σὰς ὄψεις μαρᾶναι ; SOPH comment as-tu eu le courage de mutiler tes yeux ?;<br /><b>2</b> [[avoir la hardiesse]] <i>ou</i> la cruauté de.<br />'''Étymologie:''' R. Ταλ &gt; Τλα par métath. ; cf. [[τάλας]], [[τλήμων]], <i>lat.</i> tollo, tuli, tolero.
}}
}}
{{ls
{{ls
Line 17: Line 17:
}}
}}
{{Slater
{{Slater
|sltr=[[τλάω]] (fut. τλσομαι; aor. [[ἔτλαν]]; [[τλᾶθι]]; τλάντων.) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[endure]] τλάντων δ' [[ἔπειτα]] θεοὶ συνετέλεσσαν (''[[sc.]]'' [[τῶν]] Ἀβδηριτῶν) (Pae. 2.64) c. acc., [[ἔτλαν]] δὲ [[πένθος]] οὐ φατόν (I. 7.37) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> c. inf., [[have]] the [[courage]] to [[τλᾶθι]] [[τᾶς]] εὐδαίμονος ἀμφὶ Κυράνας [[θέμεν]] σπουδὰν ἅπασαν (P. 4.276) “[[οὐκέτι]] τλάσομαι ψυχᾷ [[γένος]] ἁμὸν [[ὀλέσσαι]]” (P. 3.41)
|sltr=[[τλάω]] (fut. τλσομαι; aor. [[ἔτλαν]]; [[τλᾶθι]]; τλάντων.) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>a</b> [[endure]] τλάντων δ' [[ἔπειτα]] θεοὶ συνετέλεσσαν (''[[sc.]]'' τῶν Ἀβδηριτῶν) (Pae. 2.64) c. acc., [[ἔτλαν]] δὲ [[πένθος]] οὐ φατόν (I. 7.37) <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>b</b> c. inf., [[have]] the [[courage]] to [[τλᾶθι]] [[τᾶς]] εὐδαίμονος ἀμφὶ Κυράνας [[θέμεν]] σπουδὰν ἅπασαν (P. 4.276) “[[οὐκέτι]] τλάσομαι ψυχᾷ [[γένος]] ἁμὸν [[ὀλέσσαι]]” (P. 3.41)
}}
}}
{{lsm
{{lsm
Line 23: Line 23:
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[perfect]] forms are used with pres. [[sense]]<br /><b class="num">I.</b> to [[take]] [[upon]] [[oneself]], to [[bear]], [[suffer]], [[undergo]]: c. acc. rei, [[ἔτλην]] οἷ' [[οὔπω]] καὶ [[ἄλλος]] Il.; [[ἔτλην]] ἀνέρος εὐνήν I submitted to be wedded to a man, Il.; τλῆ ὀϊστόν submitted to be wounded by it, Il.; ἔτλα [[πένθος]] Pind., etc.<br /><b class="num">2.</b> absol. to [[hold]] out, [[endure]], be [[patient]], [[submit]], Hom.; especially in imperat., [[τέτλαθι]], μῆτερ ἐμή Il.; [[τλῆτε]], φίλοι Od.; in [[part]]., τετληότι θυμῶι with [[patient]] [[soul]], Od.; [[κραδίη]] τετληυῖα Od.<br /><b class="num">II.</b> c. inf. to [[dare]] or [[venture]] to do, Od., Pind., etc.:—in [[attic]] Poets, to [[dare]] to do a [[thing]] [[good]] or bad, [[hence]] [[either]] to [[have]] the [[courage]], [[hardihood]], [[effrontery]], [[cruelty]], or to [[have]] the [[grace]], [[patience]], to do [[anything]], ἔς τε δὴ [[ἔτλην]] γεγωνεῖν [[till]] I took [[courage]] to [[tell]], Aesch.; ἔτλα ἀλλάξαι submitted to [[exchange]], Soph.; οὐδ' ἔτλης ἐφυβρίσαι nor hadst thou the [[cruelty]] to [[insult]], Soph.; οὐ γὰρ ἂν [[τλαίην]] [[ἰδεῖν]] I could not [[bear]] to see, Ar.<br /><b class="num">2.</b> c. acc. rei, to [[dare]] a [[thing]], i. e. [[dare]] to do it, ἄτλητα τλᾶσα Aesch.; εἰ καὶ τοῦτ' ἔτλη Soph.<br /><b class="num">3.</b> c. [[part]]., [[τάδε]] τέτλαμεν εἰσορόωντες Od.
