πλησίος: Difference between revisions

|Definition=α, ον, Boeotian [[πλατίος]] ''Rev.Ét.Gr.'' 10.29 (Thespiae); (< [[πέλας]], [[πελάζω]]): — [[near]], [[close to]], c. gen., [[πλησίοι]] [[ἀλλήλων]] [[varia lectio|v.l.]] in ''Il.'' 6.249; [[πλησίαι]] [[ἀλλήλων]] ''Od.'' 5.71. c. dat., [[πλησίοι]] [[ἀλλήλοισι]] ''Il.'' 23.732, cf. ''Od.'' 2.149, S. ''Ant.'' 761. abs., [[near]], [[neighbouring]], [[πλησίαι]] αἵ γ' [[ἥσθην]] ''Il.'' 4.21; [[dubia lectio|dub.l.]] in A. ''Eu.'' 195; οἱ π. [[γύαι]] S. ''OC'' 58; τῶν [[πλησίων]] [[ἱερῶν]] OGI 736.5 (Egypt); ''Subst.'', [[neighbour]], ἰδὼν ἐς π. [[ἄλλον]] ''Il.'' 2.271, etc.; οἱ π. Hdt. 7.152, Ar. ''Lys.'' 471, etc. Adv. [[πλησίον]], ''Aeolic'' [[πλάσιον]] [α] Sappho 2.3, ''Supp.'' 6.1; Doric [[πλατίον]]; = [[πέλας]], [[near]], [[hard by]], c. gen., τὰ μὲν κατέθεντ' ἐπὶ [[γαίῃ]] π. [[ἀλλήλων]] ''Il.'' 3.115, cf. ''Od.'' 14.14; [[Σωφροσύνας]] [[πλατίον]] [[οἰκεῖ]] Epich. 101, cf. IG4²(1).123.15 (Epid., iv BC); [[κεῖται]] [[στενωποῦ]] π. A. ''Pr.'' 366; [[στῆθι]] π. [[πατρός]] S. ''Tr.'' 1076; [[στρατοπεδεύεσθαι]] π. [[τινῶν]] Hdt. 4.111; [[ὁρῶ]] δέ σ' [[ἤδη]] [[τοῦδε]] π. [[κακοῦ]] E. ''Hipp.'' 1439; π. [[παρῆσθα]] [[κινδύνων]] [[ἐμοί]] Id. ''Or.'' 1159; c. dat., [[σταθεῖσα]] τῷ [[τεκόντι]] π. Id. ''IA'' 1551; τοῖς [[πολεμίοις]] π. [[προσέρχομαι]] Plu. 2.234d. with the Art., ὁ [[πλησίον]] (sc. ὤν) [[one's neighbour]], Thgn. 221, 611, E. ''Hec.'' 996 (pl.), Antipho Soph. 58, Arist. ''Pol.'' 1267a25, etc.; ὁ π. καὶ ὁ [[γείτων]] Pl. ''Tht.'' 174b; τοὺς [[μάλιστα]] π. [[ἑαυτοῦ|ἑαυτῶν]] Id. ''Ap.'' 25d; Doric, ὁ [[πλατίον]] Theoc. 5.28, 10.3; with Substs., ταῖς π. [[κλίναις]] Pl. ''Prt.'' 315d; ὁ π. [[παράδεισος]], αἱ π. [[κῶμαι]], etc., X. ''An.'' 2.4.16, 3.4.9, etc. ''Sup.'' [[πλησιαίτατος]] ''ib.'' 1.10.5, 7.3.29. ''Comp. Adv.'' [[πλησιαιτέρω]] Hdt. 4.112; [[πλησιαίτερον]] X. ''Mem.'' 2.1.23; ''Sup.'' [[πλησιαίτατα]] Id. ''Vect.'' 4.46; later Comp. [[πλησιέστερος]] Simp. ''in Cael.'' 441.14. Adv. [[πλησιέστερον]] [[LXX]] 4 Ma. 12.3, Them. ''Or.'' 1.12a. — The ''Adj.'' is poet. and Ionic; in ''Attic'' Prose only the Adv. is found.

