3,273,735
edits
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
|||
(15 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=cholos | |Transliteration C=cholos | ||
|Beta Code=xo/los | |Beta Code=xo/los | ||
|Definition=ὁ, rarely in physical sense (= later [[χολή]]), < | |Definition=ὁ, rarely in physical sense (= later [[χολή]]),<br><span class="bld">A</span> [[gall]], [[bile]], χόλῳ ἄρα σ' ἔτρεφε μήτηρ Il.16.203.<br><span class="bld">II</span> generally, metaph., [[gall]], [[anger]], [[bitter anger]], [[wrath]], οὐκ Ἀχιλῆϊ χ. φρεσίν Il.2.241; φρενῶν χ. E.''Med.''1266 (lyr.); χ. καὶ μῆνις Il.15.122; χ. λάβε τινά 1.387, etc.; χ. ἔδυ τινά 9.553; χ. δάμασσέ τινα 18.119; χ. ᾕρει τινά 4.23; χ. ἔμπεσε θυμῷ 9.436, etc.; <b class="b3">χ. ἔχει θυμόν</b> ib.675; <b class="b3">ὅτε χ. ἵκοι τινά</b> ib.525; <b class="b3">οἰδάνεται κραδίη χόλῳ</b> ib.646; <b class="b3">χόλον πέσσειν, καταπέσσειν</b> (v. sub vocc.); <b class="b3">σβέσσαι χ.</b> ib.678; παῦσαι 1.192, etc.; ἐᾶν 9.260; μεθέμεν 1.283; ἐξακέσασθαι 4.36, Od.3.145; ἐκ χόλου μεταστρέψαι ἦτορ Il.10.107; <b class="b3">χόλοιο μεταλήγειν</b> (v. sub voc.); λήγειν Hes.''Th.''221; <b class="b3">χόλου παύθη</b> ib.533; ἐκ δὲ χόλω τῶδε λαθοίμεθα Alc.''Supp.''23.9; λωφῆσαι [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''378; πόσει πάρες χόλον E.''IA''1609; opp. ἐν θυμῷ βάλλεσθαί τινι χόλον Il.14.50; χ. ἔνθεο θυμῷ 6.326; χ. ἐνέχειν τινί [[Herodotus|Hdt.]]1.118, 6.119, 8.27; ἔχειν τινί [[Euripides|E.]]''[[Hecuba|Hec.]]''1118; ὄρσαι Pi.''P.''11.23; κινεῖν E.''Med.''99 (anap.); Τυφὼς ἐξαναζέσει χ. [[Aeschylus|A.]]''[[Prometheus Vinctus|Pr.]]''372; <b class="b3">χόλου ἄρξασθαι</b> ib.201: c. gen. subj., a person's [[rage]], <b class="b3">χ. Ἥρης, Ἀθηναίης</b>, Il.18.119 (v. supr.), Od.3.145 (v. supr.): also c. gen. obj., [[anger towards]] or [[because of]] a person, Il.6.335, 15.138; or [[anger for]], [[because of]] a thing, τίνος χόλον κατ' αὐτῶν ἐγκαλῶν ἐλήλυθας; S.''Ph.''328; ὧν ἔχων χ. Id.''Tr.''269: also [[ὄφρα]] ἑ . . χόλου . . ἀθανάτοις παύσειεν ''h.Cer.''350, cf. 410, E.''HF''840.<br><span class="bld">2</span> [[bitterness]], ἔριδος χ. Sol.4.39.<br><span class="bld">3</span> [[cause of anger]], AP11.381 (Pall.) —In Prose used only by [[Herodotus|Hdt.]] and late writers, as Luc.''Am.''2. (On the Root, v. [[χολή]].) | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
