Anonymous

μέλαθρον: Difference between revisions

From LSJ
m
Text replacement - "E.''Hec.''" to "E.''Hec.''"
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(<\/b>) ([\p{Cyrillic}\s]+) ([a-zA-Z:\(])" to "$1 $2 $3")
m (Text replacement - "E.''Hec.''" to "E.''Hec.''")
Tags: Mobile edit Mobile web edit
 
(20 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=melathron
|Transliteration C=melathron
|Beta Code=me/laqron
|Beta Code=me/laqron
|Definition=τό, Ep. gen. sg. <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[μελαθρόφιν]] <span class="bibl">Od.8.279</span>:—[[roof-tree]], [[ridgepole]], <b class="b3">μελαθρόφιν ἐξεκέχυντο</b> [[l.c.]], cf. <span class="bibl">11.278</span>, <span class="bibl"><span class="title">h.Ven.</span>173</span>, <span class="title">IG</span>11(2).161<span class="title">A</span> 105 (Delos, iii B. C.), 199<span class="title">A</span>113 (ibid., pl.); ἐπὶ προὔχοντι μελάθρῳ <span class="bibl">Od. 19.544</span>: generally, [[beam]], [[roofbeam]] <span class="bibl">LXX <span class="title">3 Ki.</span>7.9(20)</span>; τὰ μέλαθρα τῶν θυρίδων <span class="bibl"><span class="title">PRyl.</span> 233.5</span> (ii A. D.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[roof]], <span class="bibl">Il.2.414</span>, <span class="bibl">Od.18.150</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> [[house]], κυπαρίσσινον μέλαθρον <span class="bibl">Pi.<span class="title">P.</span>5.40</span>; <b class="b3">οὐράνιον μέλαθρον</b>, of [[heaven]], <span class="bibl">E.<span class="title">Hec.</span>1101</span> (lyr.): mostly in plural, Alc.<span class="title">Supp.</span>19.2, etc.; <b class="b3">μελάθροις ἐν βασιλείοις</b> in the [[king]]'s [[hall]]s, <span class="bibl">A.<span class="title">Ch.</span>343</span> (anap.), etc.; ἐς δόμων μέλαθρον <span class="bibl">Id.<span class="title">Ag.</span>957</span>; of a [[cave]] used as a [[dwelling]], <span class="bibl">S.<span class="title">Ph.</span>147</span>, <span class="bibl">E.<span class="title">Cyc.</span>491</span> (both anap.). </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> [[lair]] of an [[animal]], <span class="bibl">Opp.<span class="title">C.</span>2.307</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[cage]], ib.<span class="bibl">4.107</span>,<span class="bibl">423</span>. (Acc. to <span class="bibl"><span class="title">EM</span>576.16</span> from [[μελαίνω]], cf. [[καπνοδόκη]]; it is doubtful whether [[κμέλεθρον]] is cogn.)</span>
|Definition=τό, Ep. gen. sg.<br><span class="bld">A</span> [[μελαθρόφιν]] Od.8.279:—[[roof-tree]], [[ridgepole]], <b class="b3">μελαθρόφιν ἐξεκέχυντο</b> [[l.c.]], cf. 11.278, ''h.Ven.''173, ''IG''11(2).161''A'' 105 (Delos, iii B. C.), 199''A''113 (ibid., pl.); ἐπὶ προὔχοντι μελάθρῳ Od. 19.544: generally, [[beam]], [[roofbeam]] [[LXX]] ''3 Ki.''7.9(20); τὰ μέλαθρα τῶν θυρίδων ''PRyl.'' 233.5 (ii A. D.).<br><span class="bld">2</span> [[roof]], Il.2.414, Od.18.150.<br><span class="bld">II</span> [[house]], κυπαρίσσινον μέλαθρον Pi.''P.''5.40; <b class="b3">οὐράνιον μέλαθρον</b>, of [[heaven]], [[Euripides|E.]]''[[Hecuba|Hec.]]''1101 (lyr.): mostly in plural, Alc.''Supp.''19.2, etc.; <b class="b3">μελάθροις ἐν βασιλείοις</b> in the [[king]]'s [[hall]]s, A.''Ch.''343 (anap.), etc.; ἐς δόμων μέλαθρον Id.''Ag.''957; of a [[cave]] used as a [[dwelling]], S.''Ph.''147, E.''Cyc.''491 (both anap.).<br><span class="bld">2</span> [[lair]] of an [[animal]], Opp.''C.''2.307.<br><span class="bld">3</span> [[cage]], ib.4.107,423. (Acc. to ''EM''576.16 from [[μελαίνω]], cf. [[καπνοδόκη]]; it is doubtful whether [[κμέλεθρον]] is cogn.)
