σείριος: Difference between revisions

m
Text replacement - "E.''Hec.''" to "E.''Hec.''"
(11)
 
m (Text replacement - "E.''Hec.''" to "E.''Hec.''")
Tags: Mobile edit Mobile web edit
 
(29 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=seirios
|Transliteration C=seirios
|Beta Code=sei/rios
|Beta Code=sei/rios
|Definition=ὁ, name of the <span class="sense"><p>&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> <b class="b2">dog-star, Sirius</b>, whose visible heliacal rising marked the season of greatest heat (cf. <span class="bibl">Gem.17.39</span>), <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span> 587</span>,<span class="bibl">609</span>, <span class="bibl"><span class="title">Sc.</span>153</span>,<span class="bibl">397</span>, <span class="bibl">Alc.39</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>1104</span> (lyr.); Σείριος κύων <span class="bibl">A.<span class="title">Ag.</span> 967</span>, <span class="bibl">S.<span class="title">Fr.</span>803</span>; Σείριος ἀστήρ <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>417</span>:—of the <b class="b2">sun</b>, acc. to Hsch., in <span class="bibl">Archil.61</span>, cf. ἀκτὶς Σειρία Lyc.397 and Sch. ad loc.; σ. ἠέλιος <span class="bibl">Orph.<span class="title">A.</span>120</span>; of <b class="b2">stars</b>, Ibyc.3, <span class="bibl">Alcm.23.62</span>, cf. <span class="bibl">E.<span class="title">Fr.</span>779.8</span> cod. Longin., of a bright <b class="b2">planet</b>, Id.<span class="title">IA</span>7 (acc. to Theo Sm. p.146 H., dub., anap.). </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">2</span> Adj. <b class="b2">destructive</b>, σείριαι νᾶες Tim.<span class="title">Pers.</span> <span class="bibl">192</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">3</span> <b class="b3">σείριον πάθος</b>, = [[σειρίασις]], <span class="bibl">Sor.1.124</span>. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">4</span> <b class="b3">σείριον</b> (sc. <b class="b3">ἱμάτιον</b>), a <b class="b2">light summer garment</b>, Harp. s.v. [[σείρινα]], Phot. s.v. [[σειρῆνα]]. (Suid. derives it from a form σείρ gen. <b class="b3">σειρός</b>, = [[ἥλιος]], which is suspect.)</span>
|Definition=ὁ, name of the<br><span class="bld">A</span> [[dog-star]], [[Sirius]], whose visible heliacal rising marked the season of greatest [[heat]] (cf. Gem.17.39), Hes.''Op.'' 587,609, ''Sc.''153,397, Alc.39, [[Euripides|E.]]''[[Hecuba|Hec.]]''1104 (lyr.); [[Σείριος κύων]] [[Aeschylus|A.]]''[[Agamemnon|Ag.]]'' 967, [[Sophocles|S.]]''[[Fragments|Fr.]]''803; [[Σείριος ἀστήρ]] Hes.''Op.''417:—of the [[sun]], acc. to [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]], in Archil.61, cf. [[ἀκτὶς Σειρία]] Lyc.397 and Sch. ad loc.; σ. [[ἠέλιος]] Orph.''A.''120; of [[stars]], Ibyc.3, Alcm.23.62, cf. E.''Fr.''779.8 cod. Longin., of a [[bright]] [[planet]], Id.''IA''7 (acc. to Theo Sm. p.146 H., dub., anap.).<br><span class="bld">2</span> Adj. [[destructive]], σείριαι νᾶες Tim.''Pers.'' 192.<br><span class="bld">3</span> [[σείριον πάθος]] = [[σειρίασις]], Sor.1.124.<br><span class="bld">4</span> [[σείριον]] (''[[sc.]]'' [[ἱμάτιον]]), a [[light summer garment]], Harp. [[sub verbo|s.v.]] [[σείρινα]], Phot. [[sub verbo|s.v.]] [[σειρῆνα]]. (Suid. derives it from a form σείρ gen. [[σειρός]], = [[ἥλιος]], which is suspect.)