Line 14: | Line 14: | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>1</b> bile <i>ou</i> fiel;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> colère, haine, ressentiment, rancune : [[χόλος]] τινός, colère éprouvée par qqn, <i>ou</i> au sujet de qqn <i>ou</i> de qch, <i>rar.</i> contre qqn ; χόλον ἔχειν τινός SOPH avoir du dépit <i>ou</i> du ressentiment au sujet de qqn <i>ou</i> de qch ; χόλον ἔχειν τινί EUR avoir du dépit <i>ou</i> être irrité contre qqn ; <i>en parl. des animaux</i> la fureur.<br />'''Étymologie:''' cf. [[χολή]], <i>lat.</i> fel. | |btext=ου (ὁ) :<br /><b>1</b> [[bile]] <i>ou</i> fiel;<br /><b>2</b> <i>fig.</i> colère, haine, ressentiment, rancune : [[χόλος]] τινός, colère éprouvée par qqn, <i>ou</i> au sujet de qqn <i>ou</i> de qch, <i>rar.</i> contre qqn ; χόλον ἔχειν τινός SOPH avoir du dépit <i>ou</i> du ressentiment au sujet de qqn <i>ou</i> de qch ; χόλον ἔχειν τινί EUR avoir du dépit <i>ou</i> être irrité contre qqn ; <i>en parl. des animaux</i> la fureur.<br />'''Étymologie:''' cf. [[χολή]], <i>lat.</i> [[fel]]. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''χόλος:''' ὁ<br /><b class="num">1</b> [[редко желчь]] Hom.;<br /><b class="num">2</b> [[желчь]], [[раздражение]], [[злоба]], Hes., Her., Pind., Trag. etc.: χ. τινός Hom. раздражение чье-л. или (тж. χ. τινί HH, Eur.) раздражение против кого-л.;<br /><b class="num">3</b> [[предмет или причина гнева]]: μέγαν χόλον ἐγκαλεῖν τινος [[κατά]] τινος Soph. гневно обвинять кого-л. в чем-л.;<br /><b class="num">4</b> [[яд]] ([[ἐχιδναῖος]] χ. Anth.). | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
Line 31: | Line 34: | ||
|lsmtext='''χόλος:''' ὁ,<br /><b class="num">I.</b> όπως το [[χολή]], [[χολή]], [[υγρό]] χολής, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">II. 1.</b> γενικά, μεταφ., [[χολή]], [[θυμός]], πικρή [[διάθεση]], [[οργή]], σε Όμηρ., Ηρόδ., Αττ.· [[χόλος]] ἔδυ τινά, σε Ομήρ. Ιλ.· [[χόλος]] ἔμπεσε θυμῷ, στον ίδ.· <i>χόλον πέσσειν</i>, <i>καταπέσσειν</i>· [[χόλος]] [[σβέσσαι]] παῦσαι, στον ίδ.· <i>χόλου παύθη</i>, σε Ησίοδ.· με γεν. αντικ., [[οργή]] προς κάποιον ή εξαιτίας κάποιου, σε Ομήρ. Ιλ.· με γεν. πράγμ., [[θυμός]] για [[κάτι]], εξαιτίας ενός πράγματος, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> το [[αντικείμενο]] της οργής, σε Ανθ. | |lsmtext='''χόλος:''' ὁ,<br /><b class="num">I.</b> όπως το [[χολή]], [[χολή]], [[υγρό]] χολής, σε Ομήρ. Ιλ.<br /><b class="num">II. 1.</b> γενικά, μεταφ., [[χολή]], [[θυμός]], πικρή [[διάθεση]], [[οργή]], σε Όμηρ., Ηρόδ., Αττ.· [[χόλος]] ἔδυ τινά, σε Ομήρ. Ιλ.· [[χόλος]] ἔμπεσε θυμῷ, στον ίδ.· <i>χόλον πέσσειν</i>, <i>καταπέσσειν</i>· [[χόλος]] [[σβέσσαι]] παῦσαι, στον ίδ.· <i>χόλου παύθη</i>, σε Ησίοδ.· με γεν. αντικ., [[οργή]] προς κάποιον ή εξαιτίας κάποιου, σε Ομήρ. Ιλ.· με γεν. πράγμ., [[θυμός]] για [[κάτι]], εξαιτίας ενός πράγματος, σε Σοφ.<br /><b class="num">2.</b> το [[αντικείμενο]] της οργής, σε Ανθ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{mdlsj | ||