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0118.png Seite 118]] τό, die [[Stubendecke]], bes. der große Querbalken, welcher die Decke trägt, πολλὰ δὲ καὶ [[καθύπερθε]] μελαθρόφιν ἐξεκέχυντο Od. 8, 279, ἁψαμένη βρόχον αἰπὺν ἀφ' ὑψηλοῖο μελάθρου 11, 278, H. h. Cer. 188. Auch das Dachgebälk, Dachgesims, Od. 19, 544 ἐπὶ προὔχοντι μελάθρῳ. – [[Dach]], [[ἐπεί]] κε [[μέλαθρον]] ὑπέλθῃ Od. 18, 150, vgl. Il. 2, 414. 9, 204. 640; gew. übh. [[Haus]], Wohnung, κυπαρίσσινον, Pind. P. 5, 40, u. so immer bei den Tragg., ἐς μέλαθρα καὶ δόμους ἐφεστίους ἐλθών Aesch. Ag. 825, μελάθροις ἐν βασιλείοις Ch. 339. 1061; bei Soph. Phil. 147, τῶνδ' ἐκ μελάθρων, die Höhle des Philoktet bezeichnend; ὑψιπετὲς εἰς [[μέλαθρον]] Eur. Hec. 1101, u. öfter im plur., bes. von Häusern der Fürsten, wie auch bei sp. D., z. B. Ap. Rh. 3, 789. Nach E. M. von [[μελαίνω]], weil in der Decke das Loch zum Rauchfang angebracht war.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0118.png Seite 118]] τό, die [[Stubendecke]], bes. der große Querbalken, welcher die Decke trägt, πολλὰ δὲ καὶ [[καθύπερθε]] μελαθρόφιν ἐξεκέχυντο Od. 8, 279, ἁψαμένη βρόχον αἰπὺν ἀφ' ὑψηλοῖο μελάθρου 11, 278, H. h. Cer. 188. Auch das Dachgebälk, Dachgesims, Od. 19, 544 ἐπὶ προὔχοντι μελάθρῳ. – [[Dach]], [[ἐπεί]] κε [[μέλαθρον]] ὑπέλθῃ Od. 18, 150, vgl. Il. 2, 414. 9, 204. 640; gew. übh. [[Haus]], Wohnung, κυπαρίσσινον, Pind. P. 5, 40, u. so immer bei den Tragg., ἐς μέλαθρα καὶ δόμους ἐφεστίους ἐλθών Aesch. Ag. 825, μελάθροις ἐν βασιλείοις Ch. 339. 1061; bei Soph. Phil. 147, τῶνδ' ἐκ μελάθρων, die Höhle des Philoktet bezeichnend; ὑψιπετὲς εἰς [[μέλαθρον]] Eur. Hec. 1101, u. öfter im plur., bes. von Häusern der Fürsten, wie auch bei sp. D., z. B. Ap. Rh. 3, 789. Nach E. M. von [[μελαίνω]], weil in der Decke das Loch zum Rauchfang angebracht war.