|mdlsjtxt=[[πλησίος]], η, ον [[πέλας]]<br /><b class="num">I.</b> [[near]], [[close]] to, c. gen. or dat., πλησίοι [[ἀλλήλων]] or ἀλλήλοισι Hom.:—absol. [[near]], [[neighbouring]], [[neighboring]], Il., Aesch., etc.:—as [[substantive]] a [[neighbour]], ἰδὼν ἐς πλ. ἄλλον Il., etc.<br /><b class="num">II.</b> adv. [[πλησίον]], doric πλᾱτίον, = [[πέλας]], near, [[nigh]], [[hard]] by, c. gen., Hom., Hdt., etc.; c. dat., Eur.<br /><b class="num">2.</b> with the Art., ὁ [[πλησίον]] (sc. ὤν) one's [[neighbour]], Theogn., Eur., etc.; so in Doric, ὁ [[πλατίον]] Theocr.:—also, with Substs., ὁ πλ. [[παράδεισος]] Xen.<br /><b class="num">III.</b> comp. [[πλησιαίτερος]], Sup. [[πλησιαίτατος]], Xen.—comp. adv. [[πλησιαιτέρω]], Hdt.; [[πλησιαίτερον]], Xen.; Sup. [[πλησιαίτατα]], Xen.

|btext=α, ον :<br /><b>1</b> <i>adj.</i> proche, voisin de, gén. <i>ou</i> dat. ; <i>abs.</i> ὁ [[πλησίος]], le plus proche, le voisin ; [[οἱ]] πλησίοι, les voisins (<i>Cp.</i> [[πλησιαίτερος]], <i>Sp.</i> [[πλησιαίτατος]]);<br /><b>2</b> <i>adv.</i> • [[πλησίον]], près, proche : [[αἱ]] [[πλησίον]] κῶμαι XÉN les villages voisins ; <i>abs.</i> ὁ [[πλησίον]] (<i>s.e.</i> [[ὤν]]) XÉN celui qui est le plus proche, le voisin, autrui ; [[οἱ]] [[πλησίον]] ATT les proches (parents <i>ou</i> amis) ; <i>avec le</i> gén. <i>ou</i> le dat. : près de, auprès de (<i>Cp.</i> [[πλησιαιτέρω]], <i>et</i> πλησιαίτερον ; <i>Sp.</i> [[πλησιαίτατα]]).<br />'''Étymologie:''' [[πέλας]].

|elrutext='''πλησίος:''' <b class="num">II</b> ὁ<br /><b class="num">1)</b> [[сосед]] Her., Arph.: ἰδὼν ἐς [[πλησίον]] ἄλλον Hom. глядя друг на друга;<br /><b class="num">2)</b> [[ближний]] (ἀγαπήσεις τὸν [[πλησίον]] [[σου]] ὡς σεαυτόν NT).<br />близкий, близко находящийся: πλησίοι [[ἀλλήλων]] и ἀλλήλοισι Hom. рядом друг с другом; παρούσης τῆσδε πλησίας [[ἐμοί]] Soph. когда она находится в моем присутствии.

|mltxt=-ία, -ίον και δωρ. τ. [[πλάσιος]], -ία, -ον, Α<br /><b>1.</b> αυτός που βρίσκεται [[κοντά]] σε κάποιον ή [[κάτι]]<br /><b>2.</b> [[γειτονικός]]<br /><b>3.</b> <b>το αρσ. ως ουσ.</b> ὁ [[πλησίος]]<br />[[γείτονας]]<br /><b>4.</b> (<b>το ουδ. ως επίρρ.</b>) [[πλησίον]]<br /><b>βλ.</b> [[πλησίον]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Το επίθ. [[πλησίος]] (<span style="color: red;"><</span> <i>πλᾱτ</i>-<i>ιος</i> με συριστικοποίηση του -<i>τ</i>- προ του -<i>ι</i>-, <b>πρβλ.</b> [[δημόσιος]] <span style="color: red;"><</span> <i>δημότιος</i> <span style="color: red;"><</span> [[δημότης]]) έχει σχηματιστεί από θ. <i>πλᾱτ</i>- (<b>πρβλ.</b> <i>ἄπλᾱτ</i>-<i>ος</i>, <i>πρόσ</i>-<i>πλᾱτ</i>-<i>ος</i>, <i>πλᾱτ</i>-<i>ός</i>), το οποίο ανάγεται στη [[ρίζα]] <i>πελᾱ</i>-/ <i>πλᾱ</i>- του επιρρ. [[πέλας]], με μηδενισμένο το πρώτο [[φωνήεν]] και απαθές το δεύτερο (<b>πρβλ.</b> <i>πλή</i>-<i>ν</i>)].

