3,276,318
edits
σάλος: Difference between revisions
m
no edit summary
(11) |
mNo edit summary |
||
| (58 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=salos | |Transliteration C=salos | ||
|Beta Code=sa/los | |Beta Code=sa/los | ||
|Definition=[ | |Definition=[ᾰ], ὁ,<br><span class="bld">A</span> [[tossing motion]], of an [[earthquake]], χθονὸς νῶτα σεισθῆναι σάλῳ E.''IT''46; esp. [[rolling swell]] of the [[sea]], <b class="b3">πόντου σάλος, πόντιος σάλος</b>, Id.''Hec.''28, ''IT''1443: pl., <b class="b3">πόντιοι σ.</b> Id.''Or.''994 (lyr.).<br><span class="bld">2</span> [[open roadstead]], [[road]]s, opp. a [[harbour]], <b class="b3">ἐν σάλῳ στῆναι</b>, = [[σαλεύειν]] II.2; ἀλίμενον μὲν σάλους δὲ ἔχον Plb.1.53.10; οὔτε λιμὴν οὔτε σ. ἐπ' ἀγκύρας [[Diodorus Siculus|D.S.]]3.44, cf. Agatharch.92, ''Peripl.M.Rubr.''7 (pl.), 55.<br><span class="bld">II</span> of ships or persons in them, [[tossing on the sea]], ἐκ πολλοῦ σ. εὕδοντ' ἐπ' ἀκτῆς S. ''Ph.''271; σάλον εἶχεν ἡ θάλασσα Plu.''Luc.''10; <b class="b3">καρηβαρεῖν ὑπὸ σ.</b> Luc. ''Herm.''28; ἐν τοσούτῳ σ. ναυτιάσαντα Id.''Tox.''19: metaph. of the ship of the state, τὰ μὲν δὴ πόλεος θεοὶ πολλῷ σ. σείσαντες ὤρθωσαν πάλιν [[Sophocles|S.]]''[[Antigone|Ant.]]''163; πόλις.. σαλεύει κἀνακουφίσαι κάρα βυθῶν ἔτ' οὐχ οἵα τε φοινίον σάλου Id.''OT''24; ἐν σάλῳ πόλις γενομένη Lys.6.49; <b class="b3">ἔσχε.. ὁ ἀγὼν ὑποτροπὴν καὶ σ.</b> began to [[waver]], Plu.''Alex.''32, cf. ''Aem.''18; cf. [[σαλεύω]] II.1.<br><span class="bld">2</span> [[distemper]], [[restlessness]], [[perplexity]], [[LXX]] ''Si.''40.5, Gal.9.816; τῆς ψυχῆς Max.Tyr.1.1. | ||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0859.png Seite 859]] ὁ, jede schwankende, unruhige [[Bewegung]], das [[Wanken]], [[Schwanken]], [[Schwappen]]; vorzüglich von der unruhigen Bewegung des Meeres, πόντου [[σάλος]] Eur. Hec. 28, [[πόντιος]] I. T. 1443, wie Ar. Th. 872; ἐκ πολλοῦ σάλου εὕδοντ' ἐπ' ἀκτῆς, Soph. Phil. 271. Dah. übertr., [[πόλις]] ἀνακουφίσαι [[κάρα]] βυθῶν ἔτ' οὐχ οἵα τε φοινίου σάλου, aus dem blutigen Meere der [[Krankheit]], Soph. O. R. 24. – Bes. von dem Schwanken eines Schiffes, welches auf dem Meere vor Anker liegt, [[σάλος]] ἐπ' ἀγκύρας ὑπόκειται τοῖς ναυτιλλομένοις, D. Sic. 3, 44; daher auch ein Ort nahe am Ufer, der zwar keinen Hafen hat, aber den Schiffen einen Ankerplatz gewährt, [[πολισμάτιον]] ἀλίμενον μέν, σάλους δὲ ἔχον, Pol. 1, 53, 10; – und die durch das Schwanken des Schiffes hervorgebrachte Uebelkeit, καρηβαρεῖν ὑπὸ σάλου, Luc. Hermot. 