}}
{{bailly
|btext=ου (τό) :<br /><b>I.</b> [[grosse poutre qui soutient un toit]] ; <i>p. ext.</i><br /><b>1</b> [[rebord d'un toit]];<br /><b>2</b> [[toit]], [[plafond]];<br /><b>3</b> [[maison]], [[demeure]] ; [[μέλαθρον]] οὐράνιον EUR la demeure céleste;<br /><b>II.</b> [[sorte de plante]];<br /><b>III.</b> <i>[[pudenda muliebria]]</i>.<br />'''Étymologie:''' probabl. p. *κμέλαθρον, cf. κμέλεθρον, apparenté à [[καμάρα]] ; étym. pop. de [[μέλας]], litt. « noirci par la fumée ».
}}
{{elru
|elrutext='''μέλαθρον:''' τό<br /><b class="num">1</b> [[кровельная балка]] Hom., HH;<br /><b class="num">2</b> [[кровельные стропила]], [[кровля]] Hom.;<br /><b class="num">3</b> тж. pl. [[дом]], [[жилище]], [[палата]] (Πριάμοιο Hom.; μελάθροις ἐν βασιλείοις Aesch.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''μέλαθρον''': τό, Ἐπκ. γεν. μελαθρόφιν, Ὀδ. Θ. 279· ― ἡ [[ὀροφή]], ἡ ἐσωτερικὴ [[ὄψις]] τῆς στέγης ἢ (μάλλον) ἡ [[κυρία]] δοκὸς ἡ ὑποβαστάζουσα τὴν ὀροφήν, Θ. 279, Λ. 278, Ὕμν. Ὁμ. εἰς Ἀφρ. 174· ἀλλ’ ἐν Ὀδ. Τ. 544, [[ἔνθα]] ὁ ἀετὸς κάθηται ἐπὶ προὔχοντι μελάθρῳ, πρέπει νὰ σημαίνῃ τὸ [[ἄκρον]] τῆς δοκοῦ ταύτης προεχούσης ἔξω τῆς οἰκίας. 2) [[καθόλου]], [[στέγη]], [[ὀροφή]], Ἰλ. Β. 414, Ὀδ. Σ. 150. ΙΙ. [[οἰκία]], [[κατοικία]], κυπαρίσσινον μ. Πινδ. Π. 5. 52· μ. οὐράνιον, ἐπὶ τοῦ οὐρανοῦ, Εὐρ. Ἑκ. 1100. ― ἀλλ’ ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας τὸ πλεῖστον ἐν τῷ πληθ., ὡς τὸ Λατ. tecta, Τραγ.: μ. ἐν βασιλείοις, ἐν ταῖς βασιλικαῖς αἰθούσαις, Αἰσχύλ. Χο. 343· κτλ.· ἐς δόμων μέλαθρα, τὸ τοῦ Οὐεργιλίου, tecta domorum, ὁ αὐτ. ἐν Ἀγ. 957· ἐπὶ σπηλαίου χρησιμεύοντος, πρὸς κατοικίαν, Σοφ. Φ. 147, Εὐρ. Κύκλ. 491. ([[Κατὰ]] τὸν Μέγ. Ἐτυμ. ἐκ τοῦ [[μελαίνω]], πρβλ. [[καπνοδόκη]] παρ’ Ἡροδ. 1. 137. Ἀλλ’ ὁ [[τύπος]] κμέλεθρον (Πάμφιλος ἐν τῷ Μεγ. Ἐτυμ. 521. 29) μνημονεύεται ὡς = τῷ [[δοκός]], τοῦτο δὲ δεικνύει σχέσιν πρὸς τὸ καμάρα, Κούρτ. ἀρ. 31a).