|mdlsjtxt=[[perfect]] forms are used with pres. [[sense]]<br /><b class="num">I.</b> to [[take]] [[upon]] [[oneself]], to [[bear]], [[suffer]], [[undergo]]: c. acc. rei, [[ἔτλην]] οἷ' [[οὔπω]] καὶ [[ἄλλος]] Il.; [[ἔτλην]] ἀνέρος εὐνήν I submitted to be wedded to a man, Il.; τλῆ ὀϊστόν submitted to be wounded by it, Il.; ἔτλα [[πένθος]] Pind., etc.<br /><b class="num">2.</b> absol. to [[hold]] out, [[endure]], be [[patient]], [[submit]], Hom.; especially in imperat., [[τέτλαθι]], μῆτερ ἐμή Il.; [[τλῆτε]], φίλοι Od.; in [[part]]., τετληότι θυμῶι with [[patient]] [[soul]], Od.; [[κραδίη]] τετληυῖα Od.<br /><b class="num">II.</b> c. inf. to [[dare]] or [[venture]] to do, Od., Pind., etc.:—in Attic Poets, to [[dare]] to do a [[thing]] [[good]] or bad, [[hence]] [[either]] to [[have]] the [[courage]], [[hardihood]], [[effrontery]], [[cruelty]], or to [[have]] the [[grace]], [[patience]], to do [[anything]], ἔς τε δὴ [[ἔτλην]] γεγωνεῖν [[till]] I took [[courage]] to [[tell]], Aesch.; ἔτλα ἀλλάξαι submitted to [[exchange]], Soph.; οὐδ' ἔτλης ἐφυβρίσαι nor hadst thou the [[cruelty]] to [[insult]], Soph.; οὐ γὰρ ἂν [[τλαίην]] [[ἰδεῖν]] I could not [[bear]] to see, Ar.<br /><b class="num">2.</b> c. acc. rei, to [[dare]] a [[thing]], i. e. [[dare]] to do it, ἄτλητα τλᾶσα Aesch.; εἰ καὶ τοῦτ' ἔτλη Soph.<br /><b class="num">3.</b> c. [[part]]., [[τάδε]] τέτλαμεν εἰσορόωντες Od.
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 33: Line 33:
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=*[[τλάω]], ungebräuchliche [[Stammform]], von der kein praes. vorkommt (vgl. ἀνέχομαι, [[ὑπομένω]] und ä., die es [[ersetzen]]); fut. τλήσομαι; aor. [[ἔτλην]], [[ἔτλαν]] für ἔτλησαν, <i>Il</i>. 21.608, [[τλῆναι]], [[τλῆθι]], [[τλαῖεν]] = τλαίησαν, 17.490; perf., gew. mit Präsensbdtg, [[τέτληκα]], doch auch wirkliches perf., Ar. <i>Plut</i>. 280; [[davon]] im plur. synkopierte Formen bei Dichtern, und [[sämtlich]] mit Präsensbdtg, τέτλαμεν (z.B. <i>Od</i>. 20.311, wo [[früher]] [[falsch]] [[τετλάμεν]] [[akzentuiert]] war) usw., imper. [[τέτλαθι]], [[τετλάτω]], <i>Od</i>. 16.275, opt. τετλαίην, <i>Il</i>. 9.373, inf. τετλάναι, bei Hom. [[τετλάμεν]], auch τετλάμεναι, <i>Od</i>. 15.307, partic., ion. und ep., [[τετληώς]], ότος, Hom. und Her., fem. τετληυῖα, <i>Od</i>. 