28. – Übertr., Unruhe, Erschütterung, τὰ μὲν δὴ πόλεος πολλῷ σάλῳ σείσαντες ὤρθωσαν [[πάλιν]], Soph. Ant. 163, in welchem Sinne Alcman bei Apoll. Dysc. auch das Wort als neutr. braucht, καὶ [[τῆνος]] ἐν σάλεσιν πολλοῖς ἥμενος. | |||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ου (ὁ) :<br />[[agitation]], <i>particul.</i> :<br /><b>1</b> [[agitation du sol]], [[tremblement de terre]];<br /><b>2</b> [[agitation des flots]] ; <i>p. ext.</i> [[lieu d'ancrage]], [[mouillage]] ; <i>fig.</i> [[agitation]], [[trouble]] ; [[détresse]].<br />'''Étymologie:''' R. Σαλ, être agité ; cf. <i>lat.</i> [[salum]]. | |||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=σάλος -ου, ὁ [[deining]] (van de zee):; πόντου σάλος de deining van de zee Eur. Hec. 28; [[schok]]:; χθονὸς νῶτα σεισθῆναι σάλῳ de aardkorst werd geschokt door een aardbeving Eur. IT 46; overdr.. ἐν πολλῷ σάλῳ καὶ κινδύνῳ in veel onrust en gevaar Lys. 6.49. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''σάλος:''' (ᾰ) ὁ<br /><b class="num">1</b> [[волнение]], [[колебание]] ([[πόντιος]] σ. или πόντιοι σάλοι Eur.);<br /><b class="num">2</b> [[морская качка]]: ἐκ [[πολλοῦ]] σάλου Soph. после сильной качки; καρηβαρῶν ὑπὸ τοῦ σάλου Luc. страдающий головной болью от качки;<br /><b class="num">3</b> [[потрясение]], [[смута]]: ἐν πολλῷ σάλῳ καὶ κινδύνῳ [[γενέσθαι]] Lys. подвергнуться страшным потрясениям и опасностям; σ. [[φοίνιος]] Soph. кровавая смута;<br /><b class="num">4</b> [[якорная стоянка]], [[рейд]] Polyb., Diod. | |||
}} | |||
{{StrongGR | |||
|strgr=[[probably]] from the [[base]] of [[σαίνω]]; a [[vibration]], i.e. ([[specially]]), [[billow]]: [[wave]]. | |||
}} | |||
{{Thayer | |||
|txtha=σάλου, ὁ, the [[tossing]] or [[swell]] of the [[sea]] (R. V. billows): [[Sophocles]], [[Euripides]], others.) | |||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=ο, ΝΜΑ<br /><b>1.</b> ισχυρή [[κύμανση]] της θάλασσας, [[θαλασσοταραχή]] («ἐν πόντου σάλῳ πολλοῖς διαύλοις κυμάτων φορούμενος», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> (για πλοία, [[καθώς]] και για τους επιβάτες του) [[κλυδωνισμός]] λόγω τρικυμίας<br /><b>3.</b> <b>μτφ.</b> α) [[θορυβώδης]] [[ανακίνηση]], ανατάραξη (α. «σάλο προκάλεσαν οι πρόσφατες αποκαλύψεις» β. «τὰ μὲν δὴ πόλιος θεοὶ πολλῷ σάλῳ σείσαντες ὤρθωσαν [[πάλιν]]», <b>Σοφ.</b>)<br />β) <b>μτφ.