|lstext='''μέλαθρον''': τό, Ἐπκ. γεν. μελαθρόφιν, Ὀδ. Θ. 279· ― ἡ [[ὀροφή]], ἡ ἐσωτερικὴ [[ὄψις]] τῆς στέγης ἢ (μάλλον) ἡ [[κυρία]] δοκὸς ἡ ὑποβαστάζουσα τὴν ὀροφήν, Θ. 279, Λ. 278, Ὕμν. Ὁμ. εἰς Ἀφρ. 174· ἀλλ’ ἐν Ὀδ. Τ. 544, [[ἔνθα]] ὁ ἀετὸς κάθηται ἐπὶ προὔχοντι μελάθρῳ, πρέπει νὰ σημαίνῃ τὸ [[ἄκρον]] τῆς δοκοῦ ταύτης προεχούσης ἔξω τῆς οἰκίας. 2) [[καθόλου]], [[στέγη]], [[ὀροφή]], Ἰλ. Β. 414, Ὀδ. Σ. 150. ΙΙ. [[οἰκία]], [[κατοικία]], κυπαρίσσινον μ. Πινδ. Π. 5. 52· μ. οὐράνιον, ἐπὶ τοῦ οὐρανοῦ, Εὐρ. Ἑκ. 1100. ― ἀλλ’ ἐπὶ ταύτης τῆς ἐννοίας τὸ πλεῖστον ἐν τῷ πληθ., ὡς τὸ Λατ. tecta, Τραγ.: μ. ἐν βασιλείοις, ἐν ταῖς βασιλικαῖς αἰθούσαις, Αἰσχύλ. Χο. 343· κτλ.· ἐς δόμων μέλαθρα, τὸ τοῦ Οὐεργιλίου, tecta domorum, ὁ αὐτ. ἐν Ἀγ. 957· ἐπὶ σπηλαίου χρησιμεύοντος, πρὸς κατοικίαν, Σοφ. Φ. 147, Εὐρ. Κύκλ. 491. ([[Κατὰ]] τὸν Μέγ. Ἐτυμ. ἐκ τοῦ [[μελαίνω]], πρβλ. [[καπνοδόκη]] παρ’ Ἡροδ. 1. 137. Ἀλλ’ ὁ [[τύπος]] κμέλεθρον (Πάμφιλος ἐν τῷ Μεγ. Ἐτυμ. 521. 29) μνημονεύεται ὡς = τῷ [[δοκός]], τοῦτο δὲ δεικνύει σχέσιν πρὸς τὸ καμάρα, Κούρτ. ἀρ. 31a).
}}
{{bailly
|btext=ου (τό) :<br /><b>I.</b> grosse poutre qui soutient un toit ; <i>p. ext.</i><br /><b>1</b> rebord d’un toit;<br /><b>2</b> toit, plafond;<br /><b>3</b> maison, demeure ; [[μέλαθρον]] οὐράνιον EUR la demeure céleste;<br /><b>II.</b> sorte de plante;<br /><b>III.</b> <i>pudenda muliebria</i>.<br />'''Étymologie:''' probabl. p. *κμέλαθρον, cf. κμέλεθρον, apparenté à [[καμάρα]] ; étym. pop. de [[μέλας]], litt. « noirci par la fumée ».
}}
}}
{{Autenrieth
{{Autenrieth
Line 23: Line 26:
}}
}}
{{Slater
{{Slater
|sltr=[[μέλαθρον]] <br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>1</b> [[chamber]] σφ (= χεριαρᾶν τεκτόνων δαίδαλα) [[ἔχει]] κυπαρίσσινον [[μέλαθρον]] (P. 5.40)
|sltr=[[μέλαθρον]] [[chamber]] σφ (= χεριαρᾶν τεκτόνων δαίδαλα) [[ἔχει]] κυπαρίσσινον [[μέλαθρον]] (P. 5.40)
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 30: Line 33:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''μέλαθρον:''' τό, Επικ. γεν. [[μελαθρόφιν]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ταβάνι]], [[οροφή]] δωματίου ή (προτιμότερο) το κεντρικό [[δοκάρι]] που στηρίζει την [[οροφή]], σε Ομήρ. Οδ.· σε Ομήρ. Οδ. 19.544, «...το [[άκρο]] [[αυτού]] του δοκαριού έξω από το [[σπίτι]]».<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[στέγη]], σε Όμηρ.<br /><b class="num">II.</b> [[οικία]], [[δωμάτιο]], σε Πίνδ., Ευρ.· [[κυρίως]] στον πληθ., όπως το Λατ. tecta, στους Τραγ. (αμφίβ. προέλ.).