| | |mdlsjtxt=[[χόλος]], ὁ,<br /><b class="num">I.</b> like χόλη, [[gall]], [[bile]], Il.<br /><b class="num">II.</b> [[generally]] metaph. [[bile]], [[gall]], [[bitter]] [[anger]], [[wrath]], Hom., Hdt., Attic; [[χόλος]] ἔδυ τινά Il.; [[χόλος]] ἔμπεσε θυμῷ Il.; χόλον πέσσειν, καταπέσσειν (v. sub. vocc.); χ. [[σβέσσαι]] παῦσαι Il.; χόλου παύεσθαι Hes.:—c. gen. objecti, [[anger]] [[towards]] or [[because]] of [[another]], Il.; c. gen. rei, [[anger]] for, [[because]] of a [[thing]], Soph.<br /><b class="num">2.</b> an [[object]] of [[anger]], Anth. | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=δυνατή [[ὀργή]]). Ἀπό τήν ἴδια ρίζα μέ τό [[χολή]], ὅπου δές γιά ἄλλα παράγωγα. | |||
}} | }} | ||
{{ | {{trml | ||
| | |trtx====[[bile]]=== | ||
Aklanon: apdo'; Albanian: vrer; Amharic: አሞት; Arabic: صَفْرَاء; Argobba: መራሬ; Armenian: լեղի, մաղձ; Aromanian: heari; Assamese: পিত; Asturian: felén, fiel; Azerbaijani: öd, səfra; Bashkir: үт; Basque: behazun; Belarusian: жоўць; Bulgarian: жлъчка, жлъч; Burmese: သည်းခြေ; Catalan: bilis, fel; Cebuano: apdo; Chinese Mandarin: [[膽汁]], [[胆汁]]; Chuvash: ват; Crimean Tatar: öt; Czech: žluč; Dalmatian: fial; Danish: galde; Dutch: [[gal]]; Esperanto: galo; Estonian: sapp; Faroese: gall; Finnish: sappi; French: [[bile]], [[fiel]]; Friulian: fêl; Galician: fel, bile; Ge'ez: ሐሞት; Georgian: ნაღველი; German: [[Galle]]; Greek: [[χολή]]; Ancient Greek: [[χολή]]; Hebrew: מרה; Hindi: पित्त; Hungarian: epe; Icelandic: gall; Indonesian: empedu; Irish: domlas; Italian: [[fiele]]; Japanese: 胆汁; Javanese: peru; Kapampangan: atdu; Kazakh: өт; Korean: 쓸개즙; Kurdish Northern Kurdish: zerav; Kyrgyz: өт; Latin: [[bilis]], [[fel]]; Latvian: žults; Lithuanian: tulži̇̀s; Macedonian: жолчка; Malay: hempedu; Malayalam: പിത്തം; Mansaka: apdo; Maori: waiate; Mingrelian: ნაღმელი; Mongolian: цөс; Nanai: силтэ; Navajo: łitsoii, atłʼizh; Neapolitan: fèle; Norwegian Bokmål: galle; Nynorsk: galle; Occitan: fèl; Old Church Slavonic: зльчь; Old English: ġealla; Old Turkic: 𐰇𐰓; Olukumi: rírorò; Ossetian: маст; Ottoman Turkish: اود, صفرا; Persian: زرداب, زهره, صفرا; Plautdietsch: Gaul; Polish: żółć; Portuguese: [[fel]], [[bile]], [[bílis]]; Romanian: bilă, fiere; Russian: [[желчь]], [[жёлчь]]; Sanskrit: अग्नि, पित्त; Serbo-Croatian Cyrillic: жуч; Roman: žuč; Shan: ၼမ်ႉလီ; Sicilian: feli; Slovak: žlč; Slovene: žolč; Sorbian Lower Sorbian: žołc; Upper Sorbian: žołč; Spanish: [[bilis]], [[hiel]]; Svan: ნანღველ; Swahili: nyongo; Swedish: galla; Tagalog: apdo; Tamil: பித்தநீர், பிச்சு; Tatar: үт; Tausug: apdu; Telugu: పైత్యరసము; Tetum: horun; Thai: น้ำดี; Tocharian B: pit; Turkish: öd, safra; Ukrainian: жовч; Urdu: پت; Uzbek: oʻt; Venetian: fiel; Vietnamese: mật; Volapük: bil; Welsh: bustl; Western Bukidnon Manobo: epezu; Yiddish: גאַל; Yoruba: òróòro | |||
===[[gallbladder]]=== | |||
af: galblaas; arc: ܡܪܪܬܐ; ar: مرارة; arz: مراره; az: öd kisəsi; bg: жлъчен мехур; bn: পিত্তাশয়; bs: žučni mjehur; ca: vesícula biliar; cdo: dāng-nòng; cs: žlučník; cy: coden fustl; da: galdeblære; de: Gallenblase; dv: ފިތް; el: χοληδόχος κύστη; en: gallbladder; eo: gala veziko; es: vesícula biliar; et: sapipõis; eu: behazun xixku; fa: کیسه صفرا; fi: sappirakko; fr: vésicule biliaire; ga: máilín domlais; gl: vesícula biliar; gu: પિત્તાશય; he: כיס המרה; hi: पित्ताशय; hr: žučnjak; hu: epehólyag; hy: լեղապարկ; hyw: լեղուց; id: kantung empedu; is: gallblaðra; it: cistifellea; ja: 胆嚢; jv: kantung empedu; ka: ნაღვლის ბუშტი; kk: өтқап; kn: ಪಿತ್ತಕೋಶ; ko: 쓸개; ku: zeravdank; ky: өт баштыгы; la: vesica biliaris; li: galblaos; lmo: fel; lt: tulžies pūslė; lv: žultspūslis; mk: жолчка; ml: പിത്താശയം; mr: पित्ताशय; ms: pundi hempedu; mt: marrara; nl: galblaas; nn: galleblære; no: galleblære; or: ପିତ୍ତକୋଷ; pl: pęcherzyk żółciowy; ps: تريخی; pt: vesícula biliar; ro: vezică biliară; ru: жёлчный пузырь; sc: buscica de su fele; sh: žučni mjehur; simple: gall bladder; sk: žlčník; sl: žolčnik; sn: chanduru; sr: жучна кеса; su: hampru; sv: gallblåsa; sw: kifuko cha nyongo; ta: பித்தப்பை; te: పిత్తాశయము; th: ถุงน้ำดี; tl: apdo; tr: safra kesesi; tt: үт куыгы; ug: ئۆت خالتىسى; uk: жовчний міхур; uz: safro; vi: túi mật; war: apdo; wuu: 胆囊; yi: גאלבלאז; za: mbei; zh_yue: 膽; zh: 胆囊 | |||
===[[anger]]=== | |||
Afrikaans: drif, toorn, kwaadheid; Aghwan: 𐔼𐕔𐕒𐕡𐕎; Albanian: inat, zemërim, mëri, mnia; Amharic: ቁጣ; Arabic: غَضَب; Egyptian Arabic: نرفزه; Argobba: ቁሻ; Armenian: զայրույթ, բարկություն, ջղայինություն; Assamese: খং; Avar: цим; Azerbaijani: hirs, hiddət, qeyz, qəzəb; Bashkir: асыу; Basque: haserre; Belarusian: гнеў, злосць; Bengali: রাগ; Bikol Central: dagit; Bulgarian: гняв, яд; Catalan: ira, còlera, ràbia, enfat, enuig; Cebuano: kasuko, kapungot; Chinese