</b> δυσάρεστη [[κατάσταση]], [[ανησυχία]], [[ταραχή]] («θυμὸς καὶ [[ζῆλος]] καὶ ταραχὴ καὶ [[σάλος]] καὶ [[φόβος]] θανάτου», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για σεισμό) [[κάθε]] [[ασταθής]] και παλμική [[κίνηση]] που επαναλαμβάνεται με [[συχνότητα]] («χθονὸς νῶτα σεισθῆναι σάλῳ», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> η ανοιχτή [[θάλασσα]], το [[πέλαγος]] σε [[αντιδιαστολή]] [[προς]] το [[λιμάνι]]<br /><b>3.</b> <i>([[κατά]] τον <b>Ησύχ.</b>)</i> «[[φροντίς]]»<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> α) «σάλον ἔχειν» — [[αισθάνομαι]] [[λύπη]] ή [[δυστυχία]]<br />β) «ἐν σάλῳ στῆναι»<br />(για [[πλοίο]]) [[κλυδωνίζομαι]] από τα κύματα της ταραγμένης θάλασσας.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Ναυτικός όρος, άγνωστης ετυμολ., πιθ. δάνεια ή ινδοευρωπαϊκής προέλευσης. Ανεπιβεβαίωτες παραμένουν οι συνδέσεις της λ. με τους τ. [[τύλη]] / [[τύλος]] «σκληρό [[υπόστρωμα]]» ή το γερμ. <i>schwellen</i> «[[φουσκώνω]]». Τη λ., [[τέλος]], δανείστηκε πιθ. η Λατινική (<b>πρβλ.</b> <i>[[salum]]</i> / <i>[[salus]]</i>)]. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''σάλος:''' [ᾰ], ὁ,<br /><b class="num">I.</b> οποιαδήποτε [[ασταθής]] [[κίνηση]] που προκαλεί δονήσεις, [[ταλάντωση]], [[κλυδωνισμός]], λέγεται για σεισμό, σε Ευρ.· [[αναταραχή]] ή τα φουσκωμένα κύματα της θάλασσας, [[θαλασσοταραχή]], [[φουρτούνα]], στον ίδ.· ομοίως στον πληθ., <i>πόντιοι σάλοι</i>, στον ίδ.<br /><b class="num">II.</b> λέγεται για πλοία ή ανθρώπους που βρίσκονται μέσα σε πλοία, [[θαλασσοταραχή]], [[κούνημα]], [[κλυδωνισμός]], σε Σοφ.· μεταφ., λέγεται για την [[πολιτεία]] που παρομοιάζεται με [[πλοίο]], [[αναταραχή]], [[κλυδωνισμός]], στον ίδ.· βρίσκομαι σε [[αναταραχή]], [[ανησυχώ]], [[αμφιταλαντεύομαι]], σε Πλούτ. | |||
}} | |||
{{ls | |||
|lstext='''σάλος''': (ᾰ), ὁ, ἑτερόκλ. δοτ. πληθ. Ἀλκμὰν παρ’ Ἀπολλ. Δυσκ. σάλεσσιν ὡς εἰ ἐξ ὀνομαστ. [[σάλος]], τό· - πᾶσα ἀσταθὴς καὶ παλμικὴ ἢ ἐπαναληπτικὴ [[κίνησις]], ἐπὶ σεισμοῦ, χθόνος νῶτα σεισθῆναι σάλῳ Εὐρ. Ι. Τ. 46· [[μάλιστα]] ἡ ἀσταθὴς ἄνω καὶ [[κάτω]] κίνησης τῆς θαλάσσης, πόντου σ., [[πόντιος]] σ. ὁ αὐτ. ἐν Ἑκάβ. 28, Ι. Τ. 1443· [[οὕτως]] ἐν τῷ πληθ., πόντιοι σάλοι ὁ αὐτ. ἐν Ὀρ. 994.<br />2) ἀνοικτὴ [[θάλασσα]], [[πέλαγος]], ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸν λιμένα, ἐν σάλῳ στῆναι = σαλεύειν ΙΙ. 2, Λατ. in salo stare in ancoris, ἀλίμενον μὲν σάλους δὲ ἔχον Πολύβ. 1. 53, 10· [[οὔτε]] λιμὴν [[οὔτε]] σ. Διόδ. 3. 