20.23; nur [[episch]] ist der aor. ἐτάλασα, [[ἐτάλασσα]], <i>Il</i>. 17.166, conj. ταλάσσω, 13.829, 15.164, wozu Sp., wie Lycophr. 746, auch das fut. ταλάσσω [[gebildet]] haben;<br><i>[[ertragen]], auf sich [[nehmen]] und [[aushalten]]</i>; von allem Schweren, Mühseligen, Gefährlichen, nie, wie [[φέρω]], von körperlichen [[Lasten]]; Hom.; [[absolut]], ἤτοι ἐγὼ [[μενέω]] καὶ τλήσομαι, <i>Il</i>. 11.317; [[τέτλαθι]], μῆτερ ἐμή, καὶ [[ἀνάσχεο]], 1.586; τλήσομαι ἐν [[στήθεσσιν]] ἔχων ταλαπενθέα θυμόν, <i>Od</i>. 5.222; τλήσομαι ἄλγεα πάσχων, 362; oft τετληότι θυμῷ, <i>mit [[standhafter]] [[Seele]], ausdauerndem, duldendem Gemüte</i>; [[κραδίη]] τετληυῖα, 20.23; c. accus., [[ἥτις]] δὴ τέτληκε τόσα, 19.347; [[ἔτλην]] ἀνέρος εὐνήν, <i>Il</i>. 18.433; [[ἔτλην]] δ' οἷ' [[οὔπω]] τις [[ἄλλος]], 24.505; und bes. c. inf., <i>[[Etwas]] [[unternehmen]], über sich [[gewinnen]], od. [[wagen]] [[Etwas]] zu tun</i>; auch im schlimmen [[Sinne]], <i>sich erdreisten, sich erfrechen</i>; [[οὔτε]] [[λόχον]] δ' [[ἰέναι]] τέτληκας θυμῷ, 1.228; ὅ [[μευ]] ἔτλης [[ἀντίος]] [[ἐλθεῖν]], 21.150; ὃς ἔτλης [[ἐμεῦ]] εἵνεκα τείχεος [[ἐξελθεῖν]], 22.236; [[πῶς]] ἔτλης [[ἐλθέμεν]] [[οἶος]], 24.519; οὐδέ τις ἔτλη πρὶν [[πιέειν]], πρὶν λεῖψαι ὑπερμενέϊ Κρονίωνι, 7.480, <i>[[Keiner]] wagte es [[früher]] zu [[trinken]], mochte [[früher]] [[trinken]]</i>; μήποτε πενίην ἀνδρὶ τέτλαθ' ὀνειδίζειν, Hes. <i>O</i>. 720. – So auch Pind. und Tragg.: [[οὐκέτι]] τλάσομαι ψυχᾷ, Pind. <i>P</i>. 3.41; [[ἔτλαν]] [[πένθος]], <i>I</i>. 6.37; [[τλᾶθι]] [[θέμεν]], <i>P</i>. 4.276; [[οἷα]] χρὴ [[πάθη]] [[τλῆναι]] πρὸς Ἥρας τήνδε τὴν νεάνιδα, Aesch. <i>Prom</i>. 706; τλάσομαι τὸ κατθανεῖν, <i>Ag</i>. 1263; [[μήτι]] τλᾷς τὰν ἱκέτιν [[εἰσιδεῖν]], <i>Suppl</i>. 428; [[πῶς]] πατρῷα δώματα [[λιπεῖν]] ἔτλητε, 322; [[πῶς]] ἔτλης σὰς ὄψεις μαρᾶναι, Soph. <i>O.R</i>. 1327, und [[öfter]]; [[τλῆθι]] τὰ μὴ φίλα, Eur. <i>Hec</i>. 1251; [[τλῆθι]] τοὺς σοὺς προσβλέπειν ἔναντίους ἐχθρούς, <i>Heracl</i>. 943; μὴ τλῇς με προδοῦναι, <i>Alc</i>. 276, und [[öfter]]; [[οὔπω]] τέτληκας [[ἡμῖν]] φράσαι, Ar. <i>Plut</i>. 280. – In [[Prosa]] [[selten]], [[οὐκέτι]] ἔτλη εἰς χεῖρας [[ἐλθεῖν]], Xen. <i>Cyr</i>. 3.1.2. – Auch c. partic., καὶ παῖδα γάρ τοι φασὶν Ἀλκμήνης ποτὲ πραθέντα [[τλῆναι]], Aesch. <i>Ag</i>. 1041; ὅς τε μὴ πρὸς ἁγνὰν σπείρας ἄρουραν ῥίζαν αἱματόεσσαν ἔτλα, <i>Spt</i>. 378.