}}
{{pape
|ptext== [[σειρός]], <i>heiß, [[brennend]], von der [[Sommerhitze]]</i>; τὸ σείριον, scil. [[ἱμάτιον]], <i>ein [[leichtes]] [[Sommerkleid]], Vetera Lexica</i> – Am häufigsten <i>vom Hundssterne, dem [[Sirius]]</i>, z.B. ἀστέρι Σειρίῳ Apoll.Rh. 2.524, Σειρίου [[κυνός]] Aesch. <i>Ag</i>. 967, τίς [[ἀστήρ]] … Σείριος Eur. <i>I.A</i>. 7, [[Ὠρίων]] ἢ Σείριος [[ἔνθα]] πυρὸς φλογέας ἀφίησιν ὄσσων αὐγάς <i>Hec</i>. 1103. – Archilochos soll die [[Sonne]] [[σείριος]] [[genannt]] haben, Ibykos alle [[Gestirne]] σείρια, wie z.B. Hesych. [[bezeugt]]: [[σείριος]]· ὁ [[ἥλιος]]. καὶ ὁ τοῦ κυνὸς [[ἀστήρ]]. – Σειρίου κυνὸς [[δίκην]]· [[Σοφοκλῆς]] (Fragm. Dindf. Oxon. 941) τὸν ἀστρῷον [[κύνα]]. ὁ δὲ Ἀρχίλοχος τὸν ἥλιον. Ἴβυκος δὲ πάντα τὰ ἄστρα. S. mehr bei Liebel Archiloch. frgm. 42 und bei Schneidewin Ibyc. frgm. 47. – Auch bei Hes. <i>O</i>. 417 hat man [[σείριος]] [[ἀστήρ]] für die [[Sonne]] [[genommen]], wohl mit [[Unrecht]]; [[unzweifelhaft]] der [[Hundsstern]] ist [[gemeint]] <i>O</i>. 609 εὖτ' ἂν δ' [[Ὠρίων]] καὶ Σείριος ἐς [[μέσον]] ἔλθῃ οὐρανόν, Ἀρκτοῦρον δ' ἐσίδῃ [[ῥοδοδάκτυλος]] [[Ἠώς]]; [[dagegen]] <i>Sc</i>. 153, 397 und <i>O</i>. 587 kann man bei [[σείριος]] [[vielleicht]] wieder an die [[Sonne]] [[denken]]. Spätere [[Dichter]] haben [[entschieden]] die [[Sonne]] [[σείριος]] [[genannt]], s. z.B. Orph. <i>Arg</i>. 121 [[ἦμος]] [[ὅτε]] τρισσὴν μὲν ἐλείπετο [[σείριος]] αἴγλην [[ἠέλιος]], δολιχὴ δ' ἐπεμαίετο [[πάντοθεν]] [[ὄρφνη]].
}}
{{bailly
|btext=α, ον :<br />brûlant, ardent ; [[σείριος]] [[κύων]] <i>ou subst.</i> ὁ Σείριος l'étoile de Sirius <i>ou</i> la constellation de la Canicule.<br />'''Étymologie:''' cf. <i>skr.</i> surjas pour svarjas « soleil ».
}}
{{elnl
|elnltext=σείριος -α -ον [σείω] [[gloeiend]], [[brandend]].
}}
{{elru
|elrutext='''σείριος:''' [[палящий]], [[знойный]], [[жгучий]]: σ. [[ἀστήρ]] Hes. и σ. [[κύων]] Aesch. = [[Σείριος]].
}}
{{lsm
|lsmtext='''σείριος:''' ὁ ([[σειρός]]), αυτός που κατακαίει, που προξενεί εγκαύματα, [[ονομασία]] του άστρου του Κυνός, Λατ. [[Sirius]], που χαρακτηρίζει την [[εποχή]] κατά την οποία επικρατούν οι πιο υψηλές θερμοκρασίες, δηλ. από τις 24 Αυγούστου ως τις 24 Σεπτεμβρίου, σε Ησίοδ., Ευρ.· ονομαζόταν <i>[[Σείριος]] κυών</i>, σε Αισχύλ.· [[Σείριος]] [[ἀστήρ]], σε Ησίοδ.