|lsmtext='''μέλαθρον:''' τό, Επικ. γεν. [[μελαθρόφιν]]·<br /><b class="num">I. 1.</b> [[ταβάνι]], [[οροφή]] δωματίου ή (προτιμότερο) το κεντρικό [[δοκάρι]] που στηρίζει την [[οροφή]], σε Ομήρ. Οδ.· σε Ομήρ. Οδ. 19.544, «...το [[άκρο]] [[αυτού]] του δοκαριού έξω από το [[σπίτι]]».<br /><b class="num">2.</b> γενικά, [[στέγη]], σε Όμηρ.<br /><b class="num">II.</b> [[οικία]], [[δωμάτιο]], σε Πίνδ., Ευρ.· [[κυρίως]] στον πληθ., όπως το Λατ. tecta, στους Τραγ. (αμφίβ. προέλ.).
}}
{{elru
|elrutext='''μέλαθρον:''' τό<br /><b class="num">1)</b> [[кровельная балка]] Hom., HH;<br /><b class="num">2)</b> [[кровельные стропила]], [[кровля]] Hom.;<br /><b class="num">3)</b> тж. pl. дом, жилище, палата (Πριάμοιο Hom.; μελάθροις ἐν βασιλείοις Aesch.).
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=Grammatical information: n.<br />Meaning: <b class="b2">vault of the roof, roof-beams, roof</b>, also (often in plur.) [[living]], [[house]] (Il., also inscr. [Delos IIIa], LXX, pap.).<br />Other forms: Also [[μελάθρα]] f. (Delos IVa).<br />Compounds: As 2. member e.g. in <b class="b3">ὑψι-μέλαθρος</b> <b class="b2">with high-roof-beams</b> (h. Merc.).<br />Derivatives: [[μελαθρόομαι]] <b class="b2">provide with roof-beams</b> (LXX).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Etymologically unclear. Acc. to the ancients "<b class="b3">ἀπὸ τοῦ μελαίνεσθαι ὑπὸ τοῦ καπνοῦ</b>" (EM 576, 16). If at all an inherited word (cf. Schwyzer 533, Chantraine Form. 374), perhaps only in ablaut different from [[βλωθρός]] <b class="b2">high(roofed)</b> (from <b class="b3">*μλ-</b>; s. v.); but this would require <b class="b2">*mlh₃-</b>. Not to [[κμέλεθρον]] [[beam]] (s.v.) because of the [[ε]]'s. Thus Güntert Reimwortbildungen 144f. and Pisani KZ 71, 125f. New attempt by Deroy Rev. belge de phil. 26, 533ff. (to be rejected). No doubt a Pre-Greek word.