44, πρβλ. Ἀρρ. Περίπλ. Ἐυρθρ. θαλάσσ. σ. 5. ΙΙ. ἐπὶ πλοίων ἢ τῶν ἐν αὐτοῖς ἀνθρώπων, ἡ ἐν τῇ θαλάσσῃ ἄνω καὶ [[κάτω]] [[κίνησις]], [[ταραχή]], [[κλύδων]], ἐκ πολλοῦ σάλου εὕδοντ’ ἐπ’ ἀκτῆς Σοφ. Φιλ. 271· σάλον εἶχεν [[θάλασσα]] Πλουτ. Λούκ. 10· καρηβαρεῖν ὑπὸ σ. Λουκ. Ἑρμότ. 28· ἐν τοσούτῳ σ. ναυτιάσαι ὁ αὐτ. ἐν Τοξ. 19· - μεταφορ., ἐπὶ τοῦ πλοίου τῆς πολιτείας, ταραχὴ ἐν τρικυμίᾳ, τὰ μὲν δὴ πόλεως θεοὶ πολλῷ σ. σείσαντες ὤρθωσαν [[πάλιν]] Σοφ. Ἀντ. 162· [[πόλις]] … σαλεύει κἀνακουφίσαι [[κάρα]] βυθῶν ἔτ’ οὐχ οἵα τε φοινίου τε σάλου ὁ αὐτ. ἐν Ο. Τ. 22· [[πόλις]] ἐν σάλῳ ἐστὶ Λυσ. 107. 28· ἐπὶ στρατιωτῶν, σάλον ἔχειν, διατελεῖν ἐν λύπῃ καὶ δυστυχίᾳ, Πλουτ. Ἀλέξ. 32, πρβλ. Αἰμίλ. 18· πρβλ. [[σαλεύω]] ΙΙ. 1. 2) [[δυσάρεστος]] [[κατάστασις]], ἀνησυχία, [[ταραχή]], Ἀλκμὰν ἔνθ’ ἀνωτ., Ἑβδ. (Σειρὰχ Μ΄, 5). Ἐκ τῆς √ΣΑΛ παράγονται [[ὡσαύτως]] τὰ σάλη, σαλεύω, σαλεία, σαλάσσω, σαλᾱγέω, σάλαξ, σαλάγη, σαλύγη· καὶ σόλος· [[ὡσαύτως]] [[σαλαΐζω]], σαλάκων· πρβλ. Λατ. [[salum]]· Ἀρχ. Γερμαν. swellan ([[schwellen]], [[swell]])· τὸ [[σάλος]] συνήθως ἀναφέρεται εἰς τὸ [[ἃλς]] ([[mare]])· ἀλλ’ ἡ ἐξ ἀρχῆς [[σημασία]] τοῦ [[σάλος]] [[εἶναι]] τῆς ἀστάτου κινήσεως, ἐν ᾧ τὸ ἃλς (ἡ) = mare ἔχει στενὴν σχέσιν πρὸς τὸ ἃλς (ὁ) = sal. - Καθ’ Ἡσύχ.: «[[σάλος]]· [[φροντίς]], [[ταραχή]], [[κλύδων]], καὶ τῆς θαλάσσης κλύδωνος [[κίνησις]]». | |||
}} | |||
{{etym | |||
|etymtx=Grammatical information: m.<br />Meaning: [[turbulent movement of the sea]], [[flushing of the waves]], also [[anchorage]], [[roads]] as opposed to a protected harbour (S., E., Lys., hell. a. late), metaph. of an earthquake (E. IT 46), [[turbulent emotion]] (LXX, Gal., Max. Tyr.; cf. [[ἀσαλής]], [[σάλη]] below).<br />Compounds: Some late compp., e.g. <b class="b3">ἐπί-σαλος</b> [[exposed to the σάλος]] (Secund., Peripl. M. Rubr. a.o.); prob. also in the ep. <b class="b3">κονί-σαλος</b> [[cloud of dust]] (s. [[κόνις]]). With transference to the <b class="b3">σ-</b>stems <b class="b3">ἀ-σαλής</b> [[unshaken]], [[unconcerned]] (A. Fr. 319 = 634 M.) with <b class="b3">ἀσάλ-εια</b> f. = [[ἀμεριμνία]], [[ἀλογιστία]] (Sophr. 113), <b class="b3">ἀσαλεῖν ἀφροντιστῆσαι</b> H.; to this, prob. as backformation, [[σάλη]], [[σάλα]] f. = [[φροντίς]] (Et. Gen., H.).<br />Derivatives: Denomin.: 1. [[σαλεύω]], also w. prefix, e.g. <b class="b3">ἀπο-</b>, <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b3">δια-</b>, prop. of the ship [[to roll (on the waves)]], [[to throw oneself about]], [[to oscillate]], trans. [[to make oscillate]], [[to shock]] (Att. since A., also Hp., hell. a. late) with [[σάλευσις]] (<b class="b3">δια-</b>) f. [[oscillation]] (Arist. a.o.), [[σάλευμα]] n. <b class="b2">id.