|ptext=[[τλάω]], ungebräuchliche [[Stammform]], von der kein praes. vorkommt (vgl. ἀνέχομαι, [[ὑπομένω]] und ä., die es [[ersetzen]]); fut. τλήσομαι; aor. [[ἔτλην]], [[ἔτλαν]] für ἔτλησαν, <i>Il</i>. 21.608, [[τλῆναι]], [[τλῆθι]], [[τλαῖεν]] = τλαίησαν, 17.490; perf., gew. mit Präsensbdtg, [[τέτληκα]], doch auch wirkliches perf., Ar. <i>Plut</i>. 280; [[davon]] im plur. synkopierte Formen bei Dichtern, und [[sämtlich]] mit Präsensbdtg, τέτλαμεν (z.B. <i>Od</i>. 20.311, wo [[früher]] [[falsch]] [[τετλάμεν]] [[akzentuiert]] war) usw., imper. [[τέτλαθι]], [[τετλάτω]], <i>Od</i>. 16.275, opt. τετλαίην, <i>Il</i>. 9.373, inf. τετλάναι, bei Hom. [[τετλάμεν]], auch τετλάμεναι, <i>Od</i>. 15.307, partic., ion. und ep., [[τετληώς]], ότος, Hom. und Her., fem. τετληυῖα, <i>Od</i>. 20.23; nur [[episch]] ist der aor. ἐτάλασα, [[ἐτάλασσα]], <i>Il</i>. 17.166, conj. ταλάσσω, 13.829, 15.164, wozu Sp., wie Lycophr. 746, auch das fut. ταλάσσω [[gebildet]] haben;<br><i>[[ertragen]], auf sich [[nehmen]] und [[aushalten]]</i>; von allem Schweren, Mühseligen, Gefährlichen, nie, wie [[φέρω]], von körperlichen [[Lasten]]; Hom.; [[absolut]], ἤτοι ἐγὼ [[μενέω]] καὶ τλήσομαι, <i>Il</i>. 11.317; [[τέτλαθι]], μῆτερ ἐμή, καὶ [[ἀνάσχεο]], 1.586; τλήσομαι ἐν [[στήθεσσιν]] ἔχων ταλαπενθέα θυμόν, <i>Od</i>. 5.222; τλήσομαι ἄλγεα πάσχων, 362; oft τετληότι θυμῷ, <i>mit [[standhafter]] [[Seele]], ausdauerndem, duldendem Gemüte</i>; [[κραδίη]] τετληυῖα, 20.23; c. accus., [[ἥτις]] δὴ τέτληκε τόσα, 19.347; [[ἔτλην]] ἀνέρος εὐνήν, <i>Il</i>. 18.433; [[ἔτλην]] δ' οἷ' [[οὔπω]] τις [[ἄλλος]], 24.505; und bes. c. inf., <i>[[Etwas]] [[unternehmen]], über sich [[gewinnen]], od. [[wagen]] [[Etwas]] zu tun</i>; auch im schlimmen [[Sinne]], <i>sich erdreisten, sich erfrechen</i>; [[οὔτε]] [[λόχον]] δ' [[ἰέναι]] τέτληκας θυμῷ, 1.228; ὅ [[μευ]] ἔτλης [[ἀντίος]] [[ἐλθεῖν]], 21.150; ὃς ἔτλης [[ἐμεῦ]] εἵνεκα τείχεος [[ἐξελθεῖν]], 22.236; [[πῶς]] ἔτλης [[ἐλθέμεν]] [[οἶος]], 24.519; οὐδέ τις ἔτλη πρὶν [[πιέειν]], πρὶν λεῖψαι ὑπερμενέϊ Κρονίωνι, 7.480, <i>[[Keiner]] wagte es [[früher]] zu [[trinken]], mochte [[früher]] [[trinken]]</i>; μήποτε πενίην ἀνδρὶ τέτλαθ' ὀνειδίζειν, Hes. <i>O</i>. 