|etymtx=Grammatical information: n.<br />Meaning: [[vault of the roof]], [[roof-beams]], [[roof]], also (often in plur.) [[living]], [[house]] (Il., also inscr. [Delos IIIa], LXX, pap.).<br />Other forms: Also [[μελάθρα]] f. (Delos IVa).<br />Compounds: As 2. member e.g. in <b class="b3">ὑψι-μέλαθρος</b> [[with high-roof-beams]] (h. Merc.).<br />Derivatives: [[μελαθρόομαι]] [[provide with roof-beams]] (LXX).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Etymologically unclear. Acc. to the ancients "<b class="b3">ἀπὸ τοῦ μελαίνεσθαι ὑπὸ τοῦ καπνοῦ</b>" (EM 576, 16). If at all an inherited word (cf. Schwyzer 533, Chantraine Form. 374), perhaps only in ablaut different from [[βλωθρός]] <b class="b2">high(roofed)</b> (from <b class="b3">*μλ-</b>; s. v.); but this would require <b class="b2">*mlh₃-</b>. Not to [[κμέλεθρον]] [[beam]] (s.v.) because of the [[ε]]'s. Thus Güntert Reimwortbildungen 144f. and Pisani KZ 71, 125f. New attempt by Deroy Rev. belge de phil. 26, 533ff. (to be rejected). No doubt a Pre-Greek word.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 41: Line 41:
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''μέλαθρον''': {mélathron}<br />'''Forms''': Auch [[μελάθρα]] f. (Delos IV<sup>a</sup>).<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': [[Dachgewölbe]], [[Dachgebälke]], [[Dach]], auch (oft im Plur.) [[Wohnung]], [[Haus]] (ep. poet. seit Il., auch Inschr. [Delos III<sup>a</sup>, LXX, Pap.).<br />'''Composita''' : Als Hinterglied z.B. in [[ὑψιμέλαθρος]] ‘mit hohen- Dachgebälke’ (''h''. ''Merc''.).<br />'''Derivative''': Davon μελαθρόομαι [[mit Dachbalken versehen sein]] (LXX).<br />'''Etymology''' : Etymologisch dunkel. Nach den Alten "ἀπὸ [[τοῦ]] μελαίνεσθαι ὑπὸ [[τοῦ]] καπνοῦ" (''EM'' 576, 16). Wenn überhaupt Erbwort (vgl. Schwyzer 533, Chantraine Form. 374), vielleicht nur im Ablaut von [[βλωθρός]] [[hochgewachsen]] (aus *μλ-; s. d.) verschieden. Auffallend ist die Ähnlichkeit mit [[κμέλεθρον]] [[Stubendecke]], [[Balken]] (s.d.); Vermutungen darüber bei Güntert Reimwortbildungen 144f. und Pisani KZ 71, 125f. Neuer Versuch von Deroy Rev. belge de phil. 26, 533ff. (abzulehnen).<br />'''Page''' 2,198
|ftr='''μέλαθρον''': {mélathron}<br />'''Forms''': Auch [[μελάθρα]] f. (Delos IV<sup>a</sup>).<br />'''Grammar''': n.<br />'''Meaning''': [[Dachgewölbe]], [[Dachgebälke]], [[Dach]], auch (oft im Plur.) [[Wohnung]], [[Haus]] (ep. poet. seit Il., auch Inschr. [Delos III<sup>a</sup>, LXX, Pap.).<br />'''Composita''': Als Hinterglied z.B. in [[ὑψιμέλαθρος]] ‘mit hohen- Dachgebälke’ (''h''. ''Merc''.).<br />'''Derivative''': Davon μελαθρόομαι [[mit Dachbalken versehen sein]] (LXX).<br />'''Etymology''': Etymologisch dunkel. Nach den Alten "ἀπὸ τοῦ μελαίνεσθαι ὑπὸ τοῦ καπνοῦ" (''EM'' 576, 16). Wenn überhaupt Erbwort (vgl. Schwyzer 533, Chantraine Form. 374), vielleicht nur im Ablaut von [[βλωθρός]] [[hochgewachsen]] (aus *μλ-; s. d.) verschieden. Auffallend ist die Ähnlichkeit mit [[κμέλεθρον]] [[Stubendecke]], [[Balken]] (s.d.); [[Vermutung]]en darüber bei Güntert Reimwortbildungen 144f. und Pisani KZ 71, 125f. Neuer Versuch von Deroy Rev. belge de phil. 26, 533ff. (abzulehnen).<br />'''Page''' 2,198
}}
}}
{{WoodhouseReversedUncategorized
{{WoodhouseReversedUncategorized
|woodrun=[[house]]
|woodrun=[[house]]
}}
{{mantoulidis
|mantxt=(=τό μαυρισμένο κύριο δοκάρι τῆς στέγης, [[στέγη]], [[κατοικία]]). Πιθανόν ἀπό τό [[μέλας]].
}}
}}