</b> (D. Chr.). 2. [[σαλόομαι]] [[to go with a rocking motion]] (EM as explanation of [[σαλάκων]]). -- With velar suffix: 1. [[σάλαξ]], <b class="b3">-ακος</b> m. [[large sieve of mineworkers]] (Arist. or Thphr. ap. Poll.), also as Att. name of a potter ([[Σάλαχς]]; Krahe IF 57, 113), <b class="b3">-αγξ μεταλλικὸν σκεῦος</b> H.; [[σαλάκων]], <b class="b3">-ωνος</b> m. [[boaster]], [[swaggerer]], [[dandy]] (Arist.; of the varying Ganges) with <b class="b3">σαλακων-ία</b> (<b class="b3">-εία</b>) f. (Arist., Alciphr.), <b class="b3">-ίζω</b> (<b class="b3">δια-</b> Ar.), <b class="b3">-ίζομαι</b>, <b class="b3">-εύομαι</b> (H., Phot., Suid.); [[σαλάσσω]] (<b class="b3">ἐκ-</b>) [[to shake]] (Nic., AP), prob. directly from [[σάλος]] after [[τινάσσω]], [[ταράσσω]] a.o. 2. [[σαλαγέω]] = [[σαλάσσω]], [[σαλεύω]] (Opp., Orac. ap. Luc.), <b class="b3">σαλαγή βοή</b> H.; cf. <b class="b3">πατα-γέω</b>, <b class="b3">-σσω</b>.<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Orig. technical word of sailors language; without convincing etymology. A very doubtful hypothesis (Lat. [[tullius]] etc.) s. [[τύλη]], [[τύλος]]. -- Furnée 256 connects [[θάλασσα]]/*[[σάλασσα]] (s.v.) and [[ζάλη]], [[ζάλος]] [[tornado]], [[whirlpool]] and concludes that the word is Pre-Greek. This is confirmed/shown by the suffixes <b class="b3">-αγ-</b>, <b class="b3">-ακ-</b>, <b class="b3">-αγκ-</b>; cf. [[σηλαγγεύς]] (s.v.). -- Lat. LW [loanword] [[salus]], [[salum]] ? | |||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=σᾰ́λος, ὁ,<br /><b class="num">I.</b> any [[unsteady]], [[tossing]] [[motion]], of an [[earthquake]], Eur.: the [[tossing]] or [[rolling]] [[swell]] of the sea, Eur.; so in plural, πόντιοι σάλοι Eur.<br /><b class="num">II.</b> of ships or persons in them, a [[tossing]] on the sea, Soph.: —metaph. of the [[ship]] of the [[state]], [[tempest]]-[[tossing]], Soph.; σάλον ἔχειν to be in [[distress]], Plut. | |||
}} | |||
{{FriskDe | |||
|ftr='''σάλος''': {sálos}<br />'''Grammar''': m.<br />'''Meaning''': [[unruhige Bewegung des Meeres]], [[Wogenschwall]], auch [[Ankerplatz]], [[Reede]] im Gegensatz zum geschützten Hafen (S., E., Lys., hell. u. sp.), übertr. vom Erdbeben (E. ''IT'' 46), [[unruhige Gemütsbewegung]] (LXX, Gal., Max.Tyr.; vgl. [[ἀσαλής]], [[σάλη]] unten).