Mandarin: 發怒/发怒, 忿怒, 火氣/火气, 怒氣/怒气; Cornish: anger, coler, sorr; Czech: vztek, hněv, zlost; Danish: vrede; Dutch: [[boosheid]], [[woede]]; Esperanto: kolero; Estonian: viha; Ewe: dzibibi, dzikukpɔkpɔ; Finnish: viha, suuttumus; French: [[colère]], [[ire]], [[courroux]], [[rage]], [[fureur]]; Galician: cabuxo, oura, carraxe, asaño, refusía, rebinxe; Georgian: ბრაზი, წყრომა; German: [[Ärger]], [[Zorn]], [[Wut]], [[Groll]], [[Ingrimm]], [[Grimm]], [[Furor]], [[Jähzorn]]; Greek: [[οργή]], [[θυμός]], [[τσαντίλα]]; Ancient Greek: [[ἀνυπερθεσία]], [[ἀποθηρίωσις]], [[δυσχερασμός]], [[δυσχέρεια]], [[ἐγκότησις]], [[ἐνθύμιον]], [[θυμός]], [[κότος]], [[μελαγχολία]], [[μελαγχολίη]], [[μένος]], [[μηνίαμα]], [[μήνιμα]], [[μῆνις]], [[μήνισμα]], [[ὀργά]], [[ὀργή]], [[παροργισμός]], [[σκυσμός]], [[χολή]], [[χόλος]], [[ὠδυσίη]]; Haitian Creole: kòlè; Hebrew: כַּעַס; Hindi: क्रोध, ग़ुस्सा; Hittite: 𒋼𒀀𒁲𒈪𒅀𒊍; Hungarian: harag, düh; Icelandic: reiði; Ido: iraco; Indonesian: amarah; Irish: fearg; Old Irish: ferg; Italian: [[ira]], [[rabbia]], [[collera]]; Japanese: 怒り, 忿怒, 怒気; Kannada: ಕೋಪ; Kazakh: ашу, қаһар, зығырдан, зығыр; Khmer: កំហឹង; Korean: 성, 분노(憤怒); Kurdish Central Kurdish: تووڕەیی; Kyrgyz: ачуу, каар; Ladin: sënn; Latgalian: sirdeigums, sirdeiba, dusme, špetneiba; Latin: [[ira]]; Latvian: piktums, dusmas; Lithuanian: pyktis; Luxembourgish: Ierger; Macedonian: лутина, гнев; Malay: kemarahan; Malayalam: ദേഷ്യം, കോപം, ക്രോധം; Maori: whakatuma, hīnawanawa, hīkaka; Middle English: anger; Mongolian Cyrillic: уур хилэн; Neapolitan: raggia; Nepali: रिस; Norwegian: sinne; Occitan: ira, colèra, ràbia; Old Church Slavonic Cyrillic: гнѣвъ; Old English: ierre; Old French: ire; Oromo: aarii; Ottoman Turkish: اوفكه; Persian: خشم, غضب; Plautdietsch: Spiet; Polish: złość, gniew, wkurw; Portuguese: [[raiva]], [[ira]]; Quechua: phiña; Romanian: furie, mânie, enervare; Russian: [[гнев]], [[злость]], [[злоба]]; Sanskrit: कोप, क्रोध, इरस्; Scots: angir; Scottish Gaelic: fearg, corraich; Serbo-Croatian Cyrillic: љутња, гне̑в, гње̑в, гнив; Latin: ljútnja, gnȇv, gnjȇv, gniv; Slovak: hnev, zlosť; Slovene: jeza, gnev; Spanish: [[ira]], [[enfado]], [[enojo]], [[rabia]], [[cólera]]; Swedish: ilska; Tagalog: galit; Tajik: хашм, ғазаб; Tamil: கோபம்; Telugu: కోపం; Thai: วิโรธ; Tocharian B: tremi; Turkish: öfke, kızgınlık, hiddet; Ukrainian: гнів, злість; Urdu: غصہ; Uyghur: غەزەپ; Uzbek: gʻazab; Vietnamese: mối giận, sự tức giận; Welsh: bâr; West Frisian: grime; Yiddish: רוגז, רוגזה, ירגזון | |||
}} | }} |