}}
{{ls
|lstext='''σείριος''': ὁ, (σειρός) ὁ κατακαίων, θέριος, [[θερμός]], [[ὄνομα]] τοῦ κυνάστρου, Λατ. Sirius (ἴδε [[κύων]] V), ἐπειδή ὁ [[ἀστήρ]] [[οὗτος]] χαρακτηρίζει τήν ἐποχήν τῆς μεγίστης θερμότητος, δηλ. ἀπό 12 Αὐγούστου [[μέχρι]] 12 Σεπτεμβρίου (Ἰουλ. ἡμερολόγ.), ὅτε ὁ Σείριος δύει μετά τοῦ ἡλίου, Ἡσ. Ἔργ. καί Ἡμ. 505, 607, Ἀσπ. Ἡρ. 153, 397, Ἀρχίλ. 55, Εὐρ. Ἑκάβ. 1104, Ι. Α. 7· καλεῖται καὶ Σείριος [[κύων]]. Αἰσχύλ. Ἀγ. 967, Σοφ. Ἀποσπ. 941· Σείριος [[ἀστήρ]], Ἡσ. Ἒργ. κ. Ἡμ. 415· Σείριον ἄστρον, Ἀρχίλ. 54. ― Ἔν τισι τῶν χωρίων τούτων παλαιοί ἑρμηνευταί ἑρμηνεύουσι τὴν λέξιν ὡς = [[ἥλιος]], ἀλλ’ [[ἄνευ]] ἀνάγκης, ἴδε Göttl. εἰς Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 417· ἀλλ’ ἐν Ὀρφ. Ἀργ. 121, σ. [[ἠέλιος]]. 2) σείριον (δηλ. [[ἱμάτιον]]), Ἁρποκρ. Φώτ. (Ὁ Σουΐδ. ποιεῖται μνείαν τοῦ τύπου Σείρ· πρβλ. Σανσκρ. svar (caelnm), sûr-as, sûr-yas και Ζενδ. hvar-e (ὁ [[ἥλιος]])· Λατ. sol· Γοτθ. Sauil· Ἀρχ. Σκανδιν. Sôl· Λιθ. Saul-e· ― αἱ λέξεις αὕται δύνανται ωσαύτως νὰ [[εἶναι]] συγγενεῖς τοῖς εἵλη, ἀλέα, σέλᾱς (πρβλ. Ἡσύχ., «βέλα (δηλ. Fέλα)· [[ἥλιος]] και αὐγὴ ὑπὸ Λακώνων»), ἀλλὰ διαφέρουσι τῶν ἡέλιος, [[ἥλιος]], ἴδε [[ἥλιος]] ἐν τέλ., καί πιθανῶς διαφέρουσι τῶν [[σέλας]], [[σελήνη]], ἴδε [[σέλας]] ἐν τέλ.). ― Καθ’ Ἡσύχ.: «[[σείριος]]· ὁ [[ἥλιος]] καί ὁ τοῦ κυνὸς [[ἀστήρ]]».
}}
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[σείριος]], ὁ, [[σειρός]]<br />the scorcher, [[name]] of the dog-[[star]], Lat. [[Sirius]], [[which]] marks the [[season]] of greatest [[heat]], i. e. Aug. 24 to Sept. 24, Hes., Eur.; called Σείριος [[κύων]] Aesch.; Σείριος [[ἀστήρ]] Hes.
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=[[θερμός]], [[καυστικός]]). Ἀπό τό [[σειρός]] (=[[θερμός]]). Ἴσως εἶναι συγγενικό μέ τό [[εἵλη]] (=ζέστη τοῦ ἥλιου).
}}
}}