720. – So auch Pind. und Tragg.: [[οὐκέτι]] τλάσομαι ψυχᾷ, Pind. <i>P</i>. 3.41; [[ἔτλαν]] [[πένθος]], <i>I</i>. 6.37; [[τλᾶθι]] [[θέμεν]], <i>P</i>. 4.276; [[οἷα]] χρὴ [[πάθη]] [[τλῆναι]] πρὸς Ἥρας τήνδε τὴν νεάνιδα, Aesch. <i>Prom</i>. 706; τλάσομαι τὸ κατθανεῖν, <i>Ag</i>. 1263; [[μήτι]] τλᾷς τὰν ἱκέτιν [[εἰσιδεῖν]], <i>Suppl</i>. 428; [[πῶς]] πατρῷα δώματα [[λιπεῖν]] ἔτλητε, 322; [[πῶς]] ἔτλης σὰς ὄψεις μαρᾶναι, Soph. <i>O.R</i>. 1327, und [[öfter]]; [[τλῆθι]] τὰ μὴ φίλα, Eur. <i>Hec</i>. 1251; [[τλῆθι]] τοὺς σοὺς προσβλέπειν ἔναντίους ἐχθρούς, <i>Heracl</i>. 943; μὴ τλῇς με προδοῦναι, <i>Alc</i>. 276, und [[öfter]]; [[οὔπω]] τέτληκας [[ἡμῖν]] φράσαι, Ar. <i>Plut</i>. 280. – In [[Prosa]] [[selten]], [[οὐκέτι]] ἔτλη εἰς χεῖρας [[ἐλθεῖν]], Xen. <i>Cyr</i>. 3.1.2. – Auch c. partic., καὶ παῖδα γάρ τοι φασὶν Ἀλκμήνης ποτὲ πραθέντα [[τλῆναι]], Aesch. <i>Ag</i>. 1041; ὅς τε μὴ πρὸς ἁγνὰν σπείρας ἄρουραν ῥίζαν αἱματόεσσαν ἔτλα, <i>Spt</i>. 378.
}}
{{trml
|trtx====[[endure]]===
Albanian: duroj; Arbëresh: psonj; Arabic Egyptian Arabic: دام‎; Aromanian: aravdu; Azerbaijani: dözmək; Bulgarian: издържам; Catalan: aguantar; Chinese Mandarin: 承受, 忍受; Czech: vytrvat; Danish: holde, vare; Dutch: [[voortduren]]; Esperanto: elteni; Finnish: kestää; French: [[endurer]], [[perdurer]]; Galician: aguantar, perdurar; Georgian: გაძლება, თმენა, მოთმენა; German: [[ertragen]], [[aushalten]]; Gothic: 𐌲𐌰𐌱𐌴𐌹𐌳𐌰𐌽, 𐍆𐍂𐌰𐌱𐌰𐌹𐍂𐌰𐌽; Greek: [[αντέχω]]; Ancient Greek: [[ἀναμένω]], [[ἀνατλῆναι]], [[ἀνέχομαι]], [[ἀντέχω]], [[ἀντίσχω]], [[ἀρκέω]], [[ἀρκῶ]], [[ἀτρεμέω]], [[ἀτρεμῶ]], [[βαστάζω]], [[διαμένω]], [[διαπάσχω]], [[διαρκέω]], [[διαρκῶ]], [[διατλῆναι]], [[διαφέρω]], [[ἐξανέχω]], [[ἐπιμένω]], [[ἐπιτείνω]], [[ἐπιτολμάω]], [[ἐπιτολμῶ]], [[κρατέω]], [[κρατῶ]], [[κρετέω]], [[κρετῶ]], [[μοχθέω]], [[μοχθῶ]], [[ξυνίστημι]], [[ὀχέω]], [[ὀχῶ]], [[παραμένω]], [[περιμένω]], [[περιφέρω]], [[στέγω]], [[συνίστημι]], [[ταλαιπωροῦμαι]], [[τλάω]], [[τλῶ]], [[τολμάω]], [[τολμῶ]], [[ὑπεκφέρω]], [[ὑπομένω]], [[ὑποφέρω]], [[φέρω]]; Hungarian: kitart; Ido: durar; Italian: [[durare]], [[restare]], [[resistere]], [[perdurare]]; Japanese: 耐える; Khmer: ទ្រាំ, ស៊ូទ្រាំ; Ladin: tenì ora; Latin: [[perpetior]], [[habeo]]; Maori: taimau; Norman: enduther; Norwegian Bokmål: holde ut; Occitan: durar, perdurar; Polish: wytrzymać; Portuguese: [[aguentar]], [[prevalecer]]; Romanian: îndura, răbda; Russian: [[выдерживать]], [[выдержать]], [[терпеть]], [[вытерпеть]], [[выносить]], [[вынести]]; Spanish: [[aguantar]], [[perdurar]]; Telugu: నిలబడు, నిలుచు; Urdu: قائم رہنا‎
===[[dare]]===
Afrikaans: durf; Arabic: جَرُؤَ; Aromanian: cutedz, dãldãsescu, cãidisescu, dãvrãnsescu; Azerbaijani: cəsarət etmək; Basque: ausartu; Belarusian: смець, адважвацца, адважыцца; Bulgarian: смея, дръзвам; Catalan: gosar, atrevir-se; Chinese Hokkien: káⁿ; Mandarin: [[敢]], [[膽敢]], [[胆敢]]; Czech: odvážit se, troufat si; Danish: turde, vove; Dutch: [[durven]], [[wagen]]; Esperanto: aŭdaci; Finnish: uskaltaa; French: [[oser]]; Friulian: olsâ; German: [[wagen]]; Gothic: 𐌲𐌰𐌳𐌰𐌿𐍂𐍃𐌰𐌽, 𐌰𐌽𐌰𐌽𐌰𐌽𐌸𐌾𐌰𐌽; Greek: [[τολμώ]]; Ancient Greek: [[ἀνέχω]], [[ἀξιόω]], [[ἀποτολμᾶν]], [[ἀποτολμάω]], [[ἐπιτολμάω]], [[πιστεύω]], [[τλάω]], [[τλῆναι]], [[τολμᾶν]], [[τολμάω]], [[τολμέω]]; Hebrew: הֵעֵז; Hungarian: mer, merészel; Icelandic: þora; Ido: audacar; Ingrian: usaltaa, tohtia, roohtia; Interlingua: osar; Irish: leomh; Old Irish: ro·laimethar; Italian: [[osare]], [[azzardarsi]]; Japanese: 敢えてする, 思い切ってする; Kurdish Northern Kurdish: wêrîn; Latin: [[audeo]]; Latvian: drīkstēt; Malay: berani; Ngazidja Comorian: usuɓuti; North Frisian: däär, döre; Norwegian: våge, tore; Occitan: ausar; Old Church Slavonic: дръзнѫти; Old English: durran; Persian: جرأت کردن; Polish: śmieć, odważać się, odważyć się; Portuguese: [[ousar]], [[atrever-se a]]; Romanian: îndrăzni, încumeta, cuteza; Russian: [[сметь]], [[посметь]], [[осмеливаться]], [[осмелиться]], [[отваживаться]], [[отважиться]], [[дерзать]], [[дерзнуть]]; Sanskrit: धृष्णोति; Sicilian: attriviri; Sinhalese: නිර්භීත; Slovak: odvážiť sa; Slovene: upati si; Spanish: [[osar]], [[atreverse]], [[animarse]], [[denodarse]]; Swahili: -thubutu; Swedish: våga, töras, tordas; Ukrainian: смі́ти, дерзати, наважуватися, наважитися; Venetan: olsar, onsar; Vietnamese: dám; West Frisian: doare
}}
}}