|lsmtext='''πλησίος:''' -α, -ον ([[πέλας]]),·<br /><b class="num">I.</b> αυτός που βρίσκεται κοντά, [[εγγύς]] σε [[κάτι]], με γεν. ή δοτ., πλησίοι [[ἀλλήλων]] ή <i>ἀλλήλοισι</i>, σε Όμηρ.· απόλ., αυτός που βρίσκεται δίπλα, [[γειτονικός]], ἰδὼν ἐς [[πλησίον]] ἄλλον, σε Ομήρ. Ιλ. κ.λπ.<br /><b class="num">II. 1.</b> επίρρ., [[πλησίον]], Δωρ. πλᾱτίον = [[πέλας]], κοντά, [[εγγύς]], [[πλησίον]], με γεν., σε Όμηρ., Ηρόδ. κ.λπ.· με δοτ., σε Ευρ.<br /><b class="num">2.</b> με το [[άρθρο]], ὁ [[πλησίον]] (ενν. <i>ὤν</i>), ο [[γείτονας]] κάποιου, σε Θέογν., Ευρ. κ.λπ.· ομοίως στη Δωρ., <i>ὁ πλᾱτίον</i>, σε Θεόκρ.· επίσης με ουσ., ὁ [[πλησίον]] [[παράδεισος]], σε Ξεν.<br /><b class="num">III.</b> συγκρ. [[πλησιαίτερος]], υπερθ. <i>-αίτατος</i>, στον ίδ.· συγκρ. επίρρ. [[πλησιαιτέρω]], σε Ηρόδ.· <i>-αίτερον</i>, σε Ξεν.· υπερθ. <i>-αίτατα</i>, στον ίδ.

|elnltext=πλησίος -α -ον [~ πέλας] Aeol. adv. πλᾱσιον, Dor. adv. πλᾱτίον; comp. πλησιαίτερος en later -πλησιέστερος; adv. πλησιαίτερον, Ion. -αιτέρω, later -έστερον; superl. πλησιαίτατος; comp. adv. πλησιαίτατα dichtbij, in de buurt (van); met gen. of dat.; met παρά + acc..; οἱ δὲ παρ’ αὐτὸν πλησίοι ἔστησαν zij gingen dicht naast hem staan Il. 11.593; subst. plur. (οἱ) πλησίοι mensen in de buurt, buren. n. adv. πλησίον dichtbij, in de buurt (van), (er)naast;; πλησίον ἦν ὁ σταθμός de halteplaats was dichtbij Xen. An. 1.8.1; met gen..; στῆθι πλησίον πατρός ga dichtbij je vader staan Soph. Tr. 1076; met dat..; ἔστρωσεν εὐχὴν πλησίον πυρὸς φλογί hij spreidde een bed dichtbij de gloed van het vuur Eur. Cycl. 387; attr..; αἱ πλησίον κλίναι de bedden ernaast Plat. Prot. 315d; subst. ὁ πλησίον de naaste, buurman.

|mantxt=-α καί οὐδ. [[πλησίον]]. Ἀπό τό [[πέλας]] (=κοντά). Δές γιά ἄλλα παράγωγα στό [[ρῆμα]] [[πελάζω]]. Παράγωγα τοῦ [[πλησίος]]: [[πλησιάζω]], [[πλησίασις]], [[πλησίασμα]], [[πλησιασμός]], [[πλησιαστής]], [[πλησιαστής]], [[ἀπλησίαστος]], [[πλησιέστερος]], [[πλησιεστέρως]].