<br />'''Composita''': Einige sp. Kompp., z.B. [[ἐπίσαλος]] [[dem [[σάλος]] ausgesetzt]] (Secund., ''Peripl''. ''M''. ''Rubr''. u.a.); wohl auch das ep. [[κονίσαλος]] [[Staubwolke]] (s. [[κόνις]]). Mit Umbiegung in die σ-Stämme [[ἀσαλής]] [[unerschüttert]], [[unbekümmert]] (A. ''Fr''. 319 = 634 M.) mit [[ἀσάλεια]] f. = [[ἀμεριμνία]], [[ἀλογιστία]] (Sophr. 113), ἀσαλεῖν· ἀφροντιστῆσαι H.; dazu, wohl als Rückbildung, [[σάλη]], [[σάλα]] f. = [[φροντίς]] (''Et''. ''Gen''., H.).<br />'''Derivative''': Denominativa: 1. [[σαλεύω]], auch m. Präfix, z.B. ἀπο-, ἐπι-, δια-, eig. vom Schiff ‘(auf den Wogen) rollen, sich hin und her werfen, schwanken’, trans. [[ins Schwanken bringen]], [[erschüttern]] (att. seit A., auch Hp., hell. u. sp.) mit [[σάλευσις]] (δια-) f. [[Schwankung]] (Arist. u.a.), [[σάλευμα]] n. ib. (D. Chr.). 2. [[σαλόομαι]] [[mit schwankender Haltung gehen]] (''EM'' als Erklärung von [[σαλάκων]]). — Mit Gutturalsuffix: 1. [[σάλαξ]], -ακος m. [[grobes Sieb der Bergarbeiter]] (Arist. od. Thphr. ap. Poll.), auch als att. Töpfername (Σάλαχς; Krahe IF 57, 113), -αγξ· μεταλλικὸν [[σκεῦος]] H.; [[σαλάκων]], -ωνος m. [[Aufschneider]], [[Prahler]], [[Stutzer]] (Arist.; wegen des schwankenden Ganges) mit [[σαλακωνία]] (-εία) f. (Arist., Alkiphr.), -ίζω (δια- Ar.), -ίζομαι, -εύομαι (H., Phot., Suid.); [[σαλάσσω]] (ἐκ-) [[schütteln]] (Nik., ''AP''), wohl direkt von [[σάλος]] nach [[τινάσσω]], [[ταράσσω]] u.a. 2. [[σαλαγέω]] = [[σαλάσσω]], [[σαλεύω]] (Opp., Orac. ap. Luk.), σαλαγή· [[βοή]] H.; vgl. [[παταγέω]], -σσω.<br />'''Etymology''': Urspr. Fachwort der Seemannsprache; ohne überzeugende Etymologie. Eine ganz fragliche Hypothese (lat. ''tullius'' usw.) s. [[τύλη]], [[τύλος]]. Nach Carnoy Ant. class. 24, 22 (mit Curtius 372) zu nhd. [[schwellen]] usw. (pelasgisch). — Lat. LW [[salus]], [[salum]] ?<br />'''Page''' 2,673-674 | |||
}} | |||
{{Chinese | |||
|sngr='''原文音譯'''：s£loj 沙羅士<br />'''詞類次數'''：名詞（1）<br />'''原文字根'''：搖動（著）<br />'''字義溯源'''：震動*，波浪，海浪，不安靜的；或源自（525=搖擺），而 （[[σαίνω]] / [[σιαίνομαι]]）出自（[[σείω]]）=搖動*）<br />'''同源字'''：1） （[[ἀσάλευτος]]）不搖動的 2） （[[σαλεύω]]）擺動 3） （[[σάλος]]）震動<br />'''出現次數'''：總共（1）；路（1）<br />'''譯字彙編'''：<br />1） 波浪的（1） 路21:25 | |||
}} | |||
{{WoodhouseReversedUncategorized | |||
|woodrun=[[heaving]], [[oscillation]], [[surf]], [[swell]], [[tossing]], [[wave]], [[heaving of the sea]], [[of the sea]], [[swaying motion]], [[tossing motion]] | |||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[ταραχή]], φουσκοθαλασσιά, [[κλυδωνισμός]]). Πιθανόν ἠχοποιημένη λέξη. Δές γιά παράγωγα στό [[ρῆμα]] [[σαλεύω]]. | |||
}} | }} | ||